Αυγουστίνος Καντουαρίας

Χριστιανός άγιος, ιδρυτής της Εκκλησίας της Αγγλίας

Ο Αυγουστίνος Καντουαρίας (γεννημένος το πρώτο τρίτο του 6ου αιώνα - πέθανε πιθανώς στις 26 Μαΐου 604) ήταν Βενεδικτίνος μοναχός που έγινε ο πρώτος Αρχιεπίσκοπος Καντουαρίας (Κάντερμπερι) το έτος 597. Θεωρείται «Απόστολος των Άγγλων» και ιδρυτής της Εκκλησίας της Αγγλίας.[7]

Αυγουστίνος Καντουαρίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση13  Νοεμβρίου 534 ή 6ος αιώνας
Ρώμη[1][2]
ΘάνατοςΔεκαετία του 600[2][3]
Κάντερμπερι[4][1][2]
Τόπος ταφήςΑββαείο του Αγίου Αυγουστίνου
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Eορτασμός αγίου26 Μαΐου, 27 Μαΐου[5] και 28 Μαΐου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα[6]
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΕπίσκοπος, ιεραπόστολος, συγγραφέας
ΤίτλοςΑπόστολος των Άγγλων
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑρχιεπίσκοπος Καντουαρίας (596–604)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αυγουστίνος ήταν βαθμοφορεμένος μοναχός σε μοναστήρι της Ρώμης, όταν ο Πάπας Γρηγόριος Α΄ (γνωστός και ως Άγιος Γρηγόριος ο Μέγας) τον επέλεξε το 595 για να ηγηθεί μιας αποστολής, συνήθως γνωστής ως Γρηγοριανή αποστολή, στη Βρετανία για να εκχριστιανίσει τον Βασιλιά Εθελβέρτο (ή Αθελβέρτο) και τον λαό του Βασιλείου του Κεντ απομακρύνοντάς τους από τον αγγλοσαξονικό παγανισμό. Το Κεντ πιθανότατα επελέγη επειδή ο Εθελβέρτος παντρεύτηκε μια χριστιανή πριγκίπισσα, την Μπέρθα, κόρη του Χαριβέρτου Α΄, Βασιλιά του Παρισιού, η οποία αναμενόταν να ασκήσει κάποια επιρροή στον άντρα της. Πριν φτάσουν στο Κεντ, οι ιεραπόστολοι είχαν σκεφτεί να γυρίσουν πίσω, αλλά ο Γρηγόριος τους παρότρυνε, και το 597, ο Αυγουστίνος έφτασε στην Νήσο του Θάνετ και προχώρησε στην κύρια πόλη του Κάντερμπερι.[8]

Ο Βασιλιάς Εθελβέρτος μετατράπηκε σε χριστιανός και επέτρεψε στους ιεραπόστολους να κηρύττουν ελεύθερα, δίνοντάς τους έδαφος για να ιδρύσουν ένα μοναστήρι έξω από τα τείχη της πόλης. Ο Αυγουστίνος αφιερώθηκε ως επίσκοπος και μετέτρεψε πολλούς από τους υπηκόους του βασιλιά, συμπεριλαμβανομένων χιλιάδων υπηκόων που μετέτρεψε σε χριστιανούς κατά τη διάρκεια ενός μαζικού βαπτίσματος την ημέρα των Χριστουγέννων το 597. Ο Πάπας Γρηγόριος έστειλε περισσότερους ιεραπόστολους το 601, μαζί με ενθαρρυντικές επιστολές και δώρα για τις εκκλησίες, αν και η προσπάθεια να πείσει τους ντόπιους Βρετανούς επισκόπους να υποταχθούν στην εξουσία του Αυγουστίνου απέτυχε. Ρωμαϊκές επισκοπές ιδρύθηκαν στο Λονδίνο και το Ρότσεστερ το 604 και ιδρύθηκε σχολή για την εκπαίδευση αγγλοσαξονικών ιερέων και ιεραποστόλων. Ο Αυγουστίνος διοργάνωσε επίσης την χειροτονία του διαδόχου του, Λόρενς του Κάντερμπερι. Ο αρχιεπίσκοπος πιθανότατα πέθανε το 604 και σύντομα τιμήθηκε από την Εκκλησία ως άγιος.[9][10]

Ιστορικό της αποστολής

Επεξεργασία

Μετά την απόσυρση των Ρωμαϊκών λεγεωνών από την επαρχία της Βρετανίας το 410, οι κάτοικοι αφέθηκαν να αμυνθούν ενάντια στις επιθέσεις των Σαξόνων. Πριν από τη ρωμαϊκή απόσυρση, η Βρετανία είχε μετατραπεί σε Χριστιανικό κράτος.[11][12] Η Βρετανία έστειλε τρεις επίσκοπους στη Σύνοδο της Αρλ το 314 και ένας Γαλάτης επίσκοπος πήγε στο νησί το 396 για να διευθετήσει πειθαρχικά θέματα.[13] Το υλικό παραμένει μαρτυρία για μια αυξανόμενη παρουσία χριστιανών, τουλάχιστον έως το 360.[14] Μετά την αναχώρηση των Ρωμαϊκών λεγεωνών, ειδωλολατρικές φυλές εγκαταστάθηκαν στα νότια μέρη του νησιού, ενώ η δυτική Βρετανία, πέρα από τα αγγλοσαξονικά βασίλεια, παρέμεινε Χριστιανική. Αυτή η μητρική Βρετανική Εκκλησία αναπτύχθηκε μεμονωμένα από τη Ρώμη υπό την επήρεια ιεραποστόλων από την Ιρλανδία[11][12] και επικεντρώθηκε σε μοναστήρια αντί επισκοπών. Άλλα διακριτικά χαρακτηριστικά ήταν ο υπολογισμός της ημερομηνίας του Πάσχα και το ύφος του κουρέματος που είχαν οι κληρικοί.[12][15] Στοιχεία για την επιβίωση του χριστιανισμού στο ανατολικό τμήμα της Βρετανίας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου περιλαμβάνουν την επιβίωση της λατρείας του Αγίου Αλβάν και την εμφάνιση του όρου «eccles», που προέρχεται από τη λατινική εκκλησία και σημαίνει «εκκλησία».[16] Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτοί οι ιθαγενείς Χριστιανοί προσπάθησαν να μετατρέψουν τους Αγγλοσάξονες.[17][18] Οι εισβολές κατέστρεψαν τα περισσότερα απομεινάρια του ρωμαϊκού πολιτισμού στις περιοχές που κατέλαβαν οι Σάξονες και οι σχετικές φυλές, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών και θρησκευτικών δομών.[19]

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Πάπας Γρηγόριος αποφάσισε να στείλει μια αποστολή, που συχνά αποκαλείται Γρηγοριανή αποστολή, για να μετατρέψει τους Αγγλοσάξονες σε Χριστιανούς το 595.[8] Το Βασίλειο του Κεντ κυβερνήθηκε από τον Εθελβέρτο, ο οποίος παντρεύτηκε μια χριστιανική πριγκίπισσα που ονομαζόταν Μπέρθα πριν από το 588,[20] και ίσως νωρίτερα από το 560.[21] Η Μπέρθα ήταν κόρη του Χαριβέρτου Α´, ενός από τους Μεροβιανούς βασιλιάδες των Φράγκων. Ως μία από τις προϋποθέσεις του γάμου της, έφερε μαζί της στο Κεντ, έναν επίσκοπο με την ονομασία Λιουχάρδο.[22] Μαζί στο Κάντερμπερι, αποκατέστησαν μια εκκλησία που χρονολογείται από τους ρωμαϊκούς χρόνους[23] - πιθανώς η σημερινή εκκλησία του Αγίου Μαρτίνου. Ο Εθελβέρτος ήταν ειδωλολάτρης σε αυτό το σημείο, αλλά επέτρεψε στη γυναίκα του την ελευθερία λατρείας. Ένας βιογράφος της Μπέρθα δηλώνει ότι υπό την επιρροή της συζύγου του, ο Εθελβέρτος ζήτησε από τον Πάπα Γρηγόριο να στείλει ιεραπόστολους.[22] Ο ιστορικός Ίαν Ν. Γουντ πιστεύει ότι η πρωτοβουλία προήλθε από τους Αυλικούς του Κεντ καθώς και από τη βασίλισσα.[24] Άλλοι ιστορικοί, ωστόσο, πιστεύουν ότι ο Γρηγόριος ξεκίνησε την αποστολή, αν και οι ακριβείς λόγοι παραμένουν ασαφείς. Ο Βέδας, ένας μοναχός του 8ου αιώνα που έγραψε για την ιστορία της αγγλικής εκκλησίας, κατέγραψε μια περίφημη ιστορία στην οποία ο Γρηγόριος είδε Βρετανούς σκλάβους των Σαξόνων στην αγορά των ρωμαϊκών σκλάβων και εμπνεύστηκε να προσπαθήσει να μετατρέψει τους λαούς τους.[25] Επίσης, πιθανό να έπαιξαν σημαντικό ρόλο και πιο πρακτικά ζητήματα, όπως η απόκτηση νέων επαρχιών που αναγνωρίζουν την υπεροχή του παπισμού, και η επιθυμία να επηρεάσει την αναδυόμενη δύναμη του βασίλειου του Κεντ υπό τον Εθελβέρτο.[23] Η αποστολή μπορεί να ήταν μια ανάπτυξη των ιεραποστολικών προσπαθειών εναντίον των Λομβαρδών που, ως ειδωλολάτρες και Αρειανοί χριστιανοί, δεν είχαν καλές σχέσεις με την καθολική εκκλησία στη Ρώμη.[26]

Εκτός από τη χορήγηση ελευθερίας λατρείας από τον Εθελβέρτο στη σύζυγό του, η επιλογή του Κεντ πιθανότατα υπαγορεύτηκε από διάφορους άλλους παράγοντες. Το Κεντ ήταν η κυρίαρχη δύναμη στη νοτιοανατολική Βρετανία. Από την έκλειψη του Βασιλιά Κιούλιν του Ουέσσεξ το 592, ο Εθελβέρτος ήταν ο κορυφαίος αγγλοσάξονας κυβερνήτης. Ο Βέδας αναφέρει πως ο Εθελβέρτος είχε επικυριαρχία στις περιοχές νότια του Ποταμού Χάμπερ. Το εμπόριο μεταξύ των Φράγκων και του βασιλείου του Εθελβέρτου ήταν καλά εδραιωμένο και το γλωσσικό εμπόδιο μεταξύ των δύο περιοχών ήταν προφανώς μόνο ένα μικρό εμπόδιο, καθώς οι διερμηνείς της αποστολής προέρχονταν από τους Φράγκους. Τέλος, η εγγύτητα του Κεντ με τους Φράγκους επέτρεψε υποστήριξη από μια χριστιανική περιοχή.[27] Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις, συμπεριλαμβανομένων των επιστολών του Γρηγόριου προς τους Φράγκους βασιλιάδες προς υποστήριξη της αποστολής, ότι ορισμένοι από τους Φράγκους ένιωθαν ότι είχαν υπεροχή σε ορισμένα από τα νότια βρετανικά βασίλεια. Η παρουσία ενός Φράγκου επισκόπου θα μπορούσε επίσης να προσδώσει εμπιστοσύνη σε αξιώσεις υπεροχής, εάν ο Επίσκοπος της Μπέρθας Λιουχάρδος θεωρούσε ότι ενεργούσε ως εκπρόσωπος της φραγκικής εκκλησίας και όχι απλώς ως πνευματικός σύμβουλος της βασίλισσας. Η φραγκική επιρροή δεν ήταν απλώς πολιτική. Τα αρχαιολογικά υπολείμματα μαρτυρούν επίσης πολιτιστική επιρροή.[28]

Το 595, ο Γρηγόριος επέλεξε τον Αυγουστίνο, ο οποίος ήταν υπεύθυνος μοναχός του Αββαείου του Αγίου Ανδρέα στη Ρώμη, για να ηγηθεί της αποστολής στο Κεντ.[29] Ο Πάπας επέλεξε μοναχούς για να συνοδεύσουν τον Αυγουστίνο και ζήτησε υποστήριξη από τους Φράγκους βασιλείς και κληρικούς σε μια σειρά επιστολών, από τις οποίες μερικά αντίγραφα σώζονται στη Ρώμη. Έγραψε στον Βασιλιά Θευδέριχο Β΄ της Βουργουνδίας και στον βασιλιά Θευδεβέρτο Β΄ της Αυστρίας, καθώς και στη γιαγιά τους Μπρουνχίλντα, ζητώντας βοήθεια για την αποστολή. Ο Γρηγόριος ευχαρίστησε τον Βασιλιά Χλωτάριο Β΄ της Νευστρίας για τη βοήθεια του Αυγουστίνου. Εκτός από τη φιλοξενία, οι Φράγκοι επίσκοποι και βασιλιάδες παρείχαν διερμηνείς και Φράγκους ιερείς να συνοδεύσουν την αποστολή. Ζητώντας βοήθεια από τους Φράγκους βασιλιάδες και επίσκοπους, ο Γρηγόριος βοήθησε να εξασφαλίσει μια φιλική υποδοχή για τον Αυγουστίνο στο Κεντ, καθώς ο Εθελβέρτος ήταν απίθανο να κακομεταχειριστεί μια αποστολή που είχε ορατά την υποστήριξη των συγγενών και των ανθρώπων της γυναίκας του. Επιπλέον, οι Φράγκοι εκτίμησαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε αποστολή που θα επέκτεινε την επιρροή τους στο Κεντ. Ο Χλωτάριος, συγκεκριμένα, χρειαζόταν ένα φιλικό βασίλειο σε όλη τη Μάγχη για να βοηθήσει στη φύλαξη των πλευρών του βασιλείου του ενάντια στους συναδέλφους του Φράγκους βασιλιάδες.[30]

Πηγές δεν αναφέρουν γιατί ο Πάπας Γρηγόριος επέλεξε έναν μοναχό να ηγηθεί της αποστολής. Ο Πάπας Γρηγόριος κάποτε έγραψε στον Εθελβέρτο επαινώντας τις γνώσεις του Αγίου Αυγουστίνου για τη Βίβλο, οπότε ο Αυγουστίνος ήταν προφανώς μορφωμένος. Άλλα προσόντα περιελάμβαναν διοικητική ικανότητα, γιατί ο Γρηγόριος ήταν ο ηγούμενος του Αγίου Ανδρέα, καθώς και επειδή ο Πάπας άφησε την καθημερινή λειτουργία της μονής στον Αυγουστίνο, έναν απλό μοναχό.[31]

Άφιξη και πρώτες προσπάθειες

Επεξεργασία
 
Χάρτης των γενικών περιγραμμάτων ορισμένων από τα βρετανικά βασίλεια,περί τα 600.

Ο Αυγουστίνος συνοδεύτηκε από τον Λόρενς του Κάντερμπερι, τον τελικό διάδοχό του στην Αρχιεπισκοπή, και μια ομάδα περίπου 40 συντρόφων, μερικοί από τους οποίους ήταν μοναχοί.[20] Λίγο μετά την έξοδο από τη Ρώμη, οι ιεραπόστολοι σταμάτησαν, φοβισμένοι από τη φύση του καθήκοντος μπροστά τους. Έστειλαν τον Αυγουστίνο πίσω στη Ρώμη για να ζητήσουν την παπική άδεια να επιστρέψουν. Ο Γρηγόριος αρνήθηκε και έστειλε τον Αυγουστίνο με επιστολές που ενθάρρυναν τους ιεραποστόλους να επιμείνουν. Το 597, ο Αυγουστίνος και οι σύντροφοί του έφτασαν στο Κεντ.[20] Πέτυχαν κάποια αρχική επιτυχία αμέσως μετά την άφιξή τους.[26][31] Ο Εθελβέρτος επέτρεψε στους ιεραπόστολους να εγκατασταθούν και να κηρύξουν στην πρωτεύουσα του Κάντερμπερι, όπου χρησιμοποίησαν την εκκλησία του Αγίου Μαρτίνου για τις λειτουργείες.[32] Ούτε ο Βέδας, ούτε ο Γρηγόριος αναφέρουν την ημερομηνία της μετατροπής του Εθελβέρτου, αλλά πιθανότατα πραγματοποιήθηκε το 597.[33] Στην πρώιμη μεσαιωνική περίοδο, οι μεγάλης κλίμακας μετατροπές απαιτούσαν πρώτα τη μετατροπή του κυβερνήτη και ο Αυγουστίνος καταγράφει μεγάλο αριθμό μεταναστών εντός ενός έτους από την άφιξή του στο Κεντ.[33] Επίσης, το 601, ο Γρηγόριος έγραφε και στον Εθελβέρτο και την Μπέρθα, αποκαλώντας τον βασιλιά τέκνο του και έκανε επίσης αναφορά και στο βάπτισμά του. Μια μετέπειτα μεσαιωνική παράδοση, που καταγράφηκε από τον χρονογράφο του 15ου αιώνα Τόμας Έλμχαμ, δίνει την ημερομηνία της μετατροπής του βασιλιά ως την Πεντηκοστή, ή 2 Ιουνίου 597. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να αμφισβητηθεί αυτή η ημερομηνία, αν και δεν υπάρχει άλλη απόδειξη γι 'αυτήν.[33] Ως ημερομηνία το 597 αναφέρεται και σε μία επιστολή του Γρηγόριου προς τον Πατριάρχη Ευλόγιο Αλεξανδρείας τον Ιούνιο του 598, στην οποία αναφέρει τον αριθμό των μεταναστών που μετέτρεψε ο Αυγουστίνος, αλλά δεν αναφέρεται σε βάπτισμα του βασιλιά. Ωστόσο, είναι σαφές ότι το 601 ο βασιλιάς είχε ήδη μετατραπεί.[34] Το βάπτισμά του πραγματοποιήθηκε πιθανώς στο Κάντερμπερι.[35]

Ο Αυγουστίνος δημιούργησε την επισκοπική στο Καντέρμπερι.[26] Δεν είναι σαφές πότε και πού χρίστηκε ο Αυγουστίνος επίσκοπος. Ο Βέδας, γράφοντας περίπου έναν αιώνα αργότερα, αναφέρει ότι ο Αυγουστίνος χρίστηκε από τον Φράγκο Αρχιεπίσκοπο Εθέριο της Αρλ, Γαλατία, μετά τη μετατροπή του Εθελβέρτου. Οι σύγχρονες επιστολές από τον Πάπα Γρηγόριο, ωστόσο, αναφέρονται στον Αυγουστίνο ως επίσκοπο πριν φτάσει στην Αγγλία. Μια επιστολή του Γρηγόριου από τον Σεπτέμβριο του 597 αναφέρει τον Αυγουστίνο ως επίσκοπο και μία επιστολή, με ημερομηνία δημιουργίας δέκα μήνες αργότερα, αναφέρει ότι ο Αυγουστίνος είχε χριστεί μετά από εντολή του Γρηγόριου από επισκόπους των γερμανικών εδαφών.[36] Ο ιστορικός Ρ. Α. Μάρκους συζητά τις διάφορες θεωρίες για το πότε και το πού χρίστηκε ο Αυγουστίνος, και υποδηλώνει ότι χρίστηκε εν τέλη πριν φτάσει στην Αγγλία, αλλά υποστηρίζει ότι τα στοιχεία δεν επιτρέπουν να αποφασιστεί ακριβώς πού συνέβη αυτό.[37]

Λίγο μετά την άφιξή του, ο Αυγουστίνος ίδρυσε το μοναστήρι των Αγίων Πέτρου και Παύλου, σε γη που δωρίστηκε από τον βασιλιά και το οποίο αργότερα έγινε Αβαείο του Αγίου Αυγουστίνου.[26][38] Αυτό το ίδρυμα έχει συχνά αξιωθεί ως το πρώτο μοναστήρι Βενεδικτίνων έξω από την Ιταλία, και ότι με την ίδρυσή του, ο Αυγουστίνος εισήγαγε τον κανόνα του Αγίου Βενέδικτου στην Αγγλία, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η μονή ακολούθησε τον κανόνα του Βενέδικτου τη στιγμή της ίδρυσής της.[39] Σε μια επιστολή που έγραψε ο Γρηγόριος στον πατριάρχη της Αλεξάνδρειας το 598, ισχυρίστηκε ότι περισσότεροι από 10.000 χριστιανοί είχαν βαφτιστεί. ο αριθμός μπορεί να είναι υπερβολικός, αλλά δεν υπάρχει κανένας λόγος να αμφισβητηθεί ότι πραγματοποιήθηκε μαζική μετατροπή.[20][31] Ωστόσο, υπήρχαν πιθανώς μερικοί Χριστιανοί ήδη στο Κεντ πριν φτάσει ο Αυγουστίνος, απομεινάρια των Χριστιανών που ζούσαν στη Βρετανία στη μετέπειτα Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ωστόσο, παραμένουν λίγα λογοτεχνικά ίχνη.[40] Ένα άλλο αποτέλεσμα της μετατροπής του βασιλιά από την αποστολή του Αυγουστίνου ήταν ότι η Φραγκική επιρροή στα νότια βασίλεια της Βρετανίας μειώθηκε.[41]

Μετά από αυτές τις μετατροπές, ο Αυγουστίνος έστειλε τον Λόρενς πίσω στη Ρώμη με μια αναφορά της επιτυχίας του, μαζί με ερωτήσεις σχετικά με την αποστολή.[42] Ο Βέδας καταγράφει την επιστολή και τις απαντήσεις του Γρηγορίου στο κεφάλαιο 27 του Εκκλησιαστική Ιστορία του έθνους της Αγγλίας (λατινικά: Historia ecclesiastica gentis Anglorum‎‎). Αυτή η ενότητα της Ιστορίας είναι συνήθως γνωστή ως Libellus responsionum (Απαντήσεις στην αναφορά).[43][44] Ο Αυγουστίνος ζήτησε τη συμβουλή του Γρηγόριου για διάφορα ζητήματα, όπως το πώς να οργανωθεί η εκκλησία, η τιμωρία για τους ληστές της εκκλησίας, καθοδήγηση σχετικά με το ποιος επιτρέπεται να παντρευτεί και το χρίσμα επισκόπων. Άλλα θέματα ήταν οι σχέσεις μεταξύ των εκκλησιών της Βρετανίας και της Γαλατίας, ο τοκετός και το βάπτισμα και πότε ήταν νόμιμο για τους ανθρώπους να λαμβάνουν κοινωνία και για έναν ιερέα να τελεί Θεία Λειτουργία.[44]

Περαιτέρω ιεραπόστολοι εστάλησαν από τη Ρώμη το 601. Έφεραν ένα πάλλιον για τον Αυγουστίνο και δώρα όπως ιερά αγγεία, άμφια, λείψανα και βιβλία.[45] Το πάλλιον ήταν το σύμβολο της μητροπολιτικής κατάστασης και σήμαινε ότι ο Αυγουστίνος ήταν πλέον αρχιεπίσκοπος που συνδέεται ξεκάθαρα με την Αγία Έδρα. Μαζί με το πάλλιον, μια επιστολή από τον Γρηγόριο έδωσε εντολή στον νέο αρχιεπίσκοπο να χρίσει 12 βοηθούς επίσκοπους το συντομότερο δυνατό και να στείλει έναν επίσκοπο στην Γιορκ. Το σχέδιο του Γρηγορίου ήταν να υπήρχαν δύο μητροπολίτες, ένας στην Γιορκ και ένας στο Λονδίνο, με 12 βοηθούς επισκόπους κάτω από κάθε αρχιεπίσκοπο. Ως μέρος αυτού του σχεδίου, ο Αυγουστίνος αναμενόταν να μεταφέρει την αρχιεπισκοπική του έδρα από το Κάντερμπερι στο Λονδίνο. Η μετάβαση από το Κάντερμπερι στο Λονδίνο δεν έγινε ποτέ. Καμία σύγχρονη πηγή δεν δίνει τον λόγο,[46] αλλά πιθανότατα επειδή το Λονδίνο δεν ήταν μέρος των τομέων του Εθελβέρτου. Αντ 'αυτού, το Λονδίνο ήταν μέρος του βασιλείου του Έσσεξ, το οποίο κυβερνούσε ο ανιψιός του Εθελβέρτου Σαεβέρτος του Έσσεξ, ο οποίος μετατράπηκε σε χριστιανός το 604.[23][47] Ο ιστορικός Σ. Μπρέχτερ πρότεινε ότι η μητροπολιτική έδρα μεταφέρθηκε πράγματι στο Λονδίνο και ότι μόνο με την εγκατάλειψη του Λονδίνου ως έδρα μετά το θάνατο του Εθελβέρτου, το Κάντερμπερι έγινε έδρα της αρχιεπισκοπής. Αυτή η θεωρία έρχεται σε αντίθεση με την εκδοχή των γεγονότων που καταγράφει ο Βέδας.[48]

Επιπλέον έργο

Επεξεργασία
 
Εθελβέρτος του Κεντ, άγαλμα στον Καθεδρικό Ναό του Κάντερμπερι.

Το 604, ο Αυγουστίνος ίδρυσε δύο ακόμη επισκοπές στη Βρετανία. Δύο άνδρες που είχαν έρθει στη Βρετανία μαζί του το 601 χρίστηκαν, ο Μέλιτος ως Επίσκοπος του Λονδίνου και ο Ιούστος ως Επίσκοπος του Ρότσεστερ.[23] Ο Βέδας αναφέρει ότι ο Αυγουστίνος, με τη βοήθεια του βασιλιά, «ανάκτησε» μια εκκλησία που χτίστηκε από Ρωμαίους Χριστιανούς του Κάντερμπερι.[49] Δεν είναι ξεκάθαρο εάν ο Βέδας εννοούσε ότι ο Αυγουστίνος ανοικοδόμησε την εκκλησία ή ότι ο Αυγουστίνος απλώς ανέκαμψε ένα κτίριο που είχε χρησιμοποιηθεί για ειδωλολατρική λατρεία. Τα αρχαιολογικά στοιχεία φαίνεται να υποστηρίζουν την τελευταία ερμηνεία. Το 1973 αποκαλύφθηκαν τα ερείπια ενός διαδρόμου κτηρίου που χρονολογείται από τη Ρωμανο-Βρετανική περίοδο, ακριβώς νότια του παρόντος καθεδρικού ναού του Κάντερμπερι. Ο ιστορικός Ίαν Γουντ υποστηρίζει ότι η ύπαρξη του Libellus δείχνει περισσότερη επαφή μεταξύ του Αυγουστίνου και των ιθαγενών Χριστιανών, επειδή τα θέματα που καλύπτονται στο έργο δεν περιορίζονται στη μετατροπή από τον παγανισμό, αλλά ασχολούνται επίσης με τις σχέσεις μεταξύ διαφορετικών μορφών του Χριστιανισμού.[50]

Ο Αυγουστίνος απέτυχε να επεκτείνει την εξουσία του στους χριστιανούς της Ουαλίας και της Δουμνονίας στα δυτικά. Ο Γρηγόριος είχε αποφασίσει ότι αυτοί οι Χριστιανοί πρέπει να υποταχθούν στον Αυγουστίνο και ότι οι επίσκοποί τους πρέπει να τον υπακούσουν,[51] προφανώς πιστεύοντας ότι περισσότεροι από τους Ρωμαϊκούς κυβερνητικούς και εκκλησιαστικούς οργανισμούς επέζησαν στη Βρετανία από ότι στην πραγματικότητα. Σύμφωνα με την αφήγηση του Μπέντ, οι Βρετανοί σε αυτές τις περιοχές αντιμετώπισαν τον Αυγουστίνο με αβεβαιότητα και η υποψία τους επιδεινώθηκε από μια διπλωματική κρίση εκ μέρους του Αυγουστίνου.[52] Το 603, ο Αυγουστίνος και ο Εθελβέρτοςt κάλεσαν τους Βρετανούς επισκόπους σε μια συνάντηση νότια του Σεβέρνου. Αυτοί οι φιλοξενούμενοι αποσύρθηκαν νωρίς για να συναντηθούν με τους ανθρώπους τους,[53] οι οποίοι, σύμφωνα με τον Βέδα, τους συμβούλευαν να κρίνουν τον Αυγουστίνο βάσει του σεβασμού που επέδειξε στην επόμενη συνάντησή τους. Όταν ο Αυγουστίνος απέτυχε να σηκωθεί από την έδρα του στην είσοδο των Βρετανών επισκόπων,[54] αρνήθηκαν να τον αναγνωρίσουν ως αρχιεπίσκοπό τους.[53][55] Υπήρχαν, ωστόσο, βαθιές διαφορές μεταξύ του Αυγουστίνου και της βρετανικής εκκλησίας που ίσως έπαιξαν σημαντικότερο ρόλο στην αποτροπή μιας συμφωνίας. Επρόκειτο για την τόνωση, την τήρηση του Πάσχα και πρακτικών και βαθιές διαφορές στην προσέγγιση του ασκητισμού, των ιεραποστολικών προσπαθειών και του τρόπου οργάνωσης της ίδιας της εκκλησίας.[52] Μερικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι ο Αυγουστίνος δεν είχε πραγματική κατανόηση της ιστορίας και των παραδόσεων της βρετανικής εκκλησίας, βλάπτοντας τις σχέσεις του με τους επισκόπους τους.[55] Επίσης, υπήρχαν πολιτικές διαστάσεις, καθώς οι προσπάθειες του Αυγουστίνου χρηματοδοτήθηκαν από τον βασιλιά του Κεντ, και σε αυτήν την περίοδο τα βασίλεια του Ουέσσεξ και της Μερκίας επεκτείνονταν στα δυτικά, σε περιοχές που κατέλαβαν οι Βρετανοί.[56]

Περαιτέρω επιτυχία

Επεξεργασία

Ο Γρηγόριος ανέθεσε επίσης στον Αυγουστίνο άλλα ζητήματα. Οι ναοί έπρεπε να αφιερωθούν για χριστιανική χρήση[57] και οι γιορτές, αν ήταν δυνατόν, να μετακινούνταν σε ημέρες που εορτάζονταν χριστιανούς μάρτυρες. Ένας θρησκευτικός χώρος αποκαλύφθηκε ως ιερό ενός τοπικού ναού του Αγίου Σίξτου, του οποίου οι προσκυνητές δεν γνώριζαν λεπτομέρειες για τη ζωή ή τον θάνατο. Μπορεί να ήταν γηγενείς Χριστιανοί, αλλά ο Αυγουστίνος δεν τους αντιμετώπισε ως τέτοιους. Όταν ενημερώθηκε ο Γρηγόριος, είπε στον Αυγουστίνο να σταματήσει την λατρευτική ομάδα και να χρησιμοποιήσει το ιερό για τον ρωμαϊκό Άγιο Σίξτο.[58]

Ο Γρηγόριος νομοθετούσε για τη συμπεριφορά των λαϊκών και των κληρικών. Έθεσε τη νέα αποστολή απευθείας υπό την παπική εξουσία και κατέστησε σαφές ότι οι Άγγλοι επίσκοποι δεν θα είχαν καμία εξουσία έναντι των Φράγκων ομολόγων τους ούτε το αντίστροφο. Άλλες οδηγίες αφορούσαν την εκπαίδευση των ιθαγενών κληρικών και τη συμπεριφορά των ιεραποστόλων.[59]

Η Βασιλική Σχολή του Κάντερμπερι ισχυρίζεται ότι ο Αυγουστίνος είναι ο ιδρυτής της, το οποίο θα την καθιστούσε την παλαιότερη σχολή του κόσμου, αλλά τα πρώτα ντοκιμαντέρ του σχολείου χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα.[60] Ο Αυγουστίνος ίδρυσε ένα σχολείο και λίγο μετά το θάνατό του, το Κάντερμπερι κατάφερε να στείλει δασκάλους για να υποστηρίξει την αποστολή της Ανατολικής Αγγλίας.[61] Ο Αυγουστίνος έλαβε λειτουργικά βιβλία από τον Πάπα, αλλά το ακριβές περιεχόμενό τους είναι άγνωστο. Ίσως ήταν μερικά από τα νέα λειτουργικά βιβλία που γράφονταν εκείνο τον καιρό. Η ακριβής λειτουργία που εισήγαγε ο Αυγουστίνος στην Αγγλία παραμένει άγνωστη, αλλά θα ήταν μια μορφή λειτουργίας της λατινικής γλώσσας που χρησιμοποιούνταν στη Ρώμη.[62]

Θάνατος και κληρονομιά

Επεξεργασία
 
Τόπος ταφής του Αυγουστίνου στο Κάντερμπερι.

Πριν από το θάνατό του, ο Αυγουστίνος έχρισε τον Λόρενς του Κάντερμπερι ως διάδοχό του στην Αρχιεπισκοπή, πιθανότατα για να εξασφαλίσει μια ομαλή μεταφορά αξιώματος. Αν και τη στιγμή του θανάτου του Αυγουστίνου, στις 26 Μαΐου 604,[26] η αποστολή μόλις επεκτάθηκε πέρα από το Κεντ, η δέσμευσή του εισήγαγε ένα πιο ενεργό ιεραποστολικό ύφος στις Βρετανικές Νήσους. Παρά την προηγούμενη παρουσία χριστιανών στην Ιρλανδία και την Ουαλία, δεν καταβλήθηκαν προσπάθειες για να μετατραπούν οι σαξονικοί εισβολείς. Ο Αυγουστίνος στάλθηκε για να μετατρέψει τους απογόνους αυτών των εισβολέων και τελικά έγινε η αποφασιστική επιρροή του Χριστιανισμού στα Βρετανικά Νησιά.[52][63] Μεγάλο μέρος της επιτυχίας του προέκυψε λόγω της στενής σχέσης του Αυγουστίνου με τον Εθελβέρτο, η οποία έδωσε στον αρχιεπίσκοπο χρόνο να εγκατασταθεί.[64] Το παράδειγμα του Αυγουστίνου επηρέασε επίσης τις μεγάλες ιεραποστολικές προσπάθειες της Αγγλοσαξονικής Εκκλησίας.[65]

Το σώμα του Αυγουστίνου θάφτηκε αρχικά στη στοά του σημερινού Αγίου Αυγουστίνου, στο Κάντερμπερι[38], αλλά αργότερα εκταφίστηκε και τοποθετήθηκε σε τάφο μέσα στην εκκλησία της μονής, η οποία έγινε τόπος προσκυνήματος και σεβασμού. Μετά την κατάκτηση των Νορμανδών, η λατρεία του Αγίου Αυγουστίνου προωθήθηκε ενεργά.[26] Μετά την κατάκτηση, το ιερό του στο Αβαείο του Αγίου Αυγουστίνου κατείχε κεντρική θέση σε ένα από τα αξονικά παρεκκλήσια, πλαισιωμένο από τα ιερά των διαδόχων του, του Λόρενς και του Μελίτου.[66] Ο Βασιλιάς Ερρίκος Α´ της Αγγλίας παραχώρησε στο Αβαείο του Αγ. Αυγουστίνου μια εξαήμερη έκθεση γύρω από την ημερομηνία κατά την οποία τα λείψανα του Αυγουστίνου μεταφέρθηκαν στο νέο ιερό του, από τις 8 Σεπτεμβρίου έως τις 13 Σεπτεμβρίου.[67]

Μια βιογραφία του Αυγουστίνου γράφτηκε από τον Γκοσέλιν γύρω στο 1090, αλλά αυτή η βιογραφία απεικονίζει τον Αυγουστίνο σε διαφορετικό ύφος, σε σύγκριση με τις αναφορές του Βέδα. Οι αναφορές του Γκοσέλιν έχουν λίγο νέο ιστορικό περιεχόμενο, κυρίως γεμάτο θαύματα και φανταστικές ομιλίες.[68] Με βάση αυτές τις αναφορές, αργότερα μεσαιωνικοί συγγραφείς συνέχισαν να προσθέτουν νέα θαύματα και ιστορίες στη ζωή του Αυγουστίνου, συχνά αρκετά φανταχτερές. Αυτοί οι συγγραφείς περιελάμβαναν τον Ουίλιαμ του Μάλμσμπερι, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι ο Αυγουστίνος ίδρυσε το Αββαείο του Κερν,[69] αν και ο συγγραφέας πιστεύεται ότι είναι ο Τζον Μπρόμπτον, και η συγγραφή του βιβλίου φαίνεται να είναι ένα ύστερο μεσαιωνικό χρονικό που περιείχε επινοημένες επιστολές από τον Αυγουστίνο,[70] και έναν αριθμό μεσαιωνικών συγγραφέων που περιελάμβαναν τον Αυγουστίνο στους ρομαντισμούς τους.[71] Ένα άλλο πρόβλημα με τη διερεύνηση της λατρείας του Αυγουστίνου είναι η σύγχυση που προκύπτει επειδή τα περισσότερα μεσαιωνικά λειτουργικά έγγραφα που αναφέρουν τον Αυγουστίνο δεν κάνουν διάκριση μεταξύ του Αυγουστίνου του Κάντερμπερι και του Αυγουστίνου Ιππώνος, ενός αγίου του 4ου αιώνα. Ωστόσο, τα μεσαιωνικά σκανδιναβικά λειτουργικά βιβλία αναφέρουν συχνά τον Αυγουστίνο του Κάντερμπερι. Κατά τη διάρκεια της Αγγλικής Μεταρρύθμισης, ο ναός του Αυγουστίνου καταστράφηκε και τα λείψανα του χάθηκαν.[72]

Το ιερό του Αυγουστίνου αποκαταστάθηκε τον Μάρτιο του 2012 στην εκκλησία του Αγίου Αυγουστίνου στο Ράμσγκεϊτ του Κεντ, πολύ κοντά στον τόπο έναρξης της αποστολής του.[73] Ο Σταυρός του Αγίου Αυγουστίνου (πέτρινο μνημείο), ένας κελτικός σταυρός που ανεγέρθηκε το 1884, σηματοδοτεί το σημείο στο Έμπσφλιτ, Θάνετ, Ανατολικό Κεντ, όπου λέγεται ότι έφτασε με πλοίο ο Αυγουστίνος κατά την έναρξη της αποστολής του.[74]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 (Γαλλικά) Encyclopædia Universalis. Encyclopædia Britannica Inc.. 1968. augustin-de-canterbury. Ανακτήθηκε στις 19  Οκτωβρίου 2022.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Saint-Augustine-of-Canterbury. Ανακτήθηκε στις 19  Οκτωβρίου 2022.
  3. «Большая российская энциклопедия». (Ρωσικά) Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1798091. Ανακτήθηκε στις 19  Οκτωβρίου 2022.
  4. Ινστιτούτο της Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας: «Enciclopedia on line» (Ιταλικά) agostino-di-canterbury-santo. Ανακτήθηκε στις 19  Οκτωβρίου 2022.
  5. «Calendarium Romanum». (λατινική γλώσσα) Calendarium Romanum Generale (1969). Typis Polyglottis Vaticanis Publisher. Βατικανό. 1969. σελ. 26.
  6. (Ιταλικά) Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. SISMEL – Edizioni del Galluzzo.
  7. Delaney Dictionary of Saints σελ. 67–68
  8. 8,0 8,1 «Who Was St Augustine?». English Heritage. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  9. «Saint Augustine of Canterbury». Rowanthorn. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  10. «Canterbury Cathedral Saints - Kent Past». www.kentpast.co.uk. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  11. 11,0 11,1 Hindley Brief History of the Anglo-Saxons σελ. 3–9
  12. 12,0 12,1 12,2 Mayr-Harting Coming of Christianity σελ. 78–93
  13. Frend "Roman Britain" Cross Goes North σελ. 80–81
  14. Frend "Roman Britain" Cross Goes North σελ. 82–86
  15. Yorke Conversion of Britain σελ. 115–118
  16. Yorke Conversion of Britain σελ. 121
  17. Stenton Anglo-Saxon England σελ. 102
  18. Mayr-Harting Coming of Christianity σελ. 32–33
  19. Kirby Earliest English Kings σελ. 23
  20. 20,0 20,1 20,2 20,3 Stenton Anglo-Saxon England σελ. 105–106
  21. Kirby Earliest English Kings σελ. 24–25
  22. 22,0 22,1 Nelson "Bertha" Oxford Dictionary of National Biography
  23. 23,0 23,1 23,2 23,3 Hindley Brief History of the Anglo-Saxons σελ. 33–36
  24. Wood "Mission of Augustine of Canterbury" Speculum σελ. 9–10
  25. Mayr-Harting Coming of Christianity σελ. 57–59
  26. 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 Mayr-Harting "Augustine" Oxford Dictionary of National Biography
  27. Brooks Early History of the Church of Canterbury σελ. 6–7
  28. Kirby Earliest English Kings σελ. 27
  29. Stenton Anglo-Saxon England σελ. 104–105
  30. Wood "Mission of Augustine of Canterbury" Speculum σελ. 9
  31. 31,0 31,1 31,2 Fletcher Barbarian Conversion σελ. 116–117
  32. Brooks Early History of the Church of Canterbury σελ. 8–9
  33. 33,0 33,1 33,2 Wood "Mission of Augustine of Canterbury" Speculum σελ. 11
  34. Kirby Earliest English Kings σελ. 28
  35. Higham Convert Kings σελ. 56
  36. Brooks Early History of the Church of Canterbury σελ. 5
  37. Markus "Chronology of the Gregorian Mission" Journal of Ecclesiastical History σελ. 24–29
  38. 38,0 38,1 Blair Church in Anglo-Saxon Society σελ. 61–62
  39. Lawrence, C.H. (2014-07-10). Medieval Monasticism, σελ. 55. doi:10.4324/9781315838588. http://dx.doi.org/10.4324/9781315838588. 
  40. Frend "Roman Britain" Cross Goes North σελ. 79
  41. The Earliest English Kings. Routledge. 4 Ιανουαρίου 2002. σελ. 29. ISBN 978-0-203-13076-6. 
  42. Stenton Anglo-Saxon England σελ. 106
  43. Lapidge "Laurentius" Blackwell Encyclopaedia of Anglo-Saxon England
  44. 44,0 44,1 Bede History of the English Church and People σελ. 71–83
  45. Dodwell Anglo-Saxon Art σελ. 96 και 276, σημείωση 66.
  46. Brooks Early History of the Church of Canterbury σελ. 9–11
  47. Fletcher Barbarian Conversion σελ. 453
  48. Brooks Early History of the Church of Canterbury σελ. 11–14
  49. Brooks Early History of the Church of Canterbury σελ. 50
  50. Wood "Augustine and Aidan" L'Église et la Mission σελ. 170
  51. Mayr-Harting Coming of Christianity σελ. 70–72
  52. 52,0 52,1 52,2 Stenton Anglo-Saxon England σελ. 110–111
  53. 53,0 53,1 Hindley Brief History of the Anglo-Saxons σελ. 8–9
  54. Bede History of the English Church and People σελ. 100–103
  55. 55,0 55,1 Mayr-Harting Coming of Christianity σελ. 72–73
  56. Yorke Conversion of Britain σελ. 119
  57. Thomson Western Church σελ. 8
  58. Blair Church in Anglo-Saxon Society σελ. 24
  59. Stenton Anglo-Saxon England σελ. 107–108
  60. «King's School - A Brief History». web.archive.org. 28 Σεπτεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020. 
  61. Brooks Early History of the Church of Canterbury σελ. 94–95
  62. Mayr-Harting Coming of Christianity σελ. 173–174
  63. Collins Early Medieval Europe σελ. 185
  64. Mayr-Harting Coming of Christianity σελ. 249
  65. Mayr-Harting Coming of Christianity σελ. 265–266.
  66. Nilson Cathedral Shrines σελ. 67
  67. Nilson Cathedral Shrines σελ. 93
  68. Gameson and Gameson "From Augustine to Parker" Anglo-Saxons σελ. 17–20
  69. Gameson and Gameson "From Augustine to Parker" Anglo-Saxons σελ. 19-20
  70. Gameson and Gameson "From Augustine to Parker" Anglo-Saxons σελ. 24
  71. Gameson and Gameson "From Augustine to Parker" Anglo-Saxons σελ. 22–31.
  72. Blair "Handlist of Anglo-Saxon Saints" Local Saints and Local Churches σελ. 513
  73. «News-Pugin's Church becomes Official Shrine of St Augustine / January - March / 2012 / News / Home / Catholic News - The Catholic Church for England and Wales». web.archive.org. 23 Σεπτεμβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020. 
  74. «ST AUGUSTINES CROSS». web.archive.org. 25 Μαρτίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020.