Το Μπόρατ! Πολιτιστική εκμάθηση της Αμερικής για να ωφεληθεί το ένδοξο έθνος του Καζακστάν (καζακικά/ρωσικά: Борат, επίσης στυλιζαρισμένο ως BORДT, πρωτότυπος αγγλικός τίτλος: Borat: Cultural Learnings of America for Make Benefit Glorious Nation of Kazakhstan), ή απλά Μπόρατ, είναι σκωπτική μαύρη κωμωδία του 2006 σε σκηνοθεσία Λάρι Τσαρλς, με πρωταγωνιστή τον Σάσα Μπάρον Κόεν. Ο Κόεν παίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Μπόρατ Σαγντίγιεφ, ενός φανταστικού Καζάχου δημοσιογράφου που ταξιδεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες για να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ που παρουσιάζει πραγματικές αλληλεπιδράσεις με Αμερικανούς. Μεγάλο μέρος της ταινίας παρουσιάζει χωρίς σενάριο βινιέτες του Μπόρατ να παίρνει συνεντεύξεις και να αλληλεπιδρά με Αμερικανούς της πραγματικής ζωής που πιστεύουν ότι είναι ξένος με ελάχιστη ή καθόλου κατανόηση των αμερικανικών εθίμων.[6] Είναι η δεύτερη από τις τέσσερις ταινίες που δημιουργήθηκαν γύρω από τους χαρακτήρες του Κόεν από το Da Ali G Show (2000–2004): η πρώτη, Ο Άλι Τζι στη Βουλή (Ali G Indahouse), κυκλοφόρησε το 2002 και περιλάμβανε μια κάμεο εμφάνιση του Μπόρατ. Η τρίτη, Brüno, κυκλοφόρησε το 2009 και το sequel του Μπόρατ, Μπόρατ, η δεύτερη ταινία (Borat Subsequent Moviefilm), κυκλοφόρησε το 2020.

Μπόρατ
ΣκηνοθεσίαΛάρι Τσαρλς
ΠαραγωγήΤζέι Ρόουτς, Σάσα Μπάρον Κόεν και Πίτερ Μπέινχαμ
ΣενάριοΠίτερ Μπέινχαμ, Νταν Μέιζερ, Σάσα Μπάρον Κόεν και Τοντ Φίλιπς
ΠρωταγωνιστέςΣάσα Μπάρον Κόεν[1], Κεν Νταβιτιάν[1], Πάμελα Άντερσον[1], Λούνελ[1] και Νταν Μέιζερ[1]
ΜουσικήΈραν Μπάρον Κόεν
ΜοντάζΚρεγκ Άλπερτ
Εταιρεία παραγωγής20th Century Fox
ΔιανομήInterCom και Netflix
Πρώτη προβολή4  Αυγούστου 2006[2], 2  Νοεμβρίου 2006 (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ουγγαρία και Ιρλανδία)[3] και 3  Νοεμβρίου 2006 (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και Καναδάς)[4]
Διάρκεια84 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής και Ηνωμένο Βασίλειο
ΓλώσσαΑγγλικά[5]
ΈπεταιΜπόρατ, η δεύτερη ταινία

Το Μπόρατ κυκλοφόρησε στις 2 Νοεμβρίου 2006, τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες, από την 20th Century Fox. Η ταινία απέσπασε την αναγνώριση των κριτικών και κέρδισε 262 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Ο Κόεν κέρδισε το Βραβείο Χρυσής Σφαίρας Καλύτερου Ηθοποιού σε Ταινία – Μιούζικαλ ή Κωμωδία, ενώ η ταινία ήταν υποψήφια για Καλύτερη Ταινία – Μιούζικαλ ή Κωμωδία. Το Μπόρατ ήταν επίσης υποψήφιο για το Όσκαρ Καλύτερου Προσαρμοσμένου Σεναρίου και για το Βραβεία Writers Guild of America στην ίδια κατηγορία. Δημιουργήθηκε αντιπαράθεση γύρω από την ταινία πριν από την κυκλοφορία της, και μετά την κυκλοφορία της ταινίας, ορισμένοι συμμετέχοντες μίλησαν κατά των δημιουργών της, ακόμη και τους μήνυσαν. Καταγγέλθηκε από την κυβέρνηση του Καζακστάν και απαγορεύτηκε σε όλες σχεδόν τις αραβικές χώρες.

Το Σεπτέμβριο του 2020, το sequel του, Μπόρατ, η δεύτερη ταινία επιβεβαιώθηκε επίσημα ότι γυρίστηκε κρυφά, ολοκληρώθηκε και προβλήθηκε, λίγες εβδομάδες αφότου ο Κόεν εντοπίστηκε να οδηγεί ένα φορτηγό στον χαρακτήρα του Μπόρατ στο Λος Άντζελες. Το sequel κυκλοφόρησε στις 23 Οκτωβρίου 2020, από τα Amazon MGM Studios.

Κατόπιν εντολής του Υπουργείου Πληροφοριών του Καζακστάν, ο δημοσιογράφος Μπόρατ Σαγντίγιεφ φεύγει από το Καζακστάν για τις «ΗΠ και Α», τη «Σπουδαιότερη χώρα στον κόσμο», για να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ για την αμερικανική κοινωνία και τον πολιτισμό. Αφήνει πίσω τη γυναίκα του, Οξάνα. Οι σύντροφοί του είναι ο παραγωγός του, Αζαμάτ Μπαγκάτοφ και μια κότα-κατοικίδιο.

Στη Νέα Υόρκη, ο Μπόρατ βλέπει ένα επεισόδιο του Baywatch στην τηλεόραση και αμέσως ερωτεύεται τον χαρακτήρα της Πάμελα Άντερσον, Σι Τζέι Πάρκερ. Ενώ έπαιρνε συνεντεύξεις και χλεύαζε μια ομάδα φεμινιστριών, μαθαίνει για το όνομα της ηθοποιού και την κατοικία της στην Καλιφόρνια. Στη συνέχεια, ο Μπόρατ ενημερώνεται με τηλεγράφημα ότι η Οξάνα σκοτώθηκε από μια αρκούδα. Κατενθουσιασμένος, αποφασίζει να ταξιδέψει στην Καλιφόρνια και να κάνει την Άντερσον τη νέα του σύζυγο. Ο Αζαμάτ επιμένει να οδηγούν λόγω της αεροφοβίας του, που πηγάζει από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, που πιστεύει ότι ήταν «έργο των Εβραίων». Ο Μπόρατ κάνει μαθήματα οδήγησης και αγοράζει ένα σαραβαλιασμένο φορτηγό-παγωτατζίδικο για το ταξίδι.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο Μπόρατ αποκτά ένα βιβλιαράκι του Baywatch και συνεχίζει να μαζεύει πλάνα για το ντοκιμαντέρ του. Γνωρίζει συμμετέχοντες στην παρέλαση υπερηφάνειας, τους πολιτικούς Άλαν Κις (Alan Keyes) και Μπομπ Μπαρ (Bob Barr), και Αφροαμερικανούς νέους. Ο Μπόρατ δίνει επίσης συνέντευξη σε έναν τοπικό τηλεοπτικό σταθμό και προχωρά στην αναστάτωση του δελτίου καιρού. Επισκεπτόμενος ένα ροντέο, ο Μπόρατ ενθουσιάζει το πλήθος με υπερεθνικιστικές δηλώσεις, αλλά στη συνέχεια τραγουδά έναν φανταστικό εθνικό ύμνο του Καζακστάν υπό τη μελωδία της «Αστερόεσσας σημαίας», λαμβάνοντας μια έντονη αρνητική αντίδραση.

Στην Ατλάντα, ο Μπόρατ βρίσκει ένα ξενοδοχείο αλλά τον διώχνουν όταν προσβάλλει τον εργαζόμενο στην υποδοχή, καθώς μιλούσε και ντύθηκε όπως οι Αφροαμερικανοί νεαροί που γνώρισε νωρίτερα. Μένοντας σε ένα μοτέλ, ο Μπόρατ και ο Αζαμάτ μένουν έκπληκτοι όταν μαθαίνουν ότι οι οικοδεσπότες τους είναι Εβραίοι. Οι δυο τους δραπετεύουν αφού πετούν χρήματα σε δύο ονίσκους, πιστεύοντας ότι είναι οι οικοδεσπότες τους μεταμορφωμένοι. Ο Μπόρατ προσπαθεί να αγοράσει ένα πιστόλι για να αμυνθεί, αλλά του το αρνούνται επειδή δεν είναι Αμερικανός πολίτης, οπότε αγοράζει μια αρκούδα.

Ένας εκπαιδευτής εθιμοτυπίας προτείνει στον Μπόρατ να παρευρεθεί σε ένα ιδιωτικό δείπνο σε ένα κλαμπ φαγητού στο Νότο. Κατά τη διάρκεια του δείπνου, προσβάλλει τους άλλους καλεσμένους όταν αφήνει τη Λούνελ (Luenell), μια αφροαμερικανή πόρνη, να μπει στο σπίτι και ως αποτέλεσμα, διώχνονται και οι δύο. Ο Μπόρατ γίνεται φίλος με τη Λούνελ, η οποία του προτείνει να κάνουν σχέση, αλλά εκείνος της λέει ότι είναι ερωτευμένος με κάποια άλλη. Στη συνέχεια, ο Μπόρατ επισκέπτεται ένα κατάστημα με αντίκες, στο οποίο σπάει αδέξια διάφορα αντικείμενα της συνομοσπονδιακής πολιτιστικής κληρονομιάς.

Σε ένα ξενοδοχείο, ο Μπόρατ βλέπει τον Αζαμάτ να αυνανίζεται πάνω από μια φωτογραφία της Πάμελα Άντερσον και ο Μπόρατ εξοργίζεται καθώς παίρνει το βιβλιαράκι και αποκαλύπτει κατά λάθος το πραγματικό του κίνητρο για να ταξιδέψει στην Καλιφόρνια. Ο Αζαμάτ εκνευρίζεται με την εξαπάτηση του Μπόρατ και η κατάσταση κλιμακώνεται σε έναν γυμνό καυγά που συνεχίζεται στο διάδρομο, σε ένα γεμάτο ανελκυστήρα και μετά σε μια κατάμεστη αίθουσα χορού.

Ο Αζαμάτ εγκαταλείπει τον Μπόρατ, παίρνοντας το διαβατήριό του, όλα τα χρήματά τους και την αρκούδα. Το φορτηγό του Μπόρατ τελειώνει από καύσιμα και αρχίζει να κάνει ωτοστόπ για την Καλιφόρνια. Σύντομα τον παραλαμβάνουν μεθυσμένοι από αδελφότητα του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας. Όταν μαθαίνουν τον λόγο του ταξιδιού του, του δείχνουν τη σεξουαλική ταινία της Παμ και του Τόμι, που αποκαλύπτει ότι δεν είναι παρθένα. Απελπισμένος, ο Μπόρατ καίει το βιβλιαράκι του Baywatch και, κατά λάθος, το εισιτήριο της επιστροφής για το Καζακστάν.

Ο Μπόρατ παρευρίσκεται σε μια συνάντηση του στρατοπέδου της Διεθνής Ενωμένης Πεντηκοστιανής Εκκλησίας, στην οποία είναι παρόντες ο Ρεπουμπλικανός εκπρόσωπος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Τσιπ Πίκερινγκ και ο επικεφαλής του Ανώτατου Δικαστηρίου του Μισισίπι, Τζέιμς Γ. Σμιθ Τζ. Υποβάλλεται σε μια θρησκευτική μεταστροφή στον Χριστιανισμό και συγχωρεί την Πάμελα. Συνοδεύει μέλη της εκκλησίας σε ένα λεωφορείο για το Λος Άντζελες και σύντομα βρίσκει τον Αζαμάτ ντυμένο ως Όλιβερ Χάρντι. Οι δυο τους συμφιλιώνονται και ο Αζαμάτ λέει στον Μπόρατ πού να βρει την Πάμελα Άντερσον. Ο Μπόρατ τελικά έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με την Άντερσον σε μια υπογραφή βιβλίου σε ένα Virgin Megastores. Αφού έδειξε στην Άντερσον τον «παραδοσιακό γαμήλιο σάκο» του, ο Μπόρατ την καταδιώκει σε όλο το κατάστημα σε μια προσπάθεια να την απαγάγει, μέχρι να επέμβουν οι φρουροί ασφαλείας.

Ο Μπόρατ επισκέπτεται τη Λούνελ και επιστρέφουν μαζί στο Καζακστάν. Φέρνουν πολλά αμερικανικά ήθη και έθιμα πίσω στο χωριό του, συμπεριλαμβανομένης της φαινομενικής μεταστροφής των ανθρώπων στον Χριστιανισμό (η καζακική εκδοχή του οποίου περιλαμβάνει τη σταύρωση και τον βασανισμό Εβραίων) και την εισαγωγή τεχνολογίας που βασίζεται σε υπολογιστές, όπως iPod, φορητούς υπολογιστές και τηλεόραση υψηλής ευκρίνειας.

Επιτελείο

Επεξεργασία
 
Ο Σάσα Μπάρον Κόεν στον χαρακτήρα του Μπόρατ, στην πρεμιέρα της ταινίας στην Κολωνία.
  • Σάσα Μπάρον Κόεν ως Μπόρατ Σαγντίγιεφ (καζακικά/ρωσικά: Борат Сагдиев), ένας φανταστικός Καζάκος δημοσιογράφος, που διακρίνεται από υπερβολικά έντονο αντισημιτισμό, σεξισμό και αντιρομανισμό, ο οποίος απεικονίζεται προφανώς ως ο κανόνας στην πατρίδα του. Ο Μπόρατ δημιουργήθηκε αρχικά ως χαρακτήρας για το Da Ali G Show και εμφανίστηκε σε κάθε επεισόδιο της σειράς, μαζί μία κάμεο εμφάνιση στο spin-off της ταινίας.
  • Κεν Νταβιτιάν ως Αζαμάτ Μπαγκάτοφ (καζακικά/ρωσικά: Азамат Багатов), ο παραγωγός του ντοκιμαντέρ του Μπόρατ. Ο Αζαμάτ ήταν ένας νέος χαρακτήρας που δημιουργήθηκε για την ταινία.
  • Λούνελ ως Λούνελ η πόρνη. Πρωτοεμφανίστηκε όταν ο Μπόρατ την καλεί να έρθει στο δείπνο στο Νότο. Αργότερα επιστρέφει με τον Μπόρατ στο Καζακστάν και οι δυο τους παντρεύονται.
  • Πάμελα Άντερσον ως η ίδια. Παίζει κεντρικό ρόλο στην ταινία ως αφορμή για το ταξίδι του δημοσιογράφου. Εμφανίζεται επίσης αυτοπροσώπως στο τέλος της ταινίας, σε μια αποτυχημένη απόπειρα απαγωγής του Μπόρατ για πολιτιστικό «γάμο».[7]
  • Όταν ο Μπόρατ ζητά συμβουλές από έναν εκπαιδευτή εθιμοτυπίας, συνεχίζει να δείχνει γυμνές φωτογραφίες του Χιούι Λιούις Σαγντίγιεφ, του φερόμενου ως έφηβου γιου του. Αυτές οι φωτογραφίες δείχνουν στην πραγματικότητα τον γκέι πορνοστάρ Stonie, που επιλέχθηκε επειδή οι παραγωγοί αναζητούσαν «κάποιον που θα φαινόταν 13 ή 14 αλλά ήταν στην πραγματικότητα σε νόμιμη ηλικία και θα έκανε γυμνό».
  • Οι πολιτικοί Άλαν Κις και Μπομπ Μπαρ εμφανίζονται στην ταινία ως δύο από τους συνεντευξιαζόμενους του Μπόρατ.

Παραγωγή

Επεξεργασία
 
Η ηθοποιός και μοντέλο Πάμελα Άντερσον ήταν μία από τους λίγους ηθοποιούς της ταινίας και γνώριζε τα αστεία της ταινίας.

Εκτός από τους Μπόρατ, Αζαμάτ, Λούνελ και Πάμελα Άντερσον, κανένας από τους χαρακτήρες δεν παίζεται από ηθοποιούς.[8][9] Οι περισσότερες σκηνές της ταινίας ήταν χωρίς σενάριο.[10] Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι συμμετέχοντες της ταινίας δεν έλαβαν καμία προειδοποίηση για το ότι θα συμμετείχαν εκτός από το να τους ζητηθεί να υπογράψουν έντυπα αποδέσμευσης συμφωνώντας να μην κινηθούν νομικά εναντίον των παραγωγών της ταινίας.[11]

Η κύρια φωτογράφιση ήταν σε εξέλιξη τον Ιανουάριο του 2005, με τον Τοντ Φίλιπς ως σκηνοθέτη. Ο Κόεν προκάλεσε σχεδόν ταραχή σε αυτό που τελικά ήταν η σκηνή του ροντέο στο τελευταίο κομμάτι της ταινίας.[12] Ο Φίλιπς εγκατέλειψε την παραγωγή μετά το γύρισμα της σκηνής του ροντέο λόγω δημιουργικών διαφορών με τον Κόεν[13] και ο Λάρι Τσαρλς πήρε τη θέση του ως σκηνοθέτης.[14] Στην εκδοχή του Τσαρλς της ταινίας, προστέθηκε ο χαρακτήρας του Αζαμάτ.[14] Μια συνέντευξη με τον Κόεν από το Rolling Stone έδειξε ότι είχαν γυριστεί περισσότερες από 400 ώρες πλάνων για την ταινία.

Τοποθεσία

Επεξεργασία

Το Καζακστάν που απεικονίζεται στην ταινία έχει ελάχιστη ή καθόλου σχέση με την πραγματική χώρα και οι παραγωγοί αρνούνται ρητά ότι επιχειρούν να «μεταφέρουν τις πραγματικές πεποιθήσεις, πρακτικές ή συμπεριφορά οποιουδήποτε σχετίζεται με το Καζακστάν» στη δήλωση αποποίησης ευθύνης «για όλα τα πλασματικά άτομα». Οι σκηνές που δείχνουν το χωριό καταγωγής του Μπόρατ γυρίστηκαν στο ρουμανικό χωριό Γκλοντ, το οποίο κατοικείται κυρίως από Ρομά.[15] Το όνομα του γείτονα του Μπόρατ, Νουρσουλτάν Τουγιακμπάι, είναι μια διασταύρωση μεταξύ των ονομάτων του τότε προέδρου του Καζακστάν, Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ και του πολιτικού της αντιπολίτευσης, Ζαρμαχάν Τουγιακμπάι.

Δεν ακούγεται κανένας διάλογος στην καζακική γλώσσα στην ταινία. Οι γείτονες του Μπόρατ στο Καζακστάν απεικονίστηκαν από Ρομά, οι οποίοι αγνοούσαν το θέμα της ταινίας μέχρι την πρεμιέρα της. Ο Σάσα Μπάρον Κόεν (Μπόρατ) μιλά συνήθως εβραϊκά (λόγω του ότι η μητέρα του είναι Ισραηλινή και μιλούσε άπταιστα τη γλώσσα) σε όλη την ταινία, αναμειγνύοντας φράσεις της πολωνικής γλώσσας. Τα ρουμανικά ομιλούνταν στην αρχή της ταινίας, στο χωριό των Ρομά. Το κυριλλικό αλφάβητο που χρησιμοποιείται στην ταινία είναι το ρωσικό, όχι το καζακικό, αλλά οι περισσότερες λέξεις που γράφονται σε αυτό (ειδικά τα γεωγραφικά ονόματα) είναι είτε ανορθόγραφα είτε δεν έχουν κανένα νόημα. Οι αγγλικές λέξεις πληκτρολογήθηκαν σε ένα αγγλικό πληκτρολόγιο με ρύθμιση ρωσικής γλώσσας. Τα γράμματα στο αεροσκάφος Lockheed L-188 Electra στην αρχή της ταινίας είναι απλώς το αποτέλεσμα ρωμαϊκών χαρακτήρων σε μια αντίστροφη εικόνα και το διαφημιστικό υλικό γράφει «BORДT» με ένα κυριλλικό γράμμα για το D που αντικαθιστά το «A» σε ψεύτικο κυριλλικό στυλ, όπου χρησιμοποιείται συνήθως για να δώσει μια «ρωσική» εμφάνιση. Ενώ ο Κόεν μιλάει εβραϊκά στην ταινία, Ο Κεν Νταβιτιάν (Αζαμάτ) μιλάει αρμένικα.[16]

Διαγραμμένες σκηνές

Επεξεργασία

Το DVD περιελάμβανε πολλές διαγραμμένες σκηνές από την ταινία, όπως όταν Μπόρατ ανακρίθηκε από την αστυνομία σε φανάρι, επισκέφτηκε ένα καταφύγιο ζώων για να υιοθετήσει έναν σκύλο που θα μπορούσε να τον προστατεύσει από τους Εβραίους, έκανε μασάζ σε ένα ξενοδοχείο και έκανε επίσκεψη σε έναν Αμερικανό ιατρό. Υπάρχει επίσης ένα μοντάζ από σκηνές που κόπηκαν από την ταινία, συμπεριλαμβανομένου του Μπόρατ να δουλεύει στο εστιατόριο Krystal και να συμμετέχει σε μια αναπαράσταση του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου. Το μενού των διαγραμμένων σκηνών περιλαμβάνει επίσης μια επίτηδες κουραστική ακολουθία σε σούπερ μάρκετ με έναν ασυνήθιστα υπομονετικό ιδιοκτήτη σούπερ μάρκετ (ο Μπόρατ ρωτά επανειλημμένα για κάθε προϊόν στο τμήμα τυριών του καταστήματος και ο ιδιοκτήτης απαντά με τον ίδιο τρόπο: «Αυτό είναι τυρί»), ένα πραγματικό τοπικό τελεοπτικό ειδησεογραφικό ρεπορτάζ για το τραγούδι του ροντέο του Μπόρατ και μια τελική σκηνή με «happy ending» για τον Μπόρατ που εμφανίζεται σε μια εκπομπή του Καζακστάν με τίτλο Sexydrownwatch, ένας κλώνος του Baywatch στον οποίο πρωταγωνιστούσαν επίσης οι Αζαμάτ, Λούνελ και Αλεξάντρα Πολ. Μια σκηνή στην οποία ο Μπόρατ «άρχισε να προσποιείται ότι τον συλλαμβάνουν» γυρίστηκε, αλλά αφαιρέθηκε υπό την απειλή νομικών μέτρων από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους όταν έμαθαν ότι το «ντοκιμαντέρ» ήταν σάτιρα. Σε μια συνέντευξη, ένας από τους σεναριογράφους της ταινίας, ο Νταν Μέιζερ, επιβεβαίωσε ότι υπήρχε μια σκηνή που γυρίστηκε αλλά κόπηκε, στην οποία ο Μπόρατ παρατήρησε το γύρισμα μιας πραγματικής σκηνής πορνογραφίας με την ηθοποιό Μπρουκ Μπάνερ. Ο Μέιζερ δήλωσε ότι η σκηνή διαγράφηκε για να μην ανταγωνιστεί με την σκηνή γυμνής μάχης του ξενοδοχείου, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να συμπεριληφθεί σε μελλοντικές κυκλοφορίες DVD.[17] Σε μια συνέντευξη του 2016 στο Conan, ο Κόεν εξήγησε λεπτομερώς τη διαγραμμένη σκηνή στην οποία εμφανίστηκε στην πορνογραφική ταινία.

Κυκλοφορία

Επεξεργασία
 
Ο Σάσα Μπάρον Κόεν ως Μπόρατ στο Comic-Con του Σαν Ντιέγκο το 2006, προωθώντας την ταινία.

Προεπισκοπήσεις

Επεξεργασία

Η προεπισκόπηση του Μπόρατ έγινε στο Comic-Con International του 2006 στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια, στις 21 Ιουλίου 2006.[18] Η πρώτη του προβολή σε κοινό επί πληρωμή ήταν κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Τραβέρσ Σίτι του 2006,[19] όπου κέρδισε το Κινηματογραφικό Βραβείο Αριστείας στη Δημιουργία.[20]

Το επίσημο ντεμπούτο της ταινίας έγινε στο Τορόντο στις 7 Σεπτεμβρίου 2006, στο Θέατρο Ράιερσον, κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο. Ο Κόεν έφτασε ως χαρακτήρας του Μπόρατ σε ένα καρότσι που το έσερναν γυναίκες ντυμένες αγρότισσες. Είκοσι λεπτά μετά την προβολή, ωστόσο, ο προβολέας έσπασε. Ο Κόεν έκανε μια αυτοσχέδια πράξη για να διασκεδάσει το κοινό, αλλά τελικά όλες οι προσπάθειες να επισκευαστεί ο εξοπλισμός απέτυχαν.[21] Η ταινία προβλήθηκε με επιτυχία το επόμενο βράδυ, με τον Ντάστιν Χόφμαν να παρευρίσκεται.[22]

Στο Ισραήλ, μια προτεινόμενη αφίσα που απεικονίζει τον Μποράτ με μπικίνι-σφεντόνα απορρίφθηκε από τη διαφημιστική εταιρεία της ταινίας υπέρ μιας που τον δείχνει με το συνηθισμένο του κοστούμι. Η ταινία βοήθησε στη διάδοση του όρου «μανκίνι».

Κυκλοφορία στους κινηματογράφους

Επεξεργασία

Το Μπόρατ κυκλοφόρησε δημόσια την 1η Νοεμβρίου 2006 στο Βέλγιο. Μέχρι τις 3 Νοεμβρίου 2006, είχε παιχτεί στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά, καθώς και σε 14 ευρωπαϊκές χώρες. Μόλις κυκλοφόρησε, είχε τεράστια επιτυχία, κερδίζοντας 26,4 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το πρώτο Σαββατοκύριακο, το υψηλότερο ποτέ στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά για ταινία που κυκλοφόρησε σε λιγότερους από 1.000 κινηματογράφους[23] μέχρι το Hannah Montana & Miley Cyrus: Best of Both Worlds Concert το 2008.[24] Ωστόσο, η ημέρα πρεμιέρας του (περίπου 9,2 εκατομμύρια δολάρια)[25] ήταν μεγαλύτερη από εκείνη της συναυλίας της Χάνα Μοντάνα (περίπου 8,6 εκατομμύρια δολάρια),[26] αφήνοντας στο Μπόρατ το ρεκόρ της μεγαλύτερης εισοδηματικής ημέρας έναρξης για ταινία που κυκλοφόρησε σε λιγότερους από 1.000 κινηματογράφους. Το δεύτερο Σαββατοκύριακο του, το Μπόρατ ξεπέρασε την πρεμιέρα του, με συνολικά 29 εκατομμύρια δολάρια.[27]

Το Μπόρατ έλαβε ευρεία αποδοχή από τους κριτικούς. Στο Rotten Tomatoes η ταινία έχει βαθμολογία 90% με βάση κριτικές 222 κριτικών, με μέση βαθμολογία 8,02/10. Η συναίνεση του ιστότοπου για την ταινία λέει: «Εν μέρει σατιρικό, εν μέρει σοκαριστικό, το Μπόρατ παίρνει high-five σχεδόν παντού επειδή είναι προσβλητικό με τον πιο αστείο τρόπο. Jagshemash!». Στο Metacritic, η ταινία έχει βαθμολογία 89 στα 100 με βάση 38 κριτικούς, υποδεικνύοντας «καθολική αναγνώριση». Το κοινό που ερωτήθηκε από το CinemaScore έδωσαν στην ταινία βαθμό Β+, σε κλίμακα από το Α έως το F.

Ο Τάι Μπουρ μίλησε θετικά για την ταινία στην κριτική του για το The Boston Globe, χαρακτηρίζοντάς την «ανοησία στο πιο τρελό της» και την ανακήρυξε την ως την πιο αστεία ταινία της χρονιάς. Ο Μάικλ Μέντβεντ του έδωσε 3,5 από τα 4 αστέρια, αποκαλώντας το «ταυτόχρονα ξεκαρδιστικό και ανατριχιαστικό, γεμάτο έξυπνα κομμάτια που θα θέλετε να περιγράψετε στους φίλους σας και μετά να γελάσετε ξανά όταν το κάνετε». Ο Πίτερ Τράβερς του Rolling Stone έγραψε: «Δεν θα ξέρετε τι είναι εξωφρενική διασκέδαση μέχρι να δείτε το Μπόρατ. High-five!».

Η The Guardian συμπεριέλαβε την ταινία στον κατάλογο με τις δέκα «Καλύτερες Ταινίες των Noughties» (2000–09).[28]

Αναρτώντας σκηνές από την ταινία στο YouTube, το Μπόρατ εκτέθηκε επίσης από viral επικοινωνία. Αυτό πυροδότησε συζητήσεις για διαφορετικές εθνικές ταυτότητες (Καζάκους, Αμερικανούς, Πολωνούς, Ρουμάνους, Εβραίους, Βρετανούς) που είχε χρησιμοποιήσει ο Κόεν για τη δημιουργία του χαρακτήρα του Μπόρατ.

Το αμερικανικό κοινό αγκάλιασε την ταινία, η οποία έπαιξε σε sold-out πλήθη σε πολλές αίθουσες στην πρεμιέρα της, παρόλο που προβλήθηκε σε μόλις 837 οθόνες. Το Μπόρατ έκανε το ντεμπούτο του στο Νο. 1 το πρώτο Σαββατοκύριακο του, με συνολικές εισπράξεις 26,4 εκατομμυρίων $,[29] νικώντας τους ανταγωνιστές του, Ποντικούπολη και Ο Άγιος Βασίλης μου 3. Ο μέσος όρος για το πρώτο Σαββατοκύριακο της ταινίας ήταν περίπου 31.511 $, ξεπερνώντας το Star Wars: Επεισόδιο III – Η Εκδίκηση των Σιθ, αλλά πίσω από τα Οι Πειρατές της Καραϊβικής: Το Σεντούκι του Νεκρού και Spider-Man. Διατήρησε την πρώτη θέση στο δεύτερο Σαββατοκύριακο μετά την επέκταση σε 2.566 αίθουσες, επεκτείνοντας τις συνολικές εισπράξεις στα 67,8 εκατομμύρια δολάρια.[30]

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Μπόρατ έκανε πρεμιέρα στο Νο. 1, με εισπράξεις σαββατοκύριακου 6.242.344 λίρες (11.935.986 $), το 43ο καλύτερο κέρδος πρώτης εβδομάδας στο Ηνωμένο Βασίλειο από τον Μάρτιο του 2007. Από την κυκλοφορία του, το Μπόρατ έχει εισπράξεις πάνω από 260 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.

Αντιπαραθέσεις

Επεξεργασία

Απαντήσεις των συμμετεχόντων

Επεξεργασία

Μετά την κυκλοφορία της ταινίας, η Ντάρμα Άρθουρ, παραγωγός ειδήσεων για το θυγατρικόκανάλι του ABC, WAPT, στο Τζάκσον του Μισισίπι, έγραψε μια επιστολή στο Newsweek λέγοντας ότι η εμφάνιση του Μπόρατ στον σταθμό την είχε οδηγήσει στο να χάσει τη δουλειά της: «Εξαιτίας του, το αφεντικό μου έχασε την πίστη του στις ικανότητές μου και κατάλαβα όλα όσα έκανα στη συνέχεια. Πόσο άρρωστο είναι που ένας άνθρωπος που αφήνει τόσο κακό στο πέρασμά του να χειροκροτήται ως κωμική ιδιοφυΐα». Αν και η Άρθουρ είπε ότι απολύθηκε από το δελτίο ειδήσεων, είπε στο Associated Press ότι παραιτήθηκε από τον σταθμό. Είπε ότι έλεγξε έναν ιστότοπο δημοσίων σχέσεων που της έδωσαν οι παραγωγοί του Μπόρατ πριν τον κλείσουν για συνέντευξη.

Σε ειδησεογραφική κάλυψη που προβλήθηκε τον Ιανουάριο του 2005 στα γυρίσματα της σκηνής του ροντέο, ο Μπόμπι Ρόου, παραγωγός του ροντέο του Σάλεμ της Βιρτζίνια που απεικονίζεται στην ταινία, δήλωσε ότι ένιωθε ότι είχε πέσει θύμα φάρσας. Είπε ότι «μήνες» πριν από την εμφάνισή του, τον είχε προσεγγίσει κάποιος από το «One America, μια κινηματογραφική εταιρεία με έδρα την Καλιφόρνια που φέρεται να έκανε ένα ντοκιμαντέρ για έναν Ρώσο μετανάστη». Συμφώνησε να επιτρέψει στον «μετανάστη» να τραγουδήσει τον εθνικό ύμνο των ΗΠΑ αφού ακούσει μια κασέτα.[31] Μετά την κυκλοφορία της ταινίας, ο Ρόου είπε: «Μερικοί άνθρωποι έρχονται και λένε, "Έι, την έκανες καλά", εγώ την έκανα καλά, αλλά όχι με τον τρόπο που το θέλω».

Η Σίντι Στρέιτ, σύμβουλος εθιμοτυπίας του Μπόρατ, προσέλαβε στη συνέχεια την υψηλού προφίλ δικηγόρο Γκλόρια Όλρεντ, η οποία ζήτησε από τον Γενικό Εισαγγελέα της Καλιφόρνια να ερευνήσει την απάτη που φέρεται να διέπραξε ο Κόεν και οι παραγωγοί της ταινίας.

Ο ιστότοπος Salon Arts & Entertainment αναφέρει ότι οι Μπέχαρ (ένα ζευγάρι Εβραίων στον ξενώνα του οποίου μένουν ο Μπόρατ και ο Αζαμάτ) αποκάλεσε την ταινία «εξαιρετική»", αναφέροντας τον Κόεν ως «πολύ υπέροχο και πολύ ευγενικό» και «ιδιοφυΐα». Η The Boston Globe πήρε επίσης συνέντευξη από το ζευγάρι, λέγοντας ότι θεωρούσαν την ταινία περισσότερο αντιμουσουλμανική παρά αντισημιτική και φοβούνταν ότι ο Κόεν και το σύνολό του μπορεί να γυρίζουν πορνογραφία στο σπίτι.

Οι φεμινίστριες από τις Βετεράνες Φεμινίστριες της Αμερικής (VFA) ένιωσαν ότι είχαν εξαπατηθεί, έχοντας «αισθανθεί ότι κάτι περίεργο συνέβαινε» πριν και κατά τη διάρκεια της συνέντευξης με τον Μπόρατ. Η The Guardian αργότερα ανέφερε ότι τουλάχιστον μία από τις γυναίκες ένιωσε ότι την ταινία άξιζε να δει κανείς στον κινηματογράφο.

Η New York Post είχε αναφέρει το Νοέμβριο του 2006 ότι η Πάμελα Άντερσον υπέβαλε αίτηση διαζυγίου από τον σύζυγό της, Κιντ Ροκ, αφού εκείνος αντέδρασε δυσμενώς στην ταινία κατά τη διάρκεια μιας προβολής. Το άρθρο της The Post αναφέρει συγκεκριμένα ότι είχε πει για τον ρόλο της στην ταινία, «Δεν είσαι παρά μια πόρνη! Είσαι τσούλα! Πώς μπορούσες να κάνεις αυτή την ταινία;». Σε μια συνέντευξη στο The Howard Stern Show, η Άντερσον επιβεβαίωσε ότι η Ροκ ήταν αναστατωμένος από την εμφάνισή της στην ταινία, αλλά δεν επιβεβαίωσε ότι αυτή ήταν η αιτία του χωρισμού.

Νομικές ενέργειες από τους συμμετέχοντες

Επεξεργασία

Οι κάτοικοι του Γλοντ της Ρουμανίας κινήθηκαν νομικά εναντίον των παραγωγών του Μπόρατ, παραπονούμενοι ότι τους είπαν ψέματα για τη φύση των γυρισμάτων και τους παρουσίασαν ως αιμομίκτες και αδαείς. Κάποιοι είπαν ότι πληρώθηκαν μόνο τρία λέι (περίπου 1,28 $ το 2004) ο καθένας, ενώ άλλοι δήλωσαν ότι πληρώθηκαν μεταξύ 70 και 100 $ ο καθένας, κάτι που δεν κάλυπτε τα έξοδά τους.[32] Οι κάτοικοι ζήτησαν αποζημίωση 38 εκατομμυρίων δολαρίων. Μία αγωγή απορρίφθηκε από την περιφερειακή δικαστή των ΗΠΑ, Λορέτα Πρέσκα, σε μια ακρόαση στις αρχές Δεκεμβρίου 2006, με την αιτιολογία ότι οι ισχυρισμοί στην καταγγελία ήταν πολύ ασαφείς. Παρά ταύτα, οι διάδικοι σχεδίαζαν να επανακαταθέσουν. Τον Απρίλιο του 2008, η υπόθεση απορρίφθηκε ξανά, επικαλούμενη ανεπαρκή στοιχεία. Προς υπεράσπισή της, η 20th Century Fox αποκάλυψε ότι ο Κόεν είχε δωρίσει 5.000 $ στην πόλη, καθώς πλήρωσε ένα τέλος τοποθεσίας και αγόρασε υπολογιστές, σχολικά και επαγγελματικά είδη για τους κατοίκους.[33]

Δύο από τους φοιτητές της αδελφότητας του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας που εμφανίστηκαν στην ταινία, ο Τζάστιν Σέι και ο Κρίστοφερ Ροτόντα, μήνυσαν τους παραγωγούς, ισχυριζόμενοι για συκοφαντική δυσφήμιση.[34][35] Η αγωγή των Σέι και Ροτόντα απορρίφθηκε το Φεβρουάριο του 2007. Οι φοιτητές είχαν επίσης ζητήσει ασφαλιστικά μέτρα για να αποτρέψουν την κυκλοφορία της ταινίας σε DVD, κάτι που απορρίφθηκε.[36][37]

Μια άλλη μήνυση κατατέθηκε από έναν κάτοικο της Νότιας Καρολίνας, ο οποίος είπε ότι τον συνάντησε ο Κόεν (ως Μπόρατ) στο μπάνιο σε ένα εστιατόριο στο κέντρο της Κολούμπια, με τον ηθοποιό να φέρεται να έκανε σχόλια σχετικά με τα γεννητικά όργανα του ατόμου, χωρίς να υπογράψει καμία νομική παραίτηση. Η αγωγή επεδίωκε επίσης να εξαιρεθεί το υλικό από οποιεσδήποτε κυκλοφορίες DVD και να αφαιρεθεί από τοποθεσίες βίντεο στο Διαδίκτυο.

Η Βορειομακεδόνισσα Ρομά τραγουδίστρια Έσμα Ρετζέποβα μήνυσε τους παραγωγούς της ταινίας, ζητώντας 800.000 ευρώ επειδή η ταινία χρησιμοποιούσε το τραγούδι της «Chaje Šukarije» χωρίς την άδειά της. Δεδομένου ότι η εταιρεία παραγωγής της Ρετζέποβα δεν την είχε ενημερώσει ότι είχαν χορηγήσει άδεια να χρησιμοποιηθεί το τραγούδι, έλαβε αποζημίωση 26.000 ευρώ από αυτό.

Ο Φέλιξ Σεντένο, ένας 31χρονος Αμερικανός, μήνυσε την 20th Century Fox για 2,25 εκατομμύρια δολάρια, αφού μαγνητοσκοπήθηκε ως μέρος μιας σκηνής όπου ένα ζωντανό κοτόπουλο έπεσε από τη βαλίτσα του Μπόρατ στο μετρό. Ο Σεντένο αργότερα ακύρωσε την αγωγή και δεν έλαβε τίποτα.

Ο κάτοικος της Βαλτιμόρης Μάικλ Πσενίτσκα ζήτησε αποζημίωση άνω των 100.000 δολαρίων από τον Κόεν, την 20th Century Fox και άλλους εμπλεκόμενους. Ο Πσενίτσκα - καθηγητής μαθηματικών λυκείου που έχει επίσης σχολή οδηγών - φέρεται να πληρώθηκε 500 $ σε μετρητά για να δώσει στον ψεύτικο Καζάκο δημοσιογράφο του Κόεν ένα μάθημα οδήγησης. Στην προσφυγή του — που κατατέθηκε στο Περιφερειακό Δικαστήριο των ΗΠΑ στο Μανχάταν — ο εκπαιδευτής οδήγησης δήλωσε πως του είπαν ότι η ταινία ήταν ένα «ντοκιμαντέρ για την ένταξη ξένων ανθρώπων στον αμερικανικό τρόπο ζωής» και ότι αν γνώριζε την αληθινή φύση της ταινίας, δεν θα συμμετείχε ποτέ. Ο Πσενίτσκα είπε ότι δικαιούταν αποζημίωση επειδή οι κατηγορούμενοι χρησιμοποίησαν εικόνες του για να διαφημίσουν την ταινία. Η υπόθεση απορρίφθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2008.

Ο Τζέφρι Λέμεροντ, ο οποίος εμφανίστηκε να τρέχει και να φωνάζει, «Φύγε», καθώς ο Μπόρατ προσπαθούσε να αγκαλιάσει αγνώστους σε έναν δρόμο της Νέας Υόρκης, κατέθεσε νομική αγωγή ισχυριζόμενος ότι η εικόνα του χρησιμοποιήθηκε παράνομα στην ταινία και ότι υπέστη «δημόσια γελοιοποίηση, υποβάθμιση και ταπείνωση» ως αποτέλεσμα. Η υπόθεση απορρίφθηκε.

Ο Κόεν αντέδρασε σε αυτές τις αγωγές σχολιάζοντας: «Μερικά από τα γράμματα που λαμβάνω είναι αρκετά ασυνήθιστα, όπως αυτό όπου ο δικηγόρος με ενημέρωσε ότι πρόκειται να μηνυθώ για $100.000 και στο τέλος λέει: «Υ.Γ. Λάτρεψα την ταινία. Μπορείς να υπογράφεις μια αφίσα για τον γιο μου Τζέρεμι;».

Υποδοχή στο Καζακστάν

Επεξεργασία

Η κυβέρνηση του Καζακστάν αρχικά καταδίκασε το Μπόρατ. Το 2005, μετά την εμφάνιση του Μπόρατ στα MTV Movie Awards, το Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας απείλησε να μηνύσει τον Κόεν και ο ιστότοπος του Μπόρατ με έδρα το Καζακστάν, www.borat.kz, καταργήθηκε. Το Καζακστάν ξεκίνησε επίσης μια εκστρατεία πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, «Καρδιά της Ευρασίας», για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο Μπόρατ. Ο Κόεν απάντησε καταγγέλλοντας την εκστρατεία σε συνέντευξη Τύπου που διεξήχθη με χαρακτήρες μπροστά από τον Λευκό Οίκο ως προπαγάνδα των «κακών ντόπιων» του Ουζμπεκιστάν. Το Ουζμπεκιστάν, σε όλη την ταινία, αναφέρεται από τον Μπόρατ ως το δεύτερο κύριο πρόβλημα του έθνους του, με πρώτο τους Εβραίους. Το Νοέμβριο του 2006, η καζακική τηλεοπτική προσωπικότητα Γιαντεμίρ Μπαιμουχαμέντοφ ταξίδεψε στο Λονδίνο με τον δεδηλωμένο στόχο να παρουσιάσει στον Κόεν κρέας αλόγου και ούρα αλόγου, τα οποία ο Μπόρατ ισχυρίστηκε ότι ήταν το εθνικό φαγητό και ποτό του Καζακστάν, αν και δεν μπόρεσε να οργανώσει μια συνάντηση με αυτόν.

Το 2006, η Gemini Films, ο διανομέας της 20th Century Fox στην Κεντρική Ασία, συμμορφώθηκε με αίτημα της κυβέρνησης του Καζακστάν να μην κυκλοφορήσει η ταινία.[38] Εκείνη τη χρονιά, ο πρέσβης του Καζακστάν στο Ηνωμένο Βασίλειο, Ερλάν Ιντρίσοφ, αφού είδε την ταινία, χαρακτήρισε μέρη της ταινίας αστεία και έγραψε ότι η ταινία «έβαλε το Καζακστάν στον χάρτη». Μέχρι το 2012, ο υπουργός Εξωτερικών του Καζακστάν, Γερζάν Καζιχάνοφ, απέδωσε μεγάλη άνοδο στον τουρισμό στη χώρα του —με τις βίζες που είχαν αυξηθεί κατά δέκα φορές— στην ταινία, λέγοντας «Είμαι ευγνώμων στο «Μπόρατ» που βοήθησε να προσελκύσει τουρίστες στο Καζακστάν».

Σύμφωνα με τον Γέρλαν Ασκαρμπέκοφ, έναν επαγγελματία δημοσίων σχέσεων του Καζακστάν που συνεργάστηκε τόσο με το Βρετανικό Συμβούλιο όσο και με την κυβέρνηση του Καζακστάν, ο οποίος έγραψε ένα άρθρο για τον ιστότοπο του BBC το 2016, δέκα χρόνια μετά την κυκλοφορία της ταινίας, πολλοί από τους συναδέλφους του στα μέσα ενημέρωσης του Καζακστάν είδαν τον χαρακτήρα του Μπόρατ ως πολύτιμη ευκαιρία δημοσίων σχέσεων. Σύμφωνα με τον ίδιο, μερικοί από τους Καζάκους που αναστατώθηκαν περισσότερο από την ταινία ήταν φοιτητές που σπούδαζαν στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι κατάλαβαν τη σατυρική πρόθεση της ταινίας, αλλά ένιωθαν ότι οι μη Καζάκοι συνομήλικοί τους θεωρούσαν την ταινία στην ονομαστική τους αξία ως ακριβή απεικόνιση της χώρας τους. Πρότεινε ότι το ενδιαφέρον για τον χαρακτήρα μέσα στη χώρα εξανεμίστηκε όταν οι Καζάκοι κατάλαβαν ότι η ταινία είχε σχεδιαστεί για να «αποκτήσει την άποψη ενός ξένου για τις ΗΠΑ και να αποκαλύψει τις προκαταλήψεις των Αμερικανών με τους οποίους αλληλεπιδρά ο Μπόρατ... λειτουργώντας ως ένα είδος Αλεξίς ντε Τοκβίλ του 21ου αιώνα».[39]

Το καζακικό ταμπλόιντ Karavan ανακήρυξε το Μπόρατ ως την καλύτερη ταινία της χρονιάς, αφού έβαλε έναν κριτικό να δει την ταινία σε μια προβολή στη Βιέννη. Η εφημερίδα ανέφερε ότι «σίγουρα δεν ήταν μια αντικαζακική, αντιρουμανική ή αντισημιτική ταινία», αλλά μάλλον «σκληρά αντιαμερικανική... απίστευτα αστεία και λυπηρή ταυτόχρονα». Μια άλλη ευνοϊκή λέξη προήλθε από τον Καζάκο μυθιστοριογράφο Σαπαμπέκ Ασίπ-ουλί, ο οποίος πρότεινε τον Κόεν να είναι υποψήφιος για το ετήσιο βραβείο που απονέμεται από την Καζακική Λέσχη Προστάτων της Τέχνης. Σε μια επιστολή που δημοσιεύτηκε από την εφημερίδα Βρέμια, ο Ασίπ-ουλί έγραψε, «το Μπόρατ κατάφερε να προκαλέσει ένα τεράστιο ενδιαφέρον όλου του κόσμου για το Καζακστάν—κάτι που οι αρχές μας δεν μπορούσαν να κάνουν κατά τα χρόνια της ανεξαρτησίας. Αν Οι κρατικοί αξιωματούχοι στερούνται εντελώς την αίσθηση του χιούμορ, η χώρα τους γίνεται περίγελος». Η Amazon UK έχει επίσης αναφέρει σημαντικούς αριθμούς παραγγελιών του Μπόρατ σε DVD από το Καζακστάν.[40]

Κατά λάθος χρήση του παρωδικού εθνικού ύμνου του Καζακστάν

Επεξεργασία

Το 2012, ο εθνικός ύμνος παρωδίας από το σάουντρακ της ταινίας, που καταξιώνει το Καζακστάν για τις εξαγωγές καλίου υψηλής ποιότητας και τις δεύτερες καθαρότερες ιερόδουλες στην περιοχή, παίχτηκε κατά λάθος στην τελετή απονομής μεταλλίων της Μαρία Ντμιτριγιένκο στο Διεθνές Γκραν Πρι Σκοποβολής Εμίρη του Κατάρ. Το περιστατικό προφανώς προέκυψε από τη λήψη λάθος τραγουδιού από το Διαδίκτυο.[41]

Κατηγορίες για εθνοτική δυσφήμιση

Επεξεργασία

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Έρευνας για τον Αντιρομανισμό, το οποίο εργάζεται κατά της αρνητικής στάσης απέναντι στους Ρομά, υπέβαλε καταγγελία[42] στους Γερμανούς εισαγγελείς στις 18 Οκτωβρίου 2006, με βάση τις αναφορές του Μπόρατ στους Ρομά στην ταινία του. Η καταγγελία τον κατηγορεί για συκοφαντική δυσφήμιση και υποκίνηση βίας κατά εθνικής ομάδας.[43] Κατά συνέπεια, η 20th Century Fox δήλωσε ότι θα αφαιρούσε όλα τα μέρη που αναφέρονται σε Ρομά από τα τρέιλερ που προβλήθηκαν στη γερμανική τηλεόραση, καθώς και στον ιστότοπο της ταινίας.[44]

Πριν από την κυκλοφορία της ταινίας, η Anti-Defamation League (ADL) δημοσίευσε μια δήλωση εκφράζοντας ανησυχία για τον χαρακτηριστικό αντισημιτισμό του Μπόρατ.[45] Τόσο ο Κόεν (ο οποίος είναι Εβραίος) όσο και το ADL έχουν δηλώσει ότι η ταινία χρησιμοποιεί τον Μπόρατ για να εκθέσει προκαταλήψεις που αισθάνονται ή ανέχονται άλλοι,[46] αλλά το ADL εξέφρασε την ανησυχία του ότι κάποιο κοινό μπορεί να μην έχει αυτή την πτυχή του χιούμορ της ταινίας, ενώ «Μερικοί μπορεί να το βρουν ακόμη και να ενισχύει τον φανατισμό τους».[47]

Λογοκρισία στον αραβικό κόσμο

Επεξεργασία

Η ταινία απαγορεύτηκε σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο εκτός από τον Λίβανο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (που κυκλοφόρησαν την ταινία με έντονη λογοκρισία).[48] Ο Γιουσούφ Αμπντούλ Χαμίντ, λογοκριτής ταινιών για το Ντουμπάι στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, χαρακτήρισε την ταινία «κακή, χυδαία και εξαιρετικά γελοία». Ο λογοκριτής είπε ότι αυτός και οι συνάδελφοί του είχαν αποχωρήσει από την προβολή τους πριν ολοκληρωθεί και ότι θα είχε μείνει μόνο μισή ώρα από την ταινία μόλις αφαιρεθούν όλες οι προσβλητικές σκηνές.[49]

Σάουντρακ

Επεξεργασία

Το σάουντρακ για το Μπόρατ κυκλοφόρησε στο iTunes Store στις 24 Οκτωβρίου 2006 και στα καταστήματα στις 31 Οκτωβρίου 2006. Το άλμπουμ περιελάμβανε μουσική από την ταινία, πέντε κομμάτια με τίτλο «Dialoguing excerpt from moviefilm», καθώς και το αμφιλεγόμενο αντισημιτικό τραγούδι «In My Country There Is Problem» από το Da Ali G Show.[50]

Η παραδοσιακή μουσική που περιλαμβάνεται στο σάουντρακ δεν έχει καμία σχέση με την αυθεντική μουσική του Καζακστάν. Το άλμπουμ περιλαμβάνει τραγούδια Ρομά και Βαλκάνιων καλλιτεχνών (κυρίως των Εμίρ Κουστουρίτσα και Γκόραν Μπρέγκοβιτς) και περιλαμβάνει μουσική του Έραν Μπάρον Κόεν, ιδρυτικού μέλους των ZOHAR Sound System και αδελφού του σταρ του Μπόρατ, Σάσα Μπάρον Κόεν, καθώς και τραγούδια που τραγούδησε ο ίδιος ο Σάσα Μπάρον Κόεν στον χαρακτήρα του Μπόρατ.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
  2. Freebase Data Dumps. Google.
  3. (Αγγλικά) Internet Movie Database. www.imdb.com/title/tt0443453/releaseinfo. Ανακτήθηκε στις 14  Απριλίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Internet Movie Database. www.imdb.com/title/tt0443453/releaseinfo. Ανακτήθηκε στις 15  Μαΐου 2022.
  5. www.opensubtitles.org/en/subtitles/3127014/borat-en.
  6. Marchese, David and Paskin, Willa. What's real in "Borat"? Salon, 10 November 2006. Retrieved 7 March 2007.
  7. Carroll, Larry (6 November 2006). «Was Pamela Anderson In On The Joke? A 'Borat' Investigation». MTV. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 August 2010. https://web.archive.org/web/20100828085039/http://www.mtv.com/news/articles/1544909/20061103/story.jhtml. Ανακτήθηκε στις 1 September 2010. 
  8. Marchese, David and Paskin, Willa. What's real in "Borat"? Salon, 10 November 2006. Retrieved 7 March 2007.
  9. Carroll, Larry (6 November 2006). «Was Pamela Anderson In On The Joke? A 'Borat' Investigation». MTV. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 August 2010. https://web.archive.org/web/20100828085039/http://www.mtv.com/news/articles/1544909/20061103/story.jhtml. Ανακτήθηκε στις 1 September 2010. 
  10. Marchese, David and Paskin, Willa. What's real in "Borat"? Salon, 10 November 2006. Retrieved 7 March 2007.
  11. Engber, Daniel. Borat Tricked Me! Can't I Sue Him or Something? Αρχειοθετήθηκε 1 April 2007 στο Wayback Machine. Slate.com, 24 October 2006. Retrieved 14 March 2007.
  12. Hammack, Laurence (9 January 2005). «Rodeo in Salem gets unexpected song rendition». The Roanoke Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 April 2013. https://web.archive.org/web/20130410092259/http://ww2.roanoke.com/news/roanoke/16655.html. 
  13. Billington, Alex (27 Σεπτεμβρίου 2006). «School for Scoundrels' Director Todd Phillips Interview». FirstShowing.Net. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2024. 
  14. 14,0 14,1 «'Borat' Turns 10: Real Stories Behind the Making of the Satirical Documentary». ABC News. November 3, 2016. https://abcnews.go.com/Entertainment/borat-turns-10-real-stories-making-satirical-documentary/story?id=43138286. Ανακτήθηκε στις 14 January 2024. 
  15. «If I See Borat, I Will Kill Him With My Own Hands». ABC News. 17 November 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 April 2008. https://web.archive.org/web/20080415034326/http://abcnews.go.com/International/Entertainment/story?id=2659018&page=2. Ανακτήθηκε στις 17 March 2007. 
  16. Secret of Borat's fluent Kazakh – it's Hebrew. Αρχειοθετήθηκε 22 January 2007 στο Wayback Machine. The Guardian, 20 December 2006. Retrieved 9 March 2007.
  17. "Porn Scene Cut from Borat", FantasyMoguls.com. Retrieved 18 January 2007
  18. MovieWeb.com Αρχειοθετήθηκε 18 August 2006 στο Wayback Machine. : "Comic-Con 2006: Fox Unveils Eragon", Reno 911 Miami, Borat and Pathfinder. Retrieved 21 December 2006
  19. Snyder, Gabriel. Variety.com Αρχειοθετήθηκε 9 November 2018 στο Wayback Machine.: "Moore takes the floor". Retrieved 21 December 2006
  20. 2006 Traverse City Film Festival Awards Αρχειοθετήθηκε 7 February 2008 at Archive.is , Traverse City Record Eagle, 7 August 2006. Retrieved 21 December 2006.
  21. «'Borat' satire turns to farce at Toronto festival». The Scotsman. 8 Σεπτεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2006. 
  22. "What's happening at the Toronto Film Fest? Αρχειοθετήθηκε 16 October 2011 στο Wayback Machine.", USA Today, 17 September 2006. Retrieved 21 December 2006
  23. Rich, Joshua (5 November 2006). «Borat Shocks Hollywood». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-06-07. https://web.archive.org/web/20110607052314/http://www.ew.com/ew/article/0,,1555093,00.html. Ανακτήθηκε στις 29 January 2012. 
  24. «Hannah Montana/Miley Cyrus: Best of Both Worlds Concert Tour (2008) – Weekend Box Office Results». 3 February 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 April 2009. https://web.archive.org/web/20090416224408/http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=weekend&id=hannahmontanaconcert.htm. Ανακτήθηκε στις 31 July 2009. 
  25. «Borat! Cultural Learnings of America for Make Benefit Glorious Nation of Kazakhstan (2006) – Daily Box Office Results». 4 November 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 April 2018. https://web.archive.org/web/20180429155032/http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=daily&id=borat.htm. Ανακτήθηκε στις 31 July 2009. 
  26. «Hannah Montana/Miley Cyrus: Best of Both Worlds Concert Tour (2008) – Daily Box Office Results». 2 February 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 April 2009. https://web.archive.org/web/20090415154148/http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=daily&id=hannahmontanaconcert.htm. Ανακτήθηκε στις 31 July 2009. 
  27. «"Borat" makes benefit glorious with US$29 mln». 14 November 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 August 2007. https://web.archive.org/web/20070827100608/http://news.xinhuanet.com/english/2006-11/14/content_5326474.htm. Ανακτήθηκε στις 19 December 2006. 
  28. Pulver, Andrew (31 December 2009). «Best films of the noughties». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 January 2015. https://web.archive.org/web/20150121013010/http://www.theguardian.com/film/filmblog/2009/dec/31/best-films-noughties-borat. Ανακτήθηκε στις 1 January 2015. 
  29. Rich, Joshua (5 November 2006). «Borat Shocks Hollywood». Entertainment Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-06-07. https://web.archive.org/web/20110607052314/http://www.ew.com/ew/article/0,,1555093,00.html. Ανακτήθηκε στις 29 January 2012. 
  30. «"Borat" makes benefit glorious with US$29 mln». 14 November 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 August 2007. https://web.archive.org/web/20070827100608/http://news.xinhuanet.com/english/2006-11/14/content_5326474.htm. Ανακτήθηκε στις 19 December 2006. 
  31. Hammack, Laurence (9 January 2005). «Rodeo in Salem gets unexpected song rendition». The Roanoke Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 April 2013. https://web.archive.org/web/20130410092259/http://ww2.roanoke.com/news/roanoke/16655.html. 
  32. «If I See Borat, I Will Kill Him With My Own Hands». ABC News. 17 November 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 April 2008. https://web.archive.org/web/20080415034326/http://abcnews.go.com/International/Entertainment/story?id=2659018&page=2. Ανακτήθηκε στις 17 March 2007. 
  33. «NYC Judge Questions Viability Of Villagers' 'Borat' Lawsuit». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2006. 
  34. «US students sue over Borat film». BBC News. 10 November 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 March 2007. https://web.archive.org/web/20070316112240/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/6136944.stm. Ανακτήθηκε στις 17 March 2007. 
  35. «Bamboozled By Borat?». The Smoking Gun. 13 Νοεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2007. 
  36. «US students sue over Borat film». BBC News. 10 November 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 March 2007. https://web.archive.org/web/20070316112240/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/6136944.stm. Ανακτήθηκε στις 17 March 2007. 
  37. «Bamboozled By Borat?». The Smoking Gun. 13 Νοεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2007. 
  38. «Moscow gives 'Borat' a thumb's down». The New York Times. 9 November 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 October 2013. https://web.archive.org/web/20131028042649/http://www.nytimes.com/2006/11/09/world/europe/09iht-borat.3473790.html. Ανακτήθηκε στις 9 April 2013. 
  39. Askarbekov, Yerlan (28 Οκτωβρίου 2016). «What Kazakhstan really thought of Borat». BBC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2016. 
  40. Borat DVD a top seller in Kazakhstan. Αρχειοθετήθηκε 23 March 2007 στο Wayback Machine. CBC Arts, 12 March 2007. Retrieved 12 April 2007.
  41. «borat anthem played by mistake at medals ceremony». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2012. 
  42. European Center for Antiziganism Research (17 October 2006). Presse Erkl€ärung. Δελτίο τύπου. Αρχειοθετήθηκε 2006-12-01 στο Wayback Machine.
  43. «Now Gypsies want Borat banned». The Sydney Morning Herald. 18 October 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 January 2007. https://web.archive.org/web/20070128192551/http://www.smh.com.au/news/film/now-gypsies-want-borat-banned/2006/10/18/1160850984396.html. Ανακτήθηκε στις 17 March 2007. 
  44. «Roma und Sinti Verbände stoppen "Zigeuner" Kampagne zu Borat» (PDF). Europäisches Zentrum für Antiziganismusforschung. 27 Οκτωβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2006. 
  45. Statement On The Comedy Of Sacha Baron Cohen, A.K.A. Borat. Αρχειοθετήθηκε 12 February 2007 στο Wayback Machine. Ant-Defamation League, 28 September 2006. Retrieved 26 March 2007
  46. «Cohen defends 'racist' Borat film». BBC News. 16 November 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 January 2007. https://web.archive.org/web/20070114001623/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/6153420.stm. Ανακτήθηκε στις 17 March 2007. 
  47. «ADL: Concerned over Borat's depiction of anti-Semitism». Ynetnews. 30 September 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 January 2007. https://web.archive.org/web/20070115003343/http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3309866,00.html. Ανακτήθηκε στις 17 March 2007. 
  48. «Arab countries ban Borat». Guardian Unlimited Film (London). 1 December 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 January 2007. https://web.archive.org/web/20070121073059/http://film.guardian.co.uk/news/story/0%2C%2C1961870%2C00.html. Ανακτήθηκε στις 17 March 2007. 
  49. Ali, Jaafar (30 November 2006). «'Borat' gross-outs fall flat in Mideast». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 January 2016. https://web.archive.org/web/20160116095912/http://variety.com/2006/film/markets-festivals/borat-gross-outs-fall-flat-in-mideast-1117954832/. Ανακτήθηκε στις 29 June 2007. 
  50. Don't Throw 'Borat' Soundtrack Down the Well. Αρχειοθετήθηκε 24 March 2007 στο Wayback Machine. SPIN.com, 12 October 2006. Retrieved 11 March 2007.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία