Φίλιππος Δ´ της Ισπανίας
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Φίλιππος Δ΄ (ισπανικά: Felipe IV, 8 Απριλίου 1605 - 17 Σεπτεμβρίου 1665) από τον Οίκο των Αψβούργων ήταν βασιλιάς της Ισπανίας, της Νάπολης και της Σικελίας, ηγεμόνας των Ισπανικών Κάτω Χωρών από το 1621 μέχρι το 1665 και βασιλιάς της Πορτογαλίας, ως Φίλιππος Γ΄ από το 1621 μέχρι το 1640.
| Φίλιππος Δ΄ | |
|---|---|
 "Φίλιππος Δ΄", πορτραίτο του Ντιέγο Βελάσκεθ (περ. 1644). | |
| Περίοδος | 31 Μαρτίου 1621 – 17 Σεπτεμβρίου 1665 |
| Προκάτοχος | Φίλιππος Γ΄ |
| Διάδοχος | Κάρολος Β΄ |
| Περίοδος | 31 Μαρτίου 1621 – 1 Δεκεμβρίου 1640 |
| Προκάτοχος | Φίλιππος Γ΄ |
| Διάδοχος | Ιωάννης Δ΄ |
| Γέννηση | 8 Απριλίου 1605 Βαγιαδολίδ, Ισπανία |
| Θάνατος | 17 Σεπτεμβρίου 1665 (60 ετών) Μαδρίτη, Ισπανία |
| Τόπος ταφής | Εσκοριάλ |
| Σύζυγος | Ελισάβετ της Γαλλίας Μαριάννα της Αυστρίας |
| Επίγονοι | Βαλτάσαρ Κάρολος Μαρία Θηρεσία Μαργαρίτα Θηρεσία Κάρολος Β΄ της Ισπανίας (νόθος) δον Χουάν |
| Οίκος | Οίκος των Αψβούργων |
| Πατέρας | Φίλιππος Γ΄ της Ισπανίας |
| Μητέρα | Μαργαρίτα της Αυστρίας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο Φίλιππος Δομίνικος Βίκτωρ δε λα Κρουθ ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Φιλίππου Γ΄ της Ισπανίας και της Μαργαρίτας της Αυστρίας. Η μακρά βασιλεία του χαρακτηρίστηκε από πολιτική, στρατιωτική και οικονομική παρακμή της Ισπανίας και κοινωνική δυστυχία.
Αισθανόμενος ανέτοιμος για να αναλάβει τη διακυβέρνηση της μεγαλύτερης και χειρότερα οργανωμένης πολυεθνικής ευρωπαϊκής αυτοκρατορίας, όταν διαδέχτηκε τον πατέρα του, σε ηλικία 16 ετών, ανέθεσε τη διακυβέρνηση της Ισπανίας στον Γασπάρ δε Γκουθμάν, Κόμη Ολιβάρες. Γρήγορα αφέθηκε ολοκληρωτικά στις συμβουλές του ικανότατου πρωθυπουργού του, καθιστώντας τον σχεδόν απόλυτο κυβερνήτη των βασιλείων του. Γρήγορα όμως οι προσπάθειες του Ολιβάρες να ενισχύσει την κεντρική εξουσία απέτυχαν. Αποκορύφωμα από μια σειρά από ατυχίες ήταν η επανάσταση των Πορτογάλων, την 1 Δεκεμβρίου 1640. Τελικά το 1643 ο Φίλιππος απέλυσε τον Ολιβάρες, μετά από μια σύντομη προσπάθεια να αναλάβει προσωπικά τη διακυβέρνηση της Ισπανίας, τελικά επέστρεψε στην πρακτική να διορίζει κάποιον ισχυρό υπουργό γι' αυτό το έργο.
Επί της βασιλείας του Φιλίππου Δ΄ συνεχίστηκε η πάγια πρακτική των Αψβούργων της Ισπανίας να στηρίζουν τους συγγενείς τους του αυστριακού κλάδου. Έτσι στα χρόνια του, η Ισπανία ενεπλάκη στον Τριακονταετή πόλεμο, συνέχισε τις συγκρούσεις με την Ολλανδία, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία. Επίσης συνέχισε την πολιτική του πατέρα και του παππού του, για ανηλεή διωγμό των προτεσταντών. Η πρακτική όμως αυτή, οδήγησε σε μια σειρά από συνεχείς πολέμους σε πάρα πολλά μέτωπα, καταστρέφοντας έτσι την ήδη εξαντλημένη Ισπανία. Πέθανε αφήνοντας την Ισπανία στα πρόθυρα της καταστροφής, με την οικονομία της ήδη χρεοκοπημένη. Στην επιθανάτια κλίνη του ευχήθηκε η βασιλεία του μοναδικού επιζώντος γιου του Καρόλου να είναι πιο επιτυχημένη και ευτυχισμένη από τη δική του.
Αν και κατηγορείται από πολλούς ως ανίκανος, τα γραπτά του, καθώς και οι δραστηριότητές του ως προστάτη των γραμμάτων και των τεχνών αποδεικνύουν ότι ήταν ικανός, στερείτο όμως της πραγματικής αίσθησης του καθήκοντος. Η καλλιτεχνική άνθηση των χρόνων του, με τους Ντιέγο Βελάθκεθ, Λόπε δε Βέγα, κ.α. είναι η καλύτερη απόδειξη ότι ήταν ικανότερος και του πατέρα του και του γιου του Καρόλου Β΄. Λόγω αυτών των δραστηριοτήτων του χαρακτηρίστηκε ως η προσωποποίηση του μπαρόκ ηγεμόνα.
ΟικογένειαΕπεξεργασία
Νυμφεύτηκε πρώτα την Ελισάβετ των Βουρβόνων, κόρη του Ερρίκου Δ΄ της Γαλλίας, και είχε τέκνα:
- Μαρία Μαργαρίτα 1621.
- Μαργαρίτα Μαρία Αικατερίνη 1623.
- Μαρία Ευγενία 1625-1627.
- Ισαβέλλα Μαρία 1627
- Βαλτάσαρ Κάρολος 1629-1646, Πρίγκιπας των Αστουριών.
- Φραγκίσκος Φερδινάνδος 1634.
- Μαρία Άννα 1636.
- Μαρία Θηρεσία 1638-1683, παντρεύτηκε τον Λουδοβίκο ΙΔ΄ της Γαλλίας.
Το 1644 απεβίωσε η Ελισάβετ και το 1649 ο Φίλιππος έκανε δεύτερο γάμο, με την ανιψιά του Μαριάννα των Αψβούργων, κόρη του Φερδινάνδου Γ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας· είχε τέκνα:
- Μαργαρίτα Θηρεσία 1651-1673, παντρεύτηκε τον Λεοπόλδο Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
- Μαρία Αμβροσία δε λα Κονθεπσιόν 1655.
- Φίλιππος Πρόσπερος 1657-1661.
- Φερδινάνδος-Θωμάς 1658-1659.
- Κάρολος Β΄ 1661-1700, Βασιλιάς της Ισπανίας.
Από μία μη νόμιμη σχέση με την ηθοποιό Μαρία Καλδερόν είχε ένα φυσικό τέκνο:
- (νόθος) Χουάν 1629-1679, στρατηγός της Ισπανίας.
ΠρόγονοιΕπεξεργασία
.svg)
.svg)
_-_Sardinia_Variant.svg)
 |
| Αυτοκράτορας Κάρολος Ε΄ (Βασιλιάς Κάρολος Α΄) |
|---|
| Τέκνα |
| Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας |
| Μαρία, Αγία Ρωμαία Αυτοκράτειρα |
| Ιωάννα της Ισπανίας |
| Δον Χουάν (νόθος) |
| Μαργαρίτα της Πάρμα (νόθος) |
| Φίλιππος Β΄ |
| Τα τέκνα περιλαμβάνουν |
| Κάρλος, Πρίγκιπας των Αστουρίων |
| Ισαβέλλα της Ισπανίας |
| Αικατερίνη, Δούκισσα της Σαβοΐας |
| Φίλιππος Γ' της Ισπανίας |
| Μαρία της Ισπανίας |
| Φίλιππος Γ΄ |
| Τα τέκνα περιλαμβάνουν |
| Άννα, Βασίλισσα της Γαλλίας |
| Φίλιππος Δ´ της Ισπανίας |
| Μαρία Άνα, Αγία ρωμαία Αυτοκράτειρα |
| Ινφάντε Κάρλος |
| Καρδινάλιος-Ινφάντε Φερδινάνδος |
| Φίλιππος Δ΄ |
| Τα τέκνα περιλαμβάνουν |
| Βαλτάσαρ Κάρολος, Πρίγκιπας των Αστουρίων |
| Μαρία Θηρεσία, Βασίλισσα της Γαλλίας |
| Μαργαρίτα, Αγία ρωμαία Αυτοκράτειρα |
| Κάρολος Β΄ της Ισπανίας |
| Κάρολος Β΄ |