Βικιπαίδεια

2060 Χείρων

αστεροειδής

Ο 2060 Χείρων είναι ένας κένταυρος που ανακαλύφθηκε το 1977 από τον Τσαρλς Κόουαλ.[4] Ήταν το πρώτο γνωστό μέλος σε μία καινούργια κατηγορία αντικειμένων γνωστά και ως κένταυροι, με τροχιά μεταξύ αυτής του Κρόνου και του Ουρανού.

2060 Χείρων
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε απόΤσαρλς Κόουαλ
Ανακαλύφθηκε στις18 Οκτωβρίου 1977
Χαρακτηριστικά τροχιάς [1]
Αφήλιο2.830.000.000 km
(18,894 AU)
Περιήλιο1.275.000.000 km
(8,513 AU)
Ημιάξονας τροχιάς2.055.000.000 km
(13,704 AU)
Εκκεντρότητα0,379
Περίοδος περιφοράς18.529 ημέρες
(50,73 χρόνια)
Κλίση6,9297° ως προς την Εκλειπτική
Μήκος του ανερχόμενου σημείου209,339°
Όρισμα του περιηλίου339,898°
Φυσικά χαρακτηριστικά
Διαστάσεις233±14 km[2]
132 – 152 km[3]
166 km[1]
Αστρονομική περίοδος
περιστροφής		5,918h
Λευκαύγεια0,075
0,11
Απόλυτο μέγεθος6,5 [1]
Φασματικός τύποςαστεροειδής τύπου C

Αν και αρχικά είχε ταξινομηθεί ως αστεροειδής, αργότερα ανακαλύφθηκε ότι παρουσιάζει την τυπική συμπεριφορά ενός κομήτη. Τώρα ταξινομείται ως και τα δύο, και έτσι έχει και προσδιορισμό κομήτη 95P/Χείρων.

Το όνομα του, Χείρων, προέρχεται από τον κένταυρο Χείρωνα από την ελληνική μυθολογία.

Ανακάλυψη και ονοματολογία Επεξεργασία

Ο Χείρων ανακαλύφθηκε στην 1 Νοεμβρίου 1977 από τον Τσαρλς Κόουαλ από εικόνες που πάρθηκαν από το Αστεροσκοπείο του Πάλομαρ δύο εβδομάδες νωρίτερα.[5] Του δόθηκε ο προσωρινός προσδιορισμός 1977 UB.[6] Βρέθηκε κοντά στο αφήλιό του [5] και, όταν ανακαλύφθηκε, ήταν το πιο απομακρυσμένο μικρό σώμα του ηλιακού συστήματος.[6] Ο Χείρων έχει βρεθεί σε φωτογραφίες που χρονολογούνται από το 1895, που βοήθησαν στον ακριβή προσδιορισμό της τροχιάς του.[5] Πέρασε από το περιήλιό του το 1945 αλλά δεν ανακαλύφθηκε τότε γιατί, λόγω του Πολέμου, γίνονταν ελάχιστες έρευνες.[5]

Ονομάστηκε 2060 Χείρων το 1979.[6] Καθώς ο Χείρων ήταν ένας από τους κένταυρους, προτάθηκε ότι τα ονόματα των άλλων μυθικών κενταύρων να δεσμευτούν για άλλα αντικείμενα αυτού του τύπου.[5]

Φυσικά Χαρακτηριστικά Επεξεργασία

 
Φωτογραφίες του Κένταυρου Χείρων

Το οπτικό και το εγγύς υπέρυθρο φάσμα δείχνουν ότι ο Χείρων έχει ουδέτερο χρώμα ,[6] και μοιάζει με αυτό των αστεροειδών τύπου C (ανθρακούχοι).[7]

Εκτημήσεις μεγέθους του Χείρωνα:[3]
Χρόνος Ακτίνα (km) Σημειώσεις
1984 90 Lebofsky
1991 <186 IRAS
1994 74 Campins
1996 90 σύνοδος με αστεροειδή
2007 117[2] Spitzer Space Telescope

Το εκτιμώμενο μέγεθος ενός σώματος εξαρτάται από το απόλυτο μέγεθος και τη λευκαύγεια. Το 1984 ο Λεμπόφσκι υπολόγισε ότι το μέγεθος του Χείρων είναι περίπου 180 χιλιόμετρα.[3] Εκτιμήσεις της δεκαετίας το 1990 ήταν πιο κοντά στα 150 χιλιόμετρα σε διάμετρο.[1][3] Δεδομένα από την σύνοδό του με ένα άστρο το 1993 υποδεικνύουν μια διάμετρο περίπου 180 χιλιόμετρα.[3] Τα δεδομένα από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Σπίτζερ το 2007 υποδεικνύουν ότι ο Χείρων είναι πιο κοντά στα 233 ± 14 χιλιόμετρα διάμετρο.[2] Άρα ο Χείρων μπορεί να είναι το ίδιο μεγάλος με την 10199 Χαρικλώ.[2]

Η περίοδος περιστροφής του είναι 5.917813 ώρες, μια τιμή που καθορίστηκε παρατηρώντας την καμπύλη φωτός.[6]

Ο Χείρων είναι επίσημα κομήτης και αστεροειδής, μια υπόδειξη για την κάποιες φορές θολή διάκριση μεταξύ των δύο ομάδων αντικειμένων. Ο όρος πρωτο-κομήτες έχει επίσης χρησιμοποιηθεί. Με διάμετρο τουλάχιστον 130 χιλιομέτρων, ο Χείρων είναι ασυνήθιστα μεγάλος για πυρήνα κομήτη.

Κομητική συμπεριφορά Επεξεργασία

 
Η τροχιά του 2060 Χείρων σε σύγκριση με αυτή του Δία, του Κρόνου, του Ουρανού και του Ποσειδώνα.

Το Φεβρουάριο του 1988, σε απόσταση 12 ΑΜ από τον Ήλιο, η φωτεινότητα του Χείρωνα αυξήθηκε κατά 75 τοις εκατό.[8] Αυτή η συμπεριφορά είναι τυπική ενός κομήτη αλλά όχι των αστεροειδών. Περαιτέρω παρατηρήσεις τον Απρίλιο του 1989 έδειξαν ότι ο Χείρων είχε μία κόμη σαν αυτή ενός κομήτη,[8] και μία ουρά παρατηρήθηκε το 1993.[6] Ο Χείρων διαφέρει από τους άλλους κομήτες στο ότι το νερό δεν είναι το κύριο συστατικό της κόμης του, γιατί είναι πολύ μακριά από τον ήλιο ώστε το νερό να εξαχνωθεί.[7]

Την στιγμή της ανακάλυψής του, ο Χείρων ήταν κοντά στο αφήλιό του, ενώ η κόμη εμφανίστηκε κοντά στο περιήλιό του και για αυτό δεν είχε παρατηρηθεί νωρίτερα. Αυτό σημαίνει ότι ο Χείρων είναι ακόμη ενεργός και δεν είναι σε αυτή τη τροχιά για πολύ.[4]

Μετά την ανακάλυψη του Χείρωνα, και άλλοι κένταυροι έχουν ανακαλυφθεί, και σχεδόν όλοι έχουν ταξινομηθεί ως αστεροειδείς, αλλά παρακολουθούνται για πιθανή κομητική δραστηριότητα. Ο 60558 Έχεκλος έχει κόμη και επίσης κομητικό προσδιορισμό 174Ρ/Έχεκλος, ενώ και η 52872 Οκυρρόη έγινε σημαντικά λαμπρότερη αφότου πέρασε το περιήλιό της.[9]

Επίσης και οι αστεροειδείς 4015 Wilson-Harrington, 7968 Elst-Pizarro και 118401 LINEAR έχουν ταξινομηθεί ως κομήτες της ζώνης των αστεροειδών, αν και δεν είναι κένταυροι.

Δακτύλιοι Επεξεργασία

Ο Χείρωνας θεωρείται ότι διαθέτει δύο δακτυλίους, παρόμοιους με αυτούς της 10199 Χαρικλώ. Υπολογίστηκε με βάση δεδομένα από μη αναμενόμενες επιπροσθήσεις ότι οι δακτύλιοι έχουν ημιάξονα τροχιάς 324±10 χιλιόμετρα.[10]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 JPL Small-Body Database Browser, ανακτήθηκε 6 Δεκεμβρίου 2009
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 John Stansberry, Will Grundy, Mike Brown, Dale Cruikshank, John Spencer, David Trilling, Jean-Luc Margot (2007). «Physical Properties of Kuiper Belt and Centaur Objects: Constraints from Spitzer Space Telescope». University of Arizona, Lowell Observatory, California Institute of Technology, NASA Ames Research Center, Southwest Research Institute, Cornell University. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2008. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Groussin (Ιανουάριος 2004). «Properties of the nuclei of Centaurs Chiron and Chariklo». Astronomy and Astrophysics, v.413, p.1163–1175 (2004). Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2007. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Grayzeck, Ed (11 Δεκεμβρίου 2003). «The Chiron Perihelion Campaign». NASA Goddard Space Flight Center. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2007. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Kowal, C. T. (1979). «The Discovery and Orbit of (2060) Chiron». Dynamics of the solar system; Proceedings of the Symposium, Tokyo, Japan, May 23-26, 1978.. Tokyo: Reidel Publishing Co., pp. 245-250. Bibcode: 1979IAUS...81..245K. http://articles.adsabs.harvard.edu/full/1979IAUS...81..245K. Ανακτήθηκε στις 2009-03-17. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Campins, H.; Telesco, C. M.; Osip, D. J.; Rieke, G. H.; Rieke, M. J.; Schulz, B. (December 1994). «The Color Temperature of (2060) Chiron: A Warm and Small Nucleus». The Astronomical Journal 108 (6): 2318–2322. doi:10.1086/117244. Bibcode: 1994AJ....108.2318C. http://adsabs.harvard.edu/full/1994AJ....108.2318C. Ανακτήθηκε στις 2009-03-15. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Luu, Jane X.; Jewitt, David C. (September 1990). «Cometary activity in 2060 Chiron». The Astronomical Journal 100: 913–932. doi:10.1086/115571. Bibcode: 1990AJ....100..913L. http://adsabs.harvard.edu/full/1990AJ....100..913L. Ανακτήθηκε στις 2009-03-15. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Ken Croswell (Harvard University) (25 Αυγούστου 1990). «The changing face of Chiron». New Scientist issue 1731. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2008. 
  9. ↑ Trigo-Rodríguez, Melendo, García-Hernández, Davidsson, Sánchez (2008). «A continuous follow-up of Centaurs, and dormant comets: looking for cometary activity» (PDF). European Planetary Science Congress. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2008. 
  10. ↑ Ortiz, J.L.; Duffard, R.; Pinilla-Alonso, N.; Alvarez-Candal, A.; Santos-Sanz, P.; Morales, N.; Fernández-Valenzuela, E.; Licandro, J. και άλλοι.. Possible ring material around centaur (2060) Chiron. http://arxiv.org/abs/1501.05911. Ανακτήθηκε στις 2015-01-31. 
Σημειώσεις

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=2060_Χείρων&oldid=9164617"