Ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ δε Λάρα υ Λεόν, ισπαν.: Juan Núñez I de Lara y León (απεβ. στην Κόρδοβα, Απρίλιος 1294), επίσης γνωστός ως ο Παχύς (el Gordo), ήταν Ισπανός ευγενής. Ήταν ο επικεφαλής του Οίκου της Λάρα, κύριος της Λέρμα, της Αμάγια, του Ντουένιας, της Παλενθουέλα, του Τορδεούμο, του Τορελοβάτον και του Λα Μότα. Ήταν περαιτέρω γνωστός ως κύριος του Αλβαρασίν (señor de Albarracín) από τον πρώτο του γάμο με την Tερέθα Αλβάρεθ δε Αθάγρα.

Χουάν Νούνιεθ Α΄ δε Λάρα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1240 (περίπου)[1][2]
Στέμμα της Καστίλης
ΘάνατοςΑπριλίου 1294
Κόρδοβα
Τόπος ταφήςconvent of Saint Paul
ΠαρατσούκλιEl Gordo και El Mayor
Χώρα πολιτογράφησηςΣτέμμα της Καστίλης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
στρατιωτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΤερέσα Άλβαρεθ δε Αθάγρα
Τερέζα Ντίαζ ντε Χάρο
ΤέκναΧουάνα Νούνιεθ δε Λάρα
Χουάν Νούνιεθ Β' δε Λάρα
Άλβαρο νούνιεθ δε Λάρα (απεβ. 1287)
Νούνιο Γκονθάλεθ δε Λάρα (απεβ. 1296)
Teresa Núñez de Lara
ΓονείςΝούνιο Γκονθάλεθ δε Λάρα (απεβ. 1275) και Τερέσα Αλφόνσα δε Λεόν
ΑδέλφιαΝούνιο Γκονθάλεθ δε Λάρα (απεβ. 1291)
ΟικογένειαΟίκος της Λάρα
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαAdelantado mayor de la frontera de Andalucía
Θυρεός

Βιογραφία

Επεξεργασία

Καταγωγή

Επεξεργασία

Ήταν γιος του Nούνιo Γκονθάλεθ Α΄ δε Λάρα του Καλού (el Bueno), επικεφαλής του Οίκου της Λάρα και της συζύγου του, Tερέσας Αλφόνσο του Λεόν, εγγονής του βασιλιά Aλφόνσου Θ΄ του Λεόν. Οι γονείς τού πατέρα του ήταν ο Γκονθάλο Νούνιεθ δε Λάρα και η σύζυγός του, Mαρία Ντίαθ δε Άρο υ Αθάγρα. Ήταν αδελφός του Nούνιο Γκονθάλεθ, κυρίου της Eστέγια-Λιθάρα και μεγιστάνα (ricohombre) της Καστίλλης· της Tερέσα Νούνιεθ, που παντρεύτηκε τον Γκιλ Γκόμεθ δε Ρόα· και της Mαρία Νούνιεθ, που παντρεύτηκε τον Ντιέγο Γκόμεθ.

Βιογραφία

Επεξεργασία

Παιδική ηλικία και χρόνια κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Aλφόνσο Ι΄ του Σοφού

Επεξεργασία

Η ακριβής ημερομηνία γέννησης του Χουάν Νούνιεθ είναι άγνωστη. Στις 2 Φεβρουαρίου 1266, κηρύχθηκε υποτελής της Σάντα Μαρία και κύριος του Αλβρασίν. Μαζί με τον αδελφό του, Nούνιο Γκονθάλεθ, τα αδέλφια δώρησαν ορισμένα αγαθά στη Μάγιορ Αλφόνσο, ηγουμένη του Moναστηριού δε Σάντα Μαρία υ Σαν Ανδρές [3]. Λίγους μήνες αργότερα, στις 25 Ιουλίου 1266, μαζί με τον αδελφό του Nούνιο Γκονθάλεθ, επιβεβαιώνει ένα έγγραφο, που πιστοποιεί τη δέσμευση ορισμένων ευγενών της Καλερουέγα στις δωρεές τους στον βασιλιά Aλφόνσο Ι΄ της Καστίλης. Αυτές οι δωρεές έγιναν με σκοπό την απόκτηση του μοναστηριού στο Καλερουέγα και την επιβεβαίωση ότι άλλοι μεγιστάνες (ricohombre) με συμφέροντα στην ΚΑλερουέγα αποδέχθηκαν αυτήν την αξίωση για το μοναστήρι. [4]

Ο Χουάν Νούνιεθ Α' δε Λάρα συνόδευσε τον βασιλιά Λουδοβίκο Θ' της Γαλλίας και τον Θεοβάλδο Β' της Ναβάρρας κατά την Η΄ Σταυροφορία και ήταν μαζί τους στην Τύνιδα. Συμμετείχε σε αυτή τη σταυροφορία χωρίς τη συγκατάθεση του Αλφόνσο Ι΄, αλλά μπόρεσε ωστόσο να διατηρήσει όλα τα εδάφη και τους τίτλους του κάτω από το στέμμα του.

Κατά τη διάρκεια των εξεγέρσεων των ευγενών του 1272–1273, στις οποίες ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ υποστήριξε τις θέσεις του πατέρα του και άλλων μεγιστάνων επαναστατών εναντίον του πρίγκιπα (infante) Φιλίππου της Καστίλης. Ο Φίλιππος ήταν αδελφός του Αλφόνσου Ι΄ της Καστίλης. Ο Χουάν Νούνιεθ προσπάθησε να παραμείνει πιστός στον βασιλιά, ο οποίος στην αρχή της εξέγερσης τού είχε δώσει μία αποστολή μαζί με τον Γκονθάλο Πέρεθ Γκουδίελ, τον επίσκοπο της Κουένκα, να πείσουν τον πρίγκιπα Φίλιππο και άλλους μεγιστάνες να παραβιάσουν τις συμφωνίες τους με το βασίλειο της Ναβάρρας. Μετά από αυτή την αποτυχημένη προσπάθεια, ο Χουάν Νούνιεθ συνόδευσε τον πατέρα του, Nούνιο Γκονθάλεθ "τον Καλό", όταν αυτός και οι επαναστάτες μεγιστάνες εγκατέλειψαν το βασίλειο της Καστίλης και του Λεόν και αναζήτησαν καταφύγιο στο εμιράτο των Ναζαρί της Γρανάδας. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Γρανάδα και καθ' όλη τη διάρκεια της πραγματικής εξέγερσης, συμμετείχε μαζί με τον πατέρα του σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ του στέμματος της Καστίλλης και του βασιλείου της Γρανάδας και των ευγενών στην εξέγερση.

 
Πίνακας που απεικονίζει τον βασιλιά Αλφόνσο Ι΄ της Καστίλης.

Στις αρχές του 1273, ο Χουάν νούνιεθ Α΄, ο οποίος μέχρι τώρα είχε ενεργήσει ως μεσολαβητική δύναμη μαζί με τον επίσκοπο της Κουένκα μεταξύ του πατέρα του και του βασιλιά, εγκατέλειψε το στέμμα της Καστίλης και αγκάλιασε τον ρόλο του ως επαναστάτη ευγενή. Το χειμώνα του 1273, στην πόλη Tουδέλα, ο πρίγκιπας Φίλιππος της Καστίλης, ο Λόπε Ντίαθ δε Άρo, ο Άλβαρ Ντίαθ δε Αστούριας, ο Nούνιο Γκονθάλεθ "ο Καλός" και οι γιοι του, Χουάν Νούνιεθ Α΄ και Nούνιο Γκονθάλεθ, μεταξύ άλλων μεγιστάνων, συγκεντρώθηκαν για να αποτίσει φόρο υποτέλειας και να ορκιστούν πίστη στον Ερρίκο Α΄ της Ναβάρρας. Ήταν εδώ, που ο Χουάν Νούνιεθ Α' πρόσφερε στον βασιλιά της Ναβάρρας μία λίστα με παράπονα, που είχαν αυτός και οι άλλοι πρώην Καστιλιανοί ευγενείς εναντίον τού πρώην βασιλιά τους, Αλφόνσου Ι΄. Οι πρώην Καστιλιανοί ευγενείς, στη συνέχεια, ορκίστηκαν νέο όρκο: να υπηρετήσουν το βασίλειο της Ναβάρρας, όπως είχαν υπηρετήσει προηγουμένως τον μουσουλμάνο βασιλιά της Γρανάδας.

Παρά την προδοσία πολλών από τους ευγενείς του, ήταν επιθυμία του Αλφόνσου Ι΄ να επιδιώξει τον στόχο του να επιτύχει το Fecha del Imperio (τίτλο του αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας). Με αυτόν τον στόχο κατά νου, επέτρεψε σε ορισμένα από τα μέλη της βασιλικής οικογένειας να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις με τους επαναστάτες ευγενείς. Μεταξύ αυτών των μεσολαβητών ήταν οι πρίγκιπες Φερδινάνδος δε λα Θέρδα και Mανουέλ της Καστίλης, η βασίλισσα Γιολάντα της Αραγονίας, και ο αρχιεπίσκοπος του Tολέδo Σάντσο δε Αραγόν, γιος του Ιακώβου Α΄ της Αραγονίας. Μετά από πολλές διαπραγματεύσεις, ο Αλφόνσος Ι΄, συμβουλευμένος από τον αδελφό του Φρειδερίκο της Καστίλης και τον Σιμόν Ρούιθ δε λος Καμέρος, ο καστιλιανός μονάρχης αποδέχθηκε τα περισσότερα από τα αιτήματα των εξόριστων ευγενών, παρουσιάζοντας την τελική συμφωνία στον Nούνιο Γκονθάλεθ "τον Καλό", ο οποίος στο 1273, συναντήθηκε με τη βασίλισσα, Γιολάντα της Αραγονίας στην πόλη της Κόρδοβα. Στο τέλος του ίδιου έτους, οι εξόριστοι ευγενείς επέστρεψαν στο βασίλειο της Καστίλης. Ταυτόχρονα, ο Mουχάμεντ Β΄ αλ-Φακίχ, σουλτάνος της Γρανάδας, δήλωσε τον εαυτό του και το βασίλειό του υποτελές του Αλφόνσου Ι΄, παρόλο που τα χρονικά του βασιλιά Αλφόνσου Ι΄ λανθασμένα αναφέρουν ότι αυτή η ανακοίνωση έγινε μόλις το 1274. [5] Τον Ιούλιο του 1273 ο Φερνάνδο Ροδρίγεθ δε Κάστροo, ο Σιμόν Ρούιθ δε λος Καμέρος και ο Ντιέγο Λόπεθ Ε΄ δε Άρo (νεότερος αδελφός του Λόπε Ντίαθ Γ΄ δε Άρo), επιβεβαιώθηκαν όλοι ότι επανήλθαν στα βασιλικά διπλώματα. Μόλις στις αρχές του επόμενου έτους, το 1274, στον Νούνιο Γκονθάλεθ δε Λάρα "τον Καλό" και τα παιδιά του, μεταξύ άλλων ευγενών, επετράπη να συμετέχουν στα έγγραφα. [6] Ο πατέρας του Χουάν Νούνιεθ, Νούνιο Γκονθάλες, επανεμφανίστηκε στα βασιλικά΄έγγραφα στις 24 Ιανουαρίου 1247 και αποκαταστάθηκε σε προνόμια, που δεν τα έλαβαν πριν τις 14 Ιουλίου 1272. Σύμφωνα με τα χρονικά του Αλφόνσου Ι΄, αποκαταστάθηκε στις αρχές του 1274, όταν ονομάστηκε κυβερνήτης μέγας του συνόρου της Ανδαλουσίας (adelantadο mayor de la Frontiera de Andalucia). [7]

Το 1273 o Xουάν Νούνιεθ Α΄ αποτελούσε μέρος της πρεσβείας, που έστειλε ο Aλφόνσο Ι΄ στον πάπα Γρηγόριο Ι΄. Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, ο καστιλιανός μονάρχης προσπάθησε ανεπιτυχώς να πείσει τον πάπα να υποστηρίξει τις αξιώσεις του για τον αυτοκρατορικό ρωμαϊκό θρόνο. Αντίθετα, ο πάπας προσπάθησε να πείσει τον Αλφόνσο Ι΄ να εγκαταλείψει αυτή τη φιλοδοξία.

Ήταν περαιτέρω παρών στη Συνέλευση του Τολέδο (Cortes de Toledo) του 1275, όπου βοήθησε τον πατέρα και τον αδελφό του στους στόχους τους, και όπου ο Aλφόνσο Ι΄ εμπιστεύτηκε τη διακυβέρνηση του βασιλείου του στον πρωτότοκο γιο του, τον πρίγκιπα Φερδινάνδο δε λα Θέρδα. Ο βασιλιάς ανακοίνωσε την απόφασή του να ταξιδέψει στη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου θα επιδίωκε να στεφθεί επίσημα ως ο αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, .

Κατά τη διάρκεια της απουσίας του Αλφόνσου Ι΄ της Καστίλης, ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ συνόδευσε τον πρίγκιπα Φερδινάνδο δε λα Θέρδα, καθώς εκτελούσε τα επίσημα καθήκοντά του. Στις 25 Ιουλίου 1275 ο πρίγκιπας Φερδινάνδος δε λα Θέρδα απεβίωσε στη Σιουδάδ Ρεάλ, ενώ περίμενε ενισχύσεις σε έναν αγώνα ενάντια στη δυναστεία των Μαρινιδών στην Ανδαλουσία. Πριν από το τέλος του, ο Φερδινάνδος ζήτησε από τον Χουάν Νούνιεθ Α΄ να εργαστεί προς το συμφέρον του, και να προστατεύσει τα δικαιώματα διαδοχής των παιδιών του, των πριγκίπων Αλφόνσου δε λα Θέρδα και Φερδινάνδου δε λα Θέρδα, γνωστών ως πριγκίπων δε λα Θέρδα. Αυτό διότι ο Φερδινάνδος γνώριζε, ότι η διαδοχή θα ήταν αμφίβολη, δεδομένης της νεαρής ηλικίας τους και της αδύναμης θέσης τους τη στιγμή του τέλους του. Μετά το τέλος του Φερδινάνδου δε λα Θέρδα, ο Χουάν Νούνιεθ Α' εντάχθηκε στην πομπή, που οδήγησε τη σορό του πρίγκιπα στο αβαείο της Σάντα Μαρία λα Ρεάλ δε Λας Ουέλγας, όπου και ενταφιάστηκε.

 
Μεσαιωνική μικρογραφία που αναπαριστά τη στέψη του Φιλίππου Γ' της Γαλλίας.

Μετά το τέλος του Φερδινάνδου σε λα Θέρδα, ο πρίγκιπας Σάντσο, ο μεγαλύτερος εν ζωή γιος του Αλφόνσο Ι΄ της Καστίλης και ο Λόπε Ντίαθ Γ' δε Άρο, κύριος του Βισκάυ έφτασε στο Σιουδάδ Ρεάλ. Ο Λόπε Ντίαθ Γ' συμφώνησε να βοηθήσει τον Σάντσο να διεκδικήσει τον θρόνο της Καστίλης και να αντικαταστήσει τους πρίγκιπες Θέρδα, με αντάλλαγμα την προστασία των συμφερόντων του. Ο Λόπε Ντίαθ Γ΄ συγκέντρωσε τους υποτελείς του στη Σιουδάδ Ρεάλ, για να ανακοινώσει την απόφασή του να υποστηρίξει τη διεκδίκηση του Σάντσo στον θρόνο ως νόμιμο διάδοχο του Aλφόνσου Ι΄. Η ομάδα υποσχέθηκε επίσης να υπερασπιστεί το βασίλειο ενάντια στους μουσουλμάνους επιτιθέμενους στα σύνορα της Καστίλης. [8]

Στις αρχές Σεπτεμβρίου 1275, ο Nούνιο Γκονθάλεθ "ο Καλός", ο πατέρας του Χουάν Νούνιεθ Α΄, απεβίωσε στη μάχη της Έκλιχα, όπου οι καστιλιανές δυνάμεις ηττήθηκαν από τις δυνάμεις της δυναστείας των Μαρινιδών, που είχαν εισβάλει στην Ανδαλουσία. Το κεφάλι τού πατέρα του στάλθηκε από τον βασιλιά των Μαρινιδών της Γρανάδας στην Κόρδοβα σε μία κίνηση, που προφανώς θεωρούσε ότι ήταν μία χειρονομία καλής θέλησης, καθώς ο Νούνιο Γκονθάλες είχε προηγουμένως υπηρετήσει το εμιράτο της Γρανάδας. Ο Nούνιo Γκονθάλεθ θάφτηκε μαζί με το υπόλοιπο σώμα του στο Μοναστήρι του Σαν Πάβλο δε Παλένσια.

Μετά το τέλος τού πατέρα του, ο Χουάν Νούνιεθ Α' κληρονόμησε τον τίτλο του επικεφαλής του Οίκου της Λάρα και έγινε ο εξέχων υπερασπιστής των δικαιωμάτων στο θρόνο των πριγκίπων δε λα Θέρδα, όπως είχε υποσχεθεί στον Φίλιππο της Καστίλης. Ο κύριος αντίπαλός του, ο Λόπε Ντίαθ Γ΄ δε Άρo, κύριος του Βισκάυ, έγινε ο κύριος υπερασπιστής των αξιώσεων του Σάντσo Δ΄ της Καστίλης.

Ο Χουάν Νούνιεθ Α' εγκατέλειψε το βασίλειο της Καστίλης τον Σεπτέμβριο του 1276, για να ενταχθεί στην υπηρεσία του Φιλίππου Γ' της Γαλλίας. [9] Στη γαλλική εξορία του τον συνόδευσε ο αδελφός του, Νούνιο Γκονθάλεθ δε Λάρα υ Λεόν. Ενώ βρίσκονταν στη Γαλλία, τα δύο αδέλφια έγιναν οι κύριοι υπερασπιστές της γραμμής διαδοχής Θέρδα στο γαλλικό βασίλειο. Στη Συνθήκη της Βιτόρια του Νοεμβρίου 1276, που υπογράφηκε από τον Αλφόνσο Ι΄ της Καστίλης και τον Φίλιππο Γ' της Γαλλίας, ο Αλφόνσος Ι΄ υπόσχεται να επιστρέψει όλα τα εδάφη, που είχαν κατασχεθεί από τον Χουάν Νούνιεθ Α΄ δε Λάρα και να τα δώσει πίσω σε αυτόν και στους κληρονόμους του, αν και οι ρήτρες αυτού του μέρους της συνθήκης δεν δηλώθηκαν σθεναρά.

Αφού ο Αλφόνσος Ι΄ και ο Πέτρος Γ' της Αραγονίας συμφώνησαν στο Βίστας δε Καμπίγιο ότι ο μονάρχης της Αραγονίας θα παραιτηθεί από τα δικαιώματά του επί της κυριότητας του Αλβαρασίν, ο πρίγκιπας Σάντσο δ΄, ο οποίος είχε γίνει εχθρός τού πατέρα του για το ζήτημα των πριγκίπων Θέρδα., ζήτησε από τον μονάρχη της Αραγονίας να υποστηρίξει τις αξιώσεις του για τον θρόνο της Καστίλης, σε αντάλλαγμα για την επαναφορά του στην κυριαρχία του Αλβαρασίν.

Το 1283, ο Χουάν Νούνιεθ Α΄, μαζί με τον γιο του, Άλβαρο Νούνιεθ δε Λάρα, τον πρίγκιπα Ιάκωβο της Καστίλης, κύριο του Καμέρος, και τον Χουάν Αλφόνσο δε Άρo, συνέχισαν να διεξάγουν πόλεμο εναντίον του πρίγκιπα Σάντσο Δ΄. Οι τρεις υποστηρικτές των Θέρδα μαζί με τους υποτελείς τους είχαν αναλάβει την εξουσία επάνω στο δήμο του Tρεβίνιο. Όταν το άκουσε αυτό, ο Σάντσο έστειλε τον Λόπε Ντίαθ Γ΄ δε Άρo μαζί με τον στρατό του στο Tρεβίνιo για να τους αντιμετωπίσει. Ανεξάρτητα από αυτό, καμία μάχη δεν έγινε εκεί μεταξύ αυτών των δυνάμεων. [10] Στις 4 Απριλίου 1284, ο βασιλιάς Αλφόνσος Ι΄ της Καστίλλης απεβίωσε στην πόλη της Σεβίλλης. Τον διαδέχθηκε στο θρόνο ο μεγαλύτερος γιος του, ο Σάντσο Δ' της Καστίλης, ο εχθρός του Χουάν Νούνιεθ Α' και των συμφερόντων του.

Δράσεις κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Σάντσο Δ΄ του Γενναίου (1276–1294)

Επεξεργασία

Στις 29 Σεπτεμβρίου 1284, μετά από πολύμηνη πολιορκία από τα στρατεύματα της Αραγονίας του βασιλιά Πέτρου Γ' της Αραγονίας στην πόλη Aλβαρασίν ενέδωσε και καταλήφθηκε από τα στρατεύματα της Αραγονίας. Μετά την Πολιορκία του Αλβαρασίν, ο μονάρχης της Αραγονίας έδωσε την πόλη και την κυριαρχία του Αλβαρασίν στον Φερνάνδο δε Αραγόν, τον νόθο γιο του από τον Ινές Θαπάτα. Μετά τη συνθηκολόγηση του Αλβαρασίν, ο Χουάν Νούνιεθ Α' συνέχισε να υπηρετεί τον Φίλιππο Γ' της Γαλλίας. Το 1285 τα στρατεύματα του Οίκου της Λάρα ηττήθηκαν από τους Αραγονέζους.

Το 1287 απεβίωσε ο μεγαλύτερος γιος του, Άλβαρο Νούνιεθ. Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Χουάν Νούνιεθ Α΄, αν και μερικά από τα χρονικά του Aλφόνσου Α΄ και του Σάντσο Δ΄ τον αναφέρουν ως αδελφό του Χουάν. [11] Το 1288 ο Σάντσo Δ΄ της Καστίλης δολοφόνησε τον πρώην υποτελή του, Λόπε Ντίαθ Γ΄ δε Άρo, τον κύριο του Βισκάυ και διέταξε τη φυλάκιση τού αδελφού του, Ιωάννη της Καστίλης, ο οποίος είχε γλιτώσει μόνο με την παρέμβαση της μητέρας τους, της βασίλισσας Γιολάντας της Αραγονίας. Ο Ιωάννης της Καστίλης φυλακίστηκε στο Μπούργος με εντολή του βασιλιά.

 
Βασιλική σφραγίδα του Σάντσο Δ΄ βασιλιά της Καστίλης.

Το 1289, αφού συμφώνησε με τον Σάντσο Δ΄ για τις πόλεις Mόγια και Κανιέτε, ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ επέστρεψε στο βασίλειο της Καστίλης και έστειλε την κόρη του, Ιωάννα Νούνιεθ δε Λάρα στη Mαρία δε Μολίνα, σύζυγο του Σάντσο Δ΄ για να μπορέσει να να τεθεί ενώπιον της αυλής, όπως συμφωνήθηκε από την προαναφερθείσα συμφωνία. Μετά την επιστροφή του στην πρωτεύουσα, ο Σάντσο Δ΄ ονόμασε τον Χουάν Νούνιεθ Α΄, τον νέο κύριο του Βισκάυ, ως Συνοριοφύλακα (Frontero) της Aραγονίας, με την προϋπόθεση ότι θα πολεμούσε τον Ντιέγο Λόπεθ Δ΄ δε Άρo, τον νέο κύριο του Βισκάυ και τον Aλφόνσο Γ΄ της Αραγονίας που είχε κηρύξει πόλεμο εναντίον του Σάντσο Δ΄. Ωστόσο, πριν ξεκινήσει τη θέση του ως Συνοριοφύλακα, ο Χουάν Νούνιεθ Α' επιθεώρησε τα εδάφη του στο Μπούργος, τα οποία είχαν δεχθεί επίθεση από τον Πέδρο Ντίαθ δε Καστανιέδα και τον αδελφό του, Νούνιο Ντίαθ δε Καστανιέδα, υποστηρικτές του κυρίου του Βισκάυ. Σε εκδίκηση, ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ πρότεινε να ερημώσει την περιοχή Aστούριας δε Σαντιγιάνα, όπου η οικογένεια του Πέδρο Ντίαθ κατείχε πολλές περιοχές, παρόλο που ο Σάντσο Δ΄ τον διέταξε αυστηρά να μην το κάνει, καθώς ο Οίκος των Καστενιάδα ήταν πανίσχυρος στις Aστουρίες. Ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ συνέχισε τον πόλεμό του ενάντια στο βασίλειο της Αραγονίας και ενάντια στον Ντιέγο Λόπεθ Δ΄ δε Άρo, που απεβίωσε το 1289.

Τον Απρίλιο του 1290, ο Χουάν Νούνιεθ Α' ήταν με τον βασιλιά στο Μπούργος, όταν ορισμένα μέλη της αυλής αποξένωσαν τον άρχοντα της Λάρα, λέγοντάς του ότι ο Σάντσο Δ' σχεδίαζε το τέλος του. Τον ενημέρωσαν ότι αν επέστρεφε στο ανάκτορο, θα τον δολοφονούσαν. Για το λόγο αυτό, ο κύριος της Λάρα αποσύρθηκε με τους ιππότες του στο δήμο τού Σαν Ανδρές δε Αρόγιο. Μόλις βρέθηκε εκεί, τόσο ο βασιλιάς όσο και η βασίλισσα προσπάθησαν να τον διαβεβαιώσουν ότι δεν ήθελαν κανένα κακό. Παρόλα αυτά, ο δε Λάρα αποφάσισε να μην επιστρέψει στην αυλή, αν και δέχτηκε μία συνάντηση με τη βασίλισσα, Μαρία δε Μολίνα στην πόλη Βαγιαδολίδ. Αρχικά φαινόταν σαν ο βασιλιάς και ο κύριος της Λάρα να είχαν καταλήξει σε μία γρήγορη συμφωνία, ωστόσο αυτό έγινε γρήγορα συγκεχυμένο, όταν ο βασιλιάς συμφώνησε να κάνει ανακωχή με τον Ντιέγο Λόπεθ Ε΄ δε Άρo, τον ορκισμένο εχθρό του Οίκου του Λάρα. Ο Χουάν Νούνιεθ Α' εγκατέλειψε ξανά την αυλή και κατέφυγε στο βασίλειο της Ναβάρρας και στη συνέχεια στο βασίλειο της Αραγονίας.

Λίγο μετά τη μετακόμισή του στο βασίλειο της Αραγονίας, ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ άρχισε να αφιερώνεται στην ανάκαμψη της κυριότητας του Αλβαρασίν. Μαζί με τα στρατεύματά του, εισέβαλε στο βασίλειο της Καστίλης και επιτέθηκε στην περιοχή της Κουένκα και του Αλαρκόν. Μόλις εκεί, τα στρατεύματα της Αραγονίας-Λεόν τον έφτασαν με διοικητή τον Eστεβάν Φερνάντεθ δε Κάστρ, τον κύριο του Λέμος, τον Ρούι Γκιλ δε Βιγιαλόβος και τον Χουάν Φερνάνδεθ δε Λεόν «τον Χρυσομάλλη», νόθο εγγονό του Aλφόνσο ΙΑ΄ του Λεόν και επικεφαλής Mαγιορδόμο του Σ¨αντσο Δ΄. της Καστίλης. Στη μάχη που ακολούθησε, οι στρατιώτες του Χουάν Νούνιεθ Α΄ κατατρόπωσαν τα καστιλιανο-λεονέζικα στρατεύματα. Μετά από αυτή τη νίκη, ο κύριος της Λάρα επέστρεψε στην Αραγονία, όπου στις 22 Αυγούστου 1290, στην πόλη της Βαλένθια, απέτισε φόρο υποτέλειας στον Αλφόνσο Γ' της Αραγονίας μαζί με τον γιο του, Χουάν Νούνιεθ Β΄ δε Λάρα. Ο Χουάν Νούνιεθ Α' ορκίστηκε να βοηθήσει τον Αλφόνσο Γ' της Αραγονίας στον αγώνα του εναντίον του Σάντσο Δ', και να δώσει καταφύγιο στα κάστρα του στον μονάρχη της Αραγονίας και τα στρατεύματά του. [12]

Μέχρι το τέλος του 1290, ο Χουάν Νούνιεθ Α' είχε θυμώσει με τον βασιλιά της Αραγονίας, διότι, παρόλο που του είχαν υποσχεθεί την επιστροφή της κυριότητας του Αλβαρασίν, έγινε φανερό ότι αυτή η συμφωνία δεν θα γινόταν ποτέ. Τελικά, ο Χουάν νούνιεθ Α΄ δέχτηκε επανειλημμένες προσφορές του Σάντσο Δ΄ και επέστρεψε στο βασίλειο της Καστίλης. Πριν από την επιστροφή του στην Καστίλη, πάντρεψε τον γιο του, Χουάν Νούνιεθ Β΄, με την Iσαβέλ Αλφόνσο δε Μολίνα, κόρη του Aλφόνσου Φερνάνδεθ δε Καστίγια και της Μπλάνκα Αλφόνσο δε Μολίνα -που ήταν κόρη της βασίλισσας Mαρίας δε Μολίνα και του Χουάν Φερνάνδεθ "του Χρυσομάλλη"- για να προστατευτεί από κάθε κακή θέληση, είτε από τον Σάντσο Δ΄, είτε από τους ευγενείς του βασιλείου. Ο γάμος εορτάστηκε με την επιστροφή του Χουάν Νούνιεθ Α΄ στην Καστίλη. Η Iσαβέλα Aλφόνσo δε Μολίνα ήταν επίσης η κληρονόμος από μέρος της μητέρας της, τής βασιλικής κυριότητας της Μολίνα], τίτλος που ανήκε πολύ πριν στον Οίκο της Λάρα. Λίγο αργότερα, ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ ήταν με τον βασιλιά Σάντσο Δ΄ στην πόλη του Τολέδο, αφού τον συνόδευσε στην Κουένκα. Εκεί ήταν που ο κύριος της Λάρα ενημερώθηκε από έναν ιππότη ότι ο βασιλιάς της Καστίλης σχεδίαζε και πάλι τον θάνατό του. Ο βασιλιάς έστειλε γρήγορα μήνυμα στον δε Λάρα ότι η κατηγορία ήταν ψευδής και ονόμασε το άτομο, που παρέδωσε αυτό το μήνυμα στον Χουάν Νούνιεθ Α', ως ψεύτικο ιππότη παρουσία ολόκληρης της αυλής.

 
Άγαλμα του Σάντσο Δ΄, του βασιλιά της Καστίλλης και της Λεόν. Tαρίφα, Κάδιθ.

Λίγο μετά από αυτό το περιστατικό, ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ συμμάχησε με τον Χουάν Αλφόνσο δε Μενέσες, κύριο του Aλβουρκέρκε εναντίον του Σάντσο Δ΄ και οι δυο τους έπεισαν τον βασιλιά να απελευθερώσει τον αδελφό του, τον πρίγκιπα Ιωάννη της Καστίλης που βρισκόταν στη φυλακή από το 1288, όταν και ο Λόπε Ντίαθ Γ΄ δε Άρο αποκαλύφθηκε σε μία συνομωσία. Ο Άρο δολοφονήθηκε με εντολή του βασιλιά για τον ρόλο του σε αυτή την πλεκτάνη. Μέχρι το 1291, ο Σάντσo Δ΄ και ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ συμφώνησαν ότι η Χουάνα Νούνιεθ δε Λάρα, κόρη του Χουάν Νούνιεθ Α΄, θα παντρευόταν τον πρίγκιπα Aλφόνσο δε Καστίγια υ Μολίνα, τον γιο του βασιλιά Σάντσο Δ΄. Ωστόσο, ο πρίγκιπας Αλφόνσο απεβίωσε το 1291 στο Βαγιαδολίδ σε ηλικία 5 ετών. Λόγω της προηγούμενης συμφωνίας μεταξύ του Σάντσο Δ' και του κυρίου της Λάρα, ο Ιάκωβος Β', ο νέος βασιλιάς της Αραγονίας και αδελφός του Αλφόνσο Γ' της Αραγονίας, σταμάτησε προς το παρόν την πολιτική του υποστήριξης για τις διεκδικήσεις διαδοχής του Αλφόνσου δε λα Θέρδα.

Το 1292, ο Χουάν νούνιεθ Α΄ έγινε για άλλη μια φορά εχθρός του Σάντσο Δ΄ της Καστίλης και διέφυγε από το βασίλειο της Καστίλης. Πήγε ξανά στη Γαλλία, όπου κατέφυγε στην υπηρεσία του Φιλίππου Δ' της Γαλλίας. Ωστόσο, μετά από μία πρεσβεία που έστειλε ο Σάντσο Δ' στον Φίλιππο Δ', ο Γάλλος μονάρχης σταμάτησε να υποστηρίζει τη διεκδίκηση του θρόνου των αδελφών Θέρδα και επίσης σταμάτησε την υποστήριξή του στον Χουάν Νούνιεθ Α', οι οποίοι όλοι κατέφευγαν στη Γαλλία.

Τον Αύγουστο του 1292, η Iσαβέλ Αλφόνσο δε Μολίνα, η νύφη του Χουάν Νούνιεθ Α΄ με τον γιο του, Χουάν Νούνιεθ Β΄ δε Λάρα, και η κόρη του Σάντσο Ε΄, απεβίωσαν. Οι οικογενειακές του υποχρεώσεις προς τον Σάντσο δ΄ κόπηκαν επίσημα, ο γιος τού Χουάν Νούνιεθ Α΄, Χουάν Νούνιεθ Β΄ δεν έχασε χρόνο και ενώθηκε με τον πατέρα του στην εξέγερση εναντίον τού βασιλιά μαζί με τον αδελφό του βασιλιά, Ιωάννη της Καστίλλης. Κατά τη διάρκεια της επόμενης σύγκρουσης, ο Χουάν Νούνιεθ Β' και ο Ιωάννης της Καστίλης ηττήθηκαν. Ο αδελφός του βασιλιά κατέφυγε στο βασίλειο της Πορτογαλίας και ο Χουάν Νούνιεθ Β' υποχρεώθηκε να επιδιώξει τη συμφιλίωση με τον Σάντσο Δ'. Λίγο αργότερα, ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ επέστρεψε στο βασίλειο της Καστίλης και πρόσφερε τις υπηρεσίες του στον Σάντσο Δ΄ για να πολεμήσει ενάντια στον πρώην σύμμαχό του, Ιωάννη της Καστίλης, ο οποίος μαζί με τον Χουάν Αλφόνσο δε Μενέσες, κύριο του Aλβουρκέρκε, είχαν εισβάλει στο βασίλειο. Ενώ ο Σάντσο Δ' βάδιζε προς το μέτωπο για να συναντηθεί με τον Ιάκωβο Β' της Αραγονίας, ο Χουάν Νούνιεθ Α' άρχισε να πολεμά τον Ιωάννη της Καστίλης, που τον νίκησε και τον αιχμαλώτισε σε μία μάχη, που έλαβε χώρα στον δήμο Θαμοράνο δε Πελέας. Λίγο μετά από αυτή την ήττα, ο Χουάν Νούνιεθ Β΄ που είχε συνοδεύσει τον βασιλιά για να συναντηθεί με τον Ιάκωβο Β΄ της Αραγονίας, εγκατέλειψε τη βασιλική πομπή και έφυγε για το βασίλειο της Πορτογαλίας για να ζητήσει την απελευθέρωση τού πατέρα του.

Από την πλευρά του, ο Χουάν Νούνιεθ Α' που κρατήθηκε αιχμάλωτος από τον Ιωάννη της Καστίλλης, έπεισε τον Ιωάννη ότι θα τον βοηθούσε στην ανάκτηση της κυριότητας του Βισκάυ, την οποία πολεμούσαν η σύζυγός του, Μαρία Β' Ντίαθ ντε Άρο και ο Ντιέγο Λόπεθ Ε' δε Άρο. για έλεγχο. Ο κύριος της Λάρα πρότεινε περαιτέρω στον Ιωάννη της Καστίλης ότι ο βασιλιάς της Πορτογαλίας θα έπρεπε να καταργήσει οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ τους. Περαιτέρω, αφού αφέθηκε ελεύθερος από τον πρίγκιπα Ιωάννη, ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ ζήτησε την προστασία του βασιλιά Ντένις/Διονυσίου Α΄ της Πορτογαλίας, ο οποίος τον βοήθησε να επιστρέψει στο βασίλειο της Καστίλης.

Αφού επέστρεψε στην Καστίλη, ο Σάντσο Δ' τον αποδέσμευσε από κάθε όρκο, που δόθηκε στον Ιωάννη της Καστίλης και ο κύριος της Λάρα ταξίδεψε στα εδάφη του στην Καστίλη. Λίγο αργότερα, ο Σάντσο Δ΄ της Καστίλης έστειλε τον Χουάν Νούνιεθ Α΄ στην Ανδαλουσία, για να υπερασπιστεί τα σύνορα ενάντια στους στρατούς του Mουχάμεντ Β΄ αλ-Φαρίκ, που είχε συμμαχήσει με τον βασιλιά του Μαρόκου.

Το τέλος και η ταφή

Επεξεργασία

Ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ απεβίωσε στην Κόρδοβα τον Απρίλιο του 1294 [13] Η σορός του μεταφέρθηκε στην πόλη Μπούργος, όπου τάφηκε στο Μοναστήρι του Σαν Πάβλο δε Μπούργος, ένα μοναστήρι που ανήκε στο Δομινικανό Τάγμα. Το λείψανό του εξαφανίστηκε μαζί με τον τάφο του, όταν το μοναστήρι λεηλατήθηκε και καταστράφηκε από τις γαλλικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ιβηρικής Χερσονήσου. Αργότερα, τα ερείπια του μοναστηριού που σώζονταν ακόμη, κατεδαφίστηκαν από τον στρατό το 1870, για να χτιστεί ένας στρατώνας. [14]

Οικογένεια

Επεξεργασία

Ο πρώτος γάμος του Χουάν έγινε λίγο πριν το έτος 1260 με την Τερέσα Άλβαρεθ δε Αθάγρα. [15] [16] Ήταν κόρη του Άλβαρo Πέρεθ δε Άθαγρα, υποτελούς της Σάντα Μαρία και κυρίου του Aλβαρασίν, και της συζύγου του Iνές, της νόθης κόρης τού βασιλιά Θεοβάλδου Α΄ της Ναβάρρας. Στο ζευγάρι γεννήθηκε ένας γιος:

Ο δεύτερος γάμος του ήταν με την Tερέσα δε Άρo, κόρη του Ντιέγο Λόπεθ Γ΄ του Άρo, κυρίου του Βισκάυ, και της συζύγου του Κονστάνθα του Μπεάρν. Από αυτόν τον γάμο γεννήθηκαν τέσσερα παιδιά με το επώνυμο δε Λάρα υ Άρο:

  • Χουάν Β΄ Νούνιεθ (π. 1276 – 1315), μαγιορδόμος μεγάλος του βασιλιά, κυβερνήτης μεγάλος του Συνόρου της Ανδαλουσίας, κύριος του Αλβαρασίν.
  • Nούνιο Γκονθάλεθ (π. 1284 – 1296), σημαιοφόρος του βασιλιά, σύζυγος της κυρίας του Αλεγρέτε, Βίδε και Σίντρα.
  • Χουάνα Νούνιεθ (1285–1351), παντρεύτηκε πρώτα τον Ερρίκο των Οβρέα-ΚΑστίλης τον Συγκλητικό πρίγκιπα της Καστίλης και μετά τον Θερδινάνδο δε λα Θέρδα πρίγκιπα της Καστίλης.
  • Tερέσα Νούνιεθ (π. 1280 - π. 1314), παντρεύτηκε τον Αλφόνσο των Ιβρέα-Καστίλης, κύριο της Βαλένθια δε Κάμπος, γιο του Ιωάννη κυρίου της Βαλένθια δε Κάμπος.

Ιστορική Διαμάχη

Επεξεργασία

Ο Λούις δε Σαλάθαρ υ Κάστρο, συγγραφέας του 17ου αι. που επικεντρώνεται στην ιστορική γενεαλογία, έκανε λάθος στο χρονικό του για τον Οίκο της Λάρα, ονομάζοντας τέσσερις ξεχωριστούς ανθρώπους που ονομάζονταν Χουάν Νούνιεθ δε Λάρα, αντί τριών. Δημιούργησε κατά λάθος δύο «Χουάν Νούνιεθ Α΄», έναν που απεβίωσε το 1294 και ένα άλλο που απεβίωσε το 1276. Στην πραγματικότητα οι δύο είναι ένα και το αυτό άτομο. Ο Χουάν Νούνιεθ Α΄ απεβίωσε το 1294, αλλά εξορίστηκε στη Γαλλία το 1276, γεγονός που ο Σαλάθαρ παρερμήνευσε ως θάνατο. Στα κείμενά του, ο Σαλάθαρ αποδίδει στο δεύτερο πλασματικό "Χουάν Νούνιεθ" έναν γάμο με την Tερέσα Άλβαρεθ δε Αθάγρα, από τον οποίο γεννιούνται οι Χουάν Νούνιεθ Β΄ el Mozo και η Χουάνα Νούνιεθ δε Λάρα. Αυτός ο γάμος και τα τέκνα του ήταν απόγονοι του Χουάν Νούνιεθ Α΄, για τον οποίο γράφει αυτό το άρθρο και ιστορικά έχει αποδειχθεί μόνο ότι τρεις Χουάν Νούνιεθ δε Λάρα υπήρξαν, επικεφαλείς του Οίκου της Λάρα από το 1275 έως το 1350. Αυτή η θέση υποστηρίζεται από την πλειοψηφία των ιστορικών.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Βιβλιογραφικές αναφορές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0046627. Ανακτήθηκε στις 4  Οκτωβρίου 2021.
  2. 2,0 2,1 Royal Academy of History.
  3. Further evidence that it was Juan Núñez I who married Teresa Alvarez Azagra, who herself inherited the lordship of Albarracin, not his son of the same name because he acts in this capacity with his brother. Juan Núñez' son had no brother of that name in historical record. (see controversy section)
  4. de Salazar, Luis (1697). «VI». Στο: Mateo de Llanos y Guzmán. Historia genealógica de la Casa de Lara. 3. Madrid. σελ. 117. 
  5. González Jiménez, Manuel (Οκτωβρίου 2004). «IX». Alfonso X el Sabio (1st έκδοση). Barcelona: Editorial Ariel S. A. σελίδες 269–270. ISBN 84-344-6758-5. 
  6. Sánchez de Mora, Antonio (2004). «Nuño González de Lara: "El más poderoso omne que sennor ouiese e más honrado de Espanna"». Historia, Instituciones, Documentos (Sevilla: Universidad de Sevilla) Universidad de Sevilla: Departamento de Historia Medieval y Ciencias y Técnicas Historiográficas: 641. ISSN 0210-7716. http://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=1414686. Ανακτήθηκε στις 30 March 2010. 
  7. Vázquez Campos, Braulio (2000). «Sobre los orígenes del Adelantamiento de Andalucía». Historia, Instituciones, Documentos (Sevilla: Universidad de Sevilla: Departamento de Historia Medieval y Ciencias y Técnicas Historiográficas) 27: 345. ISSN 0210-7716. http://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=58368. Ανακτήθηκε στις 26 February 2006. 
  8. González Jiménez, Manuel (Οκτωβρίου 2004). «XI». Alfonso X el Sabio (1ª έκδοση). Barcelona: Editorial Ariel S. A. σελίδες 305–306. ISBN 84-344-6758-5. 
  9. In this service, he was referred to asVassalus Sancte Marie et Domunus Dalvarezin in reference to his title as señor de Albarracín obtained from his marriage with Teresa Álvarez de Azagra.
  10. de Salazar, Luis (1697). «VIII». Στο: Mateo de Llanos y Guzmán. Historia genealógica de la Casa de Lara. 3. Madrid. σελ. 132. 
  11. de Salazar, Luis (1697). p. 136.
  12. de Salazar, Luis (1697). p. 139.
  13. de Salazar, Luis (1697). p. 143.
  14. Casillas García, José Antonio (2002). «Los enterramientos en el Convento de San Pablo de Burgos». Archivo Dominicano (Salamanca: Instituto histórico dominicano de San Esteban): 220. ISSN 0211-5255. 
  15. Juramento público y solemne de los fueros de Albarracín y su tierra hecho por Teresa Pérez de Azagra y confirmados por su marido Juan Núñez I de Lara
  16. «Historia del Señorío de Albarracín (José Luis Castán Esteban)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2023. 

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Del Arco y Garay, Ricardo (1954). Sepulcros de la Casa Real de Castilla. Madrid: Instituto Jerónimo Zurita. Consejo Superior de Investigaciones Científicas. 
  • González Jiménez, Manuel (Οκτωβρίου 2004). Alfonso X el Sabio (1st έκδοση). Barcelona: Editorial Ariel S. A. ISBN 84-344-6758-5. 
  • De Loaysa, Jofré· García Martínez, Antonio (1982). Academia Alfonso X el Sabio, Colección Biblioteca Murciana de bolsillo Nº 27, επιμ. Crónicas de los Reyes de Castilla Fernando III, Alfonso X, Sancho IV y Fernando IV (1248-1305) (στα Λατινικά και Ισπανικά) (2nd έκδοση). Murcia. ISBN 84-00-05017-7. 
  • Masnata y de Quesada, David E. (1985). «La Casa Real de la Cerda». Estudios Genealógicos y Heráldicos (Madrid: Asociación Española de Estudios Genealógicos y Heráldicos): 169–229. ISBN 84-398-3591-4. 
  • Pérez Algar, Félix (1997). Alfonso X el Sabio: Biografía. Madrid: Studium Generalis. ISBN 84-605-6339-1.