Πάολο Μαλντίνι
Ο Πάολο Τσέζαρε Μαλντίνι (Paolo Cesare Maldini, γεννήθηκε 26 Ιουνίου 1968) είναι Ιταλός πρώην ποδοσφαιριστής. Αναδείχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους αμυντικούς στην ιστορία του αθλήματος.[1][2][3][4] Το 2021 η Διεθνής Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου (IFFHS) τον συμπεριέλαβε στην καλύτερη ενδεκάδα όλων των εποχών στη θέση του αριστερού πλάγιου αμυντικού.[5]
2008 | |||||||||||||
Προσωπικές πληροφορίες | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ημερ. γέννησης | 26 Ιουνίου 1968 | ||||||||||||
Τόπος γέννησης | Μιλάνο, Ιταλία | ||||||||||||
Ύψος | 1,86 μ. | ||||||||||||
Θέση | Αμυντικός | ||||||||||||
Ομάδες νέων | |||||||||||||
1978–1985 | ΑΚ Μίλαν | ||||||||||||
Επαγγελματική καριέρα* | |||||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | ||||||||||
1985–2009 | ΑΚ Μίλαν | 647 | (29) | ||||||||||
Σύνολο | 647 | (29) | |||||||||||
Εθνική ομάδα | |||||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | ||||||||||
1986–1988 | Ιταλία Κ-21 | 12 | (5) | ||||||||||
1988–2002 | Ιταλία | 126 | (7) | ||||||||||
Τίτλοι
| |||||||||||||
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Βιογραφία Επεξεργασία
Γεννήθηκε στο Μιλάνο στις 26 Ιουνίου του 1968. Ξεκίνησε την καριέρα του από την ομάδα νέων της Μίλαν κατακτώντας το ιταλικό πρωτάθλημα στην κατηγορία των νέων την περίοδο 1984–85. Έκανε το ντεμπούτο του στο πρωτάθλημα της ίδιας χρονιάς στις 20 Ιανουαρίου 1985, που αντικατέστησε τον τραυματισμένο Σέρτζιο Μπατιστίνι σε ένα αγώνα ενάντια στην Ουντινέζε στην ηλικία των 16 ετών. Ήταν η μόνη εμφάνιση στο πρωτάθλημα της περιόδου, αλλά ήταν στην αρχική ενδεκάδα από την επόμενη περίοδο.[6][7]
Ο πατέρας του, Τσέζαρε Μαλντίνι έπαιξε στο παρελθόν και για τη Μίλαν και ήταν αρχηγός της και επιτυχημένος προπονητής της εθνικής ομάδας της Ιταλίας U-21 εκείνη την περίοδο.[8] Τα σημαντικά του προσόντα όπως η ψυχραιμία, η ικανότητα χρήσης και των δύο ποδιών του, η πολύ καλή αίσθηση θέσης, η αγωνιστική πειθαρχία και τα γρήγορα αντανακλαστικά του ήταν το διαβατήριο για τη μετέπειτα εξέλιξή του.[9][10][11]
Καριέρα σε συλλόγους Επεξεργασία
Πέρασε όλη τη διάρκεια της ποδοσφαιρικής του σταδιοδρομίας του στην ομάδα του Μιλάνου, αποχωρώντας από την ενεργό δράση μετά από 25 χρόνια σε ηλικία 41 ετών. Έκανε το ντεμπούτο του στις 20 Ιανουαρίου 1985 σε ηλικία 16 ετών και 208 ημερών περνώντας ως αλλαγή στο ημίχρονο του αγώνα με την Ουντινέζε, στη θέση του Σέρτζιο Μπατιστίνι και από την επομένη χρονιά καθιερώθηκε γρήγορα στην ομάδα στη θέση συνήθως του αριστερού πλάγιου αμυντικού, αν και περιστασιακά αγωνίστηκε και ως κεντρικός αμυντικός.[12][13][14] Στις 4 Ιανουαρίου 1987 σκόραρε το πρώτο από τα 29 γκολ του στο πρωτάθλημα στον αγώνα Κόμο - Μίλαν (0–1).[15] Το πρωτάθλημα της περιόδου 1987–88 ήταν το πρώτο από τα πολλά τρόπαια του Μαλντίνι, και το πρώτο από τους επτά τίτλους πρωταθλήματος, που κατέκτησε με την ομάδα. Η ισχυρή αμυντική γραμμή της ομάδας δέχθηκε μόνο 14 τέρματα σε αγώνες πρωταθλήματος, η παρουσία δε των τριών Ολλανδών Μάρκο φαν Μπάστεν, Ρουντ Γκούλιτ και Φρανκ Ράικαρτ δημιούργησαν μια από τις καλύτερες ομάδες του όλων των εποχών με την κατάκτηση δύο συνεχόμενων Κυπέλλων Πρωταθλητριών (1988–89, 1989–90) και των αντίστοιχων Διηπειρωτικών Κυπέλλων.[16][17][18][19] Ήταν επίσης μέλος των αήττητων πρωταθλητών της Μίλαν στην περίοδο 1991–92, που σημείωσε και ρεκόρ αήττητων αγώνων με 58 (από 26 Μαΐου 1991 έως τις 14 Μαρτίου 1993). Μάλιστα, δέχθηκαν μόλις 23 γκολ σε 196 αγώνες, δηλαδή με έναν μέσο όρο μόνο ένα γκολ ανά 8,5 αγώνες θεωρούμενη έτσι μία από τις καλύτερες αμυντικές γραμμές όλων των εποχών.[20][21]
Εκτός από τη νίκη του τρίτου Κυπέλλου Πρωταθλητριών με 4–0 επί της Μπαρτσελόνα στον τελικό της Αθήνας, το 1994 συνοδεύτηκε και με τον τελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου, ο Μαλντίνι γνώρισε και ατομική καταξίωση καθώς έγινε ο πρώτος αμυντικός που ήταν υποψήφιος για να κερδίσει το ετήσιο βραβείο καλύτερου παίκτη του κόσμου του περιοδικού World Soccer.[6] Κατά τη διάρκεια του λόγου αποδοχής του, ο Μαλντίνι σημείωσε το «ιδιαίτερο θέμα υπερηφάνειας επειδή οι αμυντικοί λαμβάνουν γενικά τόσο πολλή λιγότερη προσοχή από τα Μ.Μ.Ε. από τους σκόρερς».[22] Την ίδια χρονιά ήταν τρίτος στο διαγωνισμό της Χρυσής Μπάλας.[23] και δεύτερος το 1995 στο διαγωνισμό για τον Παίκτη της Χρονιάς της FIFA.[24] Η Μίλαν τον επέλεξε ως τον αντικατατάτη του Φράνκο Μπαρέζι στη θέση του αρχηγού της ομάδας. Ως αρχηγός της Μίλαν και της εθνικής Ιταλίας για πολλά χρόνια τον αποκαλούσαν Il Capitano (Ο αρχηγός).[25] Υπήρξε διακαής μεταγραφικός στόχος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αλλά καμία προσπάθεια του αγγλικού συλλόγου δεν είχε επιτυχία.[7]
Η ομάδα γνώρισε κάμψη στα τέλη της δεκαετίας του 1990 αλλά επανήλθε στην κορυφή το 2002–03 με την επικράτηση στο Τσάμπιονς Λιγκ.[13] Η ημέρα του τελικού ήταν ακριβώς 40 χρόνια μετά αντίστοιχη επιτυχία τον πατέρα του. Από εκείνο το καλοκαίρι και προκειμένου να παραμείνει στο σύλλογο που αγάπησε από τα παιδικά του χρόνια δεχθηκε μείωση των αποδοχών του κατά 30%.[26] Έπαιξε τον 600ό αγώνα του στο ιταλικό πρωτάθλημα στις 13 Μαΐου 2007 στον αγώνα με την Κατάνια που έληξε 1–1. Στις 25 Σεπτεμβρίου 2005, κατέρριψε το ρεκόρ συμμετοχών στην πρώτη κατηγορία του ιταλικού πρωταθλήματος του Ντίνο Τζοφ μετά τον 571ο αγώνα πρωταθλήματος, ενάντια στην Τρεβίζο, ενώ μία εβδομάδα νωρίτερα, είχε παίξει το 800ό παιχνίδι του σε όλες τις διοργανώσεις με τη Μίλαν.[14][27] Στις 16 Φεβρουαρίου 2008, έφθασε τα 1.000 επίσημα παιχνίδια με το σύλλογο και την Ιταλία όταν μπήκε ως αλλαγή σε αγώνα με την Πάρμα.[25]
Ο Μαλντίνι έχει 8 συμμετοχές σε τελικούς Τσάμπιονς Λιγκ κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του, ο μόνος που έχει περισσότερες είναι ο Φρανσίσκο Χέντο, ο οποίος έχει 9 συμμετοχές.[28] Έχει κατακτήσει το τρόπαιο πέντε φορές, το τελευταίο σε νίκη 2–1 της Μίλαν επί της Λίβερπουλ, το 2007, στον τελικό της Αθήνας στις 23 Μαΐου.[29] Σε μια συνέντευξη του, που προβλήθηκε πριν από τον τελικό του 2007, επισήμανε για τον τελικό της κορυφαίας Ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης του 2005, αγώνα που η Μίλαν έχασε στα πέναλτι 3–2 από τη Λίβερπουλ μετά το 3–0 σκορ του ημίχρονου υπέρ της, ότι αυτή η ήττα οδήγησε στη χειρότερη στιγμή της καριέρας του, αν και είχε σημειώσει τον ταχύτερο-ποτέ γκολ σε ένα ευρωπαϊκό τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ, μόλις 51 δευτερόλεπτα από την αρχή του αγώνα. Ο αρχηγός της ομάδας δέχτηκε έντονη κριτική από τους φιλάθλους για τη σταδιακή απώλεια του ηθικού της ομάδας κατά τη διάρκεια του τελικού. Στον αγώνα αυτό, έγινε επίσης ο μεγαλύτερος σε ηλικία παίκτης που έχει σκοράρει ποτέ σε αντίστοιχη συνάντηση και ο μεγαλύτερος σε ηλικία αρχηγός.[25][30][31] Με 174 αγώνες σε όλες τις ευρωπαϊκές διασυλλογικές διοργανώσεις είναι τέταρτος κορυφαίος όλων των εποχών.[32]
Με την ομάδα του Μιλάνου έχει 902 συμμετοχές σε επίσημους αγώνες και έχει σημειώσει 29 γκολ. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ο Μαλντίνι κέρδισε το Τσάμπιονς Λιγκ 5 φορές (1989, 1990, 1994, 2003, 2007), καθώς και 7 τίτλους Σέριε Α (1988, 1992, 1993, 1994, 1996, 1999, 2004), ένα Κύπελλο Ιταλίας, ένα Σούπερ Καπ ποδοσφαίρου Ιταλίας, 5 ΟΥΕΦΑ Σούπερ Καπ, 2 Διηπειρωτικά Κύπελλα και ένα Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων.[33][34] Ανακοίνωσε ότι σκόπευε να αποχωρήσει στο τέλος της σεζόν 2007–08. Ωστόσο, μετά τον αποκλεισμό της Μίλαν από το Τσάμπιονς Λιγκ από την Άρσεναλ το Μάρτιο, ο Μαλντίνι δήλωσε ότι ενδεχομένως θα καθυστερήσει την αποχώρησή του για τουλάχιστον ένα ακόμη έτος. Υπέγραψε την επέκταση του συμβολαίου του που τον κράτησε στο σύλλογο για την αγωνιστική περίοδο 2008–09. Ο τελευταίος αγώνας στο Στάντιο Τζουζέπε Μεάτσα ήταν στις 24 Μαΐου, 20 χρόνια μετά την κατάκτηση του πρώτου του Κυπέλλου Πρωταθλητριών στο Καμπ Νόου, σε ένα παιχνίδι που η Μίλαν έχασε 3–2 από την Ρόμα. Η τελευταία εμφάνιση του για τη Μίλαν και το τελευταίο παιχνίδι του στην ενεργό δράση ήταν στις 31 Μαΐου 2009, στην τελευταία αγωνιστική της περιόδου, με τη Φιορεντίνα, όπου η ομάδα του Μιλάνου κέρδισε με 2–0.[22] Με αυτό τον αγώνα έφτασε τις 647 εμφανίσεις σε αγώνες του ιταλικού πρωταθλήματος, επίδοση ρεκόρ που καταρρίφθηκε τον Ιούλιο του 2020 από τον Τζανλουίτζι Μπουφόν.[35][36] Κατά τη διάρκεια της καριέρας του δέχθηκε τρεις μόνο κίτρινες κάρτες, ενώ δεν αποβλήθηκε ποτέ.[37]
Διεθνής σταδιοδρομία Επεξεργασία
Το 1986, κλήθηκε από τον πατέρα του Τσέζαρε στην ιταλική εθνική ομάδα κάτω των 21 ετών, όπου είχε 12 συμμετοχές και σκόραρε πέντε γκολ σε δύο χρόνια.[38] Έκανε το ντεμπούτο στους Scuadra Azzuri στην ηλικία των 19 στις 31 Μαρτίου 1988, σε ένα φιλικό που έληξε με ισοπαλία 1–1 με τη Γιουγκοσλαβίας και έκανε μία εμφάνιση για την Ιταλία το 1988 στο Ολυμπιακούς Αγώνες.[39] Συμμετείχε στα τέσσερα παιχνίδια της Ιταλίας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1988, και στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990, όπου η Ιταλία έχασε από την Αργεντινή στα ημιτελικά στη διαδικασία των πέναλτι, κατακτώντας τελικά την τρίτη θέση στη διοργάνωση.[40][41]
Το πρώτο διεθνές γκολ ήρθε στον 44ο αγώνα του με το εθνόσημο, σε ένα φιλικό που έληξε 2–0 υπέρ της Ιταλίας με το Μεξικό στις 20 Ιανουαρίου 1993.[14][39] Ήταν αρχηγός της Ιταλίας από το Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994, έφτασε μέχρι τον τελικό χάνοντας από τη Βραζιλία στα πέναλτι. Συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης (για δεύτερη φορά), 32 χρόνια μετά τον πατέρα του.[42][43] Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1996 η Ιταλία αποκλείστηκε στη φάση των "8", καθώς και στα προημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1998. Η Ιταλία έφτασε στον τελικό του Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2000, αλλά έχασε από τη Γαλλία στην παράταση με 2–1.
Η Ιταλία αποκλείστηκε από τη φάση των "16" στο Παγκόλσμιο Κύπελλο του 2002, και ο Μαλντίνι αποχώρησε από το διεθνή καριέρα, έχοντας τις περισσότερες συμμετοχές με την εθνική Ιταλίας (126) αγωνιζόμενος για 14 χρόνια (1988–2002). Με 23 αγώνες σε τελική φάση Παγκοσμίων Κύπελλων είναι τέταρτος πίσω από τον Αργεντινό Λιονέλ Μέσι (26) και τους Γερμανούς Λόταρ Ματέους (25) και Μίροσλαβ Κλόζε (24).[39][44] Με 2.217 λεπτά συμμετοχής ήταν ο κορυφαίος όλων μέχρι το 2022.[45][46] Σκόραρε επτά διεθνή γκολ, όλα σε εντός έδρας παιχνίδια. Πέρασε πάνω από το ήμισυ των 16 ετών του ως διεθνής από την ευθύνη του αρχηγού της ομάδας, φορώντας το περιβραχιόνιο 74 φορές, έναν αριθμό που αποτελεί ρεκόρ στην ιστορία της εθνικής Ιταλίας.[47]
Τον Φεβρουάριο του 2009, ο προπονητής της Ιταλίας δήλωσε ότι υποστηρίζει έναν τελευταίο αγώνα για τον Μαλντίνι, δηλώνοντας ότι θα του δώσει την ευκαιρία να παίξει για την εθνική για μια τελευταία φορά. Η Ιταλική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου του πρόσφερε μια θέση στην ενδεκάδα σε ένα φιλικό αγώνα με αντίπαλο τη Βόρεια Ιρλανδία. Ωστόσο, ο Μαλντίνι απέρριψε την προσφορά, λέγοντας ότι ήθελε να συμμετέχει σε ένα επίσημο αγώνα.
Μετά το ποδόσφαιρο Επεξεργασία
Πριν από την αποχώρησή του από την ενεργό δράση ο Μαλντίνι, διευκρίνισε ότι δεν θα ενδιαφερθεί για καριέρα προπονητή. Του προσφέρθηκε μια θέση που θα τον επανένωνε με τον πρώην προπονητή του, τον Κάρλο Αντσελότι, που ήταν στην Τσέλσι, αλλά την απέρριψε. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως η Μίλαν αποφάσισε να αποσύρει τη φανέλα με το νούμερο "3". Θα την επαναφέρει μόνο σε περίπτωση που κάποιος απόγονος του Πάολο αγωνιστεί στην ομάδα.[48][49]
Το 2008 τιμήθηκε από τη FIFA με το Τάγμα Αξίας, την ανώτατη διακρίση του αθλήματος.[50] Το 2013 το περιοδικό World Soccer τον συμπεριέλαβε στην καλύτερη ενδεκάδα όλων των εποχών.[51] Ο Μαλντίνι έχει δύο γιους, τον Κριστιάν (γενν. 1996) και το Ντάνιελ (γενν. 2001), οι οποίοι και οι δύο είχαν γραφτεί στις ακαδημίες της Μίλαν και έπαιξαν στις ομάδες των νέων.[52] Την 1η Φεβρουαρίου 2020 ο Ντάνιελ Μαλντίνι πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με τη φανέλα της Μίλαν, 67 χρόνια μετά τον παππού του και 35 μετά τον πατέρα του μπαίνοντας ως αλλαγή σε αγώνα με τη Ελλάς Βερόνα.[30]
Τίτλοι Επεξεργασία
Μίλαν
- Πρωτάθλημα Ιταλίας (7) : 1987–88, 1991–92, 1992–93, 1993–94, 1995–96, 1998–99, 2003–04
- Κύπελλο Ιταλίας : 2002–03
- Σούπερ Κύπελλο Ιταλίας (5) : 1988, 1992, 1993, 1994, 2004
- Ευρωπαϊκό Κύπελλο Πρωταθλητριών / Τσάμπιονς Λιγκ (5) : 1988–89, 1989–90, 1993–94, 2002–03, 2006–07
- Σούπερ Κύπελλο UEFA (4) : 1989, 1990, 1994, 2003
- Διηπειρωτικό Κύπελλο (2) : 1989, 1990
- Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων : 2007
Ιταλία
- Δεύτερη Θέση Παγκοσμίου Κυπέλλου : 1994
- Τρίτη Θέση 1990
- Δεύτερη Θέση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος (EURO) : 2000
- Δεύτερη Θέση στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα U -21 (EURO) : 1986
Ατομικές διακρίσεις Επεξεργασία
- Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα - Καλύτερη Ομάδα (3) : 1988, 1996, 2000
- Καλύτερη Ομάδα Παγκόσμιου Κυπέλλου (2) : 1990, 1994
- Χρυσή Μπάλα Τρίτη θέση : 1994, 2003
- World Soccer περιοδικό : ποδοσφαιριστής της χρονιάς : 1994
- Ευρωπαίος παίκτης της χρονιάς της El Pais : 1994
- Ευρωπαίος ποδοσφαιριστής της χρονιάς της UNICEF : 1993–94
- Ομάδα ESM της Χρονιάς (4) : 1994–95, 1995–96, 1999–00, 2002–03
- Καλύτερος παίκτης της χρονιάς της FIFA : Silver Award 1995
- FIFA XI : 2002
- Ομάδα της Χρονιάς της UEFA (2) : 2003, 2005
- Βραβείο Προέδρου UEFA : 2003
- FIFA 100
- Δημοσκόπηση UEFA Golden Jubilee : # 10
- FIFA FIFPro World XI : 2005
- UEFA καλύτερος αμυντικός συλλόγου : 2007
- Βραβείο επιτευγμάτων Τσάμπιονς Λιγκ : 2009
- Marca Leyenda : 2009
- Sports Illustrated Ομάδα της δεκαετίας : 2009
- Παγκόσμια ομάδα ESPN της δεκαετίας : 2009
- World Soccer περιοδικό : Οι καλύτεροι XI όλων των εποχών (2013)
- Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα : Καλύτερη ενδεκάδα όλων των εποχών
- France Football : Ballon d'or Dream Team (2020)
- IFFHS Παγκόσμια Ομάδα - Όνειρο Όλων των Εποχών : 2021
- Golden Foot legends award : 2021
- Αίθουσα φήμης ΑΚ Μίλαν
- Ιταλικό Ποδόσφαιρο Hall of Fame : 2012
- Walk of Fame του ιταλικού αθλητισμού : 2018
Τιμές Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «The New York Times : On Team of All-Time Greats, Pelé Shines Brightest». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2021.
- ↑ «The 15 Best (Men's) Soccer Players of All Time». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ «50 Greatest Defenders in World Football History». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Οι καλύτεροι ποδοσφαιριστές». Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2020.
- ↑ «IFFHS ALL TIME WORLD MEN'S DREAM TEAM». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2021.
- ↑ 6,0 6,1 «Paolo Maldini (Footballer)». Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
- ↑ 7,0 7,1 «Paolo Maldini Biography». Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2021.
- ↑ «Maldini the one and only bows out». Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Proud Paolo». Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Io, quel ragazzo diventato Maldini». Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Hoddle, Pele, Zidane, Maldini: The greatest two-footed XI in football history». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Ο Πάολο Μαλντίνι έχει βαλθεί να καταρρίψει όλα τα ρεκόρ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2022.
- ↑ 13,0 13,1 «Where are they now? Milan's 2003 Champions League winners». Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 «Πάολο Μαλντίνι: Ο κορυφαίος της εποχής». Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «#ONTHISDAY: 1987, IL PRIMO GOL IN SERIE A DI PAOLO MALDINI». Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2022.
- ↑ «AC Milan 1988-1994». Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Arrigo Sacchi: The AC Milan Legend's All-Time Best XI». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Arrigo Sacchi – The unknown manager who led AC Milan to glory». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020.
- ↑ «The 50 best football teams of all time». Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2020.
- ↑ «The top 20 most under-rated footballers of all time». Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Πάολο Μαλντίνι – Όλα τα εκπληκτικά τάκλιν του σε 7 λεπτά!». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2022.
- ↑ 22,0 22,1 «Paolo Maldini». Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Οι μεγάλοι... αδικημένοι της «Χρυσής Μπάλας»!». Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «SNUBBED Arsenal and Liverpool legends snubbed – The best players to have NEVER won the Ballon d'Or as Barcelona icon Andres Iniesta turns 36». Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2020.
- ↑ 25,0 25,1 25,2 «Paolo Maldini, Il Capitano, 1000 Games for AC Milan and Italy». Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Πάολο Μαλντίνι: στα όρια του μύθου». Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Maldini marks up No571 for Italian league record». Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «UEFA : Champions League final records and statistics». Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2021.
- ↑ «Legends of the European Cup and Champions League». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ 30,0 30,1 «ΠΑΟΛΟ ΜΑΛΝΤΙΝΙ: Η μεγαλύτερη ιεροσυλία στην ιστορία του ποδοσφαίρου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2022.
- ↑ «UEFA : 2004/05 AC Milan 3-3 Liverpool FC (2-3 on pens): Report». Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Who has made the most UEFA club competition appearances?». Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «France Football : PAOLO MALDINI». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Πάολο Μαλντίνι: Ο φόβος και ο τρόμος κάθε επιθετικού!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2021.
- ↑ «AC MILAN : Paolo Maldini». Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Buffon breaks Maldini's record for Serie A appearances». Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Paolo Maldini, elegante y legendario defensor». Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2021.
- ↑ «Paolo Maldini : national player profile». Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
- ↑ 39,0 39,1 39,2 «Paolo Maldini - Century of International Appearances». Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
- ↑ «FRANCE FOOTBALL : Ballon d'Or Dream Team : Paolo Maldini meilleur latéral gauche de ce onze de légende». Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ «Pele, Messi, Moore: Could this be the greatest all-time World Cup XI?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2023.
- ↑ «World Football: The 100 Greatest World Cup Players of All Time». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2022.
- ↑ «FIFA World Cup All Star teams». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020.
- ↑ «IOC : Most FIFA World Cup appearances: Players who have played in most matches - full list». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2023.
- ↑ «Τα «ιερά τέρατα» του Παγκοσμίου Κυπέλλου με αριθμούς». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ «Τα 15 κορυφαία ποδοσφαιρικά ρεκόρ Γκίνες». Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «RANKED: The 25 Greatest Football Players Of All-Time». Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Paolo Maldini – the Eternal King of Calcio». Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2021.
- ↑ «5 Legendary footballers who had their shirt numbers retired» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ «FIFA Order of Merit holders» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2022.
- ↑ «World Soccer : Greatest XI». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020.
- ↑ «Maldini the one and only bows out». Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020.