Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς
Ο Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς (Λεμεσός, 29 Νοεμβρίου 1961) είναι Ελληνοκύπριος μηχανικός, Διευθύνων Σύμβουλος της Hellas Sat, Υποψήφιος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας 2023 και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Cyprus Marine & Maritime Institute.
Βιογραφικό Επεξεργασία
Γεννήθηκε στη Λεμεσό στις 29 Νοεμβρίου 1961 και προέρχεται από μια φτωχή αγροτική οικογένεια. Έζησε τα πρώτα παιδικά του χρόνια και την πρώτη τάξη του Δημοτικού στο χωριό Πέρα Πεδί και ξεκίνησε να φοιτά από τη Δευτέρα τάξη του Δημοτικού στην Δ Αστική Σχολή Λεμεσού.
Αποφοίτησε πρώτος το Γ΄ Γυμνάσιο Λεμεσού το 1979 (Λύκειο Αγίου Ιωάννη).
Ολοκλήρωσε τον Σεπτέμβριο του 1981 τη θητεία του στην Εθνική Φρουρά ως Έφεδρος Ανθυπολοχαγός Πεζικού και τον ίδιο μήνα ξεκίνησε τις σπουδές του στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Ε.Μ.Π., από όπου αποφοίτησε το 1986.
Είναι παντρεμένος με την Παιδίατρο Δρ. Παναγιώτα Πρωτοπαπά από το 1996 και είναι πατέρας τριών παιδιών.
Εκπαίδευση Επεξεργασία
Βραβεία και διακρίσεις Επεξεργασία
Πέτυχε να εισαχθεί πρώτος από την Κύπρο στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών Ελλάδος.
Αποφοίτησε με άριστα (9.73) και πρώτος στην κατεύθυνση των Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ τo 1986.
Για την επίδοσή του (10/10) κατά το ακαδημαϊκό έτος 1985-1986, τιμήθηκε από την Πρυτανεία του ΕΜΠ με το Βραβείο του Θωμαϊδίου Κληροδοτήματος και με το Βραβείο Κάρυ, του Κληροδοτήματος Καρυδογιάννη.
Επαγγελματική σταδιοδρομία Επεξεργασία
Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών Ελλάδος Επεξεργασία
Από 1985 μέχρι το 1988 εργάστηκε στο Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) ως ο πρώτος Υπεύθυνος Μηχανογράφησης του ΙΚΥ εισάγοντας για πρώτη φορά με επιτυχία τους μικροϋπολογιστές στην Ελληνική Δημόσια Διοίκηση αποκομίζοντας σημαντική εμπειρία στα πληροφοριακά συστήματα Διοίκησης.
To 1988, σε ηλικία 26 ετών, ορίστηκε από τον τότε Υπουργό Παιδείας της Κυβέρνησης Γιώργου Βασιλείου, Ανδρέα Φιλίππου ως Μέλος της πρώτης Ειδικής Επιτροπής που συστάθηκε για να μελετήσει την ίδρυση του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών Κύπρου.
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου & Ραδιοτηλεοπτικός Σταθμός ο ΛΟΓΟΣ Επεξεργασία
Από το 1988 μέχρι το 1999 εργάστηκε στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου στη θέση του Τεχνικού Συμβούλου. Από τη θέση αυτή εκτός των άλλων εισάγει για πρώτη φορά στην Κύπρο την ιδιωτική τηλεόραση ως υπεύθυνος μηχανικός για την εξ υπαρχής σχεδίαση, εγκατάσταση και λειτουργία του Ραδιοτηλεοπτικού Σταθμού Ο ΛΟΓΟΣ, ο οποίος ήταν ο πρώτος ιδιωτικός τηλεοπτικός σταθμός και στον οποίο κατείχε τη θέση του Μέλους του Δ.Σ. (1990-1993), του Διευθυντή Τεχνικών Υπηρεσιών (1990-1996) και του Γενικού Διευθυντή (1996-1999).
Για την ολοκλήρωση της εγκατάστασης του ΛΟΓΟΥ είχε εκπονήσει μια σειρά από τεχνικές μελέτες και τεχνικές προδιαγραφές, όπως το Κτιριολογικό Πρόγραμμα, τη Μελέτη Παγκύπριας Ραδιοτηλεοπτικής κάλυψης, τις προδιαγραφές του στουντιακού εξοπλισμού και του εξοπλισμού Ραδιοφωνικής και τηλεοπτικής Εκπομπής και είχε αναλάβει την επίβλεψη της κατασκευής και εν γένει υλοποίησης του όλου έργου.
Το 1992 εκλέγεται στο πρώτο Γενικό Συμβούλιο του νεοϊδρυθέντος Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ) ως ένας εκ των 4 εκπροσώπων των Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, χωρίς τη συμμετοχή του σε οποιαδήποτε κομματική ομάδα υποψηφίων.
ΛΟΓΟΔΙΚΤΥΟ και Internet Επεξεργασία
Τον Σεπτέμβριο του 1995 εισάγει για πρώτη φορά στην Κύπρο την τεχνολογία του ίντερνετ [1][2][3], ιδρύοντας μετά από πολιτικό αγώνα το ΛΟΓΟΔΙΚΤΥΟ που ήταν και ο πρώτος πάροχος υπηρεσίας ίντερνετ στην Κύπρο, διατελώντας από το 1995 μέχρι το 1999 Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού αυτού παράλληλα με τη θέση του Γενικού Διευθυντή του ΛΟΓΟΥ.
Διάστημα Επεξεργασία
Από τον Αύγουστο του 1994 ξεκίνησε να ασχολείται συστηματικά με τις ειρηνικές χρήσεις του διαστήματος ως Μέλος της Κυπριακής Επιτροπής Διαστήματος, η οποία ιδρύθηκε με απόφαση του τότε Υπουργικού Συμβουλίου με πρόταση του τότε Υπουργού Συγκοινωνιών και Έργων Αδάμου Αδαμίδη, ο οποίος ενστερνίστηκε δική του εισήγηση. Η Κυπριακή Επιτροπή Διαστήματος έθεσε τις βάσεις συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδας και της Κύπρου στον τομέα του διαστήματος, συνεργαζόμενη μέχρι το 1998 με το αντίστοιχο Υπουργείο Μεταφορών της Ελλάδος για την υλοποίηση ενός κοινού δορυφορικού προγράμματος στην τροχιακή θέση των 39 μοιρών Ανατολικά.
Hellas Sat Επεξεργασία
Τον Ιούλιο του 2001 ιδρύει στην Κύπρο με δική του πρωτοβουλία και ενέργειες την εταιρεία HELLAS SAT Consortium Ltd και από τον Αύγουστο του 2001 υπηρετεί στη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της HELLAS SAT, συντονίζοντας το έργο της κατασκευής και εκτόξευσης του πρώτου ελλαδοκυπριακού δορυφόρου HELLAS SAT 2, ο οποίος εκτοξεύθηκε τον Μάιο του 2003 από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ.
Τον Φεβρουάριο του 2006 εισάγει για πρώτη φορά στην Ελλάδα και στην Κύπρο την υπηρεσία του δορυφορικού ίντερνετ, η οποία βοήθησε τα μέγιστα στη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος στην Ελληνική και Κυπριακή Επικράτεια παρέχοντας πρόσβαση στο ίντερνετ και στις πλέον απομακρυσμένες περιοχές των χωρών αυτών.
Το καλοκαίρι του 2009 σε συνεργασία με τον τότε Υπουργό Συγκοινωνιών της Κυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια Νίκο Νικολαΐδη διασύνδεσε μέσω δορυφορικού ίντερνετ 146 συνολικά απομακρυσμένες κοινότητες της Κύπρου, προσδιορίζοντας την Κύπρο στον δορυφορικό χάρτη της Ευρώπης, αφού η Κύπρος ήταν τότε η μόνη χώρα Μέλος της ΕΕ με καθολική πρόσβαση στις ευρυζωνικές υπηρεσίες.
Το 2009 εγκαινιάζει στην Κοφίνου το Διαστημικό Κέντρο της HELLAS SAT μέσω του οποίου ελέγχονται και πλοηγούνται οι δορυφόροι της Εταιρείας και παρέχονται καινοτόμες δορυφορικές και διαστημικές υπηρεσίες σε τρίτους, ενισχύοντας τη στρατηγική θέση της Κύπρου στο διεθνές διαστημικό οικοσύστημα.
Hellas Sat & Arabsat Επεξεργασία
Τον Φεβρουάριο του 2013 η HELLAS SAT καθίσταται θυγατρική του Διακυβερνητικού Δορυφορικού Οργανισμού ARABSAT, στον οποίο συμμετέχουν 21 Αραβικές χώρες, μέλη του Αραβικού Συνδέσμου, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο συνεργασιών με τις χώρες της Μέσης Ανατολής, αφού ξεκίνησαν να είναι Μέλη του Δ.Σ. της HELLAS SAT αντιπρόσωποι από τις κυβερνήσεις των Αραβικών χωρών σε βαθμό Υφυπουργού.
Συνεχίζοντας την παραμονή του στη θέση του επικεφαλή της HELLAS SAT και μετά την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της εταιρείας, επέβλεψε και συντόνισε το έργο της κατασκευής και εκτόξευσης του νέου δορυφόρου HELLAS SAT 3/EAN, ο οποίος εκτοξεύθηκε τον Ιούνιο του 2017 και αποτελεί μια συνεργασία με τον διεθνή οργανισμό Inmarsat. Ο δορυφόρος HELLAS SAT 3/ EAN προσφέρει μεταξύ άλλων και την πρώτη υπηρεσία δορυφορικού ίντερνετ στα αεροπλάνα που υπερίπτανται των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη χρήση του φάσματος S Band. Παράλληλα, την ίδια περίοδο, συντόνισε και το έργο της σχεδίασης, κατασκευής και εκτόξευσης του τρίτου δορυφόρου της εταιρείας, HELLAS SAT 4, ο οποίος κατασκευάστηκε από τη Lockheed Martin και εκτοξεύθηκε με επιτυχία τον Φεβρουάριο του 2019 από τη Γαλλική Γουιάνα. Ο δορυφόρος HELLAS SAT 4 είναι ο πιο καινοτόμος και ο πιο μεγάλος σε μέγεθος εμπορικός δορυφόρος που κατασκευάστηκε από τη Lockheed Martin και είναι μια συνεργασία με το King Abdulaziz City of Science and Technology του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας.
Οι πιο πάνω επενδύσεις (δορυφόροι και επίγειες εγκαταστάσεις) συνολικού ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ, πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο με δική του μέρινα και ενέργειες. Αποτέλεσμα αυτών των ενεργειών ήταν να αναγνωρίζεται η HELLAS SAT ως μια από τις πιο μεγάλες ξένες επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν ποτέ στην Κύπρο.
Τον Φεβρουάριο του 2017, συμμετέχει ως εκπρόσωπος του ελληνικού Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής στη διακυβερνητική συνάντηση μεταξύ της Ελλάδος και της Σαουδικής Αραβίας και διετέλεσε μέλος της επίσημης ελληνικής αντιπροσωπείας κατά τη συνάντηση μεταξύ του τότε Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου με την Α.Μ. τον Βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας.
ESOA (European Satellite Operators Organization) Επεξεργασία
Το 2007 εκλέγεται Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαϊκών Δορυφορικών Οργανισμών (European Satellite Operators Organization), ενώ το 2010 επανεκλέγεται ομόφωνα για δεύτερη φορά στην ίδια θέση. Οι δορυφορικοί οργανισμοί που συγκροτούν την ESOA λειτουργούν συνολικά πάνω από 300 τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του Οργανισμού αυτού που εκλεγόταν Πρόεδρος που διοικούσε εταιρεία με ένα μόνο δορυφόρο.
Από τη θέση του Προέδρου της ESOA συντόνισε και προώθησε σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Ευρωκοινοβουλίου τα φλέγοντα θέματα που απασχολούσαν τους ευρωπαϊκούς δορυφορικούς οργανισμούς και την ευρωπαϊκή διαστημική βιομηχανία, καθώς επίσης και τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος στην Ευρώπη με τη χρήση των δορυφορικών ευρυζωνικών συνδέσεων.
Παράλληλα είχε στενή συνεργασία με τον τότε Γενικό Γραμματέα της ITU (Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών) για την προστασία του δορυφορικού φάσματος σε διεθνές επίπεδο και την προώθηση των δορυφόρων για τις τηλεπικοινωνίες έκτακτης ανάγκης στο επίπεδο των Ηνωμένων Εθνών.
Από το 2008 είναι ισόβιο μόνιμο Μέλος της ειδικής τετραμελούς τιμητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τις τηλεπικοινωνίες έκτακτης ανάγκης.
Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός Επεξεργασία
Aπό τον Απρίλιο του 2018 μέχρι τον Αύγουστο του 2019 παράλληλα με τα καθήκοντά του στη HELLAS SAT διετέλεσε και Πρόεδρος του τότε νεοϊδρυθέντος Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού (ΕΛΔΟ). Από τη θέση του Προέδρου του ΕΛΔΟ, εκμεταλλευόμενος τις σχέσεις του με το διεθνές διαστημικό οικοσύστημα, συνήψε μια σειρά από συνεργασίες με όλους τους σημαντικούς διαστημικούς οργανισμούς, όπως των Ηνωμένων Πολιτειών (NASA), της Γαλλίας (CNES), των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Ηνωμένου Βασιλείου (UKSA) και Μεξικού, αλλά και με τις μεγάλες κατασκευάστριες διαστημικές εταιρείες της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Συντόνισε το έργο της ελληνικής αποστολής στη Σελήνη και συμμετείχε στη Διεθνή Επιτροπή της NASA για την εξερεύνηση της Σελήνης και του Άρη.
Υπό την Προεδρία του ο ΕΛΔΟ πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Διεθνούς Διαστημικού Κλιματικού Παρατηρητηρίου (Space Climate Observatory), το οποίο ήταν μια πρωτοβουλία του Προέδρου της Γαλλίας Μανουέλ Μακρόν και σε συνεργασία με τη Γαλλική CNES προώθησε σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο την ανάπτυξη γεωστατικού συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης πυρκαγιών για την ευρωπαϊκή επικράτεια.
Σε νομικό επίπεδο ενεθάρρυνε και στήριξε την πρωτοβουλία της Ελλάδος και του Βελγίου για την καθιέρωση Ειδικής Διεθνούς Συνθήκης, στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών, για τη ρύθμιση των διαστημικών αποστολών στη Σελήνη και στον Άρη.
Cyprus Marine & Maritime Institute Επεξεργασία
Από τον Ιούνιο του 2019 είναι μέλος του Δ.Σ. του Cyprus Marine and Maritime Institute (CMMI) το οποίο έχει ως στόχο την εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών για τη ναυτιλία, όπως τις τεχνολογίες του Internet of Things (IOT), αυτόνομων και έξυπνων πλοίων (autonomous and smart ships).
Space & Satellite Professionals International Επεξεργασία
Από τον Ιούλιο του 2022 είναι μέλος του Δ.Σ. του SSPI (Space & Satellite Professionals International) [4] [5], του μεγαλύτερου επαγγελματικού οργανισμού επιστημόνων διαστήματος και δορυφορικής τεχνολογίας. Ο SSPI έχει πάνω από 2700 μέλη, τα οποία προέρχονται από όλες τις χώρες και δραστηριοποιούνται τόσο σε διαστημικούς και δορυφορικούς οργανισμούς, όσο και σε εταιρείες κατασκευής δορυφόρων και διαστημικών σκαφών.
Δράση ως μηχανικός και ερευνητής Επεξεργασία
Έρευνα στην Τεχνητή Νοημοσύνη Επεξεργασία
Είναι από τους πρώτους ερευνητές στην Ελλάδα που ασχολήθηκε από το 1985 με την Τεχνητή Νοημοσύνη, τα Έμπειρα Συστήματα, τις νοήμονες μηχανές και τον νοήμονα έλεγχο, θέτοντας τις βάσεις των τεχνολογιών αυτών με μια σειρά διεθνών ακαδημαϊκών δημοσιεύσεων στον τομέα των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας.
Κεραίες στον Υμηττό Επεξεργασία
Το 1988 εκπονεί την τεχνική μελέτη για την ίδρυση και λειτουργία του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος, προτείνοντας με επιτυχία για πρώτη φορά τον Υμηττό ως σημείο ραδιοτηλεοπτικής εκπομπής για το Λεκανοπέδιο Αττικής και εγκατάστασης κεραιών ραδιοφώνου και τηλεόρασης.
IEEE (Institute of Electrical and Electronic Engineers) Επεξεργασία
Το 1986 πρωτοστατεί στην ίδρυση στην Ελλάδα του Φοιτητικού Τμήματος του IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) και στην ίδρυση του πρώτου Τμήματος του ΙΕΕΕ στην Κύπρο. Από το 1988 πρωτοστατεί στην Κύπρο, σε συνεργασία με τους δικηγόρους Ανδρέα Αγγελίδη και Αλέκο Μαρκίδη και τον Καθηγητή του ΕΜΠ Βασίλειο Παπαδιά, στις προσπάθειες που πραγματοποιούνταν τότε για την εισαγωγή της Ελληνικής γλώσσας στην τεχνική και νομική ορολογία, αφού μέχρι τότε στα Δικαστήρια και στους ημικρατικούς οργανισμούς της Κύπρου επικρατούσε και ομιλείτο η Αγγλική γλώσσα.
Δημοσιεύσεις Επεξεργασία
Έχει μέχρι στιγμής τρεις IEEE δημοσιεύσεις[6] :
Κοινωνικές και Πολιτιστικές Δράσεις Επεξεργασία
Ματαίωση Εγκατάστασης Ηλεκτροπαραγωγικού Σταθμού Βασιλικού Επεξεργασία
Από τον Μάρτιο του 1990, με την ιδιότητά του ως άμισθου Τεχνικού Συμβούλου των 18 Κοινοτήτων της περιοχής Βασιλικού, πρωτοστατεί στις προσπάθειες για ματαίωση της εγκατάστασης ανθρακικού ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στην περιοχή Βασιλικού. Οι προσπάθειες είχαν τελικά ευοδωθεί με αποτέλεσμα τη ματαίωση της εγκατάστασης του προγραμματισμένου ανθρακικού σταθμού και την αποφυγή μεγάλης οικολογικής καταστροφής και οικονομικής αφαίμαξης των Κυπρίων φορολογουμένων.
Θησαυρός της Κυπριακής Ελληνικής Γλώσσας Επεξεργασία
Το 1994 συνεργάζεται με τον καθηγητή Γιώργο Μπαμπινιώτη και τον γλωσσολόγο Μενέλαο Χριστοδούλου και αναλαμβάνει την τεχνική επιμέλεια για την ίδρυση του Θησαυρού της Κυπριακής Ελληνικής Γλώσσας στο Κέντρο Μελετών της Ιεράς Μονής Κύκκου.
Εισαγωγή Διαδικτύου στην Κύπρο Επεξεργασία
Τον Σεπτέμβριο του 1995 εισάγει για πρώτη φορά στην Κύπρο την τεχνολογία του ίντερνετ, ιδρύοντας μετά από πολιτικό αγώνα το ΛΟΓΟΔΙΚΤΥΟ που ήταν και ο πρώτος πάροχος υπηρεσίας ίντερνετ στην Κύπρο. [10]
Πρεσβευτής του Ελληνισμού Επεξεργασία
Τιμήθηκε το 2013 από την Εταιρεία Ελλήνων Ευεργετών με τον τίτλο του Πρεσβευτή του Ελληνισμού.
Μέλος Αεροπορικής Ακαδημίας Ελλάδος Επεξεργασία
Από το 2018 είναι τιμητικό Μέλος της Αεροπορικής Ακαδημίας Ελλάδος.
Τιμές και Βραβεία Επεξεργασία
Αειφόρος Ανάπτυξη Επεξεργασία
Τιμήθηκε το 2016 και 2017 από την τουρκική Κυβέρνηση για τη συμβολή του στην παγκόσμια αειφόρο ανάπτυξη με τη φύτευση 20 δένδρων στο πάρκο προσωπικοτήτων MUSIAD στο προάστιο Omerli της Κωνσταντινούπολης.
CEO of the Year (2017, 2022) - Leader of the Year (2022) Επεξεργασία
Βραβεύτηκε το 2017 ως "CEO οf the Year 2017" στην Ελλάδα [11].
Το 2022 βραβεύτηκε ως "CEO of the Year 2022" στην Κύπρο [12], από το συνέδρειο Infocom World 2022 στην Κύπρο και ως "Leader of the Year 2022" στο συνέδριο Infocom World 2022 στην Ελλάδα.
Better Satellite World Award (2021) Επεξεργασία
Βραβεύτηκε από τον SSPI (Διεθνής Επαγγελματικός Οργανισμός Διαστημικών και Δορυφορικών Υπηρεσιών) το 2021 με το βραβείο του Better Satellite World Award.
Τιμήθηκε για τη συμβολή μέσω της καινοτομίας στη δημιουργία μιας πιο ευημερούσας, βιώσιμης και ελεύθερης από διακρίσεις πραγματικότητας για την ανθρωπότητα. [13]
Πηγές/Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Χ. Πρωτοπαπάς: Ο άνθρωπος που έφερε πριν από 23 χρόνια το ίντερνετ στην Κύπρο». avant-garde.com.cy (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2021.
- ↑ lila (31 Αυγούστου 2017). «Γιατί όποιος έκανε αναζήτηση στο ίντερνετ τις λέξεις: "president of Cyprus", διάβαζε το όνομα του Ντενκτάς. Πώς η Αρχιεπισκοπή έφερε το ίντερνετ στην Κύπρο». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2021.
- ↑ Χριστόδουλος Πρωτόπαππας, ο άνθρωπος που έφερε το internet στην Κύπρο, https://www.youtube.com/watch?v=sTyydU82NZY, ανακτήθηκε στις 2021-09-11
- ↑ «Στο ΔΣ του Space & Satellite Professionals International ο Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς». https://www.infocom.gr/2022/07/22/sto-tou-space-satellite-professionals-international-christodoulos-protopapas/60000/.
- ↑ https://www.sspi.org/articles/sspi-board-of-directors-welcomes-new-directors-from-kratos-hellas-sat-and-spacex. Missing or empty
|title=(βοήθεια) - ↑ ieeexplore.ieee.org https://ieeexplore.ieee.org/author/38161682600. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2021. Missing or empty
|title=(βοήθεια) - ↑ Machias, A.V.; Dialynas, E.N.; Protopapas, C.A. (1989-01). «An expert system approach to designing and testing substation grounding grids». IEEE Transactions on Power Delivery 4 (1): 234–240. doi:. ISSN 0885-8977. http://ieeexplore.ieee.org/document/19209/.
- ↑ Protopapas, C.A.; Kaminaris, S.D.; Machias, A.V.; Papadias, B.C. (1990-03). «An expert system for fault repairing and maintenance of electric machines». IEEE Transactions on Energy Conversion 5 (1): 79–83. doi:. http://ieeexplore.ieee.org/document/50816/.
- ↑ Protopapas, C.A.; Psaltiras, K.P.; Machias, A.V. (1991-04). «An expert system for substation fault diagnosis and alarm processing». IEEE Transactions on Power Delivery 6 (2): 648–655. doi:. http://ieeexplore.ieee.org/document/131123/.
- ↑ «Ο άνθρωπος που έφερε το internet στην Κύπρο». https://avant-garde.com.cy/new-works/new-identity/internet-stin-kypro.
- ↑ «The CEO Magazine - Christodoulos Protopapas». https://www.theceomagazine.com/executive-interviews/telecommunications/christodoulos-protopapas/.
- ↑ https://infocomcy.com/13o-infocom-cyprus-2022/programma/. Missing or empty
|title=(βοήθεια) - ↑ «SSPI Names CEO of Hellas Sat and projects of Speedcast and Ultisat as recepients of the 2021 Better Satellite World Awards». https://www.sspi.org/articles/sspi-names-ceo-of-hellas-sat-and-projects-of-speedcast-and-ultisat-as-recipients-of-the-2021-better-satellite-world-awards.