Ασέα Αρκαδίας
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Aυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές συντακτικής ποιότητας. Δείτε και τη σχετική συζήτηση στη σελίδα συζήτησης του λήμματος. Για τις προδιαγραφές συντακτικής ποιότητας της Βικιπαίδειας δείτε Βικιπαίδεια:Πολιτική#Πολιτική συγγραφής. Εάν γνωρίζετε κάτι για το θέμα του λήμματος είστε ευπρόσδεκτος/-η να το επιμεληθείτε. Μετά την επιμέλεια του λήμματος, μπορείτε να αφαιρέσετε αυτή την επισήμανση. Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε το λήμμα Πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα. |
Συντεταγμένες: 37°25′9.462″N 22°15′40.781″E / 37.41929500°N 22.26132806°E
Η Ασέα, παλαιότερα γνωστή ως Καντρέβα, είναι χωριό που ανήκει στη Τοπική κοινότητα Ασέας, στη δημοτική ενότητα Βαλτετσίου, Δήμου Τριπόλεως, νομού Αρκαδίας σύμφωνα με το πρόγραμμα "Καλλικράτης". Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, οι Ασέα ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Ασέας, του πρώην Δήμου Βαλτετσίου, του Νομού Αρκαδίας.Βρίσκεται περίπου στο κέντρο της Πελοποννήσου. Απέχει περίπου 20 χιλιόμετρα από την Τρίπολη και τη Μεγαλόπολη και 190 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Ο πληθυσμός της περιλαμβάνει 167 κατοίκους στην Ασέα και 56 στην Κάτω Ασέα (απογραφή 2001). Λόγω του φυσικού κάλλους και του αρχαιολογικού ενδιαφέροντος συγκεντρώνει πολλούς επισκέπτες τα Σαββατοκύριακα και το καλοκαίρι.
| Ασέα Αρκαδίας | |
|---|---|
  Ασέα Αρκαδίας | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Τρίπολης |
| Γεωγραφική υπαγωγή | Πελοπόννησος |
| Έκταση | 13,548 km²[1] |
| Υψόμετρο | 788 μέτρα |
| Πληθυσμός | 85 (2011) |
| Ταχ. κωδ. | 220 27 |
| Τηλ. κωδ. | 271 |
| Ζώνη ώρας | UTC+02:00 (επίσημη ώρα) UTC+03:00 (θερινή ώρα) |
Ιστορία Επεξεργασία
Αρχαιότητα Επεξεργασία
Η αρχαία Ασέα ήταν Αρκαδική πόλη.
Σύμφωνα με τον Στράβωνα απείχε 545 στάδια από την Άραξο και ήταν κώμη της Μεγαλόπολης[2]. Θεωρείται ότι πήρε το όνομά της από τον Ασεάτα, γιο του αρχαίου Αρκάδα βασιλιά Λυκάονα.[3][4] Από την ευρύτερη περιοχή πήγαζαν οι ποταμοί Ευρώτας και Αλφειός
Κάτοικοι της Ασέας πήραν μέρος στις μάχες των Πλαταιών (479 π.Χ.) και Μαντινείας (362 π.Χ.). Νομίσματα της πόλης της Ασέας χρονολογούνται στο 196 π.Χ. Η Ασέα πήρε μέρος στην ίδρυση της Μεγαλόπολης.
Νεότερη ιστορία Επεξεργασία
Κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κατοχής ονομαζόταν Καντρέβα. Πήρε πάλι το αρχαίο της όνομα τη δεκαετία του 1920. Πολύ μεγάλη είναι η συμμετοχή των Καντρεβαίων στον Αγώνα της απελευθέρωσης του 1821 και γενικότερα της οργάνωσης των αγώνιστών του Μωριά . Οι Καντρεβαίοι με αρχηγό τον καπετάν Ηλία Μπονάρο, που είχε οριστεί και καπετάνιος σωματοφύλακας του Κολοκοτρώνη, καθώς και με άλλους οπλαρχηγούς πολέμησαν από την αρχή μέχρι το τέλος του αγώνα όπως μαρτυρείται από τα απομνημονεύματα των αγωνιστών και τα Αρχεία του Κράτους. Το ένοπλο σώμα που διοικούσε ο Μπονάρος δεν αποτελούσαν μόνο Καντρεβαίοι αλλά και αγωνιστές των γύρω χωριών. Άλλος οπλαρχηγός καταγόμενος από του Καντρέβα ήταν ο Σωτήρος Οικονόμου, κουμπάρος του Πάνου Κολοκοτρώνη, που διατηρούσε σώμα από "...εκατόν συγχωριανούς του". Ακολούθησε σε όλους τους αγώνες το Θ. Κολοκοτρώνη και στη συνέχεια το γιο του Γενναίο. Με τους παραπάνω οπλαρχηγούς αγωνίστηκε και ο Νικόλαος Φράγκος ή Μπελούλης. Στο σώμα του οπλαρχηγού Παναγιώτη Γιατράκου ανήκαν ως σημαιοφόροι οι Καντρεβαίοι Παναγιώτης Λούπας, Γεώργιος Μπομπολής καθώς και ο Στάθης Μπομπολής ως στρατιώτης. Όλοι οι πιο πάνω αγωνιστές καθώς και πολλοί που έμειναν ανώνυμοι έλαβαν μέρος σε πολλές μάχες του Αγώνα και ιδιαίτερα στη μάχη του Βαλτετσίου στις 12-13 Μαΐου 1821 που κατέληξε σε μία από τις σημαντικότερες νίκες της επανάστασης. Καντρεβαίοι αγωνίστηκαν επίσης στην πολιορκία της Τριπολιτσάς, στη μάχη στα Δερβενάκια, στην πολιορκία της Πάτρας και αλλού. Στη μάχη της πολιορκίας του Νεόκαστρου Μεσσηνίας από τον Ιμπραήμ έλαβαν μέρος οι Καντρεβαίοι Π. Λούπας που τραυματίστηκε και στα δύο του χέρια, ο Γ. Μπομπολής που τραυματίστηκε στα πόδια και ο Στάθης Μπομπολής. Και οι τρεις αιχμαλωτίστηκαν από τον Ιμπραήμ. Αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι. Ο αγώνας κατά του Ιμπραήμ συνεχίστηκε. Στη μάχη στο Μανιάκι αγωνίστηκε ο Ν.Φράγκος ο οποίος αγωνίστηκε και στη μάχη της Τραμπάλας. Στην παραπάνω μάχη αγωνίστηκε ο Σωτήριος Οικονόμου καθώς και ο Παναγιώτης Λούπας.
Αρχαιολογικοί χώροι αρχαίας Ασέας και Μαινάλου Επεξεργασία
Ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας Ασέας βρίσκεται δίπλα στον οικισμό της Κάτω Ασέας όπου είναι ορατό σήμερα τμήμα του αρχαίου τείχους της στη θέση Παλιόκαστρο.
Στην κορυφή του όρους Αγιο-Λιάς σώζονται τα ερείπια αρχαίου ναού αφιερωμένου στην Αθηνά Σώτηρα. To 2011 ανακαλύφθηκε το ιερό της Λυκοάτιδας Αρτέμιδας στην Αγία Παρασκευή Αραχαμητών, γεγονός το οποίο οδήγησε στην ταύτιση με ασφάλεια του αρχαίου όρους Μαίναλος με το σημερινό βουνό του Αγιο-Λιά στους πρόποδες του οποίου βρίσκονται τα χωριά Αραχαμίτες, Κεραστάρι, Αθήναιον και Ασέα.[5][6]
Οι αρχαιολογικοί της θησαυροί βρίσκονται στα μουσεία της Αθήνας, του Ναυπλίου και της Τρίπολης.
Πληθυσμός Επεξεργασία
Ο πληθυσμός της Ασέας παρέμεινε σταθερός με σημαντικές αυξομειώσεις απο το 1879 μέχρι και το 1928. Έπειτα ο πληθυσμός της συρρικνώθηκε σημαντικά.
| Έτος | Πληθ. | ±% |
|---|---|---|
| 1879 | 559 | — |
| 1889 | 542 | −3.0% |
| 1896 | 671 | +23.8% |
| 1907 | 665 | −0.9% |
| 1920 | 502 | −24.5% |
| 1928 | 805 | +60.4% |
| 1940 | 619 | −23.1% |
| 1951 | 474 | −23.4% |
| 1961 | 363 | −23.4% |
| 1971 | 221 | −39.1% |
| 1981 | 167 | −24.4% |
| 1991 | 137 | −18.0% |
| 2001 | 133 | −2.9% |
| 2011 | 85 | −36.1% |
| Πηγή: Απογραφές Πληθυσμού ΕΛΣΤΑΤ 1879 - 2011 | ||
Σύλλογος Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής Ασέας Επεξεργασία
Ο σύλλογος Αστροφυσικής Ασέας δημιουργήθηκε το 2013 και έχει έδρα το δημοτικό σχολείο στην κοινότητα Ασέας Αρκαδίας. Αποτελείται από επιστήμονες φυσικομαθηματικών και πολυτεχνικών σχολών και απευθύνεται σε όλους τους Αρκάδες που θέλουν είτε να συμμετέχουν είτε να παρακολουθούν τις εκδηλώσεις του. Το καλοκαίρι ο σύλλογος δραστηριοποιείται στο χωριό Ασέα και στα γειτονικά χωριά της Δ.Ε. με επιστημονικές διαλέξεις και αστρονομικές παρατηρήσεις.
Αστεροσκοπείο Ασέας Επεξεργασία
Το αστεροσκοπείο Ασέας βρίσκεται στο Σπετσεροπούλειο Άλσος, δίπλα από το δημοτικό σχολείο της κοινότητας και αποτελείται από ένα διώροφο κυλινδρικό κτήριο με ξύλινη επένδυση και θόλο αλουμινίου διαμέτρου 3,6 μέτρων. Το αστεροσκοπείο μελετήθηκε και κατασκευάστηκε από το σύλλογο αστροφυσικής Ασέας, αποκλειστικά με δωρεές μελών, ιδρυμάτων, κατοίκων και φίλων της επιστήμης.
Επιφανείς κάτοικοι Επεξεργασία
- Νίκος Γκάτσος (1911-1992), ποιητής και στιχουργός. Έζησε τα πρώτα του χρόνια και έχει ταφεί στον οικισμό.
- Γεώργιος Παπαηλίου, ο Μέγας αυτήςευεργέτης.
- Γεώργιος Σπετσερόπουλος (Ασέα 1861-Κάιρο 1929)* Παναγιώτης Λιαργόβας Οικονομολόγος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πελλοπονησου.
[7], ευεργέτης.
- Νίκος Καρβέλας, μουσικοσυνθέτης.[8]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 www
.statistics .gr /documents /20181 /1204266 /resident _population _urban _census2011 .xls /9ca6ff51-ac1a-492d-a37d-72773f712394. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2021. - ↑ "...Ἀράξου δὲ πεντακοσίους τετταράκοντα πέντε. ῥεῖ δ' ἐκ τῶν αὐτῶν τόπων ἐξ ὧν καὶ ὁ Εὐρώτας: καλεῖται δὲ Ἀσέα, κώμη τῆς Μεγαλοπολίτιδος, πλησίον ἀλλήλων ἔχουσα δύο πηγάς, ἐξ ὧν ῥέουσιν οἱ λεχθέντες ποταμοί..."Στράβων Γεωγραφία
- ↑ "ὠνομάσθησαν δὲ καὶ ἀπὸ Κρώμου Κρῶμοι, καὶ Χαρισία Χαρίσιον ἔχουσα οἰκιστήν, Τρικόλωνοι δὲ ἀπὸ Τρικολώνου, καὶ ἀπὸ μὲν Περαίθου Περαιθεῖς, Ἀσέα δὲ ἀπὸ Ἀσεάτα καὶ Λυκόα καὶ Σουματία ἀπὸ Σουματέως..."Παυσανία Αρκαδικά
- ↑ "...ὡσαύτως δὲ καὶ Μακαρία τε καὶ Δασέα καὶ Τραπεζοῦς ἀπὸ τῶν Λυκάονος ἐκλήθησαν καὶ αὗται παίδων..."Παυσανία Αρκαδικά
- ↑ «Βρέθηκε ναός της Άρτεμης στην ορεινή Αρκαδία». Αρχαιολογία Online. 18 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2023.
- ↑ Forsén, Björn (2022). Mainalia : The forgotten history of an Arcadian tribe / Μαιναλία : Η ξεχασμένη ιστορία ενός αρκαδικού έθνους (δίγλωσση έκδοση, Ελληνικά-Αγγλικά). Athinai/Αθήνα: Melissa/Μέλισσα. σελ. 20. ISBN 978-960-204-439-1. 1373875832.
- ↑ Νικηταρίδης, Νίκος (7 Απριλίου 2013). «Νικηταρίδης: Γεώργιος Σπετσερόπουλος, ο Αιγυπτιώτης Ευεργέτης της Τρίπολης». Ειδήσεις και τοπικά νέα Λακωνίας και Πελοποννήσου. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2021.
- ↑ «Νίκος Καρβέλας: Ένας καλλιτέχνης με καταγωγή από την πανέμορφη Ασέα!». Kalimera Arkadia. 23 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2021.