Ντερκ Μπόγκαρντ

Βρετανός ηθοποιός (1922-1999)

Ο σερ Ντερκ Μπόγκαρντ (αγγλικά: Dirk Bogarde, πραγματικό όνομα: Ντέρεκ Ζιλ Γκασπάρ Ούρλιχ Νίβεν βαν ντεν Μπόγκαρντ, 28 Μαρτίου 1921 – 8 Μαΐου 1999) ήταν Άγγλος ηθοποιός, μυθιστοριογράφος και σεναριογράφος. Αρχικά ήταν σταρ σε ταινίες όπως Doctor in the House (1954), ενώ αργότερα έπαιξε σε ταινίες τέχνης, εξελισσόμενος.[9]

Ντερκ Μπόγκαρντ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Dirk Bogarde (Αγγλικά)
Γέννηση28  Μαρτίου 1921[1][2][3]
Γουέστ Χάμστεντ
Θάνατος8  Μαΐου 1999[1][2][3]
Τσέλσι[4]
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
ΣπουδέςΚολέγιο Τσέλσι Τέχνης και Σχεδίου[4], Allan Glen's School[5], St Catherine's School και University College School[5]
Ιδιότηταηθοποιός[6][4]
ΣύντροφοςAnthony Forwood[4]
ΓονείςUlric Gontran Jules van den Bogaerde[7] και Margaret Niven[7]
ΒραβεύσειςΔιοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων, Ιππότης του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων[8] και Knight Bachelor (1992)[5]
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Σε μια δεύτερη καριέρα, έγραψε επτά τόμους με απομνημονεύματα, έξι μυθιστορήματα και μια συλλογή δημοσιογραφικών κειμένων, κυρίως από άρθρα στην εφημερίδα The Telegraph. Κατά τη διάρκεια πέντε ετών ενεργού στρατιωτικής θητείας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έφτασε στο βαθμό του ταγματάρχη και του απονεμήθηκαν επτά μετάλλια. Η ποίησή του έχει δημοσιευθεί σε πολεμικές ανθολογίες. Ένας πίνακας του Μπόγκαρντ, επίσης από τον πόλεμο, εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο, ενώ πολλοί άλλοι στο Αυτοκρατορικό Πολεμικό Μουσείο.[10]

Έχοντας αναδειχθεί σε ταινίες όπως Ο άγνωστος με τη μαύρη Κάντιλακ στις αρχές της δεκαετίας του 1950, ο Μπόγκαρντ πρωταγωνίστησε στην επιτυχημένη σειρά ταινιών Doctor (1954–1963). Κέρδισε δύο φορές το Βραβείο BAFTA Καλύτερου Ηθοποιού σε Πρωταγωνιστικό Ρόλο, για τον Υπηρέτη (1963) και το Ντάρλινγκ (1965). Άλλοι αξιοσημείωτοι κινηματογραφικοί του ρόλοι ήταν στις ταινίες Το τηλεφώνημα που σκοτώνει (1961), το Το τρίγωνο των αμαρτωλών (1967), Οι καταραμένοι (1969), Θάνατος στη Βενετία (1971), Ο θυρωρός της νύχτας (1974), Η γέφυρα του Άρνεμ (1977) και Απόγνωση (1978). Χρίστηκε Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων το 1990 και Ιππότης το 1992.

Τα πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Ο Μπόγκαρντ ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά που γεννήθηκαν από τον Ούρλιχ βαν ντεν Μπόγκαρντ (1892-1972) και τη Μάργκαρετ Νίβεν (1898-1980). Ο Ούρλιχ γεννήθηκε στο Μπέρμιγχαμ, είχε φλαμανδική καταγωγή και ήταν καλλιτεχνικός συντάκτης στην εφημερίδα The Times. Η Μάργκαρετ, πρώην ηθοποιός, ήταν Σκωτσέζα, από τη Γλασκώβη. Ο Ντερκ Μπόγκαρντ είχε μια μικρότερη αδερφή, την Ελίζαμπεθ (1924 - ) και έναν αδερφό, τον Γκάρεθ Ούρλιχ βαν ντεν Μπόγκαρντ, παραγωγό διαφημιστικών ταινιών, που γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1933 στο Χέντον.[11]

Το σπίτι της οικογένειας στο βόρειο Λονδίνο ήταν στενάχωρο, κι έτσι ο Μπόγκαρντ μετακόμισε στη Γλασκώβη για να μείνει σε συγγενείς της μητέρας του. Έμεινε εκεί περισσότερα από τρία χρόνια, επιστρέφοντας στα τέλη του 1937.[11] Φοίτησε στο University College School και στο πρώην Λύκειο Επιστημών Allan Glen στη Γλασκώβη, μια εποχή που περιέγραψε στην αυτοβιογραφία του ως δυστυχισμένη. Εξασφάλισε υποτροφία στο Βασιλικό Κολλέγιο Τεχνών, ολοκλήρωσε τη διετή φοίτησή του και βρήκε «δουλειά στα παρασκήνια ως σερβιτόρος με επτά σελίνια και έξι πένες την εβδομάδα».[12] Μια ευκαιρία να κάνει τον αντικαταστάτη έπεισε τον Μπόγκαρντ ότι «χρειαζόταν επιπλέον βασική εκπαίδευση και εντάχθηκε σε έναν επαρχιακό θίασο». Η πρώτη του εμφάνιση στην οθόνη ήταν στην κωμωδία Μπράβο, Τζορτζ! (1939).[13]

Πολεμική υπηρεσία

Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Ντέρεκ Μπόγκαρντ (Πιπ) υπηρέτησε στον Βρετανικό Στρατό τόσο στην Ευρώπη όσο και στον Ειρηνικό, κυρίως ως αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών.

Μάχη της Νορμανδίας

Επεξεργασία

Ο Μπόγκαρντ υπηρέτησε ως αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών στην ομάδα του στρατάρχη Μπέρναρντ Μοντγκόμερι που απελευθέρωσε την Ευρώπη.[10] Το βιβλίο Spies in the Sky μιλά για το έργο του Μπόγκαρντ στον απόηχο της Μάχης της Νορμανδίας, μετακινούμενος στη Νορμανδία με μονάδες της Βασιλικής Καναδικής Πολεμικής Αεροπορίας. Μέχρι τον Ιούλιο του 1944, βρίσκονταν στο αεροδρόμιο "B.8" στο Σομερβιέ, κοντά στη Μπαγιέ.[14] Χωριά σε βασικές διαδρομές βομβαρδίστηκαν σφοδρά για να αποτρέψουν τα τεθωρακισμένα της Βέρμαχτ να περάσουν.[15]

Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν-Μπέλσεν

Επεξεργασία

Ο Μπόγκαρντ είπε ότι ήταν ένας από τους πρώτους αξιωματικούς των Συμμάχων που έφτασε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν-Μπέλζεν στη Γερμανία στις 20 Απριλίου 1945, μια εμπειρία που είχε τεράστια επίδραση πάνω του και για την οποία δυσκολευόταν να μιλήσει πολλά χρόνια.[16]

 
Επιζήσασες στο Μπέργκεν-Μπέλζεν παίρνουν ψωμί με δελτίο μετά την απελευθέρωσή τους, Απρίλιος 1945
 
Μια μπουλντόζα του βρετανικού στρατού σπρώχνει πτώματα σε ομαδικό τάφο στο Μπέλζεν. 19 Απριλίου 1945

Υπήρξαν αμφιβολίες για το αν πραγματικά επισκέφτηκε το Μπέλζεν, αν και, περισσότερο από μια δεκαετία μετά τη δημοσίευση της βιογραφίας του και μετά από πρόσθετη έρευνα, ο Τζον Κόλντστριμ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι "είναι πλέον δυνατό να δηλώσουμε με κάποια σιγουριά ότι πάτησε τουλάχιστον το πόδι του στο στρατόπεδο".[17]

Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις

Επεξεργασία

Η φρίκη και η αποστροφή για τη σκληρότητα και την απανθρωπιά που είπε ότι είδε του άφησε με μια βαθιά ριζωμένη εχθρότητα προς τη Γερμανία. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, έγραψε ότι θα κατέβαινε από έναν ανελκυστήρα αν ήταν μέσα ένας Γερμανός της γενιάς του.[18] Ωστόσο, τρεις από τους πιο αξέχαστους κινηματογραφικούς ρόλους του ήταν ως Γερμανός, ένας από αυτούς ως πρώην αξιωματικός του SS στην ταινία Ο θυρωρός της νύχτας (1974).

Ο Μπόγκαρντ εκφράστηκε δημόσια προς το τέλος της ζωής του υπέρ της εθελοντικής ευθανασίας, της οποίας έγινε ένθερμος υποστηρικτής αφότου έγινε μάρτυρας του παρατεταμένος θανάτου του ισόβιου συντρόφου και μάνατζέρ του Άντονι Φόργουντ (πρώην συζύγου της ηθοποιού Γκλίνις Τζονς) το 1988.

Το ντεμπούτο του Μπόγκαρντ στο θέατρο Γουέστ Εντ του Λονδίνου έγινε το 1939, με το καλλιτεχνικό όνομα "Ντέρεκ Μπόγκαρντ", στο έργο Cornelius. Μετά τον πόλεμο, άρχισε να παίρνει κινηματογραφικούς ρόλους χρησιμοποιώντας το όνομα «Ντερκ Μπόγκαρντ». Ένας από τους πρώτους πρωταγωνιστικούς ρόλους του Μπόγκαρντ ήταν στην ταινία του 1949 Once a Jolly Swagman, όπου έπαιζε έναν τολμηρό μοτοσικλετιστή.

Σταρ του κινηματογράφου

Επεξεργασία

Ο Μπόγκαρντ υπέργραψε συμβόλαιο στην εταιρεία Rank μετά την εμφάνισή του στην Πονεμένη καρδιά (1948), όπου έπαιξε τον πρώτο του ρόλο, αντικαθιστώντας τον Στιούαρτ Γκρέιντζερ.[19] Ένας άλλος πρώιμος ρόλος του ήταν στον Άγνωστο με τη μαύρη Κάντιλακ (1950), υποδυόμενος έναν κουκουλοφόρο που πυροβολεί και σκοτώνει έναν αστυνομικό, ενώ στο φιλμ νουάρ Το μυστήριο των Παρισίων (1950) έπαιξε έναν όμορφο καλλιτέχνη που σώζει την Τζιν Σίμονς κατά τη διάρκεια της Παγκόσμιας Έκθεσης στο Παρίσι. Έπαιξε επίσης ρόλους ως δολοφόνος κατά λάθος στο Μάρτυς του εγκλήματος (1952), ως νεαρός αντισμήναρχος στο Appointment στο Λονδίνο (1953) και στη Σκιά του τρίτου ανθρώπου (1953), ως άδικα φυλακισμένος.

Ο Μπόγκαρντ εμφανίστηκε ως φοιτητής ιατρικής στο Doctor in the House (1954), μια ταινία που τον έκανε έναν από τους πιο δημοφιλείς Βρετανούς αστέρες της δεκαετίας του 1950. Η ταινία ήταν η πρώτη από τη σειρά ταινιών Doctor βασισμένη στα βιβλία του Ρίτσαρντ Γκόρντον.

Στο Έξαλλη από πόθο (1954), ο Μπόγκαρντ υποδύθηκε έναν νευρωτικό εγκληματία. Ήταν η πρώτη ταινία του Μπόγκαρντ για τον ομογενή Αμερικανό σκηνοθέτη Τζόζεφ Λόουζι. Γύρισε τη δεύτερη ταινία της σειράς Doctor με τίτλο Ραντεβού στη Μεσόγειο (1955) συμπρωταγωνιστώντας με την Μπριζίτ Μπαρντό σε έναν από τους πρώτους της κινηματογραφικούς ρόλους. Υποδύθηκε έναν άποικο στο Σίμπα, η στρατιά του αίματος (1955), ενώ στο Μυστικό της μαύρης σκιάς (1955), υποδύθηκε έναν άντρα που παντρεύεται γυναίκες για τα λεφτά τους και στη συνέχεια τις δολοφονεί. Έπαιξε επίσης στις ταινίες Ο δραπέτης του κόκκινου μύλου (1956), Doctor at Large (1957), στο πλαίσιο της σειράς ταινιών Doctor, με το μετέπειτα κορίτσι του Τζέιμς Μποντ Σίρλεϊ Ίτον, στην Απαγωγή του στρατηγού Κράιπε (1957) με θέμα την απαγωγή του Γερμανού στρατηγού Χάινριχ Κράιπε στην Κρήτη από τους Πάτρικ Λι Φέρμορ (Μπόγκαρντ) και Σ. Στάνλεϊ Μπς (Ντέιβιντ Όξλεϊ), στο Αν μιλούσε ο άνεμος (1958) ως σμηναγός στην Άπω Ανατολή, που ερωτεύεται μια Γιαπωνέζα δασκάλα, στο Το δίλημμα του γιατρού (1959), πάνω σε ένα θεατρικό έργο του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο με συμπρωταγωνίστρια τη Λέσλι Καρόν και στο Η νύχτα είναι εχθρός μου (1959), σε τρεις ξεχωριστούς ρόλους με συμπρωταγωνίστρια την Ολίβια Ντε Χάβιλαντ.

Έντεχνος και ευρωπαϊκός κινηματογράφος

Επεξεργασία
 
Με την Άβα Γκάρντνερ στην ταινία Ο άγγελος με τα κόκκινα (1960)

Μετά την αποχώρησή του από τη Rank στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Μπόγκαρντ εγκατέλειψε την εντυπωσιακή του εικόνα και «διάλεξε ρόλους που αμφισβήτησαν την ηθική και που διεύρυναν την οπτική του κινηματογράφου».[9] Πρωταγωνίστησε στην ταινία Το τηλεφώνημα που σκοτώνει (1961), υποδυόμενος έναν Λονδρέζο δικηγόρο που πολεμά τους εκβιαστές ενός νεαρού άνδρα με τον οποίο είχε βαθιά συναισθηματική σχέση. Το τηλεφώνημα που σκοτώνει ήταν η πρώτη βρετανική ταινία που απεικόνισε την ταπείνωση στην οποία εκτέθηκαν οι ομοφυλόφιλοι μέσω του απαγορευτικού νόμου ως θυματοποιημένη μειονότητα. Λέγεται ότι είχε επίδραση στον μεταγενέστερο νόμο περί σεξουαλικών παραβάσεων του 1967 που έβαλε τέλος στο παράνομο καθεστώς της ομοφυλοφιλικής δραστηριότητας των ανδρών.

 
Ο Μπόγκαρντ με την Τζέιν Μπίρκιν, συμπρωταγωνίστριά του στη Γλυκιά νοσταλγία, στο Φεστιβάλ Καννών το 1990

Υποδύθηκε έναν παρακμιακό παρκαδόρο στον Υπηρέτη (1963), σε σενάριο του Χάρολντ Πίντερ, για το οποίο κέρδισε βραβείο BAFTA. Εκείνη τη χρονιά κυκλοφόρησε επίσης Ο ύποπτος του εξπρές του Λονδίνου, στο οποίο υποδύθηκε έναν καθηγητή που διεξήγαγε πειράματα στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Το επόμενο έτος έπαιξε στην αντιπολεμική ταινία Σταυροί στα χαρακώματα, στον ρόλο ενός αξιωματικού του στρατού σε ένα στρατοδικείο, όπου υπερασπιζόταν απρόθυμα έναν λιποτάκτη. Κέρδισε ένα δεύτερο BAFTA για τον ρόλο του ως τηλεοπτικός σεναριογράφος Ρόμπερτ Γκολντ στο Ντάρλινγκ (1965), σε σκηνοθεσία Τζον Σλέσιντζερ. Επίσης, έπαιξε στο Τρίγωνο των αμαρτωλών (1967), το οποίο εξιστορούσε τα βάσανα ενός βαριεστημένου καθηγητή του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

Το αμαρτωλό σπίτι (1967) είναι ένα φιλμ νουάρ και η βρετανική υποψηφιότητα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, στο οποίο ο Μπόγκαρντ υποδύεται έναν ανήσυχο πατέρα. Στην πρώτη του συνεργασία με τον Λουκίνο Βισκόντι στην ταινία Οι καταραμένοι (1969), ο Μπόγκαρντ υποδύθηκε τον Γερμανό βιομήχανο Φρέντερικ Μπρούκμαν. Δύο χρόνια αργότερα ο Βισκόντι ήταν ξανά στο τιμόνι όταν ο Μπόγκαρντ υποδύθηκε τον Γκούσταβ φον Άσενμπαχ στο Θάνατος στη Βενετία δίπλα στη Σιλβάνα Μάνγκανο.[20] Το 1974, το αμφιλεγόμενο Ο θυρωρός της νύχτας είδε τον Μπόγκαρντ ως πρώην ναζί με συμπρωταγωνίστρια τη Σάρλοτ Ράμπλινγκ σε σκηνοθεσία της Λιλιάνα Καβάνι. Έπαιξε τον δικηγόρο ενός ετοιμοθάνατου, αλκοολικού συγγραφέα (Τζον Γκίλγκουντ) στην πολυδιάστατη γαλλική ταινία Providence (1977), σε σκηνοθεσία Αλέν Ρενέ δίπλα στην Έλεν Μπέρστιν και τον βιομήχανο Χέρμαν Χέρμαν, ο οποίος τρελαίνεται στην Απόγνωση (1978) σσε σκηνοθεσία Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ. «Ήταν η καλύτερη ερμνηνεία που έχω κάνει ποτέ στη ζωή μου», είπε αργότερα. «Ο Φασμπίντερ... κυριολεκτικά κατέστρεψε την ταινία. Την έκοψε με ένα ψαλίδι».[21] Αυτό οδήγησε τον Μπόγκαρντ σε ένα εκτεταμένο διάλειμμα. «Έτσι τα παράτησα και δεν έκανα άλλη ταινία για δεκατέσσερα χρόνια». Επέστρεψε για μια τελευταία φορά, ως πατέρας στη Γλυκιά νοσταγλία (1991) του Μπερτράν Ταβερνιέ με συμπρωταγωνίστρια την Τζέιν Μπίρκιν ως κόρη του.

Μετέπειτα ρόλοι

Επεξεργασία
 
Στην ταινία Θάνατος στη Βενετία του Λουκίνο Βισκόντι (1971)

Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 ο Μπόγκαρντ έπαιξε απέναντι από πολλούς διάσημους σταρ. Στο Ο άγγελος με τα κόκκινα (1960) υποδύθηκε έναν πρώην ιερέα που ερωτεύεται την καμπαρετζού Άβα Γκάρντνερ κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου με συμπρωταγωνιστή τον Τζόζεφ Κότεν. Την ίδια χρονιά, στο Song Without End υποδύθηκε τον Ούγγρο συνθέτη και βιρτουόζο πιανίστα Φραντς Λιστ, αρχικά σε σκηνοθεσία Τσαρλς Βίντορ (που πέθανε στα γυρίσματα) και αργότερα σε σκηνοθεσία του φίλου του Μπόγκαρντ, Τζορτζ Κιούκορ. Στην ταινία Η μοίρα τους ήταν γραμμένη με αίμα (1961) πρωταγωνίστησε ως Μεξικανός ληστής.

Στην ταινία Η ανταρσία του καταδρομικού "Ατρόμητος" (1962), έπαιξε τον σαδιστή Σκοτ-Μπάζετ με συμπρωταγωνιστή τον σερ Άλεκ Γκίνες, ενώ στο Θέλω μόνο την αγάπη σου (1963), συμπρωταγωνίστησε με την Τζούντι Γκάρλαντ στον τελευταίο της ρόλο στην οθόνη. Έπαιξε επίσης στο 2ο γραφείο κατασκοπείας (1964), μια παρωδία ταινιών κατασκοπείας τύπου Τζέιμς Μποντ, στο Modesty Blaise (1966) δίπλα στη Μόνικα Βίτι και τον Τέρενς Σταμπ, στον Άνθρωπο από το Κίεβο (1968), με συμπρωταγωνιστή τον Άλαν Μπέιτς, στο Ένας άντρας με 100 κορίτσια σε επικίνδυνη αποστολή (1968), στον ρόλο ενός μαθηματικού που εργάζεται στην αποκρυπτογράφηση ενός κώδικα και που ερωτεύεται τη Σουζάνα Γιορκ, με συμπρωταγωνιστή πάλι τον σερ Τζον Γκίλγκουντ, στο Αυτός ο υπέροχος πόλεμος (1969), με συμπρωταγωνιστές τους σερ Τζον Γκίλγκουντ και σερ Λόρενς Ολίβιε σε σκηνοθεσία Ρίτσαρντ Ατένμπορο, στο Αλεξάνδρεια (1969), σε σκηνοθεσία Τζορτζ Κιούκορμε την Ανούκ Εμέ και στη Νυχτερινή πτήση από Μόσχα (1973), με συμπρωταγωνιστές τους Χένρι Φόντα και Γιουλ Μπρίνερ.

Στην ταινία Η γέφυρα του Άρνεμ (1977), με πρωταγωνιστή επίσης τον Σον Κόνερι, πάλι σε σκηνοθεσία Ρίτσαρντ Ατένμπορο, ο Μπόγκαρντ έδωσε μια αμφιλεγόμενη ερμηνεία ως υποστράτηγος Φρέντερικ Μπράουνινγκ. Ο Μπόγκαρντ ισχυρίστηκε ότι γνώριζε τον στρατηγό Μπράουνινγκ από την εποχή που υπηρετούσε στο επιτελείο του στρατάρχη Μπέρναρντ Μοντγκόμερι κατά τη διάρκεια του πολέμου, και διαφώνησε με την εν πολλοίς αρνητική απεικόνιση του στρατηγού τον οποίο έπαιζε στην ταινία. Η χήρα του Μπράουνινγκ, συγγραφέας ντέιμ Δάφνη Ντι Μοριέ, επιτέθηκε άγρια σε αυτήν την απεικόνιση και "έπεισε λανθασμένα [τον Μπόγκαρντ] ότι ο πρόσφατα Ρίτσαρντ [Ατένμπορο] που πρόσφατα είχε γίνει 'σερ' την είχε επινοήσει σκόπιμα για να καταστρέψει τη δική του ευκαιρία να γίνει ιππότης".[22] Ενώ αρκετοί από τους συναδέλφους του ηθοποιούς ήταν βετεράνοι, ο Μπόγκαρντ ήταν το μόνο μέλος του καστ που υπηρέτησε στις μάχες που απεικονίζονται στην ταινία, έχοντας εισέλθει στις Βρυξέλλες την επομένη της απελευθέρωσής τους.[10]

Βιογράφος και μυθιστοριογράφος

Επεξεργασία

Το 1977, ο Μπόγκαρντ ξεκίνησε τη δεύτερη καριέρα του ως συγγραφέας. Ξεκινώντας με τον πρώτο τόμο A Postillion Struck by Lightning, έγραψε μια σειρά από 15 βιβλία μπεστ σέλερ: εννέα με απομνημονεύματα και έξι με μυθιστορήματα, καθώς και δοκίμια, κριτικές, ποίηση και δημοσιογραφία. Ως συγγραφέας, ο Μπόγκαρντ επέδειξε ένα πνευματώδες, κομψό, εξαιρετικά λόγιο και εμβριθές ύφος.[20]

Χαμένοι ρόλοι

Επεξεργασία

Ενώ είχε συμβόλαιο με τη Rank, ο Μπόγκαρντ επρόκειτο να παίξει το ρόλο του Τόμας Έντουαρντ Λόρενς σε μια προτεινόμενη ταινία με τίτλο Lawrence σε σενάριο Τέρενς Ράτιγκαν και σκηνοθεσία του Άντονι Άσκουιθ.[23] Την παραμονή των γυρισμάτων, μετά από ένα χρόνο προετοιμασίας, η παραγωγή ακυρώθηκε χωρίς πλήρη εξήγηση -μάλλον για λόγους προϋπολογισμού- προς απογοήτευση και των τριών ανδρών.[24] Η απότομη ακύρωση του Lawrence, ενός ρόλου που ανυπομονούσε να παίξει ο Μπόγκαρντ, ήταν μια από τις μεγαλύτερες απογοητεύσεις του στην οθόνη.[25] Ο Μπόγκαρντ φέρεται να ήταν επίσης υποψήφιος για τον ομώνυμο ρόλο στο Δόκτωρ Ζιβάγκο (1965) της MGM,[26] ενώ νωρίτερα είχε αρνηθεί τον ρόλο του Λουί Ζουρντάν ως Γκαστόν στη Ζιζί της MGM (1958).[27]

Το συμβόλαιό του με τη Rank τον είχε αποκλείσει από τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην κινηματογραφική μεταφορά του πρωτοποριακού θεατρικού έργου του Τζον Όσμπορν Κοίτα πίσω οργισμένος το 1959.[10] Το 1961, προσφέρθηκε στον Μπόγκαρντ η ευκαιρία να παίξει τον Άμλετ στο πρόσφατα ιδρυθέν Chichester Festival Theatre με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Λόρενς Ολίβιε αλλά αναγκάστηκε να αρνηθεί λόγω των κινηματογραφικών του δεσμεύσεων.[28] Ο Μπόγκαρντ αργότερα είπε ότι μετάνιωσε που απέρριψε την προσφορά του Ολίβιε και μαζί της την ευκαιρία να «μάθω πραγματικά την τέχνη μου».[29]

Προσωπική ζωή

Επεξεργασία

Για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, ο Μπόγκαρντ μοιραζόταν τα σπίτια του, πρώτα στο Άμερσαμ του Μπάκιγχαμσιρ και μετά στη Γαλλία, με τον Άντονι Φόργουντ, ο οποίος ήταν παντρεμένος με την ηθοποιό Γκλίνις Τζονς τη δεκαετία του 1940. Ήταν μαζί μέχρι τον θάνατο του Φόργουντ το 1988. Ο Μπόγκαρντ αρνήθηκε επανειλημμένα ότι η σχέση του με τον Φόργουντ ήταν οτιδήποτε άλλο εκτός από πλατωνική. Υπήρχαν πολλές εικασίες για το αν αυτό όντως ίσχυε, δεδομένου ότι οι ομοφυλοφιλικές πράξεις μεταξύ ανδρών θεωρούνταν έγκλημα κατά το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δίωξη και φυλάκιση. Τα συμβόλαια της Rank περιελάμβαναν ρήτρες περί΄ηθικής, που προέβλεπαν λύση σε περίπτωση «ανήθικης συμπεριφοράς» εκ μέρους του ηθοποιού, όπως σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, θέτοντας έτσι πιθανώς την καριέρα του ηθοποιού σε κίνδυνο.[30]

Η άρνηση του Μπόγκαρντ να συνάψει γάμο συμφέροντος ήταν πιθανώς ο κύριος λόγος για την αποτυχία του να γίνει αστέρι στο Χόλιγουντ, μαζί με την καλλιτεχνική και εμπορική αποτυχία του Song Without End. Η φίλη του, Έλενα Μπόναμ Κάρτερ, πίστευε ότι δεν έκανε coming out, γιατί αυτό θα υπογράμμιζε αφόρητα τη θλίψη του που αναγκάστηκε να καμουφλάρει τον σεξουαλικό του προσανατολισμό κατά τη διάρκεια της κινηματογραφικής του καριέρας.[31] Πάλεψε με το τραύμα της ενεργού υπηρεσίας του, που επιδεινώθηκε από τη γρήγορη φήμη, λέγοντας: «Πρώτα ήταν ο πόλεμος και μετά η ειρήνη που έπρεπε να αντιμετωπίσω, και μετά ξαφνικά έγινα αστέρι του κινηματογράφου. Έγινε πολύ νωρίς».[10]

Ο Μπόγκαρντ έπαθε ελαφρύ εγκεφαλικό τον Νοέμβριο του 1987, ενώ ο Φόργουντ πέθαινε από καρκίνο του ήπατος και νόσο του Πάρκινσον. Τον Σεπτέμβριο του 1996, υποβλήθηκε σε αγγειοπλαστική για να ξεμπλοκάρει τις αρτηρίες που οδηγούσαν στην καρδιά του και υπέστη οξύ εγκεφαλικό μετά την επέμβαση.[32] Έμεινε παράλυτος στη μία πλευρά του σώματός του, κάτι που επηρέασε την ομιλία του. Μετά το εγκεφαλικό χρησιμοποιούσε αμαξίδιο. Στη συνέχεια ολοκλήρωσε τον τελευταίο τόμο της αυτοβιογραφίας του, που κάλυπτε τα αποτελέσματα του εγκεφαλικού, και δημοσίευσε μια έκδοση των δημοσιογραφικών του κειμένων, κυρίως από την εφημερίδα The Telegraph.

Πέρασε λίγο χρόνο με τη φίλη του Λορίν Μπακόλ μία μέρα πριν πεθάνει στο σπίτι του στο Λονδίνο από καρδιακή προσβολή στις 8 Μαΐου 1999, σε ηλικία 78 ετών. Η τέφρα του σκορπίστηκε στο πρώην κτήμα του στο Γκρας της νότιας Γαλλίας.[33]

Φιλμογραφία

Επεξεργασία

Οι τίτλοι που αναγράφονται μετά από αστερίσκο (*) είναι ταινίες που έχουν γυριστεί για την τηλεόραση.

Έτος Πρωτότυπος τίτλος Τίτλος στα ελληνικά Ρόλος
1939 Come On George! Μπράβο, Τζορτζ! κομπάρσος
1947 *Rope Τσάρλι Γκρανίλο
*Power Without Glory Κλιφ
Dancing with Crime αστυνομικός
1948 Esther Waters Πονεμένη καρδιά Γουίλιαμ Λατς
Quartet Κουαρτέτο Τζορτζ Μπλαντ
1949 Once a Jolly Swagman Μπιλ Φοξ
Dear Mr. Prohack Τσαρλς Πρόχακ
Boys in Brown Θύελλα πίσω απ' τα σίδερα Άλφι Ρόλινς
1950 The Blue Lamp Ο άγνωστος με τη μαύρη Κάντιλακ Τομ Ράιλι
So Long at the Fair Το μυστήριο των Παρισίων Τζορτζ Χάθαγουεϊ
The Woman in Question Η γυναίκα με τα πέντε πρόσωπα Ρ. Γ. Μπέικερ (Μπομπ)
1951 Blackmailed Απαγορευμένη ζωή Στίβεν Μάντι
1952 Hunted Μάρτυς του εγκλήματος Κρις Λόιντ
Penny Princess Λαθρέμπορος πριγκίπισσα Τόνι Κρεγκ
The Gentle Gunman Ιππότης δολοφόνος Ματ Σάλιβαν
1953 Appointment in London Τιμ Μέισον
Desperate Moment Η σκιά του τρίτου ανθρώπου Σάιμον Βαν Χάλντερ
1954 They Who Dare Απόβαση στη Ρόδο Ντέβιντ Γκράχαμ
Doctor in the House δρ Σάιμον Σπάροου
The Sleeping Tiger Έξαλλη από πόθο Φρανκ Κλέμονς
For Better, for Worse Μια ολόκληρη ζωή Τόνι Χάουαρντ
The Sea Shall Not Have Them Απόρρητος φάκελος Β2 Μακέι
1955 Simba Σίμπα, η στρατιά του αίματος Άλαν Χάουαρντ
Doctor at Sea Ραντεβού στη Μεσόγειο δρ Σάιμον Σπάροου
Cast a Dark Shadow Το μυστικό της μαύρης σκιάς Έντουαρντ Μπέαρ (Τέντι)
1956 The Spanish Gardener Ο δραπέτης του κόκκινου μύλου[34] Χοσέ
1957 Ill Met by Moonlight Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε Πάτρικ Λι Φέρμορ
Doctor at Large δρ Σάιμον Σπάροου
Campbell's Kingdom Το βασίλειο του Κάμπελ Μπρους Κάμπελ
1958 A Tale of Two Cities Για την αγάπη της στη λαιμητόμο Σίντνεϊ Κάρτον
The Wind Cannot Read Αν μιλούσε ο άνεμος Μάικλ Κουίν
The Doctor's Dilemma Λουί Ντιμπντά
1959 Libel Η νύχτα είναι εχθρός μου σερ Μαρκ Σεμπάστιαν Λόντον / Φρανκ Γουένλεϊ / νο 15
1960 The Angel Wore Red Ο άγγελος με τα κόκκινα Αρτούρο Καρέρα
Song Without End Φραντς Λιστ
1961 The Singer Not the Song Η μοίρα τους ήταν γραμμένη με αίμα Ανακλέτο Κομάντσι
Victim[35] Το τηλεφώνημα που σκοτώνει Μέλβιλ Φαρ
1962 H.M.S. Defiant Η ανταρσία του καταδρομικού "Ατρόμητος" Σκοτ-Πάτζετ
We Joined the Navy Όλες με το ναυτικό δρ Σάιμον Σπάροου
The Password Is Courage Απόδραση την αυγή Τσαρλς Κάουαρντ
1963 The Mind Benders Ο ύποπτος του εξπρές του Λονδίνου δρ Χένρι Λόνγκμαν
I Could Go On Singing Θέλω μόνο την αγάπη σου Ντέιβιντ Νταν
Doctor in Distress δρ Σάιμον Σπάροου
The Servant Ο υπηρέτης[34] Χιούγκο Μπάρετ
1964 Hot Enough for June 2ο γραφείο κατασκοπείας Νίκολας Γουίσλερ
King and Country Σταυροί στα χαρακώματα λοχαγός Χάργκριβς
The High Bright Sun Επιχείρηση καυτός ήλιος ταγματάρχης Μαγκουάιαρ
*Little Moon of Alban Κένεθ Μπόιντ
1965 Darling Ντάρλινγκ[34] Ρόμπερτ Γκολντ
1966 Modesty Blaise Μόντεστι Μπλέιζ[34] Γκέιμπριελ
*Blithe Spirit Τσαρλς Κόντομαϊν
1967 Accident Το τρίγωνο των αμαρτωλών (Το διστύχημα)[36] Στίβεν
Our Mother's House Το αμαρτωλό σπίτι Τσάρλι Χουκ
1968 Sebastian Ένας άντρας με 100 κορίτσια σε επικίνδυνη αποστολή Σεμπάστιαν
The Fixer Ο άνθρωπος από το Κίεβο Μπιμπίκοφ
1969 Oh! What a Lovely War Αυτός ο υπέροχος πόλεμος Στίβεν
Justine Αλεξάνδρεια φύλακας
The Damned Οι καταραμένοι[34] Φρέντερικ Μπρούκμαν
1970 *Upon This Rock Κάρολος Εδουάρδος Στιούαρτ
1971 Death in Venice Θάνατος στη Βενετία[37] Γκούσταβ βον Άσενμπαχ
1973 Le serpent Το φίδι (Νυχτερινή πτήση από Μόσχα) Φίλιπ Μπόιλ
1974 The Night Porter Ο θυρωρός της νύχτας[38] Μαξιμίλιαν Τέο Αλντόρφερ
1975 Permission to Kill Απόρρητος διαταγή δολοφονίας Άλαν Κέρτις
1977 Providence[38] Κλοντ Λάγχαμ
A Bridge Too Far Η γέφυρα του Άρνεμ[38] Φρέντερικ Μπράουνινγκ (Μπόι)
1978 Despair Απόγνωση[34] Χέρμαν Χέρμαν
1981 *The Patricia Neal Story Ρόαλντ Νταλ
1986 *May We Borrow Your Husband? Γουίλιαμ Χάρις
1988 *The Vision Τζέιμς Μάρινερ
1990 Daddy Nostalgie Γλυκιά νοσταλγία[34] πατέρας

Άλλα έργα

Επεξεργασία

Αυτοβιογραφίες και απομνημονεύματα

Επεξεργασία
  • A Postillion Struck by Lightning, 1977
  • Snakes and Ladders, 1978
  • An Orderly Man, 1983
  • Backcloth, 1986
  • A Particular Friendship, 1989
  • Great Meadow: An Evocation, 1992
  • A Short Walk from Harrods, 1993
  • Cleared for Take-Off, 1995
  • For the Time Being: Collected Journalism, 1998
  • Dirk Bogarde: The Complete Autobiography (περιλαμβάνει μόνο τις πρώτες τέσσερις αυτοβιογραφίες)

Μυθιστορήματα

Επεξεργασία
  • A Gentle Occupation, 1980
  • Voices in the Garden, 1981
  • West of Sunset, 1984
  • Jericho, 1991
  • A Period of Adjustment, 1994
  • Closing Ranks, 1997

Δισκογραφία

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13523034w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Dirk-Bogarde. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 «Oxford Dictionary of National Biography» (Αγγλικά) Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004. 72249.
  5. 5,0 5,1 5,2 «Who's who» (Βρετανικά αγγλικά, Αγγλικά) A & C Black. U182491.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  8. Ανακτήθηκε στις 1  Φεβρουαρίου 2019.
  9. 9,0 9,1 Monks Kaufman, Sophie (23 March 2021). «Why Dirk Bogarde was a truly dangerous film star». BBC. https://www.bbc.com/culture/article/20210322-why-dirk-bogarde-was-a-truly-dangerous-film-star. Ανακτήθηκε στις 13 October 2022. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 «The MILITARY MAN BEHIND The MATINEE IDOL». KeyMilitary.com. 16 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  11. 11,0 11,1 «'Dirk could be cruel – but I know why'». www.telegraph.co.uk. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2023. 
  12. «Film Review – 1962-63». DirkBogarde.co.uk. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2022. 
  13. «Dirk Bogarde: Biography». dirkbogarde.co.uk. 
  14. Above The Title, Yorkshire Television interview, 1986.
  15. Bogarde states that before a village was bombed by the RAF they would always drop leaflets warning the inhabitants but that sometimes the leaflets were blown away by the wind. Other air forces allocated to these same tasks, he states, "didn't drop leaflets, they just bombed everything that moved".
  16. Celinscak, Mark (2015). Distance from the Belsen Heap: Allied Forces and the Liberation of a Concentration Camp. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 9781442615700. 
  17. «Dirk Bogarde » Dirk Bogarde and Belsen». 
  18. Bogarde, Dirk. "Out of the Shadows of Hell". For the Time Being. London: Penguin, 1988.
  19. Hinxman, Margaret (10 May 1999). «Sir Dirk Bogarde». The Guardian. https://www.theguardian.com/news/1999/may/10/guardianobituaries. Ανακτήθηκε στις 25 July 2017. 
  20. 20,0 20,1 Kaufman, Sophie Monks (22 March 2021). «Why Dirk Bogarde was a truly dangerous film star». BBC Culture. https://www.bbc.com/culture/article/20210322-why-dirk-bogarde-was-a-truly-dangerous-film-star. Ανακτήθηκε στις 2 April 2021. 
  21. «About Face: Sir Dirk Bogarde». BBC. 9 Οκτωβρίου 1992. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2022. 
  22. Hawkins and Attenborough 2009, pp. 152–153.
  23. Brownlow 1996. p. 407.
  24. Darlow, Michael (2000). Terence Rattigan – The Man and his Work. London: Quartet Books. σελ. 354. 
  25. Morley 1999, pp. 8–9.
  26. «Doctor Zhivago (Original)». British Film Institute. BFI. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2020. 
  27. «Gigi (1958)». IMDB. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2022. 
  28. Coldstream, John 2004, pp. 361–362.
  29. Bogarde 1988, p. 169.
  30. Kressler, Noah B. "Using the Morals Clause in Talent Agreements: A Historical, Legal, and Practical Guide." Columbia Journal of Law & the Arts, Vol. 29, 13 December 2005. Retrieved: 22 September 2013.
  31. Coldstream 2004 p.11
  32. «Sir Dirk reveals `living will' wishes after stroke. - Free Online Library». www.thefreelibrary.com. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2023. 
  33. "Obituary: Sir Dirk Bogarde." This is announcements. Retrieved: 22 September 2013.
  34. 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 34,5 34,6 «Ντερκ Μπόγκαρντ ταινίες στις οποίες έχει πάρει μέρος». www.athinorama.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2023. 
  35. «Οι 15 ταινίες που βοήθησαν το σινεμά να «βγει από τη ντουλάπα»». www.cinemagazine.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2023. 
  36. Κολιοδήμος, Δημήτρης. «ΤΟ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑ». FreeCinema. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2023. 
  37. Φραγκούλης, Ηλίας. «ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΗ ΒΕΝΕΤΙΑ». FreeCinema. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2023. 
  38. 38,0 38,1 38,2 «Ο ΜΕΓΑΣ ΝΤΕΡΚ ΜΠΟΓΚΑΡΝΤ». Κέντρο Μελετών & Ερευνών για το Σινεμά. 17 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2023. 
  39. Rodney Milnes. Opera in Concert - Die lustige Witwe. Glyndebourne Festival Opera at the Royal Festival Hall, 20 July 1993. Opera, September 1993, p1123-24. (The concert was recorded and issued on EMI CDS 5 55152-2.)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία