Σελλάς Μεσσηνίας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 37°12′29.9″N 21°47′11.0″E / 37.208306°N 21.786389°E / 37.208306; 21.786389

Ο Σελλάς[1] αναφερόμενος παλαιότερα και ως το Σελά ή το Σελλά, είναι ορεινός οικισμός κοντά στο Ραπτόπουλο και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Τριφυλίας, του Νομού Μεσσηνίας.

Σελλάς
Σελλάς is located in Greece
Σελλάς
Σελλάς
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΑποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
Περιφερειακή ΕνότηταΜεσσηνίας
ΔήμοςΤριφυλίας, Δημοτική Κοινότητα Σελλά Μεσσηνίας
Δημοτική ΕνότηταΤριπύλης
Δημοτική ΚοινότηταΣελλά
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΜεσσηνίας
Υψόμετρο496 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος47
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας245 00
Τηλ. κωδικός2761

Τοποθεσία Επεξεργασία

Ο Σελλάς βρίσκεται περίπου 19 χιλιόμετρα προς τα νοτιοανατολικά της Κυπαρισσίας στη διαδρομή που ξεκινά από αυτήν και συνεχίζει προς το χωριό του Σελλά, μέσω των χωριών Μπλεμενιάνων, Βρυσών, Καρβουνίου, Μουριατάδας και τον λόφο «Ελληνικό», όπου είναι ο Αρχαιολογικός χώρος της Μουριατάδας. Κατόπιν ο ταξιδιώτης–επισκέπτης εισέρχεται στο λεκανοπέδιο της περιοχής της Τριπύλης και ακολουθεί τον δρόμο που ανηφορίζει προς το Σελλά. Το χωριό είναι σε υψόμετρο 496[2] μέτρα και απέχει 19 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. Από το Ραπτόπουλο ο Σελλάς απέχει περίπου 12 χιλιόμετρα.

Ιστορία Επεξεργασία

Ονομασία Επεξεργασία

Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Το ίδιο το χωριό, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Τριφυλίας και της ευρύτερης περιοχής της Τριπύλης. Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή του Δήμου τριφυλίας, το χωριό χτίστηκε, πιθανώς γύρω στα 1350 με 1400, με την μορφή που έχει ως σήμερα.[1] Υπάρχουν, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, τέσσερις εκδοχές σχετικά με την ονομασία του χωριού: Με βάση την πρώτη εκδοχή, στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, καθώς ο αγάς που το διαφέντευε, ο Αγάς Καραλής, κυκλοφορούσε στην περιοχή με ένα σελωμένο άλογο και όλοι έλεγαν «Πάμε στου «σελλά» το χωριό», έμεινε η αναφορά Σελλάς. Προηγουμένως το χωριό ίσως ονομαζόταν Ράντου. Το όνομά του, ο Καραλής, το έδωσε στ’ αλώνια, ανατολικά του χωριού, δηλαδή την τοποθεσία Καραλή, κοντά στο σημερινό υδραγωγείο και δίπλα από το ερειπωμένο σπίτι του Κανασουλέα - «στ’ αλώνια του Καραλή», εκεί όπου οι Σελλαίοι αλώνιζαν τα γεννήματά τους.[1] Σύμφωνα με την δεύτερη εκδοχή η ονομασία Σελλά, προήλθε από το ποτάμι του νερόμυλου, που αναφέρεται σε χάρτη ως ο ποταμός Σελλάς, αλλά πιθανώς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα καθώς δεν προκύπτει ότι το χωριό λεγόταν «ο Σελλάς» (αναφορές σε δημόσια έγγραφα, ιστορικές μαρτυρίες, αφηγήσεις παλαιοτέρων κλπ.). Αντίθετα, υπάρχουν πλείστες καταγραφές, που αναφέρουν το χωριό ως «το Σελά» ή «το Σελλά» (με ένα ή με δύο λάμδα).[1] Σύμφωνα με την τρίτη εκδοχή η ονομασία προήλθε από τη σλαβική λέξη Σελλό, που στα Σλαβικά σημαίνει «χωριό», πιθανώς κατά την κάθοδο των Σλάβων στην Πελοπόννησο, περί το 760, και ίσως η εκδοχή αυτή να επιβεβαιώνει ότι το Σελλά είναι χρονικά παλαιότερο χωριό, απ’ ότι αναφέρεται ως σήμερα.[1] Τέλος, η τέταρτη εκδοχή πιθανολογεί ότι η ονομασία προέρχεται από την τοποθεσία Σιλέζα ή Σελέζα ή Σουλιέζα, που στα Αρβανίτικα σημαίνει «μεγάλο χωριό» ή «κεφαλοχώρι» (πρόκειται για τη σημερινή τοποθεσία Σιλέζα, όπου βρίσκεται και η Βρύση Σιλέζα του Σελλά).[1]

Ενετοκρατία Επεξεργασία

Την εποχή της Ενετοκρατίας αναφερόταν ως το Σελά (Sela). Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Το Σελά (Sela), ανήκε, το 1689, σύμφωνα με την απογραφή Corner, στην επαρχία της Αρκαδίας (ή Αρκαδιάς, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Κυπαρισσίας), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).[3] Το Σελλά, αναφερόταν ως Sella, στην απογραφή Grimani του 1700 και την απογραφή Pacifico/Alberghetti του 1704.[4]

Νεότερη ιστορία Επεξεργασία

Ο Σελλάς συμετείχε στον αγώνα των Ελλήνων εναντίον των Τούρκων τα χρόνια της επανάστασης. Υπάρχουν μάλιστα 7 υπεραιωνόβια δέντρα, τα περισσότερα από κάθε άλλο μέρος της Πελοποννήσου, που θα σημανθούν με το ειδικό μεταλλικό επετειακό λογότυπο «1821 - 2021: Δίκτυο Αιωνόβιων Δέντρων Ελληνικής Επανάστασης» καθώς αποτελούν αυτόπτες μάρτυρες των μαχών της επανάστασης, τα οποία είναι τα εξής: Στον προαύλιο χώρο της Ιεράς Μονής Αγίου Νικήτα υπάρχουν 2 υπεραιωνόβιες βελανιδιές που χρονολογούνται στα 400 χρόνια περίπου. Τα χρόνια της επανάστασης, οι Σελλαίοι μαχητές γονάτισαν κάτω από τις 2 βελανιδιές και προσευχήθηκαν όλοι μαζί στον προστάτη του χωριού Άγιο Νικήτα προκειμένου να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν το Τουρκικό απόσπασμα του Ιμπραήμ που ερχόταν μετά την καύση του χωριού Αετός Τριφυλλίας, με προορισμό το Μανιάκι. Στη μάχη που έγινε στην μονή του Άγιου Νικήτα ανήμερα της εορτής του, στις 15/9/1827, οι Σελλαίοι πολεμιστές διασκόρπισαν και διαμέλισαν τους Τούρκους. Τότε, ένα μέρος του διαμελισμένου Τουρκικού στρατεύματος συγκεντρώθηκε στον πλάτανο του «Καμπίλια» που χρονολογείται στα 700 χρόνια περίπου και βρίσκεται στην θέση «Κέρκιζα» στο Σελλά, 500 μέτρα από το σημείο της μάχης, ενώ το υπόλοιπο στράτευμα κατάφερε να συσπειρωθεί στον πλάτανο του «Τσοπάνη» στη θέση «Συμπόσι» που χρονολογείται στα 500 χρόνια περίπου και βρίσκεται στα 1800 μέτρα από τη μονή. Η μάχη αυτή είχε ιστορική σημασία γιατί οι Σελλαίοι πολεμιστές καθυστέρησαν πολύ τους Τούρκους με αποτέλεσμα να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος στους άνδρες των 10 χωριών της Τριπύλης να ταμπουρωθούν στο χωριό Λυκουδέσι, να νικήσουν τους Τούρκους και να απελευθερώσουν τους ομήρους και τα αιγοπρόβατα του Αετού που προορίζονταν για την τροφοδοσία των Τούρκικων στρατευμάτων. Σε απόσταση 80 μέτρων από το Κοιμητήριο του Σελλά υπάρχουν 3 βελανιδιές που χρονολογούνται στα 250 χρόνια περίπου. Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ο αρχηγός του χωριού ο Παπά Διονύσης συγκέντρωνε κάτω από αυτά τα δέντρα τους Σελλαίους μαχητές, τους έδινε συμβουλές και οδηγίες πριν ξεκινήσουν όλοι μαζί για τα πεδία των μαχών (Δερβενάκια, Τριπολιτσά, Άργος, Μεσσηνιακά φρούρια, Μανιάκι, Λάλα κτλ).

Αργότερα, το χωριό αναφερόταν τον 19ο αιώνα ως Lela σύμφωνα με τον Pouqueville το 1815 και Sela σύμφωνα με την απογραφή του 1829, που έγινε από την «επιστημονική αποστολή του Μοριά» (Mission scientifique de Morée), η οποία ήταν τμήμα της γαλλικής αποστολής με την ονομασία Εκστρατεία του Μοριά (Expédition de Morée), η οποία ήταν αποστολή εκστρατευτικού σώματος 13.000 - 15.000 ανδρών, υπό την αρχηγία του Νικολάου - Ιωσήφ Μαιζώνος στην Πελοπόννησο, μεταξύ των ετών 1828 και 1833.[4] Το Σελά προσαρτήθηκε το 1835,[5][6] στον παλαιό Δήμο Τριπύλης, ο οποίος είχε ως έδρα αρχικά τον οικισμό Ραυτόπουλον.[7] Το 1840[8] το Σελά ορίζεται αυτό ως έδρα του δήμου Τριπύλης και παρέμεινε ως το 1843,[9] όταν μεταφέρεται η έδρα του δήμου στον οικισμό της ΣαρακινάδαςΣαρακηνάδας, σήμερα το Κρυονέρι, της δημοτικής ενότητας Αετού). Το 1853 το Σελά αναφέρεται, στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή ως πρώην έδρα του Δήμου Τριπύλης της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 227 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[10] Ως έδρα του δήμου τότε αναφερόταν η Σαρακινάδα. Σύμφωνα με την απογραφή του 1861 το Σελά ήταν και πάλι τότε έδρα του δήμου με 279 κατοίκους. Λίγο αργότερα η έδρα του δήμου μεταφέρεται και πάλι στην Σαρακινάδα, ενώ το 1876 μεταφέρεται από αυτήν στον οικισμό Ραυτόπουλον,[11] όπως επιβεβαιώνεται και από την απογραφή του 1879. Το Ραυτόπουλον παρέμεινε έδρα του παλαιού Δήμου Τριπύλης ως το 1912, που αυτός καταργήθηκε. Το 1899 το Σελά μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[12] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας,[13] ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας. Το 1912 το Σελά γίνεται έδρα στην Κοινότητα Σελά,[14][15] στην οποία προσαρτάται και ο οικισμός Λεσοβίτι (σήμερα το Άνυδρον). Από το 1940, η κοινότητα αναγράφεται επίσημα, ως Κοινότητα Σελλά και το χωριό ως ο Σελλάς.[16] Ο Σελλάς παρέμεινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», αυτός και το Άνυδρον υπήχθησαν στην κατηργημένη Κοινότητα Τριπύλας,[17][18] ως το 2010. Η Κοινότητα Τριπύλας μετονομάσθηκε επίσημα, το 2006, σε Κοινότητας Τριπύλης[19] και καταργήθηκε στα τέλη του 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ο Σελλάς ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[1][20] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας. Ο Σελλάς σήμερα είναι η έδρα στην Τοπική Κοινότητα του Σελλά του Δήμου Τριφυλίας, στην οποία υπάγεται και ο οικισμός του Άνυδρου.[1]

Κάτοικοι Επεξεργασία

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 74 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται με την κτηνοτροφία, καθώς και σε διάφορες αγροτικές εργασίες.[1]

Εξέλιξη Πληθυσμού του Σελλά Μεσσηνίας
Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1689 35[3]
1844 256[21]
1851 227[10]
1861 279[22]
1879 305[3][23]
1889 339[24]
1896 345[25]
1907 391[26]
1920 400[27]
1928 424[28]
1940 421[29]
1951 362[30]
1961 311[31]
1971 219[32]
1981 147[33]
1991 173[34]
2001 173[35]
2011 74[36]
2021 50

Κτίρια - αξιοθέατα Επεξεργασία

 
Ιερός Ναός Κοίμησης Θεοτόκου στο Σελλά Μεσσηνίας

Εκτός από τα παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια[37][38] υπάρχει η κεντρική εκκλησία του χωριού, η οποία είναι Ιερος Ναος Αγίας Τριάδας και η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου,[39] που χτίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, στην τοποθεσία Πέρα Ρούγα, με εξαιρετική αμφιθεατρική θέα σε όλο το χωριό, η οποία γιορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο και γίνεται τότε το πανηγύρι του χωριού. Επίσης, η εκκλησία της Ανάληψης στο κοιμητήριο του χωριού, το εκκλησάκι του Άη-Γιάννη του Προδρόμου, στην τοποθεσία Αμπέλια και το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής, στην είσοδο του χωριού. Σημαντική δραστηριότητα στα πολιτιστικά δρώμενα του χωριού έχει και ο «Σύλλογος Απανταχού Σελλαίων Τριφυλίας "Η Αγία Τριάς"», ο οποίος υποστηρίζει την λειτουργία του Πολιτιστικού Κέντρου του χωριού. Στο ίδιο κτίριο, αυτό του παλαιού Δημοτικού Σχολείου, στεγάζεται και το Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) του χωριού. Τα ιστορικά κτίρια, η βιοποικιλότητα της περιοχής με δρυς και πεύκα καθώς και το Σελλαίικο ποτάμι που ξεκινάει από το βουνό επάνω από το χωριό και εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος, καθιστούν την περιοχή αγαπημένο προορισμό πεζοπορικών και ορειβατικών συλλόγων.

 
Πεζοπορική διαδρομή προς Μονή Άγιου Νικήτα Σελλά Μεσσηνίας

Ιερά Μονή Αγίου Νικήτα Σελλά Επεξεργασία

Στην κορυφή του βουνού Άη-Λιάς, κοντά στο χωριό, βρίσκεται επίσης το ιστορικό μοναστήρι του Άη-Νικήτα,[40] στο οποίο εορτάζεται ο Άγιος Νικήτας ο Γότθος (εορτασμός 15 Σεπτεμβρίου),το οποίο χρονολογείται από τον 16ο αιώνα (1593-1610) και περιλαμβάνεται στον κατάλογο των κηρυγμένων αρχαιολογικών χωρών και μνημείων της Ελλάδας του Υπουργείου Πολιτισμού. Η διαδρομή από το χωριό μέχρι το μοναστήρι, το οποίο βρίσκεται σε υψόμετρο 850 μέτρα, περνάει μέσα από το εξαιρετικής ομορφιάς δάσος με ακακίες, βελανιδιές και πηγές με τρεχούμενα νερά. Η πεζοπορική διαδρομή από το χωριό Σελλάς μέχρι τη Μονή του Άγιου Νικήτα που παρέμεινε κλειστή για πάνω από 40 χρόνια, εγκαινιάστηκε το 2020 από τον Σύλλογο Πεζοπόρων Ορειβατών Καλαμάτας Σ.Π.Ο.Κ. ΕΥΚΛΗΣ.

Λαογραφικό Μουσείο Σελλά Επεξεργασία

 
Λαογραφικό Μουσείο Τριπύλης στο Σελλά Μεσσηνίας

Στο Σελλά έχει την έδρα του και το Λαογραφικό Μουσείο Σελλά, που ιδρύθηκε το 2006[1][41] και στο οποίο υπάρχουν παλαιά αγροτικά εργαλεία, είδη υφαντικής και οικοτεχνίας, καθώς και παραδοσιακά υφαντά, ενδύματα και κεντήματα και διάφορα άλλα αντικείμενα της καθημερινής ζωής και δράσης της τοπικής κοινωνίας, όπως αυτή διεξαγόταν σε παλαιότερες εποχές.

 
Ο παλιός νερόμυλος του Αργύρη στο Σελλά Μεσσηνίας δίπλα στο Πάρκο Τριπύλης

Πάρκο Τριπύλης Επεξεργασία

 
Ο Πλάτανος του Τσοπάνη στο Σελλά Μεσσηνίας

Σημαντικό αξιοθέατο για την περιοχή του χωριού είναι και το Πάρκο Τριπύλης, που βρίσκεται περίπου 200 μέτρα πάνω από τη Γέφυρα του Σελλά και είναι πλούσιο σε καρυδιές, ροδιές, καστανιές, συκιές, μπουρνελιές, κερασιές. Εκεί ο επισκέπτης μπορεί να ψαρέψει, να κολυμπήσει και να κάνει πικ νικ στο κιόσκι, να να δει τον παλιο νερομυλο του Αργύρη που χτίστηκε τον 19ο αιώνα και να περπατήσει στα παραποτάμια μονοπάτια του σημαντικού σε βιοποικιλότητα Σελλαίικου ποταμού.[1]

1821-2021: Δίκτυο Αιωνόβιων Δέντρων Ελληνικής Επανάστασης Επεξεργασία

Στην τοπική κοινότητα Σελλά υπάρχουν υπεραιωνόβια δέντρα, που σχετίζονται με την Ελληνική Επανάσταση και αποτελούν σύμβολο σοφίας, μακροζωίας, ιερότητας και γενναιότητας.

Ειδικότερα:

  • Στον προαύλιο χώρο της ιστορικής Ιεράς Μονής Αγίου Νικήτα Σελλά, που έχει χαρακτηρισθεί ως μνημείο με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, υπάρχουν δύο μεγάλα δένδρα «Αριές», τα οποία προϋπήρχαν προ του έτους 1593 που κτίσθηκε η Μονή.
  • Στη θέση «Κερσίζα» σώζεται μέχρι σήμερα «Ο πλάτανος του Καμπύλια» που χρονολογείται στα 700 χρόνια περίπου.
  • Στη Θέση «Συμπόσι» υπάρχει «Ο πλάτανος του τσοπάνη» που χρονολογείται στα 500 χρόνια περίπου.
  • Σε απόσταση 80 μέτρα από το κοιμητήριο του χωριού, επίσης υπάρχουν 3 δένδρα, τα οποία χρονολογούνται περισσότερο από 250 χρόνια.

Εκδηλώσεις Επεξεργασία

Πανηγύρι 15 Αυγούστου Επεξεργασία

Κάθε χρόνο ο σύλλογος των απανταχού Σελλαίων «η Αγία Τριάς» διοργανώνει στις 15 Αυγούστου, παραδοσιακό πανηγύρι στο Σελλά Μεσσηνίας με παραδοσιακούς χορούς και ορχήστρα, πλούσιο γεύμα με καλοψημένη γουρουνοπούλα, σουβλάκια, σαλάτες κτλ.

Αθλητικές Εκδηλώσεις Επεξεργασία

Κάθε χρόνο τον δεκαπενταύγουστο ο Αθλητικός Όμιλος Σελλά Μεσσηνίας διοργανώνει Αθλητικές Εκδηλώσεις για όλες τις ηλικίες που περιλαμβάνουν αγώνες Δρόμου, αγώνες Βόλευ, αγώνες Ποδοσφαίρου.

Sellas Summer Fest Επεξεργασία

Το 2023 διοργανώνεται για 1η φορά το 1ο Sellas Summer Fest την Τετάρτη 16 Αυγούστου. Ένα μεγάλο νεανικό Party με δυνατές ανεβαστικές μουσικές, στο δροσερό αέρα του βουνού που αποτελεί μια μοναδική εκδήλωση για τα καλοκαιρινά δρώμενα στην Τριφυλία. Στα decs του Sellas Summer Fest βρίσκονται 3 DJs από την Τριφυλία και ένας guest DJ από την Αθήνα για να μας κάνουν να χορέψουμε μέχρι αργά το βράδυ με σύγχρονη μουσική DeepHouse, Club, Techno, Popmix κλπ. Διοργάνωση: Σύλλογος των Απανταχού Σελλαίων «Η Αγία Τριάς»

Πεζοπορίες Επεξεργασία

Πεζοπορία προς Ιερά Μονή Αγίου Νικήτα Επεξεργασία

Από το Σελλά υπάρχουν αρκετά μονοπάτια που συνδέουν το χωριό (υψόμετρο 496μ) με την Ιερά Μονή Αγίου Νικήτα (850μ) περνώντας μέσα από το εξαιρετικής ομορφιάς δάσος με ακακίες, βελανιδιές και πηγές με τρεχούμενα νερά. Η Τοπική Κοινότητα Σελλά διοργανώνει πολλές φορές μέσα στο χρόνο πεζοπορικές διαδρομές στη γύρω περιοχή.

Ποταμοδιάσχιση στον ποταμό Σελλά Μεσσηνίας Επεξεργασία

Κάθε καλοκαίρι η Τοπική Κοινότητα Σελλά διοργανώνει μια δροσερή πεζοπορική διαδρομή, την κατάβαση του ποταμού Σελλά περνώντας κάτω από πέτρινα γεφύρια, ανάμεσα σε επιβλητικούς βράχους, καταπράσινη βλάστηση κατά μήκος του ποταμού.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 6) Τ.Κ. Σελλά: Ο Σελλάς Αρχειοθετήθηκε 2017-07-06 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας.
  2. Σελλάς, από την ιστοσελίδα: buk.gr
  3. 3,0 3,1 3,2 Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών Αρχειοθετήθηκε 2015-12-09 στο Wayback Machine.», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος Αρχειοθετήθηκε 2017-11-06 στο Wayback Machine., Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απογραφή 1689, Νο 144 Sela - Απογραφή 1879, Νο 144 Σελά, σελ. 706-707.
  4. 4,0 4,1 Αναστάσιος Αθ. Παναγιωτόπουλος, Μεσαιωνικής Μεσσηνίας ιστορικογεωγραφικά και Κοντοβουνίων οικιστικά, Αναστατικές Εκδόσεις Δ. Ν. Καραβία, Αθήνα 2007, ISBN 978-960-258-103-2, Οικιστική εξέλιξη 1 Αρχειοθετήθηκε 2020-08-11 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.dimos-pylou-nestoros.gr, Νο 17 Σελά - Απογραφή Corner (1689): Sela - Απογραφή Grimani (1700): Sella και Οικιστική εξέλιξη 2 Αρχειοθετήθηκε 2020-08-11 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.dimos-pylou-nestoros.gr, Νο 17, Απογραφή Pacifico/Alberghetti (1704): Sella - Pouqueville (1815): Lela, Απογραφή Expedition Scientifique de Moree (1829): Sela.
  5. 21-04-1835.
  6. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Σελάς (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  7. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Τριπύλης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  8. ΦΕΚ 22Α - 18/12/1840.
  9. ΦΕΚ 6Α - 06/03/1843.
  10. 10,0 10,1 Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σ. 581.
  11. ΦΕΚ 49Α - 08/11/1876.
  12. ΦΕΚ 136Α - 08/07/1899.
  13. ΦΕΚ 282Α - 04/12/1909.
  14. ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
  15. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Κ. Σελλά (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  16. 16/10/1940.
  17. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Κ. Τριπύλας (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  18. ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
  19. ΦΕΚ 36Α - 16/02/2006.
  20. ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
  21. Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 41.
  22. Υπουργείον Εσωτερικών, Στατιστική της Ελλάδος, "Πληθυσμός του έτους 1861, εκ του βασιλικού τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1862. Και φωτομηχανική ανατύπωση με προλεγόμενα - επιμέλεια ανατύπωσης: Γιάννης Μπαφούνης, "Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού", παράρτημα περιοδικού "Μνήμων", αρ. 7, έκδοση: "Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ETBA", Αθήνα 1991. ISBN 960-7089-02-2 και ISBN 960-244-020-1. Επίσης: "Πληθυσμός του έτους 1861", σελ. 94.
  23. Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 125.
  24. Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 91.
  25. Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 107.
  26. Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 395.
  27. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 240.
  28. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 280.
  29. Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 309.
  30. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 150.
  31. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 145.
  32. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 141.
  33. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 151.
  34. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 184.
  35. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 186.
  36. "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
  37. Κτίριο ιδιοκτησίας Παναγιώτη Στρατικόπουλου[νεκρός σύνδεσμος], ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/3864/59315/1-12-1998 - ΦΕΚ 1270/Β/21-12-1998[νεκρός σύνδεσμος], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
  38. Κτίριο στα Σελλά, ιδιοκτ. Βασ. Χρονοπούλου[νεκρός σύνδεσμος], ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/3865/60505/1-12-1998 - ΦΕΚ 1303/Β/31-12-1998[νεκρός σύνδεσμος], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
  39. Ι.Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου[νεκρός σύνδεσμος], ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/6115/145/16-3-1993 - ΦΕΚ 236/Β/7-4-1993[νεκρός σύνδεσμος]: [...] "Χαρακτηρίζεται ο Ι. Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου που βρίσκεται στην Κοινότητα Σελλά, της Επαρχίας Τριφυλίας του Νομού Μεσσηνίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, με ζώνη προστασίας γύρω του 20 μέτρα. Πρόκειται για ημιερειπωμένο ναό που χρονολογείται στα μέσα του 19ου αιώνα και ανηγέρθηκε σε ανάμνηση ιστορικού γεγονότος του 1827" [...], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
  40. Καθολικό διαλελυμένης Ι. Μονής Αγ. Νικήτα[νεκρός σύνδεσμος], ΥΑ ΥΠΠΟ/ΓΔΑ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/ΚΗΡ/962/21/24-1-2002 - ΦΕΚ 136/Β/8-2-2002[νεκρός σύνδεσμος]: [...] "Χαρακτηρίζεται το καθολικό της διαλελυμένης Ιεράς Μονής Αγ. Νικήτα Δημ. Διαμ. Σέλλα, Δήμου Τριπύλας, επαρχίας Τριφυλίας, Ν. Μεσσηνίας, ως μνημείο που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας. Πρόκειται για μονόχωρο ναό, τετράγωνης σχεδόν κάτοψης, ο οποίος χρονολογείται στα τέλη του 19ου - αρχές του 20ου αιώνα με τρεις ημιεξαγωγικές εξωτερικά αψίδες και εξάπλευρο τρούλλο. Στη δυτική όψη, δεξιά της θύρας εισόδου, υπάρχει τοξωτό προσκυνητάρι με ορθογώνια κόγχη, πάνω από την οποία διακρίνεται η τριγράμματη ανάγλυφη επιγραφή Α(γιος) Ν(ικήτας) Σ(ελλά)." [...], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
  41. Νέο λαογραφικό μουσείο στο Σελλά Μεσσηνίας, 29/08/2006, από την ιστοσελίδα: traveldailynews.gr της εφημερίδας: "Travel Daily News".

Πηγές Επεξεργασία