Ζαν Πολ Μπελμοντό
Ο Ζαν Πολ Μπελμοντό (γαλλικά: Jean-Paul Belmondo, γενν. 9 Απριλίου 1933 - 6 Σεπτεμβρίου 2021) ήταν Γάλλος ηθοποιός, ο οποίος συνδέθηκε αρχικά με το Γαλλικό Νέο Κύμα (Νουβέλ Βαγκ) της δεκαετίας του 1960.
Τα πρώτα χρόνια
ΕπεξεργασίαΟ Ζαν Πολ Μπελμοντό γεννήθηκε στις 9 Απριλίου 1933 στο Νεϊγί-συρ-Σεν, βορειοδυτικά του Παρισιού μέσα σε καλλιτεχνική οικογένεια. Ο πατέρας του, Πολ Μπελμοντό, ήταν γλύπτης με ιταλικές ρίζες[35] και η μητέρα ζωγράφος. Ωστόσο, ο μικρός Μπελμοντό δεν είχε φανερώσει καμία καλλιτεχνική κλίση στα εφηβικά του χρόνια. Αντιθέτως, έδειξε από την αρχή κλίση στα αθλητικά. Δεν τα πήγαινε καλά στο σχολείο και το πάθος του σε αυτή την ηλικία ήταν το μποξ και το ποδόσφαιρο, ενώ μάλιστα έκανε και προπονήσεις μποξ.
Αποφάσισε έτσι να γίνει πυγμάχος και στη σύντομη καριέρα του στα ρινγκ ήταν μάλιστα αήττητος. Το ντεμπούτο του το έκανε το 1949 ρίχνοντας νοκάουτ τον αντίπαλό του από τον πρώτο γύρο[36], αν και την επόμενη κιόλας χρονιά, συνειδητοποιώντας τις θυσίες που έπρεπε να κάνει για να γίνει επαγγελματίας, τα παράτησε[37].
Τότε στράφηκε στην υποκριτική και έγινε δεκτός στην Εθνική Σχολή Δραματικής Τέχνης του Παρισιού και αποφοιτώντας το 1956 βρήκε αμέσως δουλειά στο σινεμά.
Με ένα τσιγάρο μόνιμα στο στόμα του, ο Ζαν Πολ Μπελμοντό ξεκίνησε την καριέρα του το 1957 παίζοντας μερικά μικρορολάκια σε γαλλικές ταινίες της εποχής και βρέθηκε στην αντίπερα όχθη από τον υπερβολικά όμορφο Αλέν Ντελόν, με τους κριτικούς να χαρακτηρίζουν τον Μπελμοντό «γοητευτικά άσχημο» - αν και πολλές θαυμάστριές του και μη θα διαφωνούσαν με αυτό.
Εκτόξευση στη δόξα
ΕπεξεργασίαΟ πρώτος του πρωταγωνιστικός ρόλος ήρθε το 1958 με το Les copains du Dimanche και μετά από διάφορες συνεργασίες, όπως με τον σκηνοθέτη Μαρκ Αλεγκρέ στο Έγκλημα στην Πλας Πιγκάλ (Sois belle et tais-toi, 1958) και το Τελευταίο ραντεβού (Un drôle de Dimanche, 1958), τον Μαρσέλ Καρνέ στους Ζαβολιάρηδες (Les tricheurs, 1958), αλλά και τον ρόλο του ως Ντ' Αρτανιάν στην τηλεοπτική ταινία Οι 3 σωματοφύλακες, ήρθε ο ρόλος που θα έκανε το όνομά του γνωστό σε μία ταινία που εκπροσωπούσε το «Νέο κύμα».
Το αναντίρρητο ταλέντο και η χαλαρή κινηματογραφική παρουσία του Ζαν Πολ Μπελμοντό έτυχαν της προσοχής του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, σε μια ευτυχή συγκυρία που θα απέδιδε σύντομα αριστουργήματα. Ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, που μέχρι τότε είχε σκηνοθετήσει τρεις μικρού μήκους ταινίες, σκηνοθέτησε το 1960 το πασίγνωστο Με κομμένη την ανάσα (À bout de soufflé), όπου ο Μπελμοντό πρωταγωνιστεί ως κακοποιός που προσπαθεί να ξεφύγει από την αστυνομία και βρίσκει καταφύγιο σε μία εφήμερη ερωτική σχέση με μία Αμερικανίδα. Ο Μπελμοντό ενσάρκωσε τον χαρακτήρα του με μία ποιητική ελαφρότητα που κανείς Γάλλος ηθοποιός δεν είχε επιδείξει μέχρι τότε. Ο ρόλος του Μπελμοντό ως Μισέλ τον καθιέρωσε ως style-icon και παρ’ όλο που οι ρόλοι που προηγήθηκαν ήταν λιγοστοί και ο Μπελμοντό βρισκόταν μόλις στην αρχή της καριέρας του, η ταινία αυτή τον καθιέρωσε ως «κλασικό». Το Με κομμένη την ανάσα εκτόξευσε τη φήμη του Γκοντάρ και του Μπελμοντό στα ύψη και εγκαινίασε με αριστουργηματικό τρόπο τη νέα σχολή κινηματογραφικής σκέψης που θα έμενε γνωστή ως Nouvelle Vague (Νέο Κύμα). Το γαλλικό σινεμά είχε βρει την απάντησή του στον Αμερικανό Τζέιμς Ντιν. Δεν είναι τυχαίο πως κάθε κείμενο που έχει γραφτεί για τον Ζαν Πολ Μπελμοντό ξεκινάει και τελειώνει με μία αναφορά στο Με κομμένη την ανάσα. Το ντεμπούτο του Γκοντάρ δεν ήταν o καλύτερος ρόλος που έπαιξε ποτέ ο Μπελμοντό, αλλά ήταν με διαφορά η ταινία που αποφάσισε πως στο πρόσωπο του 27χρονου τότε ηθοποιού το νέο γαλλικό σινεμά είχε μόλις ανακαλύψει τον πρώτο του μεγάλο ήρωα[38].
Την ίδια χρονιά, ο Μπελμοντό έπαιξε στο φιλμ του Βιττόριο ντε Σίκα Η ατιμασμένη (La ciociara, 1960), η οποία επέκτεινε τη φήμη του σε παγκόσμιο βεληνεκές.
Το 1961 ο Γκοντάρ τον επιστράτευσε και πάλι για το Η κυρία θέλει έρωτα (Une femme est une femme) και την ίδια χρονιά έγινε ο Εφημέριος (Léon Morin, Prêtre) του Ζαν-Πιέρ Μελβίλ, αποσπώντας την πρώτη του υποψηφιότητα για βραβείο BAFTA καλύτερου ξένου ηθοποιού. Την επόμενη χρονιά ξανασυνεργάστηκε με τον Μελβίλ όταν υποδύθηκε τον Σιλιάν, έναν πληροφοριοδότη της αστυνομίας, στην ταινία Ο χαφιές (Le Doulos), ένα διαμάντι του σινεμά που κατατάχθηκε από το περιοδικό Empire στις 500 καλύτερες όλων των εποχών. Την ίδια χρονιά βρέθηκε στο πλευρό της Κλαούντια Καρντινάλε στη θρυλική κομεντί του Φιλίπ Ντε Μπροκά Καρτούς (Cartouche).
Το 1963 έπαιξε στο Καυτό πεζοδρόμιο (Peau de banane) με τη Ζαν Μορό και λίγο αργότερα βρέθηκε και πάλι στα χέρια του Μελβίλ για την ταινία Ο μεγάλος τυχοδιώκτης (L' aîné des Ferchaux, 1963), όπου υποδύθηκε έναν νεαρό μποξέρ σε ρόλο σωματοφύλακα.
Αλλαγή πορείας
ΕπεξεργασίαΠροσπαθώντας να μην τυποποιηθεί, ο Μπελμοντό έπαιξε στον Άνθρωπο από το Ρίο (L'Homme de Rio, 1964) του Φιλίπ ντε Μπροκά, μία κομεντί περιπέτεια υποψήφια για Όσκαρ, που αποτέλεσε μεγάλη εμπορική επιτυχία στη Γαλλία και όπου ο Μπελμοντό πρωταγωνιστεί με την αδερφή της Κατρίν Ντενέβ, Φρανσουάζ Ντορλεάκ. Εκεί ο Μπελμοντό δείχνει μία στροφή από τη «Νουβέλ βαγκ» σε μία πιο εμπορική τάση, με τις κωμωδίες.
Τα τελευταία χρόνια
ΕπεξεργασίαΜακριά πια από τις σκηνοθετικές οδηγίες των σκηνοθετών του Νέου Κύματος, ο Μπελμοντό γύριζε με καταιγιστικούς ρυθμούς τη μία ταινία πίσω από την άλλη και στη φιλμογραφία του προστέθηκαν γκανγκστερικές ταινίες, μαύρες κωμωδίες, ανάλαφρες κομεντί, θρίλερ (όπως οι ταινίες του Μπροκά της εποχής), έχοντας κάνει πλέον σαφή στροφή προς το εμπορικό σινεμά.
Το 1970 ήταν και πάλι συμπρωταγωνιστής με τον Αλέν Ντελόν στο γκανγκστερικό Μπορσαλίνο (Borsalino) του Ζακ Ντερέ. Το 1971 βρέθηκε στην Ελλάδα μαζί με τον Ομάρ Σαρίφ για τα γυρίσματα της ταινίας Οι διαρρήκτες (Le casse, 1971) του Ανρί Βερνέιγ[39].
Το 1972 έπαιξε στη μαύρη κωμωδία Απίθανος, σατανικός και... ωραίος (Docteur Popaul) του Κλοντ Σαμπρόλ, έχοντας στο πλευρό του τη Μία Φάροου και τη Λάουρα Αντονέλι, και ερμήνευσε τον Πολ, ο οποίος ως πρώην γυναικάς, προσπαθεί να αναθεωρήσει τις απόψεις του, πιστεύοντας ότι δεν πρέπει να εμπιστεύεται πλέον όμορφες γυναίκες. Το 1974 έπαιξε στη δραματική ταινία Στραβίνσκι… του Αλέν Ρενέ -ο οποίος αν και δεν ήταν ποτέ επίσημο μέλος του «Νέου Κύματος» η δουλειά του το υποστηρίζει- όπου ο Μπελμοντό βρέθηκε σε μία από τις πιο αντιεμπορικές δουλειές της καριέρας του υποδυόμενος τον μεγαλοαπατεώνα επιχειρηματία Αλεξάντρ Σταβίσκι.
Η εμπορική αποτυχία της τελευταίας του ταινίας, έκανε τον Μπελμοντό να δείχνει απρόθυμος πλέον να συνεργαστεί με σκηνοθέτες του «Νέου Κύματος» και να αναζητά περισσότερο τις εμπορικές ταινίες, ξανά. Επόμενο βήμα η ταινία Ένας αξιολάτρευτος παλιάνθρωπος (L’ incorrigible, 1975) του Μπροκά, όπου ερμήνευσε και πάλι τον μικροαπατεώνα, και τα θρίλερ Τρόμος πάνω απ' την πόλη (Peur sur la ville, 1975) και Εν ονόματι της βίας (L’ Alpagueur, 1976). Συνέχισε στο ίδιο μοτίβο και το 1979 πρωταγωνίστησε στην κομεντί Μπάτσος ή αλήτης (Flic ou Voyou), που σημείωσε μεγάλη επιτυχία, ξεκινώντας μία επιτυχημένη συνεργασία με τον σκηνοθέτη Ζορζ Λοτνέρ, την οποία συνέχισαν αργότερα με τις ταινίες Ο μάγκας με τα 1000 πρόσωπα (Le Guignolo, 1979), Ο επαγγελματίας (Le Professionnel, 1981), Ο πολυγαμικός (Joyeuses Pâques, 1984) και την ταινία μυστηρίου L'inconnu dans la maison (1992).
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 ο Ζαν Πολ Μπελμοντό ήταν πια ένας σπουδαίος δραματικός και πολύπειρος ηθοποιός, ανεβαίνοντας ολοένα και πιο συχνά στο θεατρικό σανίδι. Το 1987 κέρδισε βραβείο Σεζάρ καλύτερου ηθοποιού για την ταινία Ο κυνηγός της περιπέτειας (Itinéraire d'un enfant gâté)[40], έχοντας βραβευτεί λίγες φορές στη ζωή του, παρά το εύρος της καριέρας του.
Τη δεκαετία του 1990 οι κομεντί όπως το Désiré (1996) και το Ανάμεσα σε δυο μπαμπάδες (1 chance sur 2, 1998) όπου συνάντησε ξανά τον Αλέν Ντελόν, συνεχίστηκαν, αλλά ταυτόχρονα έκανε και πιο δημιουργικές δουλειές, όπως το Εκατό και μια νύχτες (Les cent et une nuits de Simon Cinéma, 1995) της Ανιές Βαρντά και τους Άθλιους (Les Misérables) πάνω στο έργο του Βικτόρ Ουγκώ, την ίδια χρονιά[41].
Τώρα ήταν αρκετά επιλεκτικός στους ρόλους του, αν και την καριέρα του ανέκοψε το εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη το 2001 και του στέρησε την ικανότητα της απρόσκοπτης ομιλίας. Στο σινεμά επέστρεψε ως ζωντανός θρύλος έπειτα από διάστημα εφτά ετών με τον Άνθρωπο και τον σκύλο του (Un homme et son chien, 2008), ερμηνεύοντας έναν άνθρωπο άστεγο και ηλικιωμένο που περιπλανιέται στο Παρίσι με τον σκύλο του.
Το 2011, ο «άσχημος γόης» του γαλλικού κινηματογράφου τιμήθηκε στις Κάννες με ειδικό Χρυσό Φοίνικα[42] για τη συνολική προσφορά του στην έβδομη τέχνη[43], ενώ με αφορμή την εμφάνιση και τη βράβευσή του, προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ Belmondo...Itineraire των Βενσάν Περό και Τζεφ Ντόμενεχ, το Ένας υπέροχος κατάσκοπος[44] (Magnifique, 1973) του Φιλίπ ντε Μπροκά και το 100.000 δολάρια στον ήλιο (Cent mille dollars au soleil, 1964) του Ανρί Βερνέιγ. Ο «Μπελ Μπελ», όπως τον αποκαλούν οι φίλοι του, χαρακτήρισε τον ειδικό Χρυσό Φοίνικα «δώρο θεού», καθώς στα 53 χρόνια που δούλεψε στον κινηματογράφο (1956-2008) δεν τιμήθηκε ποτέ με κάποιο σημαντικό βραβείο (εκτός από ένα Σεζάρ)[45].
Προσωπική ζωή
ΕπεξεργασίαΟ «αέρας» και το αρρενωπό στυλ του Μπελμοντό αποδείχθηκαν ακαταμάχητα για τις γυναίκες της εποχής του. Στην προσωπική του ζωή, έχει δύο γάμους στο ενεργητικό του: με την Ελοντί Κονσταντάν (1953-1965), με την οποία χώρισε όταν αποκαλύφθηκε ο παράνομος δεσμός του με την Ούρσουλα Άντρες, και τη Ναταλί Ταρντιβέλ, την οποία γνώρισε το 1989 ως 24χρονη κοπέλα και έμεινε στο πλευρό της επισήμως από το 2002 έως το 2008. Έχει αποκτήσει επίσης τέσσερα παιδιά, αν και η μεγαλύτερή του κόρη έχασε τη ζωή της σε πυρκαγιά το 1994.
Σύντροφος του Ζαν Πολ Μπελμοντό υπήρξε για οκτώ χρόνια (1972-1980) η Ιταλίδα ηθοποιός Λάουρα Αντονέλι. Στο φεστιβάλ των Καννών, το 2011, εμφανίστηκε με τη νέα του σύντροφο, την κατά 45 χρόνια νεότερή του και πρώην Playmate, Μπάρμπαρα Γκαντόλφι από το Βέλγιο.
Φιλμογραφία
ΕπεξεργασίαΈτος | Τίτλος | Ρόλος | |
---|---|---|---|
Πρωτότυπος | Ελληνικός | ||
1957 | À pied, à cheval et en voiture | Βενάν | |
1958 | Les copains du Dimanche | Τρεμπουά | |
Sois belle et tais-toi | Έγκλημα στην Πλας Πιγκάλ | Πιερό | |
Charlotte et son Jules | Η Σαρλότ και το αγόρι της | Ζιλ | |
Un drôle de Dimanche | Το τελευταίο ραντεβού | Πατρίκ | |
Les tricheurs | Οι ζαβολιάρηδες | Λου | |
1959 | Ein Engel auf Erden | Ένας άγγελος στη Γη | Μισέλ Μπαρό |
À double tour | Το τρίγωνο της αμαρτίας | Λάσλο Κόβακς | |
Les trois mousquetaires | Οι τρεις σωματοφύλακες | Νταρτανιάν | |
1960 | À bout de soufflé[46] | Με κομμένη την ανάσα | Μισέλ Πουακάρ / Λάσλο Κόβακς |
Classe tous risques | Προσοχή! Δημόσιος κίνδυνος! | Ερίκ Σταρκ | |
Moderato cantabile | Μοντεράτο καντάμπιλε | Σοβάν | |
Les distractions | Μυστηριώδης επισκέπτης | Πολ Φραπιέ | |
La Française et l'amour | Η Γαλλίδα και ο έρωτας | Ζιλ | |
Lettere di una novizia | Το γράμμα μιας δόκιμης μοναχής | Τζουλιάνο Βέρντι | |
La ciociara | Η ατιμασμένη | Μικέλε Ντι Λίμπερο | |
1961 | La viaccia | Ο δρόμος των κακόφημων σπιτιών | Αμέριγκο |
Une femme est une femme | Η κυρία θέλει έρωτα | Άλφρεντ Λιούμπιτς | |
Léon Morin, Prêtre | Ο εφημέριος | Λεόν Μοράν | |
Amours célèbres | Διάσημοι εραστές | Λοζούν | |
Un nommé La Rocca | Προθεσμία ως την αυγή | Ρομπέρτο Λα Ρόκα | |
Riviera-Story | άντρας που κάνει καρτ | ||
1962 | Cartouche | Καρτούς | Λουί-Ντομινίκ Μπουργκινιόν / Καρτούς |
Un singe en hiver | Οι δύο αλήτες | Γκαμπριέλ Φουκέ | |
Le Doulos[47] | Ο χαφιές | Σιλιέν | |
I Don Giovanni della Costa Azzurra | Ζαν Πολ Μπελμοντό | ||
1963 | Il giorno più cortο | Η πιο αστεία μέρα του πολέμου | Σικελός |
Mare matto | Οι εραστές της πανσιόν Μαρίνα | Λιβορνέζος | |
Peau de banane | Καυτό πεζοδρόμιο | ΜισέλΤιμπόλ | |
L'aîné des Ferchaux[48] | Ο μεγάλος τυχοδιώκτης | Μισέλ Μοντέ | |
Dragées au poivre | Το αλατοπίπερο της ζωής | Ρεϊμόν | |
1964 | L'Homme de Rio | Ο τυχοδιώκτης του Ρίο[49] | Αντριάν Ντιφουρκέ |
Cent mille dollars au soleil[50] | 100.000 δολάρια στον Ήλιο | Ρόκο | |
Échappement libre | Το μυστικό της χρυσής λιμουζίνας | Νταβίντ Λαντισλάς | |
La chasse à l'homme | Επιχείρηση: Το κυνήγι του άνδρα | Φερνάν | |
Week-end à Zuydcoote | Δουνκέρκη - 2 Ιουνίου | Ζιλιέν Μεϊγιά | |
1965 | Par un beau matin d'été | Βιασμός στον ήλιο | Φρανσίς |
Pierrot le fou[51] | Ο τρελός Πιερό | Φερντινάν Γκριφόν / Πιερό | |
Les tribulations d'un Chinois en Chine | Ο τυχοδιώκτης των δύο ηπείρων | Αρτούρ Λεμπερέρ | |
1966 | Τendre voyou | Ο τρυφερός αλήτης | Τόνι Μαρεσάλ |
Paris brûle-t-il? | Το Παρίσι φλέγεται | Ιβόν Μοραντά | |
Le voleur | Ο κλέφτης | Ζορζ Ραντάλ | |
1967 | James Bond 007 - Casino Royale | Τζέιμς Μποντ 007: Καζίνο Ρουαγιάλ | Γάλλος λεγεωνάριος |
1968 | Ho! | Ο εκτελεστής | Φρανσουά Ολάν |
1969 | Le cerveau | Ο εγκέφαλος | Αρτούρ Λεσπινάς |
La sirène du Mississipi | Η σειρήνα του Μισισιπή | Λουί Μαχέ | |
Un homme qui me plait | Ο άνδρας που μ' αρέσει | Ανρί | |
Dieu a choisi Paris | φωτογράφος / παρουσιαστής | ||
1970 | Borsalino | Μπορσαλίνο | Φρανσουά Καπελά |
1971 | Les mariés de l'an II | Παντρεμένοι αλά γαλλικά | Νικολά Φιλιμπέρ |
Le casse[52] | Οι διαρρήκτες | Αζάντ | |
1972 | Docteur Popaul | Απίθανος, σατανικός και ωραίος | δρ Πολ Σιμέ |
La scoumoune | Ο σημαδεμένος | Ρομπέρτο Μπόργκο | |
1973 | L'héritier | Ο κληρονόμος | Μπαρτ Κορντέλ |
Le magnifique | Αχτύπητος εραστής, τρελός καταδιώκτης | Μπομπ Σενκλάρ / Φρανσουά Μερλάν | |
1974 | Stavisky | Σταβίνσκι | Σερζ Αλεξάντρ Σταβίνσκι |
1975 | Peur sur la ville | Τρόμος πάνω απ' την πόλη | Ζαν Λετελιέ |
L'incorrigible | Ένας αξιολάτρευτος παλιάνθρωπος | Βικτόρ Βοτιέ | |
1976 | L'alpagueur | Εν ονόματι της βίας | Ροζέ Πιλάρ |
Le corps de mon ennemi | Το αφεντικό του Club Number 1 | Φρανσουά Λεκρέρκ | |
1977 | L'animal | Το θεριό | Μάικ Γκοσέρ / Μπρούνο Φεράρι |
1979 | Flic ou voyou | Μπάτσος ή αλήτης | Αντόνιο Τσερούτι / Στανισλάς Μπόροβιτς |
1980 | Le guignolo | Ο μάγκας με τα 1000 πρόσωπα | Αλεξάντρ Ντιπρέ |
1981 | Le professionnel | Ο επαγγελματίας | Ζοσλάν Μπομόν / Ζος |
1982 | L'as des as | Ο άσος των άσων | Τζο Καβαλιέ |
1983 | Le marginal[53] | Ο περιθωριακός | Φιλίπ Ζορντάν |
1984 | Les morfalous | Το αρπαχτικό | Πιέρ Ογκανιέ |
Joyeuses Pâques | Ο πολυγαμικός | Στεφάν Μαρζέλ | |
1985 | Hold-up | Επικίνδυνος διαρρήκτης | Γκριμ |
1986 | Les pros | σταρ του σινεμά | |
1987 | Le solitaire | Ο κυρίαρχος | Σταν Ζαλάρ |
1988 | Kean | Κιν | Κιν |
Itinéraire d'un enfant gate | Ο κυνηγός της περιπέτειας | Σαμ Λάιον | |
1990 | Cyrano de Bergerac | Σιρανό ντε Μπερζεράκ | Σιρανό ντε Μπερζεράκ |
1992 | L'inconnu dans la maison | Λουρσά | |
1993 | Tailleur pour dames | δρ Μουλινό | |
1995 | Les cent et une nuits de Simon Cinéma | Εκατό και μία νύχτες | καθηγητής Μπεμπέλ |
Les misérables | Οι άθλιοι | Ανρί Φορτάν / Γιάννης Αγιάννης | |
1996 | Désiré | Ντεζιρέ | |
1997 | La puce à l'oreille | Ψύλλοι στ' αφτιά | Βικτόρ-Εμανουέλ Σαντεμπίζ |
1998 | 1 chance sur 2 | Ανάμεσα σε δυο μπαμπάδες | Λεό Μπρασάκ |
1999 | Peut-être | Ακό | |
Frédérick ou le Boulevard du Crime | Φρεντερίκ Λεμέτρ | ||
2000 | Amazone | Εντουάρ | |
2008 | Un homme et son chien | Ένας άνθρωπος και ο σκύλος του | Σαρλ |
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Jean-Paul Belmondo» (Γερμανικά) 118508733. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Jean-Paul-Belmondo. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w62v2kfp. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ BFI Film & TV Database. 4ce2b9f4b9b90.
- ↑ www
.lipstickalley .com /showthread .php?t=230212&page=109. - ↑ «Jean-Paul Belmondo est mort». (Γαλλικά) Le Monde. Societe Editrice Du Monde. Παρίσι. 6 Σεπτεμβρίου 2021.
- ↑ www
.lefigaro .fr /cinema /jean-paul-belmondo-le-magnifique-est-mort-20210906. - ↑ 9,0 9,1 Fichier des personnes décédées mirror. YOC1qtb_JPOs. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ www
.ouest-france .fr /leditiondusoir /2021-09-06 /jean-paul-belmondo-pourquoi-le-surnommait-on-bebel-e87c2126-39aa-409d-88d7-7116c0875977. - ↑ 11,0 11,1 11,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12199589m. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2020. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12199589m. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20000700148. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022.
- ↑ CONOR.SI. 47993443.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2019.
- ↑ timesofindia
.indiatimes .com /topic /Jean-Paul-Belmondo /quotes /. - ↑ www
.festival-cannes .fr /en /archives /ficheFilm /id /11166094 .html. - ↑ en
.unifrance .org /directories /person /46055 /jean-paul-belmondo. - ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20000700148. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ 20,0 20,1 www
.cnews .fr /culture /2021-09-06 /son-pere-paul-sa-carriere-son-heritagequand-jean-paul-belmondo-nous-parlait-de. - ↑ fr
.news .yahoo .com /jean-paul-belmondo-va-tr%C3%A8s-130339386 .html. - ↑ www
.gala .fr /stars _et _gotha /muriel _belmondo. - ↑ «Le Maitron» (Γαλλικά) 16181.
- ↑ www
.culture .gouv .fr /Nous-connaitre /Organisation /Conseil-de-l-Ordre-des-Arts-et-des-Lettres /Arretes-de-Nominations-dans-l-ordre-des-Arts-et-des-Lettres /Nomination-ou-promotion-dans-l-ordre-des-Arts-et-des-Lettres-juillet-2006. - ↑ www
.festival-cannes .com /fr /74-editions /retrospective /2011 /actualites /articles /une-palme-d-or-pour-jean-paul-belmondo. - ↑ Légifrance. PRER1910331D.
- ↑ www
.academie-cinema .org /palmares /. - ↑ Légifrance. PREX1712478D.
- ↑ www
.7sur7 .be /cinema /jean-paul-belmondo-decore-de-la-medaille-de-l-ordre-de-leopold~a99e21fe /. - ↑ www
.labiennale .org /en /history /recent-years. - ↑ www
.regietheatrale .com /index /index /Theatre-prix%20du%20brigadier .htm #recemment. - ↑ Légifrance. PREX9410898D.
- ↑ Légifrance. PREX0710141D.
- ↑ PREX0710141D.
- ↑ Famous French people of immigrant origin Eupedia
- ↑ Jean-Paul Belmondo Boxing-Scoop
- ↑ Ο ιδιαίτερος γόης του ευρωπαϊκού σινεμά Ζαν-Πολ Μπελμοντό Newsbeast
- ↑ Ένα όπλο, ένα κορίτσι και ο Ζαν Πολ Μπελμοντό Flix
- ↑ Αθήνα 1971. Γιατί αυτός ο άνδρας είναι κρεμασμένος από το τρόλεϊ; Μηχανή του χρόνου
- ↑ Ζαν Πολ Μπελμοντό Αθηνόραμα
- ↑ Ζαν-Πολ Μπελμοντό iShow
- ↑ Who is who: Ζαν Πολ Μπελμοντό Clickatlife
- ↑ «Αιώνιος έφηβος» ο 80χρονος Ζαν Πολ Μπελμοντό Αρχειοθετήθηκε 2014-01-26 στο Wayback Machine. Euronews
- ↑ Στην Ελλάδα είναι επίσης γνωστό με τον τίτλο Αχτύπητος εραστής, τρελλός καταδιώκτης αλλά και ως Ο υπερκατάσκοπος με τα χίλια πρόσωπα.
- ↑ Κάννες - Η αποθέωση του Ζαν Πολ Μπελμοντό Το Βήμα
- ↑ «breathless» (στα Αγγλικά). en.unifrance.org. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «doulos-the-finger-man» (στα Αγγλικά). en.unifrance.org. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «magnet-of-doom» (στα Αγγλικά). en.unifrance.org. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «Ο Τυχοδιώκτης του Ρίο (L' Homme de Rio, 1964)». AOAFF • Φεστιβάλ Θερινού Κιν/φου της Αθήνας. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ «greed-in-the-sun» (στα Αγγλικά). en.unifrance.org. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «/pierrot-le-fou» (στα Αγγλικά). en.unifrance.org. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «the-burglars» (στα Αγγλικά). en.unifrance.org. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «le-marginal» (στα Αγγλικά). en.unifrance.org. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2024.