Εθνική Ουγγαρίας (ποδόσφαιρο ανδρών)

Η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Ουγγαρίας αντιπροσωπεύει την Ουγγαρία στις διεθνείς ποδοσφαιρικές διοργανώσεις και τελεί υπό τον έλεγχο της Ουγγρικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας.

Ουγγαρία
Χώρα/περιοχή
που εκπροσωπεί
Ουγγαρία
ΠροσωνύμιοMágikus Magyarok
(1950–1954)

(Μαγικοί Μαγιάροι)
ΟμοσπονδίαΟυγγρική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία
ΣυνομοσπονδίαΟΥΕΦΑ (Ευρώπη)
Χρώματακόκκινο, λευκό και πράσινο
Προπονητής Μάρκο Ρόσι
ΑρχηγόςΝτόμινικ Σόμποσλαϊ
Περισσότερες
συμμετοχές
Γκάμπορ Κίραλι (108)
Κορυφαίος σκόρερΦέρεντς Πούσκας (84)
Στάδιο έδραςΣτάδιο Φέρεντς Πούσκας
Κωδικός ΦΙΦΑHUN
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Πρώτη εμφάνιση
Κατάταξη ΦΙΦΑ
Τρέχουσα27 (30 Νοεμβρίου 2023)
Υψηλότερη18 (Απρίλιος-Μάιος 2016)
Χαμηλότερη87 (Ιούλιος 1996)
Πρώτος αγώνας
Αυστρία 5-0 Ουγγαρία
(Βιέννη, Αυστρία, 12 Οκτωβρίου 1902)
Ευρύτερη νίκη
Ουγγαρία 13–1 Γαλλία
(Βουδαπέστη, Ουγγαρία; 12 Ιουνίου 1927)
Ευρύτερη ήττα
Ολλανδία 8–1 Ουγγαρία
(Κολωνία, Γερμανία, 6 Απριλίου 1941)
Παγκόσμιο Κύπελλο
Συμμετοχές9 (Πρώτη συμμ. 1934)
Καλύτερη θέσηΦιναλίστ, 1938 και 1954
Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα
Συμμετοχές5 (Πρώτη συμμ. 1964)
Καλύτερη θέση3η, 1964
Commons page Πολυμέσα σχετικά με την ομάδα

Μέχρι το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο

Επεξεργασία

Η Ουγγαρία ήταν η πρώτη χώρα της ηπειρωτικής Ευρώπης που ανέπτυξε το ποδόσφαιρο σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Είναι ενδεικτικό ότι στο χρονικό διάστημα 1872–1920 μόνο η Αγγλία, η Σκωτία, η Ουαλία, η Ιρλανδία και η Αργεντινή είχαν συμμετάσχει σε περισσότερες διεθνείς συναντήσεις.[1] Το χρονικό διάστημα του Μεσοπολέμου το ποδόσφαιρο στη χώρα γνώρισε άνθηση και ανέπτυξε τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά επηρεάζοντας και την εξέλιξη άλλων χωρών που διακρίθηκαν σε αυτή τη περίοδο. Άμεσα ή έμμεσα, κάθε νικητής του Παγκοσμίου Κυπέλλου από την Ουρουγουάη το 1930 έχει κατά κάποιο τρόπο διαμορφωθεί από τη μεγάλη άνθηση της ποδοσφαιρικής σκέψης που συνέβη στη Βουδαπέστη τα χρόνια αμέσως μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και τη διασπορά που ακολούθησε.[2] Έτσι απέκτησε αξιοσέβαστη ιστορία, έχοντας κερδίσει τρεις Ολυμπιακούς τίτλους (1952, 1964, 1968), ενώ ήταν φιναλίστ στα Παγκόσμια Κύπελλα του 1938 και του 1954 και κατέκτησε την τρίτη θέση στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου του 1964.[3]

Η πρώτη άνθηση ξεκίνησε τη δεκαετία του 1910 με την εμφάνιση του πρώτου μεγάλου ποδοσφαιριστή στην ιστορία της χώρας και της ηπειρωτικής Ευρώπης Ίμρε Σλόσσερ, που δημιούργησε τα περισσότερα ρεκόρ κόσμου στην ιστορία του αθλήματος με τις ομάδες που αγωνίστηκε και με την εθνική ομάδα (διεθνών συμμετοχών και τερμάτων), ενώ οι δεκαετίες του 1930 και 1940 υπήρξαν το προοίμιο για την εντυπωσιακή συνέχεια που θα ακολουθούσε: τόσο οι σύλλογοι της χώρας όσο και η εθνική κατέκτησαν τίτλους στις λίγες διοργανώσεις της ηπειρωτικής Ευρώπης με αποκορύφωμα τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1938, όπου ηττήθηκαν από την Ιταλία και κορυφαίο παίκτη της τον Γκιόργκι Σάροσι.[4] Επιπλέον, οι μεγάλες ομάδες της χώρας, Φερεντσβάρος και ΜΤΚ Βουδαπέστης διέπρεψαν με πολύ καλές πορείες στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, το δε προπονητικό επίπεδο των Ούγγρων εκείνη την εποχή θεωρούταν από τα καλύτερα του κόσμου, αν όχι το κορυφαίο.[5]

Η Χρυσή Ομάδα

Επεξεργασία

Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ουγγαρία έφερε επανάσταση στο άθλημα τη δεκαετία του 1950, θέτοντας τις βασικές αρχές της τακτικής ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου και κυριαρχώντας ποδοσφαιρικά με την αποκαλούμενη Χρυσή Ομάδα (ουγγρικά: Aranycsapat, «Αράντσιπατ»), η οποία συμπεριλάμβανε τον Φέρεντς Πούσκας, βραβευμένο ως πρώτο σκόρερ του 20ού αιώνα στο επίπεδο της πρώτης κατηγορίας πρωταθλημάτων,[6][7] καλύτερο αθλητή του 20ού αιώνα στη χώρα του, προς τιμήν του οποίου η FIFA καθιέρωσε το Βραβείο Πούσκας.[8] Η εθνική ομάδα της εποχής εκείνης αντιπροσώπευε την ίσως πιο ταλαντούχα γενιά στην ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου,[9] είχε την υψηλότερη βαθμολογία Elo ποδοσφαίρου όλων των εποχών σε παγκόσμιο επίπεδο, με 2.166 βαθμούς το 1954, και μία από τις μεγαλύτερες αήττητες ακολουθίες στην ιστορία του ποδοσφαίρου (τότε το αριθμητικά μεγαλύτερο), παραμένοντας αήττητη σε 32 παιχνίδια, σε διάρκεια άνω των τεσσάρων ετών.[10][11][12] Η αγωνιστική της παρουσία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως πρόδρομος του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου, που βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στα περάσματα και την ομαδική δουλειά στον αγωνιστικό χώρο και ήταν ιστορικά ημιτελής. Για πολλούς παραμένει η καλύτερη εθνική ομάδα ποδοσφαίρου όλων των εποχών σε σειρά ετών.[13][14][15][16] Η πολιτική μεταβολή του 1949 στόχευε στη δημιουργία μιας πανίσχυρης ομάδας, κάτι που τελικά επετεύχθη με τους διεθνείς παίκτες να έχουν μισθό πέντε φορές την αμοιβή του μέσου Ούγγρου εργαζομένου.[17] Δημιουργός της πρωτοποριακού τρόπου παιχνιδιού θεωρείται ο Γκούσταβ Σέμπες, που το εφάρμοσε και στη Χόνβεντ Βουδαπέστης την οποία ανέλαβε το 1949. Έκτισε την ομάδα του γύρω από δύο συλλόγους, τη Χόνβεντ και τη ΜΤΚ Βουδαπέστης. Ανέπτυξε ένα τακτικό σύστημα με επίκεντρο τη δύναμη των καλύτερων παικτών του - ο Πούσκας και ο Σάντορ Κότσις σχημάτισαν μια μεγαλειώδη επιθετική συνεργασία υποστηριζόμενη από τον άπιαστο Νάντορ Χιντεγκούτι.[18][19][20] Όμως, πολλές από τις πρακτικές του Σέμπες άρχισαν να αναπτύσσονται στη δεκαετία του 1920 από μια γενιά Ούγγρων προπονητών όχι μόνο στην ίδια τη χώρα αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές.[21] Πολλοί πιστεύουν ότι οι Ολλανδοί των Ρίνους Μίχελς - Γιόχαν Κρόιφ δημιούργησαν το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο. Στην πραγματικότητα, η ουγγρική εθνική ομάδα ξεκίνησε να το αναπτύξει, απλά η ουγγρική έκδοση του ποδοσφαίρου της νέας εποχής θεωρείται ημιτελής, αλλά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ο πρόδρομος του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου:[22][23][24] το 2–3–5 που ήταν το σύστημα που κυριάρχησε τις προηγούμενες δεκαετίες, με τον κεντρικό επιθετικό να παίζει σε πιο οπισθοχωρημένες θέσεις και τους ποδοσφαιριστές να προτιμούν παιχνίδι με κοντινές μεταβιβάσεις, άρχισε να αποκτά διαφοροποιήσεις, τόσο στη διάταξη, όσο και στις κινήσεις των ποδοσφαιριστών, τεχνικά θεωρούμενη ως άτυπη εφαρμογή του συστήματος 4–2–4, που επικράτησε στα τέλη της εκείνης της δεκαετίας πρωτίστως από τη Βραζιλία στο επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958.[25][26][27] Πιο εκφραστικά ο Ρίνους Μίχελς, ο καλύτερος προπονητής σύμφωνα με τη FIFA του 20ού αιώνα, αποκάλυψε ότι η μεγάλη ουγγρική ομάδα «έθεσε τα θεμέλια» για τα δικά του επαναστατικά επιτεύγματα.[28]

Η αρχή των επίδειξης της δύναμης της ομάδας έγινε το 1952 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1952 με την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου. «Οι Μαγικοί Μαγυάροι» κέρδισαν εύκολα με πέντε νίκες σε ισάριθμους αγώνες, συντελεστή τερμάτων 20–2, νικώντας στον ημιτελικό την κάτοχο του τίτλου Σουηδία με 6–0 και στον τελικό τη Γιουγκοσλαβία με 2–0.[29][30][31] 400.000 φίλαθλοι υποδέχθηκαν τη νικήτρια ομάδα στη Βουδαπέστη, ενδεικτικό της δημοφιλίας της.[32] Το 1953 η Ουγγαρία έλαβε μέρος στο Διεθνές Κύπελλο Κεντρικής Ευρώπης, ένα κύπελλο εθνικών ομάδων για χώρες από την Κεντρική Ευρώπη και πρόδρομο του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Οι ανταγωνιστικές ομάδες περιελάμβαναν την Αυστρία, την Τσεχοσλοβακία, την Ιταλία και την Ελβετία. Η Ουγγαρία αντιμετώπισε στον τελικό την Ιταλία, την οποία νίκησε με 3–0 με γκολ του Νάντορ Χιντεγκούτι και δύο από τον Πούσκας.[20][33]

 
Η Ουγγαρία όπως παρατάχθηκε στον αγώνα απέναντι στην Αγγλία. Πρώτος από αριστερά ο αρχηγός Φέρεντς Πούσκας.

Ο τότε πρόεδρος της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Αγγλίας (και μετέπειτα της FIFA) Στάνλεϊ Ράους ενδιαφέρθηκε να διοργανωθεί ένας φιλικός αγώνας με την Αγγλία, κάτι που τελικά υλοποιήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 1953.[31] Η Αγγλία δεν είχε ηττηθεί ποτέ εντός έδρας από ομάδα εκτός των Βρετανικών Νήσων (έχασε από τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας το 1949) και η Ομοσπονδία ήταν εφησυχασμένη - ως εφευρέτες του παιχνιδιού, ήταν σίγουροι ότι οι παίκτες τους ήταν τεχνικά και τακτικά ανώτεροι από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Εκείνη την εποχή, η Αγγλία κατατάχθηκε ως η τρίτη καλύτερη ομάδα στον κόσμο και η Ουγγαρία κατατάχθηκε ως η καλύτερη. Το παιχνίδι αναμενόταν με ανυπομονησία, αν και η Ουγγαρία ήταν αουτσάιντερ στο να κερδίσει Γουέμπλεϊ, την έδρα του αγγλικού ποδοσφαίρου. Ο βρετανικός Τύπος το ανέφερε ως «ο αγώνας του αιώνα».[19][34][35]

Ο αγώνας διεξήχθη μπροστά σε 105.000 θεατές στο στάδιο στάδιο Γουέμπλεϊ. Η τεχνική υπεροχή των Ούγγρων φάνηκε αμέσως και ξεπέρασαν εύκολα την άμυνά τους. Η Ουγγαρία σκόραρε μετά στα 50 μόλις δευτερόλεπτα με τον Χιντεγκούτι και μετά από 27 λεπτά το σκορ ήταν ήδη 4–1. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν 6–3, με χατ-τρικ του Χιντεγκούτι, δύο γκολ από τον Πούσκας και ένα από τον Γιόζεφ Μπόζικ. Όπως εξηγεί ο συγγραφέας ποδοσφαίρου Jonathan Wilson στο βιβλίο του The Names Heard Long Ago η χρυσή εποχή του ουγγρικού ποδοσφαίρου διαμόρφωσε το σύγχρονο παιχνίδι - με τα λόγια του κεντρικού μέσου της εθνικής Αγγλίας Σιντ Όουεν χαρακτηριστικά «το να παίζεις εναντίον τους ήταν σαν να παίζεις με ανθρώπους από το διάστημα». Ήταν ένα μάθημα ποδοσφαίρου που προκάλεσε σοκ στο αγγλικό ποδόσφαιρο και το οποίο τελικά έκανε τους αγγλικούς συλλόγους να προσαρμόσουν πιο σύγχρονες προπονήσεις και τακτικές.[36][37][38] Την επομένη του αγώνα, η τρίτης κατηγορίας ομάδα Γουότφορντ καθιέρωσε τις απογευματινές προπονήσεις μετά τις πρωινές, μέχρι τότε αδιανόητο, προπονούνταν δηλαδή δύο φορές την ημέρα. Και σύντομα εκδόθηκε το εξειδικευμένο βιβλίο Learn to Play the Hungarian Way, το οποίο κατέλαβε την πρώτη θέση στις λίστες των μπεστ σέλερ για μήνες.[39] Ο Τζίμι Χόγκαν, ο οποίος ήταν γνωστή κινητήρια δύναμη πίσω από τις εξελίξεις της εθνικής ομάδας της Ουγγαρίας, θεωρήθηκε ευρέως ως προδότης για τον καθοριστικό του ρόλο στην οικοδόμηση μιας ομάδας για να αντιμετωπίσει την Αγγλία και στην ανάπτυξη της φιλοσοφίας του για το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο στο εξωτερικό σε αντίθεση με την εγχώρια στη Βρετανία και την Ιρλανδία. Η συνάντηση έμεινε στην ιστορία ως «ο αγώνας του αιώνα».[40][41][42][43] Ο Μπόμπι Ρόμπσον θυμάται: «Είδαμε ένα στυλ παιχνιδιού, ένα σύστημα παιχνιδιού που δεν είχαμε ξαναδεί. Κανένας από αυτούς τους παίκτες δεν σήμαινε τίποτα για εμάς. Δεν ξέραμε για τον Πούσκας. Όλοι αυτοί οι φανταστικοί παίκτες ήταν άνδρες από τον Άρη, όσον αφορά εμάς. Αυτό το ένα παιχνίδι από μόνο του άλλαξε τη σκέψη μας. Σκεφτήκαμε ότι θα γκρεμίζαμε αυτή την ομάδα - η Αγγλία στο Γουέμπλεϊ, εμείς είμαστε οι κύριοι, αυτοί είναι οι μαθητές. Ήταν εντελώς το αντίθετο».[44] Ο μύθος της αγγλικής ανωτερότητας καταστράφηκε αμετάκλητα και έτσι ριζικές αλλαγές ξεκίνησαν στον παραδοσιακό τρόπο παιχνιδιού (αρχικά στη Αγγλία) που ουσιαστικά ήταν αναλλοίωτο για ένα τέταρτο του αιώνα. Μέχρι το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966 η Αγγλία έφτασε σε λίγο περισσότερο από μια δεκαετία σε μια πρώιμη μορφή συστήματος 4–4–2 εγκαταλείποντας το παιχνίδι από τα πλάγια.[2] Ο αγγλοσαξωνικός τύπος χαρακτήρισε την ομάδα ως «Μαγικοί Μαγυαροι» μετά τον αγώνα.[45] Η εθνική Ουγγαρίας εκείνης της χρονιάς ψηφίστηκε ως η δεύτερη καλύτερη όλων των εποχών το 2007 από τη βρετανική εφημερίδα The Telegraph και το περιοδικό World Soccer.[46]

Η Αγγλία ήταν ανήσυχη για εκδίκηση μετά την ήττα στο Γουέμπλεϊ και ο επαναληπτικός αγώνας είχε προγραμματιστεί στη Βουδαπέστη για τις 23 Μαΐου 1954, τρεις εβδομάδες πριν από την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1954. Η Ουγγαρία νίκησε με 7–1, προκαλώντας τη βαρύτερη ήττα στην ιστορία της Εθνικής Αγγλίας, ρεκόρ που έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα.[47] Το ενδιαφέρον του κόσμου ήταν τέτοιο που ένα εκατομμύριο φίλαθλοι ζήτησαν ένα εισιτήριο.[32][48] Ο Πούσκας έγραψε ότι δύο μήνες πριν τον αγώνα χρειάστηκε να αλλάξει τηλέφωνο καθώς αυτοί που του τηλεφωνούσαν ζητώντας ένα εισιτήριο ήταν αναρίθμητοι.[49] Ήδη στο 31ο λεπτό η Ουγγαρία προηγούνταν με 3-0, και η Αγγλία μπόρεσε μόνο να μειώσει έχοντας δεχθεί ήδη έξι γκολ.[50][51]

Η Ουγγαρία πήγε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954 στην Ελβετία ως σταθερά το φαβορί, καθώς θεωρούνταν ότι αγωνιζόταν παίζοντας το καλύτερο ποδόσφαιρο που έχει δει ποτέ η παγκόσμια σκηνή μέχρι τότε.[52] Ήταν αήττητοι από το 1950 και είχαν στείλει τα μηνύματα με τις μεγάλες νίκες επί της Αγγλίας. Οι 16 φιναλίστ ανατέθηκαν σε τέσσερις ομίλους, με κάθε όμιλο να έχει τέσσερις ομάδες. Μόνο τέσσερις αγώνες ήταν προγραμματισμένοι για κάθε όμιλο. Οι δύο πρώτες ομάδες από κάθε όμιλο θα προκρίνονταν στους προημιτελικούς. Η Ουγγαρία ήταν στο δεύτερο όμιλο με την Τουρκία, τη Δυτική Γερμανία και τη Νότια Κορέα.[53][54][55]

Οι Μαγυάροι κέρδισαν το εναρκτήριο παιχνίδι τους απέναντι στη Νότια Κορέα με 9–0, με τον Σάντορ Κότσις να σημειώνει χατ τρικ. Στο δεύτερο παιχνίδι νίκησε τη Δυτική Γερμανία με 8–3, με τον Κότσις να πετυχαίνει άλλα 4 γκολ. Ωστόσο, το κυνικό (και κατά πολλούς εσκεμμένο) φάουλ στον Πούσκας τον άφησε με κάταγμα στον αστράγαλο, που δεν του έδωσε τη δυνατότητα να αγωνιστεί στα προημιτελικά και ημιτελικά στάδια ήταν αξιομνημόνευτο.[56]

Η Ουγγαρία συνάντησε τη Βραζιλία σε ένα αγώνα με υψηλές προσδοκίες προημιτελικό. Και οι δύο πλευρές είχαν τη φήμη για ανοικτό, επιθετικό ποδόσφαιρο. Οι Βραζιλιάνοι είχαν χάσει τον τελευταίο και αποφασιστικό αγώνα του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1950 από την Ουρουγουάη και ανυπομονούσαν να φτάσουν ξανά στον τελικό. Δυστυχώς, το παιχνίδι ήταν αξιοσημείωτο για τον αριθμό των σκληρών φάουλ που πραγματοποιήθηκαν και από τις δύο πλευρές και όχι ως έκθεση ποδοσφαιρικής τεχνικής. Η Ουγγαρία προηγήθηκε με 2–0 μετά από επτά λεπτά και μετά το παιχνίδι κατέληξε σε σειρά από φάουλ, ελεύθερα χτυπήματα και επεισόδια στο γήπεδο με αποτέλεσμα τρεις αποβολές. Ο αγώνας έληξε 4–2 για την Ουγγαρία. Οι μάχες συνεχίστηκαν εκτός γηπέδου στις σήραγγες και στα αποδυτήρια των παικτών. Η συνάντηση έμεινε στην ιστορία ως «η μάχη της Βέρνης».[57][58][59]

Η Ουρουγουάη ήταν η πρωταθλήτρια και δεν είχε χάσει ποτέ αγώνα Παγκοσμίου Κυπέλλου στην ιστορία της, κερδίζοντας και τις δύο διοργανώσεις στις οποίες είχε συμμετάσχει προηγουμένως. Η Ουγγαρία ήταν χωρίς τον Πούσκας, αλλά κατάφερε να πάρει το προβάδισμα μέσω του Ζόλταν Τσίμπορ. Η Ουρουγουάη συγκεντρώθηκε, αλλά δεν μπόρεσε να ισοφαρίσει ακόμη και πριν από το ημίχρονο. Σχεδόν με την έναρξη του δεύτερου ημιχρόνου, ο Χιντεγκούτι πέτυχε δεύτερο γκολ για την Ουγγαρία. Το αήττητο ρεκόρ του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ουρουγουάης φαινόταν να έχει τελειώσει, αλλά είχαν ακόμα το μεγαλύτερο μέρος του δεύτερου ημιχρόνου για να ανακάμψουν. Οι πρωταθλητές δεν επρόκειτο να τα παρατήσουν χωρίς αγώνα και πέρασαν μεγάλο μέρος του υπόλοιπου αγώνα ξεκινώντας επίθεση μετά από επίθεση στην άμυνα της Ουγγαρίας. Με ένα τέταρτο της ώρας να παίξει ο Χουάν Χόμπεργκ σκόραρε για την Ουρουγουάη. Η Ουγγαρία υπερασπίστηκε απελπιστικά μέχρι το 86ο λεπτό, όταν ο Χόμπεργκ σημείωσε το δεύτερο, για να επιβάλει την παράταση. Εμφανιζόμενη ότι είχε πολύ περισσότερη ενέργεια από τους αντιπάλους της, η Ουγγαρία πήρε το προβάδισμα στα μέσα της δεύτερης περιόδου της παράτασης, όταν ο Κότσις σκόραρε από κοντά με κεφαλιά και το επανέλαβε τέσσερα λεπτά πριν από τη λήξη. Η Ουρουγουάη ηττήθηκε με 4–2, την πρώτη της ήττα στο Παγκόσμιο Κύπελλο, ενώ η Ουγγαρία πήγε στον δεύτερο τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου μετά το 1938.[60][61][62]

 
Οι συνθέσεις των ομάδων του τελικού του 1954

Ο τελικός ήταν μεταξύ Ουγγαρίας και Δυτικής Γερμανίας. Η Ουγγαρία ήταν στον δεύτερο τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου (η ομάδα του 1938 είχε χάσει από την Ιταλία 4–2 στο Παρίσι). Επιπλέον, είχαν ρεκόρ 34 νικών, 6 ισοπαλιών και μίας ήττας από τον Αύγουστο του 1949, και ήταν αήττητοι στους τελευταίους 32 αγώνες τους, ρεκόρ που διήρκεσε για τέσσερις δεκαετίες. Η Ουγγαρία είχε συντρίψει τη Δυτική Γερμανία στον αγώνα του πρώτου γύρου. Το μόνο πρόβλημα που αντιμετώπισαν οι Ούγγροι ήταν ο τραυματισμός στον αστράγαλο που υπέστη στον Πούσκας στο ίδιο παιχνίδι, από τον οποίο δεν είχε αναρρώσει πλήρως - ο Σέμπες με τη σύμφωνη γνώμη του παίκτη πήρε την απόφαση να παίξει. Η Ουγγαρία προηγήθηκε νωρίς στο 6ο λεπτό, με γκολ του Πούσκας. Δύο λεπτά αργότερα, ο Τσίμπορ έκανε το 2–0 στην Ουγγαρία. Ωστόσο, οι Δυτικογερμανοί συσπειρώθηκαν και πήραν γρήγορα το σκορ πίσω στο 2–1 μέσω του Μαξ Μόρλοκ. Στο 18ο λεπτό, η Δυτική Γερμανία ισοφάρισε από το κόρνερ με το γκολ που πέτυχε ο Χέλμουτ Ραν. Στο δεύτερο ημίχρονο, η Ουγγαρία έτρεξε μπροστά προσπαθώντας να ανακτήσει το προβάδισμα, αλλά οι προσπάθειές τους ματαιώθηκαν επανειλημμένα από τη γερμανική άμυνα, με τον τερματοφύλακα Τόνι Τουρέκ να κάνει αρκετές καλές αποκρούσεις. Με έξι λεπτά να απομένουν και το σκορ 2–2, ο Ραν πέτυχε το τρίτο γκολ της Δυτικής Γερμανίας. Δύο λεπτά πριν από το τέλος, ο Πούσκας ισοφάρισε, αλλά το γκολ ακυρώθηκε εσφαλμένα ως οφσάιντ. Ο αγώνας έληξε το αήττητο της Ουγγαρίας σε μία από τις μεγαλύτερες ανατροπές στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Η Δυτική Γερμανία κέρδισε 3–2 στο «Θαύμα της Βέρνης».[3][63][64][65]

Υπήρξαν τρία αμφιλεγόμενα περιστατικά στον τελικό, το καθένα ευνοώντας τους Γερμανούς. Ο Ούγγρος τερματοφύλακας Γκρόσιτς εμποδίστηκε στο δεύτερο γκολ της Δυτικής Γερμανίας, ο Πούσκας προφανώς ισοφάρισε στο 89ο λεπτό, αλλά θεωρήθηκε οφσάιντ και υπήρξε ανατροπή στον Κότσις στην περιοχή του πέναλτι στο τελευταίο λεπτό του παιχνιδιού. Η εμφάνιση της ομάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954 δημιούργησε πολλά ρεκόρ που παραμένουν ακατάρριπτα, με πιο εντυπωσιακό αυτό των 27 τερμάτων σε μία διοργάνωση σε πέντε μόνο αγώνες που δεν έχει ξεπεραστεί και από πρωταθλήτριες κόσμου σε διοργανώσεις των επτά αγωνιστικών.[3][66][67] Είναι σύνηθες οι νικητές να παίρνουν σχεδόν όλη τη δόξα της επιτυχίας, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση οι Ούγγροι, πολλοί και ατομικά, έμειναν στην ποδοσφαιρική ιστορία πολύ πιο έντονα από τους Δυτικογερμανούς νικητές.[68] Μέχρι και τον 21ο αιώνα, οι παλαιότερης γενιάς Ούγγροι του αθλήματος ισχυρίζονται ότι στερήθηκαν τη νόμιμη νίκη τους επειδή οι Δυτικές χώρες ήθελαν ένα «δυτικό» νικητή και δεν ήταν διατεθειμένοι να αντιμετωπίσουν ένα παγκόσμιο πρωταθλητή του τότε Ανατολικού Μπλοκ, με όλες τις δυνατότητες προπαγάνδας που θα παρείχε στο σοβιετικό συνασπισμό την περίοδο του «Ψυχρού Πολέμου».[56][69]

Το ποδόσφαιρο που έπαιζε η ομάδα ήταν τέτοιο που συμμετείχε σε τρεις από τους 10 κορυφαίους αγώνες στην ιστορία με την υψηλότερη βαθμολογία: στη 2η θέση ο τελικός της Βέρνης, στην 7η θέση ο προημιτελικός με τη Βραζιλία (4–2) και στην 8η θέση ο ημιτελικός με την Ουρουγουάη (4–2). Συνολικά σε 50 αγώνες η ομάδα είχε 43 νίκες, 6 ισοπαλίες και μία ήττα, τα γκολ που σημείωσε ήταν 219 (κατά μέσο όρο 4,38 ανά αγώνα), αυτά που δέχτηκε 57 (1,14). Μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο η εθνική συνέχισε την εντυπωσιακή της πορεία και το 1956 έγινε η πρώτη που κέρδισε μεταπολεμικά τη Σοβιετική Ένωση μέσα στη Μόσχα με 1–0. Αλλά περισσότερο από τα αποτελέσματα, είναι το παιχνίδι της που μάγεψε. [10][11][70][71] Μετά τις πολιτικές εξελίξεις το 1956 στη χώρα, η ομάδα διαλύθηκε με τους σημαντικότερους ποδοσφαιριστές να ακολουθούν διαφορετική πορεία, άλλοι αγωνιζόμενοι σε μεγάλους συλλόγους της Δυτικής Ευρώπης και άλλοι παραμένοντας στις προ γεγονότων εγχώριες ομάδες.[4][72]

 
Η Χρυσή Ομάδα της δεκαετίας του 1950

Νεότερη ιστορία

Επεξεργασία

Τις επόμενες δεκαετίες επήλθε σταδιακή αποδυνάμωση της εθνικής Ουγγαρίας. Ήταν παρούσα σε ευρωπαϊκά και παγκόσμια πρωταθλήματα χωρίς να φτάσει σε κανένα τελικό, διακρινόμενη στις δεκαετίες του 1970 και 1980 χάριν της παρουσίας κυρίως σπουδαίων επιθετικών όπως οι Φλόριαν Άλμπερτ, Λάγιος Τίχι, Φέρεντς Μπένε αλλά στα τέλη του 20ού αιώνα η παρουσία της στις τελικές φάσεις μεγάλων διοργανώσεων ήταν ελλιπής έως ανύπαρκτη.[73] Στον 21ο αιώνα πραγματοποιήθηκε ανανέωση σε όλα τα επίπεδα. Το 2008 ιδρύθηκε η Ουγγρική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία Παίδων με σκοπό την ανάδειξη και προώθηση νέων ταλέντων. Επίσης, το 2010 η Ουγγαρία φιλοξένησε το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου σάλας στη Βουδαπέστη και το Ντέμπρετσεν. Ήταν η πρώτη φορά που μία διοργάνωση της UEFA έλαβε χώρα σε ουγγρικό έδαφος, υπό την αιγίδα της Ουγγρικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Ακόμη, η εθνική ομάδα των ανδρών έχει καταφέρει να αποσπάσει αποτελέσματα τα οποία μπορούν να χαρακτηριστούν ως εκπλήξεις, όπως η νίκη με 3–2 επί της εθνικής Ελλάδας στο μεταξύ τους αγώνα για τα προκριματικά του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου του 2008 και η επικράτηση με 3–1 με αντίπαλο την Ιταλία για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2006. Παρά το γεγονός ότι η εθνική ανδρών δεν έχει καταφέρει να προκριθεί στα τελικά κάποιας μεγάλης διοργάνωσης από το 1986 και μετά, η εθνική ελπίδων έφτασε μέχρι να ημιτελικά του Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος νέων (κάτω των 19 ετών), ενώ αντίστοιχα η εθνική Κ-20 κατέλαβε την τρίτη θέση στο Παγκόσμιο Κύπελλο κάτω των 20 ετών, φέρνοντας στην Ουγγαρία το πρώτο μετάλλιο στο ποδόσφαιρο μετά από σχεδόν μισό αιώνα και μαζί με αυτό την ελπίδα για μια μελλοντική αναγέννηση της χώρας σε ποδοσφαιρικό επίπεδο. Ήδη νέα ταλέντα όπως ο Μπάλας Τζούτζακ, ο Βλάντιμιρ Κόμαν και ο Άνταμ Σάλαϊ, αφού πέρασαν από τις εθνικές ομάδες παίδων, νέων και ελπίδων, τώρα αγωνίζονται στην εθνική ανδρών.

Αντιπαλότητα με Ρουμανία

Επεξεργασία

Η Ουγγαρία έχει μια ιστορική αντιπαλότητα με τη Ρουμανία. Η αντιπαλότητα αυτή ξεκίνησε λόγω της υπογραφής του Τριανόν, όπου η Ουγγαρία εξαναγκάστηκε να παραχωρήσει τα 2/3 των εδαφών της. Την Τρανσυλβανία την παρέδωσε στη Ρουμανία. Έκτοτε, οι οπαδοί μεταξύ των δύο χωρών, δεν διστάζουν να δείξουν το κοινό αίσθημα αντιπάθειας που τρέφουν ο ένας για τον άλλον, στους αγώνες μεταξύ Ουγγαρίας και Ρουμανίας. Τέτοια περιστατικά υπήρξαν:

Διοργανώσεις

Επεξεργασία

Παγκόσμιο Κύπελλο

Επεξεργασία
 
To εθνόσημο της Ουγγαρίας χρησιμοποιείται από την εθνική ομάδα ως σήμα (παραλλαγμένο)
Έτος Γύρος Θέση Π Ν Ι Η ΓΥ ΓΚ
  1930 Δεν συμμετείχε
  1934 Προημιτελικοί 6 2 1 0 1 5 4
  1938 Φιναλίστ 2 4 3 0 1 15 5
  1950 Δεν συμμετείχε
  1954 Φιναλίστ 2 5 4 0 1 27 10
  1958 Φάση των ομίλων 10 4 1 1 2 7 5
  1962 Προημιτελικά 5 4 2 1 1 8 3
  1966 6 4 2 0 2 8 7
  1970 Δεν προκρίθηκε
  1974
  1978 Φάση των ομίλων 15 3 0 0 3 3 8
  1982 14 3 1 1 1 12 6
  1986 18 3 1 0 2 2 9
  1990 Δεν προκρίθηκε
  1994
  1998
   2002
  2006
  2010
  2014
  2018
  2022
Σύνολο Φιναλίστ 9/22 32 15 3 14 87 57

Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου

Επεξεργασία
Έτος Γύρος Θέση Π Ν Ι Η ΓΥ ΓΚ
  1960 Δεν προκρίθηκε
  1964 3η θέση 3 2 1 0 1 4 3
  1968 Δεν προκρίθηκε
  1972 4η θέση 4 2 0 0 2 1 3
  1976 Δεν προκρίθηκε
  1980
  1984
  1988
  1992
  1996
   2000
  2004
   2008
   2012
  2016 Φάση των 16 13 4 1 2 1 6 8
  2020 Φάση των ομίλων 20 3 0 2 1 3 6
Σύνολο Τρίτη θέση 5/17 11 2 4 5 14 20

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «55 OFFICIAL INTERNATIONAL WORLD RECORDS 1872 – 1920 (10)». Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2021. 
  2. 2,0 2,1 «From the Hungarians to Wenger – how Europeans shaped English football». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 3,2 «Hungarian football». Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2022. 
  4. 4,0 4,1 «When will Puskas stop the haunting? The sad and prolonged decline of Hungarian football». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  5. «Ουγγαρία 1954: Η υπερομάδα των «Μαγυάρων» που σάρωσε (σχεδόν) τα πάντα». Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023. 
  6. «FIFA President: FIFA to help the Galloping Major». FIFA. 12 Οκτωβρίου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2006. 
  7. «Coronel Puskas, el zurdo de oro». 17 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2006. 
  8. «Blatter unveils FIFA Puskas Award». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2013. 
  9. «UEFA : UEFA Super Cup: might of the Magyars». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2024. 
  10. 10,0 10,1 «Encyclopædia Britannica : Magical Magyars». Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2020. 
  11. 11,0 11,1 «MÁGICOS MAGIARES: A GERAÇÃO DE OURO DA HUNGRIA». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2021. 
  12. «The 10 Best Teams in the History of Football». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2022. 
  13. «When Hungary taught the world to play football». Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2020. 
  14. «Euro 2016: Which is the greatest team in history of international football?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2021. 
  15. «Football By Decade: 1950s». Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2020. 
  16. «As 16 Maiores Seleções do Imortais!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2023. 
  17. «The Magical Magyars». Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2020. 
  18. «FIFA : The brains behind the Magical Magyars». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2011. 
  19. 19,0 19,1 «The Hungarian disasters - England v Hungary, 1953-4». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020. 
  20. 20,0 20,1 «Dossier : Gustav Sebes et l'Aranycsapat Hongrois». Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2023. 
  21. «Hungary's Golden Squad». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  22. «What is Total Football? Famous tactics explained: the clubs, countries & players to use it». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2020. 
  23. «El equipo mágico que revolucionó el fútbol mundial, pero se mancó en el final». Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  24. «The "Miracle of Bern" of 1954». Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2021. 
  25. «This Is the Team That Actually Invented Total Football» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2023. 
  26. «Ferenc Puskás : one of the all-time greats returns to Melbourne». Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2020. 
  27. «The Miracle of Bern: the end of one era, the start of another». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2021. 
  28. «FIFA : Hungarians facing future with confidence». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2021. 
  29. «IOC : The legend of the Hungarian Golden Team was born at the Helsinki Games in 1952». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2020. 
  30. «How Hungary's stars left their football mark with Olympic success». Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2021. 
  31. 31,0 31,1 «60 years ago, Puskas and Co. lit up the Olympics». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  32. 32,0 32,1 «The Most Important Soccer Game Ever Played». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2023. 
  33. «5th International Cup». Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2020. 
  34. «Hungary marks 50th year since England win». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2023. 
  35. «"A magyarok egyszerűen csodálatosak voltak" - 59 éve játszották Az évszázad mérkőzését». Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2022. 
  36. «The Magical Magyars and their considerable influence on European football». Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2020. 
  37. «The Hungarian disasters - England v Hungary, 1953-4». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2019. 
  38. «La caduta degli dei». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023. 
  39. «A barátságos meccs, amely megváltoztatta a (futball) világot». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2022. 
  40. «"Ο αγώνας του αιώνα"». Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2020. 
  41. «1953 : Hongrie bat Angleterre match of the century». Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2020. 
  42. «6-3 Victory Against England 'Match of the Century' Broadcast in Color». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2021. 
  43. «FIFA : The day magic wowed Wembley». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2020. 
  44. «Ferenc Puskás Biography». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2022. 
  45. «"De repente nos dormimos" (Ferenc Puskas, 1954)». Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2023. 
  46. «The greatest teams of all time». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2022. 
  47. «Η ομάδα που θα γινόταν βασίλισσα: Ουγγαρία 1954 εναντίον Ολλανδίας 1974». Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2020. 
  48. «Ferenc Puskas kept on the right side of Di Stefano». Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2023. 
  49. «THE OTHER MATCH OF THE CENTURY». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2023. 
  50. «Hungary 7 England 1 [3-0]». Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  51. «Hungary defeated England 7-1 on this day in 1954». Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2024. 
  52. «World Cup 1954». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2022. 
  53. «The Miracle of Bern». Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2021. 
  54. «WORLD CUP REWIND: 1954 – THE MIRACLE OF BERN». Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2021. 
  55. «FIFA World Cup: 5 Best Teams To Have Never Won The Trophy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022. 
  56. 56,0 56,1 «Five Injuries That Changed Football History». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2021. 
  57. «FIFA : The Battle of Bern». Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2021. 
  58. «On this Day, in 1954: Hungary's Golden Generation won the "Battle of Berne" against Brazil». Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2021. 
  59. «Football's Biggest Controversies – The battle of Berne». Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2021. 
  60. «World Cup memorable matches: Uruguay v Hungary 1954». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2024. 
  61. «Greatest World Cup team performances». Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020. 
  62. «The Invincibles vs The Invincibles: Hungary and Uruguay in the 1954 World Cup». Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2021. 
  63. «FIFA : The Miracle of Berne». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2020. 
  64. «Le Monde : Mondial 1954 : le miracle allemand». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2019. 
  65. «Germania Ovest-Ungheria: il furto della Squadra d'Oro». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2021. 
  66. «Story of the Magyars: The Real Miracle». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2021. 
  67. «Ferenc Puskas and the kick that won the 1954 World Cup for Germany against Hungary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2020. 
  68. «FIFA : Denied glory but always remembered». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015. 
  69. «Ankle-gate: Puskas and a plot against communism». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  70. «Magical Magyars». Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2020. 
  71. «IOC : The last charge of Hungary's Magical Magyars». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2021. 
  72. «Az Aranycsapat mítosza továbbra is élénken él Spanyolországban». Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2022. 
  73. «The last Magyars – Hungary's 1960s revival». Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία