Αυτό το λήμμα αφορά ευρύτερες μεταφορές στην Αθήνα. Για τις αστικές συγκοινωνίες στο πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας, δείτε: Συγκοινωνίες στην Αθήνα.

Οι μεταφορές στην Αθήνα περιλαμβάνουν πλήθος μέσων μεταφοράς: εθνικές οδούς και αυτοκινητοδρόμους, σιδηροδρομικές μεταφορές, ναυτιλιακές μεταφορές, αεροδρόμια καθώς και μαζικές συγκοινωνίες όπως μετρό, τραμ, προαστιακό σιδηρόδρομο, λεωφορεία και τρόλεϊ. Καθώς είναι η ελληνική πρωτεύουσα, έχει τις περισσότερες μεταφορές αλλά και άλλες υποδομές σε σχέση με άλλες πόλεις της Ελλάδας.

Άποψη της λεωφόρου Κηφισού στην Αθήνα.
Άποψη του κόμβου της λεωφόρου Κηφισίας με την Αττική Οδό.

Αερομεταφορές Επεξεργασία

 
Πρόσοψη του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών.

Το κύριο αεροδρόμιο που εξυπηρετεί την Αθήνα αλλά και ολόκληρη την Αττική είναι ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» στα Σπάτα, που βρίσκονται στην Ανατολική Αττική. Εγκαινιάστηκε το 2001 αντικαθιστώντας το Διεθνές Αεροδρόμιο Ελληνικού, το οποίο εξυπηρετούσε την πόλη για περίπου 60 χρόνια. Η πρόσβαση γίνεται και οδικώς και σιδηροδρομικώς. Στο αεροδρόμιο, έχουν τη βάση τους η Aegean Airlines, η Olympic Air και η SkyGreece Airlines.

Μαζικές μεταφορές Επεξεργασία

Η Αθήνα περιλαμβάνει επίσης σύστημα μαζικών μεταφορών το οποίο αποτελείται από ένα δίκτυο λεωφορείων, τρόλεϊ και μέσων σταθερής τροχιάς (μετρό, προαστιακός σιδηρόδρομος και τραμ).

Μετρό Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Μετρό Αθήνας
 
Χάρτης του μετρό Αθήνας.

Το μετρό Αθήνας είναι το δίκτυο υπόγειου και επίγειου μετρό της Αθήνας. Το μετρό της Αθήνας είναι το μοναδικό δίκτυο μετρό στην Ελλάδα.[Σημ. 1] Εξυπηρετεί το πολεοδομικό συγκρότημα Αθήνας καθώς και περιοχές του μητροπολιτικού συγκροτήματος εκτός του πολεοδομικού(όπως π.χ. το κορωπί), το οποίο έχει πληθυσμό άνω των τριών εκατομμυρίων κατοίκων.[Σημ. 2] Προσφέρει επίσης πρόσβαση στο Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» που βρίσκεται στην ανατολική Αττική.

Το δίκτυο μετρό της Αθήνας αποτελείται από τρεις γραμμές με 61 συνολικά σταθμούς. Σε καθημερινή βάση, με το μετρό μετακινούνται κατά μέσον όρο 614.000 επιβάτες στην ευρύτερη περιοχή της πόλης.[2]

Τραμ Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Τραμ Αθήνας

Το Τραμ της Αθήνας είναι ένα μεταφορικό μέσο σταθερής τροχιάς στην πρωτεύουσα. Με τη σημερινή του μορφή, το τραμ υπάρχει στην Αθήνα από το 2004. Πρωτοεμφανίστηκε όμως στην πόλη το 1882 με τη μορφή ιππήλατων οχημάτων. Το 1908 κυκλοφόρησαν τα πρώτα ηλεκτρικά οχήματα. Σταδιακά, το δίκτυο τραμ έφθασε τις 21 γραμμές. Η λειτουργία του όμως σταμάτησε το 1960, όταν τα τραμ αντικαταστάθηκαν από ηλεκτροκίνητα λεωφορεία (τρόλλεϋ) και θερμικά λεωφορεία.

Το σύγχρονο τραμ διαθέτει δυο γραμμές. Η Γραμμή 6 συνδέει το κέντρο της Αθήνας, μέσω Νέου Κόσμου και Νέας Σμύρνης, με το Παλαιό Φάληρο και την παραλία του Φλοίσβου στο ύψος του ρέματος της Πικροδάφνης. Η Γραμμή 7 συνδέει απευθείας τον Πειραιά με τη Βούλα και έχει ανταπόκριση με την Γραμμή 6 στις στάσεις Έδεμ και Πικροδάφνη.

Προαστιακός Επεξεργασία

 
Συρμός του προαστιακού Αθήνας.

Ο προαστιακός σιδηρόδρομος Αθήνας αποτελεί μια υπηρεσία προαστιακού σιδηροδρόμου που εξυπηρετεί αστικά, προαστιακά και περιφερειακά κέντρα στην Αττική και τους όμορους νομούς.

Το πρώτο δίκτυο προαστιακού σιδηροδρόμου στην Αθήνα ήταν αυτό που ένωνε το λιμάνι του Πειραιά με το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων. Αργότερα το δίκτυο επεκτάθηκε μέχρι την Κόρινθο, το Κιάτο και τη Χαλκίδα, ενώ το προαστιακό δίκτυο πρόκειται να επεκταθεί και προς Θήβα, Ξυλόκαστρο, Λουτράκι, Ραφήνα, Πάτρα και Λαύριο.

Λεωφορεία και τρόλεϊ Επεξεργασία

Το δίκτυο των αστικών λεωφορείων καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του συγκοινωνιακού έργου στο Π.Σ. της Αθήνας. Με 280 γραμμές, εξυπηρετούνται οι μετακινήσεις από τα προάστια προς τα κέντρο της Αθήνας, μετακίνηση από και προς σταθμούς του Μετρό, σύνδεση με τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών καθώς και οι μετακινήσεις προς την μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας εκτός του πολεοδομικού συγκροτήματος(π.χ. Ελευσίνα, Κορωπί). Το δίκτυο εκμεταλλεύεται η Ο.ΣΥ. Α.Ε.

Σταθμός λεωφορείων Κηφισού Επεξεργασία

Σταθμός ΚΤΕΛ Κηφισού
 
Πληροφορίες
ΠεριοχήΛεωφόρος Κηφισού & Κολωνού, Περιστέρι/Αιγάλεω, Δυτικός Τομέας Αθηνών
ΕίδοςΣταθμός ΚΤΕΛ
ΓραμμέςΠελοπόννησος, Ήπειρος, Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη, Ιόνιο
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας1967[3]
ΔιαχειριστήςΚΤΕΛ
Επίπεδα4

Ο σταθμός λεωφορείων Κηφισού (ή Α΄ σταθμός ΚΤΕΛ) είναι ένας από τους δύο κύριους τερματικούς σταθμούς λεωφορείων σε εθνικό και υπεραστικό επίπεδο της Αθήνας (ο άλλος είναι ο λεωφορειακός σταθμός Λιοσίων). Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος τερματικός σταθμός λεωφορείων στην Ελλάδα[εκκρεμεί παραπομπή], ενώ ο πρώτος τερματικός σταθμός λεωφορείων είναι αυτός της Θεσσαλονίκης που είναι ο τερματικός σταθμός λεωφορείων Μακεδονία. Βρίσκεται ανατολικά του Περιστερίου επί της Λεωφόρου Κηφισού κοντά στη Λεωφόρο Αθηνών. Από το σταθμό ΚΤΕΛ τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ πηγαίνουν στις περιοχές της Πελοποννήσου, της Ηπείρου, της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας, της Θράκης και τα νησιά του Ιονίου.

Λεωφορειακός Σταθμός Λιοσίων Επεξεργασία

Σταθμός ΚΤΕΛ Λιοσίων
 
Πληροφορίες
ΠεριοχήΟδός Λιοσίων & Σιώκου, (Ρικάκη 6) Αθήνα (Θυμαράκια), Κεντρικός Τομέας Αθηνών
ΕίδοςΣταθμός ΚΤΕΛ
ΓραμμέςΣτερεά Ελλάδα, Θεσσαλία, Πιερία
Λειτουργία
ΔιαχειριστήςΚΤΕΛ
Επίπεδα4

Ο σταθμός λεωφορείων Λιοσίων (ή Β΄ σταθμός ΚΤΕΛ) είναι ένας από τους δύο κύριους τερματικούς σταθμούς λεωφορείων σε εθνικό και υπεραστικό επίπεδο της Αθήνας (ο άλλος είναι ο λεωφορειακός σταθμός Κηφισού). Βρίσκεται ανάμεσα στα Σεπόλια, τα Πατήσια και τους Αγίους Αναργύρους. Από το σταθμό ΚΤΕΛ τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ πηγαίνουν στις περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, της Θεσσαλίας, και της Πιερίας στη Μακεδονία. Υπάρχει μελλοντικός σχεδιασμός μεταφοράς τους, όπως και του ΚΤΕΛ Κηφισού, στον νέο σταθμό υπεραστικών λεωφορείων, στον σταθμό μετρό Ελαιώνα.

Συζήτηση για μετακόμιση σε νέα τοποθεσία Επεξεργασία

Το 2012 είχε εξαγγελθεί μετακόμιση των σταθμών στον Ελαιώνα όπου θα δημιουργείτο νέος Κεντρικός Σταθμός Υπεραστικών Λεωφορείων, με σκοπό να υπάρχει πρόσβαση στο σταθμό από το Μετρό της Αθήνας (Σταθμός Ελαιώνας).[4]

Υπεραστικές σιδηροδρομικές μεταφορές Επεξεργασία

 
Ο σιδηροδρομικός σταθμός Αθήνας.

Ο κύριος σιδηροδρομικός σταθμός της Αθήνας είναι ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Αθήνας. Εγκαινιάστηκε το 1904 και παρέχει δρομολόγια όσο σε υπεραστικό επίπεδο (π.χ. προς Θεσσαλονίκη ή Καλαμπάκα) τόσο και σε προαστιακό επίπεδο, όπως αναφέρεται και παραπάνω. Είχε δρομολόγια και για περιοχές της Πελοποννήσου (όπως την Κόρινθο και την Πάτρα) αλλά διακόπηκαν.

Δευτερεύων σιδηροδρομικός σταθμός είναι το Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών που παρέχει δρομολόγια και σε υπεραστικό και σε προαστιακό επίπεδο, με δρομολόγια προς Κιάτο, Κόρινθο και το Αεροδρόμιο.

Ναυτιλιακές μεταφορές Επεξεργασία

Το λιμάνι του Πειραιά, που εξυπηρετεί ολόκληρη την Αθήνα, είναι το μεγαλύτερο της Ελλάδας, είναι ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια στη Μεσόγειο θάλασσα αλλά και στον κόσμο. Το λιμάνι είναι επίσης ένας μεγάλος εργοδότης στην περιοχή, με πάνω από 1.500 υπαλλήλους σε πάνω από 24.000 πλοία το χρόνο.

Οδικές μεταφορές Επεξεργασία

Αυτοκινητόδρομοι Επεξεργασία

  Αυτοκινητόδρομος 1
Αυτοκινητόδρομος ΑΘΕ
Ο Αυτοκινητόδρομος 1 ξεκινάει από το Νέο Φάληρο. Κατευθύνεται βορειοανατολικά προς τα δυτικά και μετά τα βόρεια προάστια της Αθήνας και τον Άγιο Στέφανο συνεχίζει βόρεια και βορειοδυτικά, πηγαίνοντας προς τη Λαμία και τη Θεσσαλονίκη.
  Αυτοκινητόδρομος 6
Αττική Οδός
Ο Αυτοκινητόδρομος 6 ξεκινάει από την Ελευσίνα, κατευθύνεται βορειοανατολικά μέχρι το ύψος του Ασπρόπυργου και προχωράει ανατολικά προς τη Μεταμόρφωση μέσα από τα Άνω Λιόσια και τις Αχαρνές. Έπειτα, προχωράει νοτιοανατολικά μέσα από το Ηράκλειο, το Μαρούσι, τα Βριλήσσια και το Χαλάνδρι μέχρι την Αγία Παρασκευή. Ύστερα, προχωράει ανατολικά και νότια περνώντας δυτικά της Παλλήνης, συνεχίζει προς τα νότια ανάμεσα στην Παιανία και τα Σπάτα και αφού περάσει βορειοανατολικά του Κορωπίου, καταλήγει σε μικρή απόσταση από το Μαρκόπουλο.
  Αυτοκινητόδρομος 8
Ολυμπία Οδός
Ο Αυτοκινητόδρομος 8 ξεκινάει από την Ελευσίνα, κατευθύνεται βορειοδυτικά μέχρι τη διασταύρωσή της με την Αττική Οδό και προχωράει νοτιοδυτικά μέχρι τη βιομηχανική περιοχή Ελευσίνας. Από εκείνο το σημείο συνεχίζει προς τα δυτικά πηγαίνοντας προς την Κόρινθο και την Πάτρα.
  Αυτοκινητόδρομος 62
Ενωτική Αερολιμένα Αθηνών
Ο Αυτοκινητόδρομος 62 ξεκινάει σε μικρή απόσταση από το Κορωπί, κατευθύνεται βορειοανατολικά μέχρι να φτάσει σε μικρή απόσταση από το Μαρκόπουλο διασταυρώνοντας με την Αττική Οδό και προχωράει ανατολικά και βορειοανατολικά καταλήγοντας στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών.
  Αυτοκινητόδρομος 64
Περιφερειακή Υμηττού
Ο Αυτοκινητόδρομος 64 ξεκινάει από την Καισαριανή, κατευθύνεται βορειοανατολικά ξυστά από το Παπάγου και το Χολαργό μέχρι να φτάσει στην Αγία Παρασκευή. Από εκεί, συνεχίζει για λίγο ανατολικά και αμέσως μετά νότια μέχρι τα Γλυκά Νερά και μετά ανατολικά διασταυρώνοντας με την Αττική Οδό και περνώντας νότια της Παλλήνης, καταλήγει ανάμεσα στην Παλλήνη και το Πικέρμι.
  Αυτοκινητόδρομος 65
Περιφερειακή Αιγάλεω
Ο Αυτοκινητόδρομος 65 ξεκινάει από τα Άνω Λιόσια, κατευθύνεται νοτιοδυτικά διασταυρώνοντας με την Αττική Οδό και συνεχίζει στην ίδια κατεύθυνση περνώντας ανατολικά του Ασπρόπυργου και καταλήγοντας στο Σκαραμαγκά.
  Αυτοκινητόδρομος 642
Συνδετήρια Περιφερειακής Υμηττού
Ο Αυτοκινητόδρομος 642 βρίσκεται στην Αγία Παρασκευή. Ξεκινάει από την Περιφερειακή Υμηττού προχωράει βόρεια και βορειοδυτικά και καταλήγει στον κόμβο της Αττικής Οδού με τη λεωφόρο Δουκίσσης Πλακεντίας.

Εθνικές οδοί Επεξεργασία

  Εθνική Οδός 1
Εθνική Οδός Αθηνών - Λαμίας
Η Εθνική Οδός 1 ξεκινάει από το κέντρο της Αθήνας, κατευθύνεται βορειοανατολικά προς τα βόρεια προάστια της Αθήνας και μετά τον Άγιο Στέφανο συνεχίζει βόρεια και βορειοδυτικά πηγαίνοντας προς τη Λαμία και τη Θεσσαλονίκη.
  Εθνική Οδός 3
Εθνική Οδός Ελευσίνας - Θηβών
Η Εθνική Οδός 3 ξεκινάει από την Ελευσίνα, κατευθύνεται βορειοδυτικά μέχρι τη Μάνδρα και προχωράει βορειοδυτικά και βόρεια μέχρι τη Θήβα και έπειτα τη Λειβαδιά, τη Λαμία, τη Λάρισα, την Κοζάνη και τη Φλώρινα.
  Εθνική Οδός 8
Λεωφόρος Αθηνών - Εθνική Οδός Αθηνών-Κορίνθου
Η Εθνική Οδός 8 ξεκινάει από το κέντρο της Αθήνας, κατευθύνεται βορειοδυτικά μέσα από τα δυτικά προάστια της Αθήνας μέχρι το Χαϊδάρι και μετά δυτικά μέχρι το Σκαραμαγκά. Μετά, κατευθύνεται βόρεια και μετά δυτικά περνώντας από την Ελευσίνα. Έπειτα, κατευθύνεται δυτικά και μετά τη βιομηχανική περιοχή Ελευσίνας, συνεχίζει πηγαίνοντας προς την Κόρινθο και την Πάτρα.
  Εθνική Οδός 54
Λεωφόρος Βασ. Σοφίας - Λεωφόρος Μεσογείων - Λεωφόρος Μαραθώνος
Η Εθνική Οδός 54 ξεκινάει από το κέντρο της Αθήνας, κατευθύνεται βορειοανατολικά μέσα από τα βορειοανατολικά προάστια της Αθήνας μέχρι την Αγία Παρασκευή. Μετά, κατευθύνεται ανατολικά περνώντας από την Παλλήνη, και έπειτα το Πικέρμι καταλήγοντας στη Ραφήνα.
  Εθνική Οδός 56
Παναγή Τσαλδάρη - Πειραιώς - Λεωφόρος Αθηνών Πειραιώς
Η Εθνική Οδός 56 ξεκινάει από το κέντρο της Αθήνας, κατευθύνεται νοτιοδυτικά διασχίζοντας την Ιερά Οδό, περνάει από τον Ταύρου, το Μοσχάτο και τον Ρέντη, καταλήγοντας στον Πειραιά.
  Εθνική Οδός 83
Λεωφόρος Βασ. Σοφίας - Λεωφόρος Κηφισίας - Λεωφόρος Μαραθώνος
Η Εθνική Οδός 83 ξεκινάει από το κέντρο της Αθήνας, κατευθύνεται βορειοανατολικά προς τα βόρεια προάστια της Αθήνας μέχρι τον Άγιο Στέφανο. Μετά, κατευθύνεται ανατολικά μέχρι το Μαραθώνα, και έπειτα νότια περνώντας από τη Νέα Μάκρη καταλήγοντας στη Ραφήνα.
  Εθνική Οδός 89
Λεωφόρος Λαυρίου
Η Εθνική Οδός 89 ξεκινάει από την Αγία Παρασκευή, κατευθύνεται νοτιοανατολικά περνώντας από τα Γλυκά Νερά και την Παιανία μέχρι το Κορωπί. Μετά, συνεχίζει στην ίδια κατεύθυνση περνώντας από το Μαρκόπουλο, έξω από τα Καλύβια Θορικού και την Κερατέα φτάνοντας στο Λαύριο.
  Εθνική Οδός 91
Λεωφόρος Συγγρού - Λεωφόρος Ποσειδώνος
Η Εθνική Οδός 91 ξεκινάει από το κέντρο της Αθήνας, κατευθύνεται νοτιοδυτικά διασχίζοντας την Καλλιθέα και τη Νέα Σμύρνη, μέχρι το Παλαιό Φάληρο. Από εκεί, κατευθύνεται νοτιοανατολικά μέσα από τον Άλιμο, το Ελληνικό, τη Γλυφάδα, τη Βούλα μέχρι τη Βάρη. Μετά, συνεχίζει νότια και νοτιοανατολικά φτάνοντας εώς το Σούνιο.

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Το μετρό της Αθήνας θα πάψει να είναι το μοναδικό στην Ελλάδα με την λειτουργία του υπό κατασκευή Μετρό Θεσσαλονίκης, πιθανόν το 2018.
  2. Άθροισμα μονίμων πληθυσμών των Περιφερειακών Ενοτήτων Κεντρικού, Βορείου, Δυτικού, Νοτίου Τομέα Αθηνών (2.641.511) και της Περιφερειακής Ενότητας Πειραιά (448.997), καθώς και της Βούλας (28.364), νοτίου προαστίου της Αθήνας, που δεν ανήκει όμως στον Νότιο Τομέα Αθηνών. Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή, Απογραφή 2011 [1]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Πίνακας Αποτελεσμάτων Μόνιμου Πληθυσμού Απογραφής 2011». Ελληνική Στατιστική Αρχή. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2014. 
  2. «ΟΑΣΑ Έκθεση πεπραγμένων 2013 (9μηνο)» (PDF). ΟΑΣΑ. Νοέμβριος 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2015. 
  3. «Σ. Φάτσιος, ΚΤΕΛ: Αρχές του 2017 ο διαγωνισμός για την μετεγκατάσταση στον Ελαιώνα». metaforespress.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2016. 
  4. Ο σταθμός των ΚΤΕΛ στον Κηφισό περνάει στην ιστορία Αρχειοθετήθηκε 2015-07-10 στο Wayback Machine., 13/12/2012 , Tharros Nees