Βικιπαίδεια

Πρωτάθλημα Ελλάδας ποδοσφαίρου ανδρών

Κορυφαία επαγγελματική κατηγορία του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου στην Ελλάδα

Το πρωτάθλημα επαγγελματικού ποδοσφαίρου της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας,[1] ή Super League (Σούπερ Λιγκ και Σούπερ Λίγκα),[2][3] είναι το ανώτατο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα ανδρών στην Ελλάδα. Διεξάγεται από τη Super League Ελλάδα (η οποία διαδέχθηκε την ΕΠΑΕ) υπό την εποπτεία της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ). Από το 2019 φέρει την ονομασία Super League 1. Από τον Ιούλιο του 2006 λειτουργεί ως αστικός συνεταιρισμός περιορισμένης ευθύνης. Πρόεδρός της ανεδείχθη στις 24 Ιουνίου 2022 ο Βαγγέλης Μαρινάκης.[4]

Super League 1
Super League Greece logo.svg
ΔιοργανωτήςΕλληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία
Ίδρυση1906 (υπό τον ΣΕΓΑΣ)
1928 (υπό την ΕΠΟ)
ΧώραFlag of Greece.svg Ελλάδα
Αριθμός ομάδων14
Επίπεδο1
ΥποβιβασμόςSuper League 2
Τοπικά κύπελλαΚύπελλο Ελλάδας
Προκρίνει σεChampions League
Europa League
Conference League
Σημερινός κάτοχοςΟλυμπιακός
Περισ. κατακτήσειςΟλυμπιακός (47 τίτλοι)
Τηλεοπτική κάλυψηNovasports, COSMOTE TV
Ιστοσελίδαslgr.gr
Soccerball current event.svg 2021–22
wikidata (π • σ • ε )

Μέχρι τώρα μόνο 6 σύλλογοι έχουν κατακτήσει τον τίτλο, ο Ολυμπιακός, ο Παναθηναϊκός, η Α.Ε.Κ., ο Π.Α.Ο.Κ., ο Άρης και η Α.Ε.Λ.. Ο Ολυμπιακός με 47 τίτλους έχει κατακτήσει τους περισσότερους στην ιστορία της διοργάνωσης.

Η ποδοσφαιρική δραστηριότητα πριν από την ΕΠΟ

Εμβρυϊκές διεργασίες

Το άθλημα στην Ελλάδα έκανε την εμφάνισή του το 1894 και άρχισε να διαδίδεται ευρέως μετά τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, στο πρόγραμμα των οποίων είχε περιληφθεί η διεξαγωγή σειράς αναμετρήσεων της "παιδιάς ποδοσφαιρίσεως". Αυτές δεν πραγματοποιήθηκαν εξαιτίας έλλειψης ομάδων και Βρετανοί φοιτητές, παρόντες ως φίλαθλοι, έδωσαν αγώνα επίδειξης στο Ποδηλατοδρόμιο του Νέου Φαλήρου, που είχε κατασκευαστεί για τις ανάγκες της διοργάνωσης.[5] Πριν την έλευση του 20ου αιώνα, αθλητικοί σύλλογοι της πρωτεύουσας και της –τότε– ευρύτερης περιοχής άρχισαν να δημιουργούν σε μη μόνιμη βάση τμήματα ποδοσφαίρου, με πηγές της εποχής να καταγράφουν τουλάχιστον τους Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο (ίδρυση 1891), Ποδηλατικό Σύλλογο Αθηνών (επίσης), Εθνικό Γυμναστικό Σύλλογο (1893), Όμιλο Λόουν Τέννις (Lawn-Tennis Club, 1895),[6][7] ενώ μεταγενέστερες κάνουν λόγο και για τον Πειραϊκό Σύνδεσμο (ανεπίσημο σωματείο έως το 1902).[5] Υπάρχουν αναφορές περί διοργάνωσης δύο τουρνουά, για τα οποία όμως δεν έχουν βρεθεί προς το παρόν λεπτομερείς πληροφορίες.

Έτος Πρωταθλητής
1898[8] Ποδηλατικός Όμιλος
1899[8][9] Πανελλήνιος Γυμναστικός Σύλλογος ή Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος

Η υπαγωγή στον ΣΕΓΑΣ και η ΕΠΣΕ

Επί αρκετά μεγάλο διάστημα και έως το 1919 το ποδόσφαιρο υπαγόταν στο Σύνδεσμο Ελληνικών Αθλητικών και Γυμναστικών Σωματείων (ΣΕΑΓΣ, από το 1929 ΣΕΓΑΣ), στον οποίο ανήκουν και οι πρώτες συστηματικές ενέργειες για τη διεξαγωγή πρωταθλήματος.[10] Η προσπάθεια ευδοκίμησε το 1906, σε μία διοργάνωση όπου μετείχαν οι προαναφερθέντες σύλλογοι Εθνικός ΓΣ, Πανελλήνιος ΓΣ, Πειραϊκός Σύνδεσμος, με τελικό νικητή τον πρώτο. Οι αποκαλούμενοι ετήσιοι ποδοσφαιρικοί αγώνες είχαν τη μορφή τουρνουά που διεξαγόταν για τρεις ή τέσσερις συνεχόμενες Κυριακές και ανάλογα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες. Στην πλειονότητά τους οι αναμετρήσεις λάμβαναν χώρα στο Ποδηλατοδρόμιο (στο χώρο του σημερινού Σταδίου Καραϊσκάκη) και συγκεκριμένα στην επίπεδη έκταση που περιέβαλε ο επικλινής στίβος της ποδηλασίας, με το κοινό να παρακολουθεί από αυτόν. Χώροι προπονητικής και αγωνιστικής δραστηριότητας υπήρχαν σε κάποια σημεία της Αθήνας (Γουδή,[11] Πεδίον του Άρεως πίσω από τις εγκαταστάσεις του Πανελλήνιου, Ολυμπιείο δίπλα στις αντίστοιχες του Εθνικού κ.ά.), για τα πρωταθλήματα όμως επιλεγόταν το απομακρυσμένο –με τα τότε μέσα– Ποδηλατοδρόμιο στο Νέο Φάληρο, καθώς αποκλειστικά εκείνο παρείχε δυνατότητα έλεγχου των θεατών προς πληρωμή εισιτηρίου εισόδου. Την προκήρυξη και οργάνωση αναλάμβανε συνήθως ο ΣΕΑΓΣ, άλλοτε η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων (ΕΟΑ, πλέον Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή ΕΟΕ), ενώ καταγράφονται περιπτώσεις συνδιοργάνωσης από τους δύο φορείς,[12] τους μοναδικούς αθλητικούς της εποχής σε θεσμικό επίπεδο.

Το 1919 ιδρύθηκε η πρώτη αμιγώς ποδοσφαιρική ομοσπονδία ΕΠΣ Αθηνών-Πειραιώς, η οποία το 1922 (κατ' άλλες πηγές το 1921) μετονομάστηκε σε ΕΠΣ Ελλάδος και το 1923 αναγνωρίστηκε από την παγκόσμια ομοσπονδία(FIFA)www.opap.gr/el/web/corporate.opap.gr/12.

Ο ιστότοπος της ΕΠΟ δεν αναφέρει τις εγχώριες διοργανώσεις που είχαν διεξαχθεί πριν το 1926 που η ίδια ιδρύθηκε,[13] αντίθετα με μια έντυπη έκδοσή της του 1947, στην οποία κατέγραψε πανελλήνιους ποδοσφαιρικούς αγώνες και πανελλήνια ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα από το 1906.[σ 1] Την ίδια χρονική αφετηρία όσον αφορά τις διοργανώσεις ποδοσφαίρου σε εθνική κλίμακα οριοθετεί η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού σε δικό της έργο του 1997.[σ 2] Αυτές συνοψίζονται ως εξής:[15][16][17] [18][19]

Διάφορα Πανελλήνια / Τοπικά Πρωταθλήματα

Έτος ή
περίοδος		 Διοργάνωση Ονομασία αγώνων σε παλαιότερες πηγές Πρωταθλητής Δευτεραθλητής Παραπομπές
1905-06 ΕΟΑ ή/και ΣΕΑΓΣ Πανελλήνιοι αγωνιστικών παιδιών   Εθνικός ΓΣ ; [20][21][22]
1906-07 ΣΕΑΓΣ ;   Εθνικός ΓΣ Πανελλήνιος ΓΣ [23][24]
1907-08 ΣΕΑΓΣ ;   ΣΠ Γουδή ; [23][25]
1908-09 ΣΕΑΓΣ Κύπελλο ΣΕΑΓΣ(;)#   Πειραϊκός Σύνδεσμος ΣΠ Γουδή [23][26]
1909-10 ΣΕΑΓΣ Κύπελλο ΣΕΑΓΣ(;)#   ΣΠ Γουδή ; [23][27]
1910-11 ΣΕΑΓΣ Ετήσιοι ποδοσφαιρίσεως ΣΕΑΓΣ,
Α΄ ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα ΣΕΑΓΣ		   Ποδοσφαιρικός OA ; [28] [29] [23][30]
1911-12 ΣΕΑΓΣ Ετήσιοι ποδοσφαιρικοί α΄ ομάδων συλλόγων ΣΕΑΓΣ,
Πρωτάθλημα 1911-1912		   Πανελλήνιος ΠΟ[σ 3] Πειραϊκός Σύνδεσμος [32][33][34]
1912 ΣΕΑΓΣ Α΄ ομάδων συλλόγων   ΣΠ Γουδή ; [35] [36][37]
1913 οι δύο Βαλκανικοί πόλεμοι (1912-1913 και 1913) νέκρωσαν την κίνηση στον αθλητισμό, η οποία επανήλθε μόνον προς τα τέλη του έτους[38]
1914 ΕΟΑ Πανελλήνιοι ποδοσφαιρίσεως α΄ & β΄ ομάδων συλλόγων   Αθηναϊκός ΣΠ[σ 4] Πειραϊκή Ένωσις [40][41][42]
1915 ισχνή αθλητική κίνηση,[43] εξαιτίας Εθνικού διχασμού, εισόδου της Ελλάδας
στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο και έναρξης της Μικρασιατικής εκστρατείας
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1921-22 ΕΠΣΑ-Π[σ 5] Πρωτάθλημα Αθηνών-Πειραιώς   Πανελλήνιος ΠΑΟ Πειραϊκή Ένωσις [45] [36][46]
1922-23 ΕΠΣΕ Πρωτάθλημα Ελλάδος   Πειραϊκός Σύνδεσμος Άρης Θ.[σ 6] [45] [49][53]
1923-24 διεξαγωγή τριών τοπικών πρωταθλημάτων από την ΕΠΣΕ και τις νεοϊδρυμένες ΕΠΣ Μακεδονίας-Θράκης (ΕΠΣΜ-Θ) και ΕΠΣ Αθηνών (ΕΠΣΑ) [54][55]
1924-25 διεξαγωγή δύο τοπικών πρωταθλημάτων από τις ΕΠΣΑ και ΕΠΣ Πειραιώς (ΕΠΣΠ) (νεοϊδρυμένη) [56][57]
1925-26 διεξαγωγή τριών τοπικών πρωταθλημάτων από τις ΕΠΣΜ-Θ, ΕΠΣΑ και ΕΠΣΠ [56][58]
1926-27 [56][59]

# αθλητική εφημερίδα του 1938 καταγράφει: "Ένα χρόνο αργότερα (σημ. από το 1908), κατά το 1910, ο ΣΕΓΑΣ, ο οποίος είχε αναγνωρίσει εν τω μεταξύ το ποδόσφαιρο μετά πολλούς δισταγμούς, προεκήρυξε αγώνας κυπέλλου κατά τους οποίους ενίκησαν το Γουδί και ο Πειραϊκός. Εν συνεχεία ο ΣΕΓΑΣ προεκήρυξε το πρώτο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα στο οποίο ο Ποδοσφαιρικός Όμιλος ενίκησε τον Πειραϊκό... Το Γουδί δεν έλαβε μέρος."[29] Ενδέχεται οι σύγχρονες πηγές να έχουν εκλάβει τις συγκεκριμένες διοργανώσεις κυπέλλου –πιθανά πρώτες στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου– ως πρωτάθλημα ή όντως τις χρονιές εκείνες να πραγματοποιήθηκαν τόσο πρωτάθλημα όσο και κύπελλο, με τα 4 τρόπαια να κατακτούνται ανά ένα από τους ίδιους δύο συλλόγους.

Άλλες διοργανώσεις

Διοργανώσεις ή τουρνουά διεξαγωγής από αθλητικές θεσμικές αρχές, στα οποία οι τότε πηγές ή η σύγχρονη αθλητική βιβλιογραφία δεν έχουν αποδώσει το χαρακτήρα πανελλήνιου πρωταθλήματος.

Μήνας ή/και έτος Διοργάνωση Περιγραφή αγώνων σε παλαιότερες πηγές 1η θέση 2η θέση
Φεβρ. 1907[60] ΕΟΑ - ΣΕΑΓΣ[61] Ποδοσφαιρίσεως μεταξύ συλλόγων   Εθνικός ΓΣ[62] Ακαδημαϊκόν Γυμν/ριον
1907[σ 7] ή 1908[29] ΕΟΑ ;   ΣΠ Γουδή ;
Νοέ.-Δεκ. 1908[64] ΕΟΑ[σ 8] [29] Ποδοσφαιρίσεως α΄ και β΄ ομάδων συλλόγων[65]   Ποδοσφαιρικός OA ;
;[σ 9] ; σημαντικό τουρνουά σε αθλητικούς αγώνες Τρικάλων[29]   Πειραϊκός Σύνδεσμος ;
1915 Πειραϊκή Ένωσις αντί των Πανελλήνιων ποδοσφ/κών αγώνων, με εποπτεία της ΕΟΑ[67] ; ;
1916 Πειραϊκή Ένωσις με εποπτεία της ΕΟΑ[68] ; ;

Ο θεσμός υπό την ΕΠΟ

 
Ο Άρης έγινε ο πρώτος πρωταθλητής του θεσμού υπό την ΕΠΟ το 1928

Πανελλήνιο ή Εθνικό πρωτάθλημα

Στις 14 Νοεμβρίου 1926 ιδρύεται η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία και διοργανώνει το πρώτο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα την περίοδο 1927-28, στο οποίο όμως δεν συμμετείχαν οι Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός και ΑΕΚ λόγω προστριβών με την ΕΠΟ.

Οι αρχικές διοργανώσεις γίνονταν με ομάδες της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, αποκλείοντας τις επαρχιακές. Προηγουμένως διεξάγονταν τα τοπικά πρωταθλήματα των πόλεων και στην τελική φάση προκρίνονταν άλλοτε μόνο οι πρώτες, άλλοτε οι δύο ή οι τρεις πρώτες ομάδες. Στο πρωτάθλημα του 1938-39, το οποίο διεξήχθη σε δύο ομίλους, μετείχαν για πρώτη φορά και ομάδες εκτός Αθήνας-Θεσσαλονίκης (Δόξα Δράμας, ΑΕΚ Καβάλας και Φίλιπποι Καβάλας). Η παρθενική παρουσία επαρχιακών ομάδων σε ενιαίο όμιλο Πανελλήνιου Πρωταθλήματος πραγματοποιήθηκε το 1953-54 με τη συμμετοχή της Παναχαϊκής από τη Νότια Ελλάδα και της Νίκης Βόλου από την Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα.

Α΄ Εθνική κατηγορία

Το 1959-60 δημιουργείται η ενιαία Α΄ Εθνική, υπό τη μορφή την οποία σε γενικές γραμμές διατηρεί έως σήμερα.

Α΄ Εθνική επαγγελματική κατηγορία

 
Σήμα[σ 10]

Από τη διοργάνωση του 1979-80 το ελληνικό ποδόσφαιρο έγινε επαγγελματικό, καθώς βάσει νομοσχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή την 19η Ιανουαρίου 1979 (Ν. 879/1979) τα ποδοσφαιρικά τμήματα των συλλόγων μετατράπηκαν σε ποδοσφαιρικές ανώνυμες εταιρείες (ΠΑΕ). Την ευθύνη της διεξαγωγής του πρωταθλήματος ανέλαβε η νεοσύστατη Ένωση Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (ΕΠΑΕ), υπό την εποπτεία της ΕΠΟ, με πρώτο αιρετό πρόεδρο τον Μάκη Ιθακήσιο.

Ταυτόχρονα οικονομικά επιφανή άτομα (εφοπλιστές, επιχειρηματίες κλπ.) απέκτησαν τον έλεγχο των νεοσύστατων ΠΑΕ, αποκτώντας τα πλειοψηφικά πακέτα των μετοχών.

Για την αγωνιστική περίοδο 2000-2001 το πρωτάθλημα μετονομάστηκε σε «Ανώτερη Κατηγορία».

Super League

Την αγωνιστική περίοδο 2006-07 η ΕΠΟ συναίνεσε στην αποχώρηση των 16 συλλόγων-μελών της Α΄ Εθνικής από την Ένωση Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (ΕΠΑΕ), ώστε να προβούν σε ίδρυση του συνεταιρισμού ΠΑΕ υπό την επωνυμία «Ένωση Επαγγελματικού Ποδοσφαίρου Α΄ Εθνικής Κατηγορίας»[69] (Superleague Ελλάδα), αργότερα «Super League Ελλάδα», ο οποίος διαδέχτηκε την ΕΠΑΕ στη διοργάνωση του ελληνικού πρωταθλήματος πρώτης κατηγορίας.[70] Ο συνεταιρισμός δημιουργήθηκε κυρίως με σκοπό την κεντρική διαχείριση σε ότι αφορά τα τηλεοπτικά δικαιώματα των αγώνων του πρωταθλήματος. Η κεντρική διαχείριση ωστόσο ναυάγησε την περίοδο 2018-19, καθόσον κάθε ΠΑΕ ανέλαβε να διαπραγματευτεί μόνη τα τηλεοπτικά δικαιώματά της.[71]

Super League 1

Με τη νέα ποδοσφαιρική αναδιάρθρωση του 2019, από την περίοδο 2019-20 ο επαγγελματικός σύνδεσμος ποδοσφαίρου «Σούπερλιγκ Ελλάδα Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης» (Super League) μετονομάστηκε σε «Σούπερλιγκ Ένα Ελλάδα Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης» (Super League 1). Ο επαγγελματικός σύνδεσμος Super League 1 διοργανώνει το επαγγελματικό πρωτάθλημα της Α1 Εθνικής Κατηγορίας ανδρών (Super League 1) και αποτελεί τον επαγγελματικό σύνδεσμο των ΠΑΕ οι ομάδες των οποίων συμμετέχουν στο εθνικό πρωτάθλημα επαγγελματικού ποδοσφαίρου της Α1 Εθνικής Κατηγορίας ανδρών (Super League 1).[72]

Προεδρείο[73]
Πρόεδρος Λεωνίδας Μπουτσικάρης Παναθηναϊκός
Αναπληρωτής πρόεδρος Κάτια Κοξένογλου Ατρόμητος
Επιτροπές
  • Πρωτοβάθμια Πειθαρχική Επιτροπή
  • Επιτροπή Επίλυσης Οικονομικών Διαφορών

Πρωταθλητές

Κύριο λήμμα: Κατάλογος πρωταθλητών ποδοσφαίρου Ελλάδας
Πανελλήνιο πρωτάθλημα
Περίοδος Πρωταθλητής
1927-28   Άρης
1929-30   Παναθηναϊκός
1930-31   Ολυμπιακός
1931-32   Άρης
1932-33   Ολυμπιακός
1933-34   Ολυμπιακός
1934-35
1935-36   Ολυμπιακός
1936-37   Ολυμπιακός
1937-38   Ολυμπιακός
1938-39   Α.Ε.Κ.
1939-40   Α.Ε.Κ.
1945-46   Άρης
1946-47   Ολυμπιακός
1947-48   Ολυμπιακός
1948-49   Παναθηναϊκός
1949-50
1950-51   Ολυμπιακός
1951-52
1952-53   Παναθηναϊκός
1953-54   Ολυμπιακός
1954-55   Ολυμπιακός
1955-56   Ολυμπιακός
1956-57   Ολυμπιακός
1957-58   Ολυμπιακός
1958-59   Ολυμπιακός
000 Α΄ Εθνική
Περίοδος Πρωταθλητής
1959-60   Παναθηναϊκός
1960-61   Παναθηναϊκός
1961-62   Παναθηναϊκός
1962-63   Α.Ε.Κ.
1963-64   Παναθηναϊκός
1964-65   Παναθηναϊκός
1965-66   Ολυμπιακός
1966-67   Ολυμπιακός
1967-68   Α.Ε.Κ.
1968-69   Παναθηναϊκός
1969-70   Παναθηναϊκός
1970-71   Α.Ε.Κ.
1971-72   Παναθηναϊκός
1972-73   Ολυμπιακός
1973-74   Ολυμπιακός
1974-75   Ολυμπιακός
1975-76   Π.Α.Ο.Κ.
1976-77   Παναθηναϊκός
1977-78   Α.Ε.Κ.
1978-79   Α.Ε.Κ.
000 Επαγγελματικό πρωτάθλημα
Περίοδος Πρωταθλητής
1979-80   Ολυμπιακός
1980-81   Ολυμπιακός
1981-82   Ολυμπιακός
1982-83   Ολυμπιακός
1983-84   Παναθηναϊκός
1984-85   Π.Α.Ο.Κ.
1985-86   Παναθηναϊκός
1986-87   Ολυμπιακός
1987-88   Α.Ε.Λ.
1988-89   Α.Ε.Κ.
1989-90   Παναθηναϊκός
1990-91   Παναθηναϊκός
1991-92   Α.Ε.Κ.
1992-93   Α.Ε.Κ.
1993-94   Α.Ε.Κ.
1994-95   Παναθηναϊκός
1995-96   Παναθηναϊκός
1996-97   Ολυμπιακός
1997-98   Ολυμπιακός
1998-99   Ολυμπιακός
1999-00   Ολυμπιακός
2000-01   Ολυμπιακός
2001-02   Ολυμπιακός
2002-03   Ολυμπιακός
2003-04   Παναθηναϊκός
2004-05   Ολυμπιακός
2005-06   Ολυμπιακός
2006-07   Ολυμπιακός
2007-08   Ολυμπιακός
2008-09   Ολυμπιακός
2009-10   Παναθηναϊκός
2010-11   Ολυμπιακός
2011-12   Ολυμπιακός
2012-13   Ολυμπιακός
2013-14   Ολυμπιακός
2014-15   Ολυμπιακός
2015-16   Ολυμπιακός
2016-17   Ολυμπιακός
2017-18   Α.Ε.Κ.
2018-19   Π.Α.Ο.Κ.
2019-20   Ολυμπιακός
2020-21   Ολυμπιακός
2021-22   Ολυμπιακός

Σύνολο

Σύλλογοι

Σύλλογος Τίτλοι Χρονιές
  Ολυμπιακός

    

47
1931, 1933, 1934, 1936, 1937, 1938, 1947, 1948, 1951, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1966, 1967, 1973, 1974, 1975, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2020, 2021, 2022
  Παναθηναϊκός

  

20
1930, 1949, 1953, 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1969, 1970, 1972, 1977, 1984, 1986, 1990, 1991, 1995, 1996, 2004, 2010
  Α.Ε.Κ.

 

12
1939, 1940, 1963, 1968, 1971, 1978, 1979, 1989, 1992, 1993, 1994, 2018
  Άρης
3
1928, 1932, 1946
  Π.Α.Ο.Κ.
3
1976, 1985, 2019
  Α.Ε.Λ.
1
1988

Ανά πόλη

Πόλη Τίτλοι Ομάδες
Πειραιάς
47
 Ολυμπιακός
Αθήνα
32
 Παναθηναϊκός, ΑΕΚ
Θεσσαλονίκη
6
 Άρης, Π.Α.Ο.Κ.
Λάρισα
1
 ΑΕΛ

Ανά περίοδο

Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (1928-1959)

Στον πίνακα αναφέρονται και οι ομάδες που πήραν την πρόκριση μέσω των τριών βασικών τοπικών ενώσεων, δηλαδή της ΕΠΣ Αθηνών, της ΕΠΣ Πειραιά και της ΕΠΣ Μακεδονίας (την αποτελούσαν οι ομάδες της Θεσσαλονίκης), οι οποίες ήταν και οι μόνες που είχαν το δικαίωμα πρόκρισης στις περισσότερες διοργανώσεις (με εξαίρεση τις περιόδους 1938-39, 1939-40 και από το 1953-54 ως το τέλος του Πανελληνίου πρωταθλήματος το 1959). Με έντονα γράμματα είναι οι πρωταθλήτριες, οι οποίες αναφέρονται και τις περιόδους κατά τις οποίες δεν διεξήχθη τελική φάση πανελληνίου πρωταθλήματος.

Τελική φάση Τοπικά πρωταθλήματα Σημ.
Περίοδος Ομάδες Πρωταθλητής Αθήνας Πειραιά Θεσσαλονίκης Άλλα
1927–28
3
   Άρης Ατρόμητος Αθηνών Εθνικός Άρης 0 1
1928–29
 Δεν διεξήχθη Παναθηναϊκός Εθνικός & Ολυμπιακός Άρης 0
1929–30
3
   Παναθηναϊκός Παναθηναϊκός Ολυμπιακός Άρης 0 1
1930–31
8
   Ολυμπιακός 0
1931–32
8
   Άρης 0 2 3
1932–33
8
   Ολυμπιακός 0 2 3
1933–34
10
   Ολυμπιακός 0
1934–35
10
 Δεν ολοκληρώθηκε 0 2 3
1935–36
8
   Ολυμπιακός 0 3
1936–37
3
   Ολυμπιακός Παναθηναϊκός Ολυμπιακός Π.Α.Ο.Κ. 0 1
1937–38
3
   Ολυμπιακός Απόλλων Αθηνών Ολυμπιακός Άρης 0 1
1938–39
14
   Α.Ε.Κ. 2 4
1939–40
14
   Α.Ε.Κ. 2 4
1940–41
 Δεν διεξήχθη Διεκόπηκαν λόγω Ελληνοϊταλικού πολέμου
1941–42
 Δεν διεξήχθη Δεν διεξήχθησαν λόγω Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και κατοχής
1942–43
 Δεν διεξήχθη Δεν διεξήχθησαν λόγω Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και κατοχής
1943–44
 Δεν διεξήχθη Δεν διεξήχθησαν λόγω Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και κατοχής
1944–45
 Δεν διεξήχθη Διεκόπη Δεν διεξήχθησαν
1945–46
3
   Άρης Α.Ε.Κ. Ολυμπιακός Άρης 0 1
1946–47
6
   Ολυμπιακός 0
1947–48
3
   Ολυμπιακός Απόλλων Αθηνών Ολυμπιακός Π.Α.Ο.Κ. 0 1
1948–49
3
   Παναθηναϊκός Παναθηναϊκός Ολυμπιακός Άρης 0 1
1949–50
 Δεν διεξήχθη Α.Ε.Κ. Ολυμπιακός Π.Α.Ο.Κ. 0
1950–51
3
   Ολυμπιακός Πανιώνιος Ολυμπιακός Ηρακλής 0 1
1951–52
 Δεν διεξήχθη Παναθηναϊκός Ολυμπιακός Ηρακλής 0
1952–53
3
   Παναθηναϊκός Παναθηναϊκός Ολυμπιακός Άρης 0 1
1953–54
6
   Ολυμπιακός Ολυμπιακός Π.Α.Ο.Κ. 5
1954–55
6
   Ολυμπιακός Ολυμπιακός Π.Α.Ο.Κ. 5
1955–56
6
   Ολυμπιακός 6
1956–57
10
   Ολυμπιακός 5
1957–58
12
   Ολυμπιακός 5
1958–59
10
   Ολυμπιακός 5

Σημειώσεις

^1 Τις περιόδους 1927-28, 1929-30, 1936-37, 1937-38, 1945-46, 1947-48, 1948-49, 1950-51 και 1952-53 είχαν δικαίωμα συμμετοχής στην τελική φάση μόνο οι πρωταθλήτριες ομάδες των τριών βασικών τοπικών ενώσεων (Αθήνας, Πειραιά, Μακεδονίας).
^2 Στην τελική φάση των περιόδων 1932-33, 1933-34, 1934-35, 1938-39 και 1939-40 οι ομάδες χωρίστηκαν αρχικά σε δυό ομίλους, το νότιο και τον βόρειο.
^3 Τα πρωταθλήματα των περιόδων 1931-32, 1932-33, 1934-35 και 1935-36 διεξήχθησαν ως εθνική κατηγορία και οι συμμετέχουσες ομάδες δεν αγωνίστηκαν στα τοπικά πρωταθλήματα, τα οποία λειτούργησαν ως πρωταθλήματα δεύτερου επιπέδου.
^4 Τις περιόδους 1938-39 και 1939-40 στο βόρειο όμιλο είχαν δικαίωμα συμμετοχής και ομάδες από την ένωση Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
^5 Από την περίοδο 1953-54 επετράπη οριστικά στις επαρχιακές ομάδες να μετέχουν στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα. Συγκεκριμένα οι πρωταθλήτριες των επαρχιακών τοπικών ενώσεων προκρίνονταν αρχικά στο Περιφερειακό πρωτάθλημα, που αποτελείτο από δύο όμιλους, το βόρειο και το νότιο. Μία ομάδα από κάθε όμιλο προκρινόταν στην τελική φάση. Οι καλύτερες ομάδες των τριών βασικών ενώσεων (Αθήνας, Πειραιά και Μακεδονίας) προκρίνονταν απευθείας στην τελική φάση.
^6 Εξαίρεση στον παραπάνω τρόπο διεξαγωγής αποτέλεσε το πρωτάθλημα της περιόδου 1955-56. Μετά τα τοπικά πρωταθλήματα επτά ομάδες από τις τρεις βασικές ενώσεις και επτά πρωταθλήτριες από τις επαρχιακές ενώσεις αγωνίστηκαν σε μια β΄ προκριματική φάση, χωρισμένες σε τρεις ομίλους (κέντρου, νότου και βορρά). Στην τελική φάση προκρίθηκαν έξι ομάδες που ανήκαν στις τρεις βασικές ενώσεις, ενώ όλες οι επαρχιακές ομάδες μαζί με τον Φωστήρα της ΕΠΣ Αθήνας αποκλείστηκαν.

Σύνολο τίτλων πανελληνίου πρωταθλήματος

Σύλλογος Τίτλοι Χρονιές
  Ολυμπιακός
15
1931, 1933, 1934, 1936, 1937, 1938, 1947, 1948, 1951, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959
  Άρης
3
1928, 1932, 1946
  Παναθηναϊκός
3
1930, 1949, 1953
  Α.Ε.Κ.
2
1939, 1940

Α΄ Εθνική & Σούπερ Λιγκ (1959-σήμερα)

Τελική κατάταξη

Περίοδος Ομά-
δες 		Πρωταθλητής Β. Δεύτερος Β. Τρίτος Β. Βαθμολ.
σύστημα
Α΄ Εθνική 1959-60[σ. 1]
16
   Παναθηναϊκός 79 Α.Ε.Κ. 79 Ολυμπιακός 70
3–2–1
Α΄ Εθνική 1960-61
16
   Παναθηναϊκός 80 Ολυμπιακός 73 Πανιώνιος 70
3–2–1
Α΄ Εθνική 1961-62
16
   Παναθηναϊκός 81 Ολυμπιακός 78 Απόλλων Αθηνών 74
3–2–1
Α΄ Εθνική 1962-63[σ. 2]
16
   Α.Ε.Κ. 77 Παναθηναϊκός 77 Ολυμπιακός 75
3–2–1
Α΄ Εθνική 1963-64
16
   Παναθηναϊκός 84 Ολυμπιακός 77 Α.Ε.Κ. 71
3–2–1
Α΄ Εθνική 1964-65
16
   Παναθηναϊκός 79 Α.Ε.Κ. 76 Ολυμπιακός 71
3–2–1
Α΄ Εθνική 1965-66
16
   Ολυμπιακός 80 Παναθηναϊκός 79 Α.Ε.Κ. 71
3–2–1
Α΄ Εθνική 1966-67
16
   Ολυμπιακός 79 Α.Ε.Κ. 76 Παναθηναϊκός 71
3–2–1
Α΄ Εθνική 1967-68
18
   Α.Ε.Κ. 84 Ολυμπιακός 80 Παναθηναϊκός 79
3–2–1
Α΄ Εθνική 1968-69
18
   Παναθηναϊκός 90 Ολυμπιακός 88 Άρης 79
3–2–1
Α΄ Εθνική 1969-70
18
   Παναθηναϊκός 93 Α.Ε.Κ. 85 Ολυμπιακός 84
3–2–1
Α΄ Εθνική 1970-71
18
   Α.Ε.Κ. 88 Πανιώνιος 83 Παναθηναϊκός 82
3–2–1
Α΄ Εθνική 1971-72
18
   Παναθηναϊκός 88 Ολυμπιακός 83 Α.Ε.Κ. 82
3–2–1
Α΄ Εθνική 1972-73
18
   Ολυμπιακός 94 Π.Α.Ο.Κ. 92 Παναθηναϊκός 82
3–2–1
Α΄ Εθνική 1973-74
18
   Ολυμπιακός 59 Παναθηναϊκός 54 Άρης 48
2–1–0
Α΄ Εθνική 1974-75
18
   Ολυμπιακός 57 Α.Ε.Κ. 55 Π.Α.Ο.Κ. 46
2–1–0
Α΄ Εθνική 1975-76
16
   Π.Α.Ο.Κ. 49 Α.Ε.Κ. 44 Ολυμπιακός 41
2–1–0
Α΄ Εθνική 1976-77
18
   Παναθηναϊκός 54 Ολυμπιακός 52 Π.Α.Ο.Κ. 52
2–1–0
Α΄ Εθνική 1977-78
18
   Α.Ε.Κ. 53 Π.Α.Ο.Κ. 46 Παναθηναϊκός 45
2–1–0
Α΄ Εθνική 1978-79
18
   Α.Ε.Κ. 56 Ολυμπιακός 56 Άρης 50
2–1–0
Καθιέρωση του επαγγελματισμού στο ελληνικό ποδόσφαιρο.
Α΄ Εθνική 1979-80[σ. 3]
18
   Ολυμπιακός 47 Άρης 47 Παναθηναϊκός 45
2–1–0
Α΄ Εθνική 1980-81
18
   Ολυμπιακός 49 Α.Ε.Κ. 44 Άρης 43
2–1–0
Α΄ Εθνική 1981-82[σ. 4]
18
   Ολυμπιακός 50 Παναθηναϊκός 50 Π.Α.Ο.Κ. 46
2–1–0
Α΄ Εθνική 1982-83
18
   Ολυμπιακός 50 Α.Ε.Λ. 45 Α.Ε.Κ. 45
2–1–0
Α΄ Εθνική 1983–84
16
   Παναθηναϊκός 46 Ολυμπιακός 43 Ηρακλής 42
2–1–0
Α΄ Εθνική 1984-85
16
   Π.Α.Ο.Κ. 46 Παναθηναϊκός 43 Α.Ε.Κ. 43
2–1–0
Α΄ Εθνική 1985-86
16
   Παναθηναϊκός 43 Ο.Φ.Η. 38 Α.Ε.Κ. 36
2–1–0
Α΄ Εθνική 1986-87
16
   Ολυμπιακός 49 Παναθηναϊκός 39 Ο.Φ.Η. 38
2–1–0
Α΄ Εθνική 1987-88
16
   Α.Ε.Λ. 43 Α.Ε.Κ. 40 Π.Α.Ο.Κ. 39
2–1–0
Α΄ Εθνική 1988-89
16
   Α.Ε.Κ. 44 Ολυμπιακός 41 Παναθηναϊκός 37
2–1–0
Α΄ Εθνική 1989-90
18
   Παναθηναϊκός 53 Α.Ε.Κ. 50 Π.Α.Ο.Κ. 46
2–1–0
Α΄ Εθνική 1990-91
18
   Παναθηναϊκός 54 Ολυμπιακός 46 Α.Ε.Κ. 42
2–1–0
Α΄ Εθνική 1991-92
18
   Α.Ε.Κ. 54 Ολυμπιακός 51 Παναθηναϊκός 48
2–1–0
Α΄ Εθνική 1992-93
18
   Α.Ε.Κ. 78 Παναθηναϊκός 77 Ολυμπιακός 68
3–1–0
Α΄ Εθνική 1993-94
18
   Α.Ε.Κ. 79 Παναθηναϊκός 72 Ολυμπιακός 68
3–1–0
Α΄ Εθνική 1994-95
18
   Παναθηναϊκός 83 Ολυμπιακός 67 Π.Α.Ο.Κ. 65
3–1–0
Α΄ Εθνική 1995-96
18
   Παναθηναϊκός 83 Α.Ε.Κ. 81 Ολυμπιακός 65
3–1–0
Α΄ Εθνική 1996-97
18
   Ολυμπιακός 84 ΑΕΚ 72 Ο.Φ.Η. 66
3–1–0
Α΄ Εθνική 1997-98
18
   Ολυμπιακός 88 Παναθηναϊκός 85 Α.Ε.Κ. 74
3–1–0
Α΄ Εθνική 1998-99
18
   Ολυμπιακός 85 Α.Ε.Κ. 75 Παναθηναϊκός 74
3–1–0
Α΄ Εθνική 1999-00
18
   Ολυμπιακός 92 Παναθηναϊκός 88 Α.Ε.Κ. 66
3–1–0
Α΄ Εθνική 2000-01
16
   Ολυμπιακός 78 Παναθηναϊκός 66 Α.Ε.Κ. 61
3–1–0
Α΄ Εθνική 2001-02
14
   Ολυμπιακός 58 Α.Ε.Κ. 58 Παναθηναϊκός 55
3–1–0
Α΄ Εθνική 2002-03
16
   Ολυμπιακός 70 Παναθηναϊκός 70 Α.Ε.Κ. 68
3–1–0
Α΄ Εθνική 2003-04
16
   Παναθηναϊκός 77 Ολυμπιακός 75 Π.Α.Ο.Κ. 60
3–1–0
Α΄ Εθνική 2004-05
16
   Ολυμπιακός 65 Παναθηναϊκός 64 Α.Ε.Κ. 62
3–1–0
Α΄ Εθνική 2005-06
16
   Ολυμπιακός 70 Α.Ε.Κ. 67 Παναθηναϊκός 67
3–1–0
Super League 2006-07
16
   Ολυμπιακός 71 Α.Ε.Κ. 62 Παναθηναϊκός 54
3–1–0
Με την εισαγωγή των play off οι θέσεις από τη 2η ως την 5η της τελικής βαθμολογίας προέκυπταν από την εκεί κατάταξη (οι βαθμοί τους στην κανονική περίοδο παρατίθενται σε υποσημείωση δίπλα στους αντίστοιχους του πρωταθλητή).
Super League 2007-08
16
   Ολυμπιακός 70[υ 1] Παναθηναϊκός Α.Ε.Κ.
3–1–0
Super League 2008-09
16
   Ολυμπιακός 71[υ 2] Παναθηναϊκός Α.Ε.Κ.
3–1–0
Super League 2009-10
16
   Παναθηναϊκός 70[υ 3] Π.Α.Ο.Κ. Α.Ε.Κ.
3–1–0
Super League 2010-11
16
   Ολυμπιακός 73[υ 4] Παναθηναϊκός Π.Α.Ο.Κ.
3–1–0
Super League 2011-12
16
   Ολυμπιακός 73[υ 5] Παναθηναϊκός Α.Ε.Κ.
3–1–0
Super League 2012-13
16
   Ολυμπιακός 77[υ 6] Π.Α.Ο.Κ. Ατρόμητος Αθηνών
3–1–0
Super League 2013-14
18
   Ολυμπιακός 86[υ 7] Παναθηναϊκός Π.Α.Ο.Κ.
3–1–0
Super League 2014-15
18
   Ολυμπιακός 78[υ 8] Παναθηναϊκός Αστέρας Τρίπολης
3–1–0
Super League 2015-16
16
   Ολυμπιακός 85[υ 9] Π.Α.Ο.Κ. Παναθηναϊκός
3–1–0
Super League 2016-17
16
   Ολυμπιακός 67[υ 10] Α.Ε.Κ. Παναθηναϊκός
3–1–0
Κατάργηση play off για τις θέσεις 2 έως 5.
Super League 2017-18
16
   Α.Ε.Κ. 70 Π.Α.Ο.Κ. 64 Ολυμπιακός 57
3–1–0
Super League 2018-19
16
   Π.Α.Ο.Κ. 80 Ολυμπιακός 75 Α.Ε.Κ. 57
3–1–0
Καθιέρωση για πρώτη φορά αγώνων Play Off μεταξύ των έξι πρώτων για την ανάδειξη του πρωταθλητή, αλλά και των θέσεων που οδηγούν στις διοργανώσεις της UEFA και Play Out μεταξύ των 8 τελευταίων της κανονικής περιόδου, για την τελική κατάταξη και τις θέσεις υποβιβασμού.
Super League 1 2019-20
14
   Ολυμπιακός 91[υ 11] Π.Α.Ο.Κ. 73 Α.Ε.Κ. 69
3–1–0
Super League 1 2020-21
14
   Ολυμπιακός 90[υ 12] Π.Α.Ο.Κ. 64 Άρης 61
3–1–0
Super League 1 2021-22
14
   Ολυμπιακός 83[υ 13] Π.Α.Ο.Κ. 64 Άρης 62
3–1–0


  1. ↑ ακολούθησαν ΑΕΚ 68, ΠΑΟ 66
  2. ↑ ακολούθησαν ΠΑΟΚ 63, ΠΑΟ 61
  3. ↑ ακολούθησαν ΟΣΦΠ 64, ΠΑΟΚ 62
  4. ↑ ακολούθησαν ΠΑΟ 60, ΑΕΚ 50
  5. ↑ ακολούθησαν ΠΑΟ 66, ΠΑΟΚ 50
  6. ↑ ακολούθησαν ΠΑΟΚ 62, Αστέρας 56
  7. ↑ ακολούθησαν ΠΑΟΚ 69, Ατρόμητος 66
  8. ↑ ακολούθησαν ΠΑΟ 66, ΠΑΟΚ 65
  9. ↑ ακολούθησαν ΠΑΟ 55, ΑΕΚ 54
  10. ↑ ακολούθησαν ΠΑΟΚ 61, ΠΑΟ 57
  11. ↑ Βαθμολογία κανονικής περιόδου ΟΣΦΠ 66, ΠΑΟΚ 59, ΑΕΚ 51
  12. ↑ Βαθμολογία κανονικής περιόδου ΟΣΦΠ 67, Άρης 51, ΠΑΟΚ ΑΕΚ 48
  13. ↑ Βαθμολογία κανονικής περιόδου ΟΣΦΠ 65, ΠΑΟΚ 53, ΑΕΚ 46

Τέσσερις φορές χρειάστηκε να διεξαχθεί αγώνας κατάταξης (μπαράζ) για την ανάδειξη του πρωταθλητή, μεταξύ δύο ομάδων που ισοβάθμησαν στην κορυφή της βαθμολογίας:

  1. ↑ μπαράζ 1960, Παναθηναϊκός – ΑΕΚ 2–1
  2. ↑ μπαράζ 1963, ΑΕΚ – Παναθηναϊκός 3–3, με πρωταθλήτρια τελικά την ΑΕΚ λόγω καλύτερου συντελεστή τερμάτων στην κανονική περίοδο
  3. ↑ μπαράζ 1980, Ολυμπιακός – Άρης Θεσσαλονίκης 2–0
  4. ↑ μπαράζ 1982, Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 2–1.

Play off για τα Ευρωπαϊκά κύπελλα

Τελική κατάταξη για τις θέσεις 2 έως 5 του πρωταθλήματος, από την περίοδο 2007-08 καθιέρωσης των play off μέχρι την κατάργησή τους το 2017-18:

Περίοδος 2η 3η 4η 5η
2007-08 Παναθηναϊκός ΑΕΚ Άρης Πανιώνιος
2008-09 Παναθηναϊκός ΑΕΚ Π.Α.Ο.Κ. Λάρισα
2009-10 Π.Α.Ο.Κ. ΑΕΚ Άρης Ολυμπιακός
2010-11 Παναθηναϊκός Π.Α.Ο.Κ. ΑΕΚ Ολυμπιακός Βόλου
2011-12 Παναθηναϊκός ΑΕΚ Ατρόμητος Π.Α.Ο.Κ.
2012-13 Π.Α.Ο.Κ. Ατρόμητος Αθηνών Αστέρας Τρίπολης ΠΑΣ Γιάννινα
2013-14 Παναθηναϊκός Π.Α.Ο.Κ. Ατρόμητος Αστέρας Τρίπολης
2014-15 Παναθηναϊκός Αστέρας Τρίπολης Ατρόμητος Π.Α.Ο.Κ.
2015-16 Π.Α.Ο.Κ. Παναθηναϊκός ΑΕΚ Πανιώνιος
2016-17 ΑΕΚ Παναθηναϊκός Π.Α.Ο.Κ. Πανιώνιος

Play off για την ανάδειξη πρωταθλητή

Την περίοδο 2019-20 καθιερώθηκαν πρώτη φορά play off για την ανάδειξη πρωταθλητή (θέσεις 1-6)

Περίοδος 1η 2η 3η 4η 5η 6η
2019-20 Ολυμπιακός Π.Α.Ο.Κ. ΑΕΚ Παναθηναϊκός Άρης ΟΦΗ
2020-21 Ολυμπιακός Π.Α.Ο.Κ. Άρης ΑΕΚ Παναθηναϊκός Αστέρας Τρίπολης
2021-22 Ολυμπιακός Π.Α.Ο.Κ. Άρης Παναθηναϊκός ΑΕΚ Π.Α.Σ. Γιάννινα

Σύνολο τίτλων

Σύλλογος Τίτλοι Χρονιές
  Ολυμπιακός
32
1966, 1967, 1973, 1974, 1975, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987,
1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2005, 2006, 2007,
2008, 2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2020, 2021, 2022
  Παναθηναϊκός
17
1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1969, 1970, 1972, 1977, 1984,
1986, 1990, 1991, 1995, 1996, 2004, 2010
  Α.Ε.Κ.
10
1963, 1968, 1971, 1978, 1979, 1989, 1992, 1993, 1994, 2018
  Π.Α.Ο.Κ.
3
1976, 1985, 2019
  Α.Ε.Λ.
1
1988

Κάτοχοι των τριών πρώτων θέσεων

Οι εξής 12 σύλλογοι έχουν καταλάβει τις τρεις πρώτες θέσεις της διοργάνωσης από την εισαγωγή της Α΄ Εθνικής κατηγορίας την περίοδο 1959-60 έως και την 2021-22:

Σύλλογος 1η 2η 3η Σύνολο περιόδων
σε πρώτη τριάδα
Ολυμπιακός Πειραιώς 32 15 09 56
Παναθηναϊκός 17 19 14 50
ΑΕΚ 10 16 18 44
Π.Α.Ο.Κ. 03 9 09 21
ΑΕ Λάρισας 01 01 – 02
Άρης Θεσσαλονίκης – 01 06 07
ΟΦΗ – 01 02 03
Πανιώνιος Σμύρνης – 01 01 02
Απόλλων Σμύρνης – – 01 01
Ηρακλής Θεσσαλονίκης – – 01 01
Ατρόμητος Αθηνών – – 01 01
Αστέρας Τρίπολης – – 01 01

Το χρυσό άστρο

Το 1958, σύμφωνα με μια ιδέα του τότε προέδρου της Γιουβέντους Ουμπέρτο Ανιέλι, εισήχθη για πρώτη φορά στην Ιταλία και αργότερα καθιερώθηκε σε πολλές ακόμη χώρες με διάφορες παραλλαγές, ο θεσμός της απονομής ενός χρυσού άστρου για κάθε δέκα πρωταθλήματα που κατακτά μια ομάδα, το οποίο ορίστηκε να προστίθεται στο άνω μέρος του εμβλήματός της. Στην Ελλάδα αποτελεί άτυπη διάκριση, την οποία υιοθετεί μέχρι στιγμής ο Ολυμπιακός, ο οποίος φέρει 4 αστέρια[74] . Ο Παναθηναϊκός και η Α.Ε.Κ. παρά το γεγονός ότι μπορούν να προσθέσουν στο έμβλημά τους 2 και 1 αστέρι αντίστοιχα, δεν το έχουν επιχειρήσει.

Συμμετοχές

Ανά σύλλογο

Συμπεριλαμβανομένης της περιόδου 2021–22 και επί συνόλου 86 αγωνιστικών περιόδων που διεξήχθησαν (η περίοδος 1934-35 δεν ανέδειξε πρωταθλητή, λόγω μη διεξαγωγής της τελικής φάσης και δεν προσμετράται), ο σύλλογος με τις περισσότερες παρουσίες στο πρωτάθλημα Ελλάδας είναι ο Ολυμπιακός με 85 (απουσίασε μόνο στην πρώτη διοργάνωση για εξωαγωνιστικούς λόγους) και ακολουθούν ο Παναθηναϊκός με 80 συμμετοχές, ο Π.Α.Ο.Κ. με 77, η ΑΕΚ με 73 και ο Άρης με 73. Οι μόνοι σύλλογοι που λαμβάνουν μέρος ανελλιπώς σε όλα τα πρωταθλήματα από καταβολής της ενιαίας Α΄ Εθνικής είναι οι Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός και ΠΑΟΚ.

Την περίοδο 1959–60, οι Παγκορινθιακός, Μέγας Αλέξανδρος Κατερίνης και Α.Ε. Νίκαιας τερμάτισαν στις τρεις τελευταίες θέσεις, υπήρξαν δε οι «πρόγονοι» της Κορίνθου, του Πιερικού και του Ιωνικού αντίστοιχα. Οι δύο πρώτοι έπαψαν να υφίστανται, ενώ η τρίτη επανιδρύθηκε και συνεχίζει. Αυτόνομη πορεία, αφού κάποια στιγμή αποτέλεσαν το υπόστρωμα δημιουργίας ισχυρότερων συλλόγων, ακολουθούν οι Χαλκηδόνα, ΑΕΚ Καβάλας και Ασπίδα Ξάνθης. Συμμετοχές έχουν καταγραφεί και για ορισμένους ακόμη συλλόγους που είτε συγχωνεύτηκαν μεταγενέστερα με άλλους (Αστέρας Γκύζη, Άρης Πειραιά), είτε διαλύθηκαν (Γουδί).

Στον πίνακα που ακολουθεί ο πρώτος αριθμός αφορά τις συμμετοχές κάθε ομάδας από την καθιέρωση της Α΄ Εθνικής, ενώ ο δεύτερος (σημειώνεται σε περίπτωση που διαφέρει από τον πρώτο) στις συνολικές παρουσίες της στην ανώτερη κατηγορία μέχρι σήμερα (Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, Α΄ Εθνική, Σούπερ Λιγκ). Συνολικά στο πρωτάθλημα έχουν μετάσχει 73 ελληνικές ομάδες.

Σύλλογος Συμμετοχές
  Ολυμπιακός 64 (85)
  Παναθηναϊκός 64 (80)
  Π.Α.Ο.Κ. 64 (77)
  ΑΕΚ 62 (73)
  Πανιώνιος 59 (64)
  Άρης 58 (73)
  Ηρακλής 53 (63)
  ΟΦΗ 45 (45)
  Απόλλων Σμύρνης 42 (55)
  Εθνικός 36 (48)
  Ξάνθη 31
  Λάρισα 31
  ΠΑΣ Γιάννινα 27
  Παναχαϊκή 26 (27)
  Πανσερραϊκός 24
  Αιγάλεω 23
Σύλλογος Συμμετοχές
  Ατρόμητος 22 (23)
  Δόξα Δράμας 21 (25)
  Απόλλων Πόντου 20 (22)
  Λεβαδειακός 19
  Καβάλα 19
  Ιωνικός 18
  Βέροια 17
  Αστέρας Τρίπολης 16
  Πιερικός 16
  Προοδευτική 15 (18)
  Παναιτωλικός 13 (13)
  Καστοριά 10
Ολυμπιακός Βόλου 9 (10)
  Αθηναϊκός 9 (10)
  Εργοτέλης 9
  Φωστήρας 7
Σύλλογος Συμμετοχές
  Τρίκαλα 7
  Καλαμάτα 7
  Πανηλειακός 7
  Λαμία 6
  Νίκη Βόλου 6 (7)
  Παναιγιάλειος 6 (7)
  Πανθρακικός 6
  Πλατανιάς 6
  Κόρινθος 5
  Εδεσσαϊκός 5
  Κέρκυρα 5
  Βύζας Μεγάρων 4
  Ρόδος 4
  Εθνικός Αστέρας 4
  Καλλιθέα 4
  Ακράτητος 4
Σύλλογος Συμμετοχές
  Βόλος 4
  Πανελευσινιακός 3
  Διαγόρας 3
  ΑΟΚ Κέρκυρα 3
  Καλλονή 3
  Χαλκηδόνα 2
  Ατρόμητος Πειραιά 1 (2)
  Μακεδονικός 1 (2)
  Παγκορινθιακός 1
  Μέγας Αλέξανδρος 1
  ΑΕ Νίκαιας 1
  Θερμαϊκός 1
  Ολυμπιακός Χαλκίδας 1
  Χαλκίδα 1
  Νάουσα 1
  Θρασύβουλος 1

1 Την περίοδο 1959–60 συμμετείχε ο Μέγας Αλέξανδρος Κατερίνης (μη ενεργό σήμερα σωματείο), πρόγονος του Πιερικού
2 Την περίοδο 1959–60 συμμετείχε ο Παγκορινθιακός (μη ενεργό σήμερα σωματείο), πρόγονος της Κορίνθου
3 Η Super League καταγράφει τον ΑΟ Κέρκυρα[75] και τον ΑΟΚ Κέρκυρα[76] ως διακριτά σωματεία

⁴ Ο Ηρακλής Θεσσαλονίκης (μαζί με τον Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό και Π.Α.Ο.Κ.) δεν έχει υποβιβαστεί ποτέ αγωνιστικά. Οι 4 υποβιβασμοί του Ηρακλή Θεσσαλονίκης (1979/80, 2010/11, 2016/17 και 2018/19) δεν αφορούν την αγωνιστική παρουσία του συλλόγου.

Συμμετοχές μόνο στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα

Οι παρακάτω σύλλογοι είχαν συμμετοχή μόνο στα χρόνια του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος. Δεν λαμβάνεται υπόψιν η περίοδος 1934–35 που δεν ολοκληρώθηκε.

Συμμετοχές Σύλλογοι
2 συμμετοχές Αστέρας Γκύζη, Μέγας Αλέξανδρος Θεσσαλονίκης, Φίλιπποι Καβάλας
1 συμμετοχή ΑΕΚ Καβάλας, Άρης Πειραιώς, Ασπίδα Ξάνθης, Γουδί, Ηρακλής Σερρών, Παναργειακός

Οι κυπριακές συμμετοχές

Κύριο λήμμα: Κυπριακές ομάδες στο ελληνικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου ανδρών

Ανάμεσα στις ομάδες με συμμετοχή στην Α΄ Εθνική καταγράφονται και πέντε κυπριακές, καθώς στα επτά χρόνια της περιόδου της Χούντας είχε καθιερωθεί η είσοδος στην ανώτερη ελληνική κατηγορία, της πρωταθλήτριας Κύπρου της προηγούμενης χρονιάς. Μετά την πτώση του καθεστώτος η πρακτική αυτή έπαψε να ισχύει. Οι συμμετοχές της Κύπρου είναι οι εξής:

Σύλλογος Συμμετοχές
  Ολυμπιακός Λευκωσίας 3
  Α.Ε.Λ. Λεμεσού 1
  Ε.Π.Α. Λάρνακας 1
  Ομόνοια 1
  Α.Π.Ο.Ε.Λ. 1

Ανά γεωγραφική περιφέρεια

Όλες οι γεωγραφικές περιφέρειες της Ελλάδας, καθώς και η Κύπρος, έχουν εκπροσωπηθεί από μία τουλάχιστον ενεργό σήμερα ομάδα στο πρωτάθλημα, με τις περισσότερες συμμετοχές να έχει η Αττική (21 ομάδες). Ακολουθούν σε εκπροσώπηση οι ομάδες από την Μακεδονία και την Πελοπόννησο. Στον αντίποδα, μόνο μία ομάδα, ο ΠΑΣ Γιάννινα, έχει εκπροσωπήσει την Ήπειρο.

 
Νομοί της Ελλάδας που έχουν εκπροσωπηθεί ή εκπροσωπούνται στη Superleague (από το 1959)
Περιφέρεια Σύνολο Σύλλογοι
Αττική
21
Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ, Πανιώνιος, Απόλλων Αθηνών, Εθνικός, Αιγάλεω, Ιωνικός, Προοδευτική, Αθηναϊκός, Ατρόμητος Αθηνών, Φωστήρας, Βύζας Μεγάρων, Ακράτητος, Εθνικός Αστέρας, Καλλιθέα, Πανελευσινιακός, Χαλκηδόνα, Θρασύβουλος, Ατρόμητος Πειραιά, A.E. Nίκαιας
Μακεδονία
(πλην Θεσσαλονίκης)
12
Πανσερραϊκός, Ηρακλής Σερρών, Δόξα Δράμας, Καβάλα, ΑΕΚ Καβάλας, Φίλιπποι Καβάλας, Πιερικός, Βέροια, Καστοριά, Εδεσσαϊκός, Νάουσα, Μ. Αλέξανδρος Κατερίνης
Πελοπόννησος
7
Παναχαϊκή, Καλαμάτα, Πανηλειακός, Παναιγιάλειος, Κόρινθος, Αστέρας Τρίπολης, Παγκορινθιακός
Θεσσαλονίκη
6
Π.Α.Ο.Κ., Άρης, Ηρακλής, Απόλλων Καλαμαριάς, Θερμαϊκός, Μακεδονικός
Κύπρος
5
Ολυμπιακός Λευκωσίας, Α.Ε. Λεμεσού, ΕΠΑ Λάρνακας, Ομόνοια, ΑΠΟΕΛ
Στερεά
5
Λεβαδειακός, Παναιτωλικός, Χαλκίδα, Ολυμπιακός Χαλκίδας, Λαμία
Θεσσαλία
5
Λάρισα, Ολυμπιακός Βόλου, Τρίκαλα, Νίκη Βόλου, Βόλος Ν.Π.Σ.
Θράκη
3
Ξάνθη, Πανθρακικός, Ασπίς Ξάνθης
Κρήτη
3
ΟΦΗ, Εργοτέλης, Πλατανιάς
Νησιά Αιγαίου
3
Ρόδος, Διαγόρας, Καλλονή
Νησιά Ιονίου
2
ΑΟ Κέρκυρα, ΑΟΚ Κέρκυρα
Ήπειρος
1
ΠΑΣ Γιάννινα

Γενική βαθμολογία (1959-60 ως και 2021-22)

Η γενική βαθμολογία υπολογίζεται με το σύστημα που ίσχυε κάθε περίοδο[77][78][79] και δεν περιλαμβάνει αγώνες κατάταξης (μονά ή διπλά μπαράζ και play off). Για τις θέσεις κατάταξης 2η-5η λήφθηκαν υπόψη τα Play Off. Από τη σεζόν 2019-20 ισχύει σύστημα διεξαγωγής δύο φάσεων.

Θ. Ομάδα Παρ. Σ.χρ. Β. Αγ. Ν. Ισ. Ητ. ΤερΥ ΤερΚ Π. 1η θ. 2η θ. 3η θ. 4η θ. 5η θ.
1  Ολυμπιακός 63 +63 4234 2016 1345 414 263 4056 1482 -5 32 15 9 3 1
2  Παναθηναϊκός 63 +63 3907 2016 1227 455 334 3763 1591 -35 17 19 14 3 6
3  ΑΕΚ 61 +7 3652 1948 1128 453 366 3559 1714 -22 10 16 18 9 4
4  Π.Α.Ο.Κ. 63 +63 3441 2016 988 518 501 3118 1959 -24 3 9 9 16 12
5  Άρης 57 +4 2690 1828 732 504 592 2250 1990 -15 1 6 8 8
6  Πανιώνιος 59 -1 2487 1873 643 495 735 2197 2360 -8 1 1 4 8
7  Ηρακλής 53 -4 2401 1686 623 469 594 2099 2011 -9 1 4 5
8  ΟΦΗ 44 +4 1718 1410 516 331 573 1757 1883 1 2 3 1
9  Απόλλων Σμύρνης 42 +2 1639 1363 395 362 605 1415 1805 -6 1 2 3
10  Εθνικός Πειραιώς 36 -22 1501 1164 356 326 482 1305 1552 -6 1 1
11  Ξάνθη 31 -1 1217 981 335 258 388 1126 1231 -12 1 2
12  Λάρισα 31 +5 1057 992 329 272 391 1076 1244 -6 1 1 1
13  Αιγάλεω 23 -14 1028 726 225 171 330 721 1039 -2 1 1
14  Πανσερραϊκός 24 -10 852 784 202 207 375 684 1075
15  Ατρόμητος 21 +13 844 664 218 198 247 576 791 -8 1 5
16  Παναχαϊκή 26 -18 843 852 230 227 395 849 1255 -15 1
17  Πιερικός 16 -28 763 516 151 133 232 581 777 -1 2
18  ΠΑΣ Γιάννινα 26 +2 757 833 257 226 350 865 1068 -96 3
19  Προοδευτική 15 -17 733 474 121 142 211 493 679 1
20  Καβάλα 19 -10 732 638 190 145 303 605 894
21  Δόξα Δράμας 21 -9 726 670 187 176 307 706 984 -6
22  Απόλλων Καλαμαριάς 20 -13 697 616 143 192 281 550 875 -8
23  Βέροια 17 -4 657 550 144 146 260 487 777 -16
24  Αστέρας Τρίπολης 15 +15 644 470 169 137 164 522 501 1 1 2
25  Ιωνικός 17 +1 615 545 163 148 234 596 769 -5 2
26  Λεβαδειακός 18 -2 571 564 163 124 277 538 804 -4
27  Παναιτωλικός 12 +9 398 377 102 102 174 244 504
28  Ολυμπιακός Βόλου 9 -10 383 298 83 69 146 270 446 1
29  Φωστήρας 7 -47 374 226 61 60 105 225 348
30  Τρίκαλα 7 -21 352 226 52 52 122 234 397 -1
31  Παναιγιάλειος 6 -55 318 180 48 42 90 157 278
32  Αθηναϊκός 9 -20 317 302 90 73 139 300 422
33  Εργοτέλης 9 -6 305 278 78 71 129 278 386
34  Καστοριά 10 -24 261 336 89 83 164 316 517 -1
35  Καλαμάτα 7 -20 257 234 58 65 111 235 374
36  Νίκη Βόλου 6 -6 251 184 36 40 108 143 333
37  Πανηλειακός 7 -17 249 230 66 51 113 261 358
38  Βύζας Μεγάρων 4 -53 247 132 43 29 60 151 209
39  Πλατανιάς 6 -3 209 188 55 44 89 180 253
40  Εδεσσαϊκός 5 -24 188 170 52 32 86 212 290
41  Πανθρακικός 6 -5 182 188 47 41 100 166 286
42 Λαμία 5 +5 164 159 35 58 66 116 203
43  Πανελευσινιακός 3 -22 145 98 20 34 44 92 156
44  Ολυμπιακός Λευκωσίας 3 -49 144 102 11 21 70 73 240 -1
45  Κέρκυρα 5 -8 137 150 32 41 77 132 210
46  Κόρινθος 5 -28 134 170 46 36 88 155 264
47  Εθνικός Αστέρας 4 -19 132 124 36 24 64 126 204
48  Βόλος 3 +3 114 99 28 30 41 108 139
49  Καλλιθέα 4 -15 110 120 24 38 58 133 181
50  Ρόδoς 4 -38 100 136 36 28 72 138 228
51  Καλλονή 3 -5 99 98 26 21 51 84 154
52  ΑΟΚ Κέρκυρα 3 -3 98 94 24 26 44 80 132
53  Ακράτητος 4 -15 90 116 22 24 70 112 219
54  Χαλκηδόνα 2 -16 83 60 23 14 23 74 77
55  Διαγόρας Ρόδου 3 -32 59 90 20 25 45 75 114 -6
56  Χαλκίδα 1 -52 56 34 7 8 19 38 61
57  Παγκορινθιακός 1 -61 55 30 9 7 14 27 45
58  Ολυμπιακός Χαλκίδας 1 -57 54 30 6 12 12 21 41
59  Μέγας Αλέξανδρος Κατερίνης 1 -61 47 30 4 9 17 27 60
60  Θερμαϊκός 1 -60 44 30 3 8 19 33 75
61  ΕΠΑ Λάρνακας 1 -50 43 34 3 4 27 23 76 -1
62  Ομόνοια Λευκωσίας 1 -48 42 34 1 7 26 22 71 -1
63  Ατρόμητος Πειραιά 1 -60 40 30 2 7 21 19 65 -1
64  ΑΕ Νικαίας 1 -61 39 30 2 5 23 20 73
65  ΑΕΛ Λεμεσού 1 -52 39 34 2 1 31 20 125
66  Μακεδονικός 1 -38 29 34 11 7 16 30 50
67  ΑΠΟΕΛ 1 -47 27 34 11 5 18 39 48
68  Νάουσα 1 -27 18 34 5 3 26 38 76
69  Θρασύβουλος 1 -12 14 30 3 5 22 22 53

Οι ελληνικές ομάδες στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις

Κύριο λήμμα: Πορεία των ελληνικών ομάδων στα ευρωπαϊκά κύπελλα ποδοσφαίρου

Οι σύλλογοι της Ελλάδας άρχισαν να αγωνίζονται σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις το 1959, συγκεκριμένα στο κύπελλο Πρωταθλητριών της UEFA και με πρώτο εκπρόσωπο τον Ολυμπιακό Πειραιώς,[σ 11] ο οποίος αποτέλεσε και την παρθενική ελληνική παρουσία στο κύπελλο Κυπελλούχων. Στο αντίστοιχο Κύπελλο Εκθέσεων, πρόδρομο του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ, η πρώτη ομάδα που εκπροσώπησε τη χώρα ήταν ο Ηρακλής. Συνολικά 20 σωματεία έχουν μετάσχει στις τρεις βασικές διοργανώσεις της Ένωσης Ευρωπαϊκών Ποδοσφαιρικών Ομοσπονδιών, με τις περισσότερες παρουσίες να έχουν οι Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός. Βάσει της αγωνιστικής πορείας των συλλόγων της κατά την εκάστοτε τελευταία πενταετία, η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια βρίσκεται τα τελευταία χρόνια μεταξύ 10ης και 14ης θέσης στην ειδική βαθμολογία που τηρεί η UEFA.[82]

Στατιστικά παικτών της Α΄ Εθνικής (1959- )

Στους παρακάτω πίνακες αναφέρονται οι ποδοσφαιριστές με τις περισσότερες συμμετοχές και οι κορυφαίοι σκόρερ στην Α΄ Εθνική.[83][84]

  • Όλοι απέκτησαν και την ελληνική υπηκοότητα, ο δε Μπατίστα (ανιψιός του Λίμα)[100] αποτελεί τον μοναδικό έγχρωμο ποδοσφαιριστή που έχει αγωνιστεί στην εθνική ανδρών Ελλάδας (οι τρεις πρώτοι σε εκείνες της χώρας τους).

Χορηγίες

Από το 2007 έως το 2015, χορηγός του πρωταθλήματος ήταν ο ΟΠΑΠ,[101] ενώ η διοργάνωση είχε τον τίτλο «Πρωτάθλημα ΟΠΑΠ» έως το 2011, όταν και μετονομάστηκε σε «Super League ΟΠΑΠ». To 2017, με κύριο χορηγό τη Σουρωτή και δευτερεύοντα χορηγό το Makedonia Palace, το πρωτάθλημα πήρε τον τίτλο «Super League Σουρωτή».[102] Ως το 2019 η διοργάνωση έφερε την ονομασία Super League Σουρωτή, με βάση τη σύναψη χορηγίας με την ομώνυμη εταιρεία.

Δείτε επίσης

Σημειώσεις

  1. ↑ "Σταθμό στην εξέλιξι του ελληνικού ποδοσφαίρου εσημείωσαν α) η καθιέρωσις Πανελληνίων Ποδοσφαιρικών Αγώνων το 1906 στας Αθήνας, β) η εισαγωγή και καλλιέργεια, ιδίως από το 1907-1911, του ποδοσφαίρου μεταξύ των μαθητών των γυμνασίων και των φοιτητών των διαφόρων πανεπιστημιακών σχολών..."
    "Από τους κυριωτέρους ποδοσφαιρικούς αγώνες που ετελέσθησαν προ των Βαλκανικών Πολέμων, θ' αναφέρουμε τους αγώνες Εθνικού Γ.Σ. - Πανελληνίου Γ.Σ. για το πανελλήνιο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα το 1906 με νικητή τον πρώτο, του Αγγλικού Στόλου - Εθνικού Γ.Σ. με 18-0 στο Φάληρο το 1906..."[14]
  2. ↑ 1906 > Ποδόσφαιρο
    "Γίνονται στην Αθήνα οι πρώτοι πανελλήνιοι ποδοσφαιρικοί αγώνες. Ο Εθνικός ΓΣ κερδίζει στον πρώτο τελικό τον Πανελλήνιο με σκορ 3-0. Ιδρύεται από ποδοσφαιριστές του Εθνικού ΓΣ ο πρώτος αμιγώς ποδοσφαιρικός σύλλογος της χώρας, που εδρεύει στο Γουδί. Ιδρυτής του ο Παναγής Βρυώνης, ποδοσφαιριστής της ελβετικής Σερβέτ. Στο Γουδί ανήκει και το πρώτο ποδοσφαιρικό γήπεδο που κατασκευάστηκε στους πρόποδες του Υμηττού."[11]
  3. ↑ πρόκειται για τον Ποδοσφαιρικό Όμιλο (πρόγονο του σημερινού Παναθηναϊκού ΑΟ) και όχι τον Πανελλήνιο ΓΣ, το διοικητικό συμβούλιο του οποίου είχε καταργήσει επίσημα το –ήδη αδρανοποιημένο– αντίστοιχο τμήμα το 1910, όντας το ποδόσφαιρο γρήγορα διαδιδόμενο στη νεολαία και άρα επικίνδυνα ανταγωνιστικό για τα υπόλοιπα αθλήματα που το σωματείο καλλιεργούσε[31]
  4. ↑ ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1912 από τη συνένωση των Ποδοσφαιρικού Ομίλου Αθηνών και ΣΠ Γουδή,[39] η οποία αποδείχτηκε βραχύβια όταν τα πρώην μέλη του δεύτερου σύντομα αποχώρησαν για να (επαν)ιδρύσουν τον ΑΠΟ Γουδή. Ωστόσο και σε αντίθεση με πηγή της εποχής,[40] κάποιες μεταγενέστερες πιστώνουν την κατάκτηση του πρωταθλήματος στο Νέον Γουδί.
  5. ↑ όπως είχε μετονομαστεί η ΕΠΣ Αθηνών-Πειραιώς από το 1921[44]
  6. ↑ Άρης Θεσσαλονίκης σύμφωνα με έντυπα της εποχής (κάνουν λόγο για Πανελλήνιο πρωτάθλημα που κρίθηκε σε έναν αγώνα τον Αύγουστο[47] και για πανελληνιονίκη Πειραϊκό Σύνδεσμο λόγω νίκης σε αυτόν επί της ομάδας της συμπρωτεύουσας)[48] ή Πανιώνιος Σμύρνης κατά τη θεώρηση σύγχρονων πηγών. Ο Α. Μπόμης αποδίδει στη διοργάνωση Αθηνών-Πειραιώς της ΕΠΣΕ με πρώτο τον Σύνδεσμο και δεύτερο τον Πανιώνιο, την ίδια διάσταση με τα άλλα πρωταθλήματα από το 1906 και παράλληλα αναφέρει ότι οι Πειραιώτες νικώντας τον Άρη κατέκτησαν έναν επιπλέον τίτλο, αλλά άτυπο.[49] Η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (ΓΓΑ) καταγράφει την ίδια διοργάνωση της ΕΠΣΕ και τον πρωταθλητή της Πειραϊκό, στη δε συνέχεια την επικράτησή του επί του αντίστοιχου της Θεσσαλονίκης χωρίς να τη συνδέει με κάποιο τίτλο.[50] Το RSSSF διαφωνεί με τις δύο προηγούμενες πηγές παρουσιάζοντας το πρωτάθλημα να κρίνεται σε αγώνα πλέι οφ εθνικού επιπέδου μεταξύ Συνδέσμου και Άρη, νικητών αντίστοιχα στις τοπικές διοργανώσεις της ΕΠΣ Αθηνών-Πειραιώς (δηλαδή της ΕΠΣΕ από το 1921) και της ΕΠΣ Μακεδονίας, σίγουρα όμως σφάλλει για τη δεύτερη που σχηματίστηκε στα τέλη του 1923.[51][52]
  7. ↑ "Ο Σύλλογος ούτος (σημ. Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών) έλαβεν (σημ. το 1908) ως επαμειβόμενον έπαθλον το κύπελλον της Επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων, όπερ κατά τους περυσινούς ομοίους αγώνας είχεν απομενηθή εις τον Σύλλογον Ποδοσφαιρίσεως «Γουδί»."[63]
  8. ↑ "Ο Σύλλογος ούτος (σημ. Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών) έλαβεν ως επαμειβόμενον έπαθλον το κύπελλον της Επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων, όπερ κατά τους περυσινούς ομοίους αγώνας είχεν απομενηθή εις τον Σύλλογον Ποδοσφαιρίσεως «Γουδί»."[63]
  9. ↑ έπειτα του 1908, καθώς ο πρώτος αθλητικός χώρος στην πόλη κατασκευάστηκε –πρόχειρα– με την ευκαιρία των Πανθεσσαλικών αγώνων Τρικάλων το Σεπτέμβριο του 1908,[66] κατά τους οποίους στον αγώνα επίδειξης ποδοσφαίρου επικράτησε ο Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών
  10. ↑ λογότυπο του πρωταθλήματος με διοργανώτρια αρχή την ΕΠΑΕ
  11. ↑ μία χρονιά πριν, οι Πειραιώτες είχαν επιλέξει να παραιτηθούν των αγώνων τους με την τουρκική Μπεσίκτας για τον προκαταρκτικό γύρο (φάση των 28)[80] της ίδιας διοργάνωσης, εξαιτίας τεταμένου κλίματος στις πολιτικές σχέσεις των δύο κρατών.[81]
  12. ↑ συνυπολογίζονται 2 εμφανίσεις στα μπαράζ διεκδίκησης του τίτλου κατά τις περιόδους 1959-60 και 1962-63 με τον Παναθηναϊκό (συμπτωματικά εναντίον της ΑΕΚ)[85] [86]
  13. ↑ συνυπολογίζεται η εμφάνιση στο μπαράζ τίτλου της περιόδου 1962-63 [86]
  14. ↑ σύμφωνα με βάση δεδομένων ποδοσφαίρου[87] και βιβλίο στατιστικής καταγραφής της ιστορίας του Ολυμπιακού,[88] το οποίο συνυπολογίζει την εμφάνιση στο μπαράζ τίτλου της περιόδου 1981-82 με το σύλλογο[89]
  15. ↑ συνυπολογίζονται οι εμφανίσεις στα 2 μπαράζ παραμονής της περιόδου 1964-65 [90][91] και τα ισάριθμα της 1965-66 με τον Παναιγιάλειο,[92] [93] όπως και το μπαράζ τίτλου της 1979-80 με τον Ολυμπιακό[94]
  16. ↑ σύμφωνα με βάση δεδομένων ποδοσφαίρου[95] και δύο βιβλία καταγραφής της ιστορίας του Ολυμπιακού,[96][97] τα οποία συνυπολογίζουν τις εμφανίσεις στα 2 μπαράζ τίτλου των περιόδων 1979-80 και 1981-82 με το σύλλογο[94] [89]
  17. ↑ συνυπολογίζεται η εμφάνιση στο μπαράζ τίτλου της περιόδου 1981-82 με τον Ολυμπιακό[89]
  18. ↑ συνυπολογίζονται τα 2 τέρματα στο μπαράζ τίτλου της περιόδου 1962-63 [86]
  19. ↑ συνυπολογίζεται το τέρμα στο μπαράζ τίτλου της περιόδου 1981-82 με τον Ολυμπιακό.[89] Αντίθετα από ορισμένες πηγές, δεν προσμετράται εκείνο στον αγώνα Ολυμπιακός-Αθηναϊκός 2-2 της 1990-91, ο οποίος διακόπηκε εξαιτίας εισβολής των γηπεδούχων οπαδών και κατακυρώθηκε υπέρ των φιλοξενούμενων με 0-2.
  20. ↑ συνυπολογίζονται τα 2 τέρματα στα μπαράζ παραμονής Παναιγιάλειος-Απόλλων Θ. 2-1 της περιόδου 1964-65 [90] και Παναιγιάλειος-Προοδευτική 1-0 της 1965-66 [93]
  21. ↑ συνυπολογίζεται το τέρμα στο μπαράζ τίτλου της περιόδου 1962-63 [86]

Παραπομπές

  1. ↑ Ποιοι είμαστε Αρχειοθετήθηκε 2014-11-20 στο Wayback Machine., ιστότοπος Super League Ελλάδα
  2. ↑ Ματέι για τη… μισή Σούπερ Λίγκα sport-fm.gr
  3. ↑ Από τον Κάμπο και στη Σούπερ Λίγκα Αρχειοθετήθηκε 2016-01-25 στο Wayback Machine. ethnos.gr
  4. ↑ «Superleague: Νέος πρόεδρος ο Βαγγέλης Μαρινάκης». Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2022.  |first1= missing |last1= in Authors list (βοήθεια)
  5. ↑ 5,0 5,1 συλλογικό έργο, Ελληνικός αθλητισμός • Ιστορική αναδρομή 1896-1996 / Στατιστικά όλων των αθλημάτων, έκδοση Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού (ΓΓΑ), Υφυπουργείο Αθλητισμού, Αθήνα 1997, τμ. Α΄, σελ. 29
  6. ↑ Προ τριακονταετίας (1η και 4η παράγραφος, ψηφιακή σελ. 162), εφημ. Η ΑΘΛΗΤΙΚΗ 04.02.1929, σελ. 2
  7. ↑ Αθλητισμός και όψεις της αστικής κοινωνικότητας • Γυμναστικά και αθλητικά σωματεία 1870-1922 Αρχειοθετήθηκε 2017-04-26 στο Wayback Machine., Χριστίνα Κουλούρη, έκδοση Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ), Αθήνα 1997, ISBN 960-7138-19-8, σελ. 172-173 [προσβάσιμο και μέσω του academia.edu]
  8. ↑ 8,0 8,1 Τάσσος Κ. Σταθόπουλος, Αχαϊκό ποδόσφαιρο, Εκατόν είκοσι χρόνια (1891-2010), Εκδόσεις Πικραμένος, Πάτρα 2010, ISBN 960-6628-27-6
  9. ↑ Πέτρου Λινάρδου, Φάνη Σκύφτρα, 100 χρυσά χρόνια προσφοράς στον αθλητισμό, Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος, Έκδοση Γ. Δετοράκης Α.Ε.Β.Ε., Αθήνα 1995, σελ. 56
  10. ↑ Βασίλειος Δ. Πελίγκος, Αθλητική ιστορία των Τρικάλων, έκδοση Φιλολογικού Ιστορικού Λογοτεχνικού Συνδέσμου (ΦΙΛΟΣ) Τρικάλων, Θεσσαλονίκη 1993, ISBN 960-3432-25-3, τμ. Β΄ (ποδόσφαιρο)
  11. ↑ 11,0 11,1 Ελληνικός αθλητισμός, ό.π, τμ. Α΄, σελ. 39
  12. ↑ Κουλούρη, ό.π, Πίνακας 1, σελ. 133-140
  13. ↑ Αρχείο > Πρωτάθλημα, ιστότοπος Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ)
  14. ↑ Τάκης Γ. Σακελλαρίου, Το ελληνικό και παγκόσμιο ποδόσφαιρο • Μελέτη ιστορική και θεωρητική εκλαϊκευμένη, έκδοση Επιτροπής Τύπου και Διαφωτίσεως ΕΠΟ, Αθήνα 1947, σελ. 55-57
  15. ↑ Γιάννης Διακογιάννης, 100 χρόνια ποδόσφαιρο, Εκδόσεις Μίλητος, Αθήνα 2006, ISBN 960-8460-08-5, σελ. 5-7
  16. ↑ Γιώργος Αλεξανδρής-Ηλίας Λέκκας, Η ιστορία του Ολυμπιακού • 71 χρόνια Ολυμπιακός, Εκδόσεις Γ.Χ Αλεξανδρή, Αθήνα 1996, τμ. Α, σελ. 4-5 και 8
  17. ↑ Πάνος Φιαμέγκος (συνεργ. Ν. Πετρόπουλος-στατιστικολόγος), Παναθηναϊκός, 1908-1998 • 90 χρόνια ιστορικής πορείας, Εκδόσεις Γ. Γεωργαλάς, Αθήνα 1998, σελ. 14-16, 18 και 87
  18. ↑ [1], εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ[νεκρός σύνδεσμος]
  19. ↑ εφημ. ΕΜΠΡΟΣ και ΣΚΡΙΠ, ψηφιοποιημένο αρχείο εφημερίδων από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος
  20. ↑ Κουλούρη, ό.π, σελ. 135 (Μάρτιος 1906) Αρχειοθετήθηκε 2012-08-28 στο Wayback Machine.
  21. ↑ Ανδρέας Μπόμης, Γκολ 2000 • Ένας αιώνας ποδόσφαιρο: αλμανάκ, ιστορία, σχόλια, Εκδόσεις Πελεκάνος, Αθήνα 2000, ISBN 978-000-4000-05-3, σελ. 38
  22. ↑ Greece - Final Table 1905/06, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (RSSSF) (Αγγλικά)
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 Μπόμης, ό.π, σελ. 39
  24. ↑ Greece - Final Table 1906/07, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  25. ↑ Greece - Final Table 1907/08, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  26. ↑ Greece - Final Table 1908/09, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  27. ↑ Greece - Final Table 1909/10, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  28. ↑ Αγώνες ποδοσφαιρίσεως, εφημ. ΕΜΠΡΟΣ, 01.11.1910, σελ. 3
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 29,4 Η ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου κατά την τελευταίαν 30ετίαν Αρχειοθετήθηκε 2015-02-19 στο Wayback Machine. (ψηφιακή σελ. 363), εφημ. ΑΘΛΗΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ, 22.06.1938, σελ. 3
  30. ↑ Greece - Final Table 1910/11, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  31. ↑ Κουλούρη, ό.π, 227-228 (σημείωση 79)[νεκρός σύνδεσμος]
  32. ↑ Πεννιές, εφημ. ΕΜΠΡΟΣ, 12.11.1911, σελ. 2
  33. ↑ Η ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου Αρχειοθετήθηκε 2015-02-19 στο Wayback Machine. (ψηφιακή σελ. 365), εφημ. ΑΘΛΗΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ, 22.06.1938, σελ. 5
  34. ↑ Κουλούρη, ό.π, σελ. 139 Αρχειοθετήθηκε 2012-08-28 στο Wayback Machine. (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1911)
  35. ↑ πρώτη στήλη, εφημ. ΕΜΠΡΟΣ, 11.02.1912, σελ. 2
  36. ↑ 36,0 36,1 Μπόμης, ό.π, σελ. 40
  37. ↑ Greece - Final Table 1911/12, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  38. ↑ Παύλος Ν. Μανιτάκης, 100 χρόνια νεοελληνικού αθλητισμού • 1830-1930, ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 1962, σελ. 320
  39. ↑ Αθηναϊκός Σύλλογος Ποδοσφαιρίσεως, εφημ. ΕΜΠΡΟΣ 28.04.1912, σελ. 5
  40. ↑ 40,0 40,1 Αγώνες σκοποβολής, εφημ. ΕΜΠΡΟΣ, 29.03.1914, σελ. 2
  41. ↑ Κουλούρη, ό.π, σελ. 139 Αρχειοθετήθηκε 2012-08-28 στο Wayback Machine. (Μάρτιος 1914)
  42. ↑ Σήφης Βοτζάκης (συνεργ. Βαγγέλης Μελέκογλου), 100 χρόνια Παναθηναϊκός • Η ιστορία 1908-2008, Εκδόσεις Α.Α Λιβάνη, Αθήνα 2008, ISBN 960-1418-75-X, σελ. 60
  43. ↑ Κουλούρη, ό.π, σελ. 139-140 Αρχειοθετήθηκε 2012-08-28 στο Wayback Machine.
  44. ↑ Περί της δράσεως της Ενώσεως των Ποδοσφ. Σωματείων Ελλάδος (ψηφιακή σελ. 74), περιοδ. ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΣ, Φεβρ. 1924, σελ. 10
  45. ↑ 45,0 45,1 Η Ιστορία της ΑΕΚ (μεταχρονολόγηση διοργανώσεων κατά ένα έτος), Πάνος Μακρίδης, έκδοση Αθλητικής Βιβλιοθήκης, εφημ. ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ, Αθήνα 1953, σελ. 20
  46. ↑ Greece - Final Table 1921/22, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  47. ↑ Ο ποδοσφαιρικός αγών Θεσσαλονίκης δια το πανελλήνιον πρωτάθλημα (ψηφιακή σελ. 26), περιοδ. ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΣ, Αύγ. 1923, σελ. 10
  48. ↑ Οι χθεσινοί μεγάλοι ποδοσφαιρικοί αγώνες, εφημ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, 13.08.1923, σελ. 4
  49. ↑ 49,0 49,1 Μπόμης, ό.π, σελ. 41
  50. ↑ συλλογικό έργο, Ελληνικός αθλητισμός • Ιστορική αναδρομή 1896-1996 / Στατιστικά όλων των αθλημάτων, έκδοση ΓΓΑ, Υφυπουργείο Αθλητισμού, Αθήνα 1997, τμ. Α΄, σελ. 51
  51. ↑ Η Ένωση > Ιστορία Αρχειοθετήθηκε 2016-02-07 στο Wayback Machine., επίσημος ιστότοπος ΕΠΣΜ
  52. ↑ ΓΓΑ, ό.π, τμ. Α΄, σελ. 54
  53. ↑ Greece - Final Table 1922/23, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  54. ↑ Μπόμης, ό.π, σελ. 41-42
  55. ↑ Greece - Final Table 1923/24, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  56. ↑ 56,0 56,1 56,2 Μπόμης, ό.π, σελ. 42
  57. ↑ Greece - Final Table 1924/25, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  58. ↑ Greece - Final Table 1925/26, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  59. ↑ Greece - Final Table 1926/27, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος, RSSSF (Αγγλικά)
  60. ↑ Κουλούρη, ό.π, σελ. 136 Αρχειοθετήθηκε 2012-08-28 στο Wayback Machine.
  61. ↑ Προκήρυξις αγώνων ποδοσφαιρίσεως, εφημ. ΕΜΠΡΟΣ, 31.01.1907, σελ. 4
  62. ↑ Τα αποτελέσματα του αγώνος της ποδοσφαιρίσεως, εφημ. ΕΜΠΡΟΣ, 26.02.1907, σελ. 2
  63. ↑ 63,0 63,1 εφημ. ΑΘΗΝΑΙ, 1908 [Σήφης Βοτζάκης (συνεργ. Βαγγέλης Μελέκογλου), 100 χρόνια Παναθηναϊκός • Η ιστορία 1908-2008, Εκδόσεις Α.Α Λιβάνη, Αθήνα 2008, ISBN 960-1418-75-X, σελ. 36]
  64. ↑ Κουλούρη, ό.π, σελ. 137 Αρχειοθετήθηκε 2012-08-28 στο Wayback Machine.
  65. ↑ Ο χθεσινός αγών ποδοσφαιρίσεως, εφημ. ΣΚΡΙΠ, 24.11.1908, σελ. 4
  66. ↑ Μανιτάκης, ό.π, σελ. 241-242
  67. ↑ Αγώνες, εφημ. ΣΚΡΙΠ, 12.05.1915, σελ. 3
  68. ↑ Στρατιωτικοί ποδοσφαιρικοί αγώνες[νεκρός σύνδεσμος], εφημ. ΕΜΠΡΟΣ, 27.03.1916, σελ. 2
  69. ↑ Κωδικοποιημένο Καταστατικό • Ε. Γενική Συνέλευση, Άρθρο 22: Εκπρόσωποι και ψήφοι (σελ. 12), ιστότοπος ΕΠΟ
  70. ↑ Νόμος 3479/2006 - ΦΕΚ 152/Α'/19.7.2006 Ίδρυση, οργάνωση και λειτουργία αθλητικών επαγγελματικών ενώσεων και άλλες διατάξεις Αρχειοθετήθηκε 2012-11-03 στο Wayback Machine., Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών Ισοκράτης
  71. ↑ Τελειώνει η κεντρική διαχείριση στα τηλεοπτικά της Σούπερ Λίγκας! Αρχειοθετήθηκε 2018-02-08 στο Wayback Machine. skai.gr
  72. ↑ Άρθρο 6ο Νόμος 2725/1999 - ΦΕΚ 77/Α'/23.05.2019 Επαγγελματικοί σύνδεσμοι ποδοσφαίρου
  73. ↑ «Διοίκηση». Ιστοσελίδα Super League. 16 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2019. 
  74. ↑ εμφάνιση Ολυμπιακού 2011-12, redstore.gr[νεκρός σύνδεσμος]
  75. ↑ Α.Ο. Κέρκυρας (archive) superleaguegreece.net
  76. ↑ Α.Ο.Κ. (archive) superleaguegreece.net
  77. ↑ Συλλογικό έργο (επιμ. Κώστας Κουκουλάς), Superleague 2010-11, σειρά Goalnews Magazine, ειδική έκδοση εφημ. Goal news, Αύγουστος 2010, σελ. 72
  78. ↑ Βαθμολογίες Ελληνικού Πρωταθλήματος 2007-08 - 2015-16 Ιστότοπος SuperLeague
  79. ↑ «Βαθμολογία 2019-2020». www.slgr.gr. www.slgr.gr. 
  80. ↑ Champions Cup 1958-59, Santiago Velasco, αθλητική βάση δεδομένων linguasport.com (Αγγλικά)
  81. ↑ Ευρωπαϊκές βραδιές με ελληνικό χρώμα, Εύη Μάνου, sport-fm.gr
  82. ↑ Member Associations > UEFA rankings > Association club coefficients, ιστότοπος Union of European Football Associations (UEFA) (Αγγλικά)
  83. ↑ Super League 2011-12: Οι «χρυσοί» αριθμοί, Γιάννης Λιαλιάτσης, onsports.gr (27-08-2011)
  84. ↑ Αφιέρωμα στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου ενόψει της νέας περιόδου, in.gr (29-08-2008)
  85. ↑ Ο «Παναθηναϊκός» ενίκησε την «ΑΕΚ» με 2-1, εφημ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 02.08.1960, σελ. 4
  86. ↑ 86,0 86,1 86,2 86,3 Η ΑΕΚ επί τέλους εκέρδισε το πρωτάθλημα Ελλάδος, εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 25.06.1963, σελ. 4
  87. ↑ Αναστάσιος Μητρόπουλος, βάση δεδομένων national-football-teams.com (Αγγλικά)
  88. ↑ Στάθης Αρβανίτης, Η ιστορία του Ολυμπιακού, με πλήρη στοιχεία 1925-2000 • 75 χρόνια θρύλου, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2000, ISBN 960-0329-45-1, σελ. 34 και 256
  89. ↑ 89,0 89,1 89,2 89,3 Το μπαράζ του ‘82 στο Βόλο, Γρηγόρης Δημακάκος, sportit.gr
  90. ↑ 90,0 90,1 Η Καλαμαριά υποβιβάζεται εις την Β’ Εθνική κατηγορία, εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 02.11.1965 σελ. 6
  91. ↑ Η Νίκη Βόλου κατετάγη δεκάτη τρίτη, εφημ. ΕΘΝΟΣ 08.11.1965, σελ. 10
  92. ↑ Το Αίγιον ενίκησε χθες με 1-0 την Προοδευτικήν και ελπίζει, εφημ. ΕΘΝΟΣ 07.07.1966, σελ. 6
  93. ↑ 93,0 93,1 Η Προοδευτική εσώθη εις βάρος των «Αιγιέων», εφημ. ΕΘΝΟΣ 11.07.1966, σελ. 6
  94. ↑ 94,0 94,1 Πώς έχασε το πρωτάθλημα ο Άρης, Στ. Ρεπανάς, εφημ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 25.05.1980, σελ. 10
  95. ↑ Βαγγέλης Κουσουλάκης, βάση δεδομένων national-football-teams.com (Αγγλικά)
  96. ↑ Αρβανίτης, ό.π, σελ. 35 και 256
  97. ↑ Αλεξανδρής-Λέκκας, ό.π, τμ. Β, σελ. 714 και 746
  98. ↑ 98,0 98,1 Νίκος Λυμπερόπουλος: Η μεγάλη καριέρα ενός αδικημένου παίκτη, Νίκος Γιαννόπουλος, contra.gr
  99. ↑ Νίκος Κατσαρός, Κώστας Νεστορίδης • Ο μάγος της μπάλας, Εκδόσεις Άγκυρα, Αθήνα 2008, ISBN 960-4226-25-8, σελ. 195
  100. ↑ Ντανιέλ Μπατίστα Λίμα • Further information, βάση δεδομένων transfermarkt.gr (Αγγλικά)
  101. ↑ Τα «έσπασε» με ΟΠΑΠ, χωρίς κεντρική χορηγία η Σούπερ Λιγκ, sports.in.gr
  102. ↑ Η Superleague παρουσίασε τα λογότυπα με τους νέους της χορηγούς! sport24.gr

Πηγές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πρωτάθλημα_Ελλάδας_ποδοσφαίρου_ανδρών&oldid=9549021"