Μιράλι Αχαΐας

οικισμός της Ελλάδας
(Ανακατεύθυνση από Μοίραλι Αχαΐας)

Συντεταγμένες: 38°6′29,5″N 21°48′54″E / 38.10000°N 21.81500°E / 38.10000; 21.81500

Το Μιράλι[1] (επίσημη ονομασία: το Μιράλιον) είναι χωριό, το οποίο αποτελεί έδρα της ομώνυμης Κοινότητας του Δήμου Ερυμάνθου στην Αχαΐα[2][3].

Μιράλι
Μιράλι is located in Greece
Μιράλι
Μιράλι
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΕρυμάνθου
Δημοτική ΕνότηταΦαρρών
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
ΝομόςΑχαΐας
Υψόμετρο560 μ.
Έκταση12,830
Πληθυσμός87 (2011)
Πληροφορίες
ΠολιούχοςΆγιος Νικόλαος
Παλαιά ονομασίαΜήραλι
www.erymanthou.gr

Γεωγραφία Επεξεργασία

Το χωριό είναι χτισμένο στους πρόποδες των νότιων προεκτάσεων του ορεινού όγκου του Παναχαϊκού σε υψόμετρο 560 μέτρων περίπου. Το Μιράλι απέχει οδικώς 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Πάτρας και 3,5 χιλιόμετρα από την Χαλανδρίτσα, έδρα του Δήμου Ερυμάνθου.

Κοινότητα Μιραλίου Επεξεργασία

Η Κοινότητα Μιραλίου του Δήμου Ερυμάνθου (τέως δημοτικό διαμέρισμα και πρώην ανεξάρτητη κοινότητα) καταλαμβάνει γεωγραφική έκταση 12.830 στρεμμάτων και περιλαμβάνει, πέρα από τον ομώνυμο οικισμό, τον συνοικισμό Βαρνό[εκκρεμεί παραπομπή]. Άλλες οικιστικές περιοχές του Μιραλίου είναι τα Γκοτσαίικα, τα Ζουμπαίικα και τα Μπακαλαραίικα[4].

Ναοί του χωριού είναι ο Άγιος Νικόλαος (ενοριακός-κοιμητηριακός), τα ξωκλήσια του Αγίου Κωνσταντίνου, της Αγίας Παρασκευής και του Προφήτη Ηλία, καθώς και ο Άγιος Ανδρέας που παλιά αποτελούσε μονή[4].

Ονομασία Επεξεργασία

Σχετικά με την ονομασία του χωριού υπάρχουν δύο βασικές εκδοχές[4][5]:
α) ότι προέρχεται από την αλβανική λέξη "mira", που σημαίνει "καλά/καλός".
β) ότι είναι ανθρωπωνυμικό και προέρχεται από το επίθετο "Μοίρα" ή "Μοίραλη" του πρώτου οικιστή ή ιδιοκτήτη έκτασης εκεί, λέξη που παραπέμπει με της σειρά ετυμολογικά και στην πρώτη εκδοχή.

Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία

Στην περιοχή του Μιραλίου έχουν βρεθεί αρχαιολογικά κατάλοιπα της υστεροελλαδικής περιόδου, γεγονός που μαρτυράει την ανάπτυξη της περιοχής στην μυκηναϊκή εποχή[6][7].

Αναφέρεται στο οθωμανικό τιμάριο του 1461-63 ως "Mirali" και εμφανίζεται να έχει 10 κάτοικους[4][5][8]. Στην βενετική καταγραφή Γκριμάνι του 1700 απογράφονται στο χωριό "Miralli" 112 κάτοικοι (23 οικογένειες)[4][5].

Στην περιφέρεια του χωριού υπάρχουν και δύο τοπωνύμια, τα Λακόστ και Στορκ, Φράγκικης καταγωγής που προφανώς ήταν τιμάρια ιπποτών στην περιοχή[9]. Στη σημερινή θέση Βίλλες υπήρχε ο παλιός, εγκαταλελειμμένος πλέον, οικισμός του Κάτω Μοιραλίου ενώ το σημερινό χωριό αποκαλούνταν "Άνω Μοίραλι"[10].

Ο Χρήστος Κορύλλος αναφέρει στα 1903 ότι το χωριό είχε 241 κατοίκους, γραμματείο, ενώ οι πρώτοι του οικιστές ήταν αρβανιτόφωνοι, η γνώση της οποίας γλώσσης είχε εκλείψει στο χωριό στις αρχές του 20ού αιώνα[11].

Παλαιότερα στο χωριό λειτουργούσε Δημοτικό Σχολείο, αδιάκοπα από το 1864 έως και το 1985. Αρχικά οι μαθητές συγκεντρώνονταν και παρακολουθούσαν το μάθημα από τον δάσκαλο στον γυναικωνίτη της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου και το 1898 χτίστηκε το πέτρινο κτίριο όπου στεγάστηκε το σχολείο.

Διοικητική εξέλιξη Επεξεργασία

Το τότε Μήραλι υπήχθη στις 20/04/1835 στον νεοσύστατο τότε Δήμο Φαρών. Με το ΦΕΚ 256Α στις 28/08/1912, και την θέσπιση των κοινοτήτων, αποσπάται από τον Δήμο Φαρών και ορίζεται έδρα της νεοσύστατης τότε Κοινότητας Μηραλίου[2][3].

Στις 16/10/1940 η ονομασία του χωριού διορθώθηκε από «Μήραλι» σε «Μιράλιον»[2], ομοίως και της κοινότητας[3].

Με το ΦΕΚ 244Α στις 04/12/1997, σύμφωνα με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση "Καποδίστριας", προσαρτάται στον νέο Δήμο Φαρρών μέχρι το 2010 που εντάχθηκε στο Δήμο Ερυμάνθου (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010) βάσει της Διοικητικής Μεταρρύθμισης "Καλλικράτης"[2].

Δημογραφική εξέλιξη Επεξεργασία

Συγκεντρωτικά, η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές[12][13] είναι η εξής:

1830 1835 1844 1848-1851 1861 1879 1889 1896 1907 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
25 οικογ.[4][5] 28 οικογ. -
147 κατ.[4]
164[4] 27 οικογ. -
189 κατ.[4][5]
158 κατ.[4] 157[4] 188[4] 241[4][14] 290[4] 244[4] 250[4] 244[4] 262[4] 269[4][5] 204[4][5] 153[4] 165[4][15] 137[4][16] 87[17]

Πολιτισμός Επεξεργασία

Το χωριό διαθέτει πολιτιστικό σύλλογο από τον οποίο διοργανώνονται και πραγματοποιούνται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις[18].

Στις 21 Μαΐου, ανήμερα της εορτής του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, διεξάγεται γιορτινή εκδήλωση στο ομώνυμο εκκλησάκι του χωριού.

Κάθε καλοκαίρι, κατά τον μήνα Ιούνιο, πραγματοποιείται στο χωριό η "Γιορτή της Τσερέπας"[19] και κατά τον μήνα Αύγουστο η βραδινή εκδήλωση της "Φεγγαράδας"[20].

Κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα στον χώρο του ναού του Προφήτη Ηλία διοργανώνεται γιορτινό αντάμωμα (Κούλουμα).

Προσωπικότητες Επεξεργασία

Αξιοθέατα Επεξεργασία

Αξίζει να δει κανείς τα λείψανα του αρχαίου οικισμού και νεκροταφείου, στη θέση Μαλιβέρνο - Κιβούρια, τις πέτρινες βρύσες και την πλατεία, τα παραδοσιακά σπίτια και την πέτρινη εκκλησία του Αγίου Νικολάου, καθώς και τις άλλες εκκλησίες της περιοχής[18].

Παραπομπές και υποσημειώσεις Επεξεργασία

  1. Η επίσημη ονομασία του οικισμού είναι «Μιράλι/Μιράλιον», ωστόσο μπορεί να γράφεται συχνά και ως «Μοίραλι». Παλιότερα υπήρχε η γραφή «Μίραλη/Μοίραλη». Βλ. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Μίραλι.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Μιραλίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 20/11/2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Μιραλίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 20/11/2017.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 4,22 Λουλούδης 2010, σελ. 278.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Μίραλι.
  6. Λουλούδης 2010, σελ. 278· Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Μίραλι.
  7. Βλ. Αρχαίος Οικισμός και Νεκροταφείο στο Μίραλι. visit-erymanthos.gr. Ανακτήθηκε: 20/11/2017.
  8. Έγγαμοι 10, αλβανικής εθνικότητας. Βλ. Λουλούδης 2010, σελ. 278 [υποσημείωση 1].
  9. Πληροφορία του Χρ. Κανελλάκη. Βλ. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Μίραλι.
  10. Κανελλάκης 2010, σελ. 19.
  11. Κορύλλου 1903, σελ. 79.
  12. Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Υ.Ε./ΕΛ.ΣΤΑΤ.. dlib.statistics.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  13. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές στην Τ.Α. - Δημοσιεύματα απογραφών. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  14. Ο ιστορικός Κώστας Τριανταφύλλου αναφέρει εσφαλμένα ως απογραφή αυτήν του 1889. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Μίραλι.
  15. Μόνιμος πληθυσμός: 112 κάτοικοι. Βλ. Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991
  16. Μόνιμος πληθυσμός: 95 κάτοικοι. Βλ.
    α) Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001 Αρχειοθετήθηκε 2018-06-28 στο Wayback Machine
    β) Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991
  17. «ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2016. 
  18. 18,0 18,1 Μίραλι. visit-erymanthos.gr. Ανακτήθηκε: 03/01/2012.
  19. Κάλεσμα για την διπλή εκδήλωση στο Μίραλι Αχαΐας. thebest.gr. 12/06/2014. Ανακτήθηκε: 13/06/2014.
  20. Μίραλι Αχαΐας: Η Φεγγαράδα του 2015. thebest.gr. 30/07/2015. Ανακτήθηκε: 20/11/2017.

Πηγές Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
  • Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Β΄, Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Μίραλι.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία