Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας
- Για παλαιότερες διοικητικές διαιρέσεις, δείτε: Διοικητικές διαιρέσεις της Ελλάδας.
Η σημερινή διοικητική διαίρεση της Ελλάδας διαμορφώθηκε από το Πρόγραμμα Καλλικράτης[1] και από το Πρόγραμμα Κλεισθένης Ι [2] και ισχύει από την 1η Σεπτεμβρίου 2019. Σύμφωνα με αυτήν, η χώρα διαιρείται σε επτά αποκεντρωμένες διοικήσεις, δεκατρείς περιφέρειες και 332 δήμους. Οι περιφέρειες και οι δήμοι είναι αυτοδιοικούμενα νομικά πρόσωπα, δηλαδή οι αρχές τους εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία από τους εγγεγραμμένους δημότες και με τη σειρά τους διαιρούνται σε 74 Περιφερειακές ενότητες.
Πιο συγκεκριμένα:
- Πρωτοβάθμιος οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) είναι ο "δήμος". Διοικείται από δήμαρχο και δημοτικό συμβούλιο που εκλέγονται κάθε 5 έτη με καθολική ψηφοφορία. Κάθε δήμος χωρίζεται σε διαμερίσματα με την ονομασία «δημοτικές ενότητες».
- Δευτεροβάθμιος Ο.Τ.Α. είναι η "περιφέρεια", η οποία αντιστοιχεί σε μία ευρεία γεωγραφική περιοχή της χώρας. Διοικείται από περιφερειάρχη και περιφερειακό συμβούλιο που εκλέγονται κάθε 5 έτη (άλλαξε σε τέσσερα έτη, με το Σχέδιο Κλεισθένης Ι) με καθολική ψηφοφορία ανάμεσα στους εγγεγραμμένους δημότες των δήμων που υπάγονται στην περιφέρεια. Κάθε περιφέρεια διαιρείται σε «περιφερειακές ενότητες», οι οποίες συνήθως συμπίπτουν με τους νομούς. Κάθε περιφερειακή ενότητα διαθέτει δικό της αντιπεριφερειάρχη που προέρχεται από τον εκλογικό συνδυασμό του περιφερειάρχη.
- Η "αποκεντρωμένη διοίκηση" δεν αποτελεί θεσμό αυτοδιοίκησης αλλά διοικητικής αποκέντρωσης του κράτους. Περιλαμβάνει από 1 έως 12 νομούς και ο επικεφαλής της (με τον τίτλο «γενικός γραμματέας») διορίζεται από την Κυβέρνηση και συγκεντρώνει όλες τις αποφασιστικές αρμοδιότητες, το δε συμβούλιό της, στο οποίο συμμετέχουν οι οικείοι αιρετοί περιφερειάρχες και εκπρόσωποι των περιφερειακών ενώσεων δήμων, έχει κυρίως συμβουλευτικό χαρακτήρα.
Εξαίρεση σε όλα τα παραπάνω αποτελεί το Άγιο Όρος, το οποίο αποτελεί μεν ελληνικό έδαφος, αλλά αυτοδιοικείται αποκλειστικά με τους δικούς του θεσμούς βάσει του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Όρους του 1924. Έδρα (και μεγαλύτερος οικισμός, πληθυσμιακά), είναι οι Καρυές, ενώ βάσει της σημερινής Διοικητικής διαίρεσης της Ελλάδας, ονομάζεται επίσημα Ιερά Κοινότητα Αγίου Όρους, και διοικείται μονάχα από Διορισμένο Διοικητή, που τον διορίζει το κράτος (σε αντίθεση με τις υπόλοιπες περιοχές της χώρας, που διοικούνται από Περιφερειάρχη και Αντιπεριφερειάρχες, οι οποίοι εκλέγονται από τις Αυτοδιοικητικές Εκλογές, κάθε 4 χρόνια, και αναφέρονται παραπάνω).
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής
Επεξεργασία- Περιφερειακές Ενότητες Υπόλοιπης Αττικής: Ανατολική Αττική, Δυτική Αττική και Νήσοι
- Περιφερειακές Ενότητες Εντός Πολεοδομικού Συγκροτήματος Αθηνών-Πειραιώς: Βόρειος Τομέας, Κεντρικός Τομέας, Δυτικός Τομέας, Νότιος Τομέας και Πειραιάς
- Έδρα (και μεγαλύτερος Δήμος, πληθυσμιακά): Αθήνα
- Περιφερειακή ενότητα Κεντρικού Τομέα Αθηνών
- Περιφερειακή ενότητα Νοτίου Τομέα Αθηνών
- Περιφερειακή ενότητα Βορείου Τομέα Αθηνών
- Περιφερειακή ενότητα Δυτικού Τομέα Αθηνών
- Περιφερειακή ενότητα Πειραιώς
- Περιφερειακή ενότητα Νήσων
- Δήμοι: Δήμος Αγκιστρίου · Δήμος Αίγινας · Δήμος Κυθήρων · Δήμος Πόρου · Δήμος Σαλαμίνας · Δήμος Σπετσών · Δήμος Τροιζηνίας · Δήμος Ύδρας
- Περιφερειακή ενότητα Δυτικής Αττικής
- Περιφερειακή ενότητα Ανατολικής Αττικής
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας
Επεξεργασία- Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλίας: Καρδίτσα, Λάρισα, Μαγνησία, Σποράδες και Τρίκαλα
- Περιφερειακές Ενότητες Στερεάς Ελλάδας: Βοιωτία, Εύβοια, Ευρυτανία, Φθιώτιδα και Φωκίδα
- Έδρα (και μεγαλύτερη πόλη, πληθυσμιακά): Λάρισα
Περιφέρεια Θεσσαλίας
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Καρδίτσας
- Περιφερειακή ενότητα Λάρισας
- Δήμοι: Δήμος Αγιάς · Δήμος Ελασσόνας · Δήμος Κιλελέρ · Δήμος Λαρισαίων · Δήμος Τεμπών · Δήμος Τυρνάβου · Δήμος Φαρσάλων
- Περιφερειακή ενότητα Μαγνησίας
- Περιφερειακή ενότητα Σποράδων
- Δήμοι: Δήμος Αλοννήσου · Δήμος Σκιάθου · Δήμος Σκοπέλου
- Περιφερειακή ενότητα Τρικάλων
- Δήμοι: Δήμος Μετεώρων · Δήμος Πύλης · Δήμος Τρικκαίων · Δήμος Φαρκαδόνας
Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Βοιωτίας
- Περιφερειακή ενότητα Ευβοίας
- Περιφερειακή ενότητα Ευρυτανίας
- Δήμοι: Δήμος Αγράφων · Δήμος Καρπενησίου
- Περιφερειακή ενότητα Φθιώτιδας
- Περιφερειακή ενότητα Φωκίδας
- Δήμοι: Δήμος Δελφών · Δήμος Δωρίδος
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου - Δυτικής Μακεδονίας
Επεξεργασία- Περιφερειακές Ενότητες Ηπείρου: Άρτα, Θεσπρωτία, Ιωάννινα και Πρέβεζα
- Περιφερειακές Ενότητες Δυτικής Μακεδονίας: Γρεβενά, Καστοριά, Κοζάνη και Φλώρινα
- Έδρα (και μεγαλύτερη πόλη, πληθυσμιακά): Ιωάννινα
Περιφέρεια Ηπείρου
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Άρτας
- Περιφερειακή ενότητα Θεσπρωτίας
- Δήμοι: Δήμος Ηγουμενίτσας · Δήμος Σουλίου · Δήμος Φιλιατών
- Περιφερειακή ενότητα Ιωαννίνων
- Περιφερειακή ενότητα Πρέβεζας
- Δήμοι: Δήμος Ζηρού · Δήμος Πάργας · Δήμος Πρέβεζας
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Γρεβενών
- Δήμοι: Δήμος Γρεβενών · Δήμος Δεσκάτης
- Περιφερειακή ενότητα Καστοριάς
- Δήμοι: Δήμος Καστοριάς · Δήμος Νεστορίου · Δήμος Άργους Ορεστικού
- Περιφερειακή ενότητα Κοζάνης
- Δήμοι: Δήμος Βοΐου · Δήμος Εορδαίας · Δήμος Κοζάνης · Δήμος Σερβίων · Δήμος Βελβεντού
- Περιφερειακή ενότητα Φλώρινας
- Δήμοι: Δήμος Αμυνταίου · Δήμος Πρεσπών · Δήμος Φλώρινας
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
Επεξεργασία- Περιφερειακές Ενότητες Πελοποννήσου: Αργολίδα, Αρκαδία, Κορινθία, Λακωνία και Μεσσηνία
- Περιφερειακές Ενότητες Δυτικής Ελλάδας: Αιτωλοακαρνανία, Αχαΐα και Ηλεία
- Περιφερειακές Ενότητες Ιονίων Νήσων: Κέρκυρα, Κεφαλλονιά, Ιθάκη, Λευκάδα και Ζάκυνθος
- Έδρα (και μεγαλύτερη πόλη, πληθυσμιακά): Πάτρα
Περιφέρεια Πελοποννήσου
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Αργολίδας
- Περιφερειακή ενότητα Αρκαδίας
- Περιφερειακή ενότητα Κορινθίας
- Περιφερειακή ενότητα Λακωνίας
- Περιφερειακή ενότητα Μεσσηνίας
Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας
- Περιφερειακή ενότητα Αχαΐας
- Περιφερειακή ενότητα Ηλείας
Περιφέρεια Ιονίων Νήσων
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Ζακύνθου
- Δήμοι: Δήμος Ζακύνθου
- Περιφερειακή ενότητα Κέρκυρας
- Περιφερειακή ενότητα Κεφαλληνίας
- Δήμοι: Δήμος Αργοστολίου · Δήμος Ληξουρίου · Δήμος Σάμης
- Περιφερειακή ενότητα Ιθάκης
- Δήμοι: Δήμος Ιθάκης
- Περιφερειακή ενότητα Λευκάδας
- Δήμοι: Δήμος Λευκάδας · Δήμος Μεγανησίου
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου
Επεξεργασία- Περιφερειακές Ενότητες Βορείου Αιγαίου: Ικαρία, Λήμνος, Λέσβος, Σάμος και Χίος
- Περιφερειακές Ενότητες Νοτίου Αιγαίου: Άνδρος, Θήρα, Κάλυμνος κ.α.
- Έδρα: Πειραιάς (δεν ανήκει ωστόσο, διοικητικά στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου)
- Μεγαλύτερη πόλη (πληθυσμιακά): Μυτιλήνη
Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Ικαρίας
- Δήμοι: Δήμος Ικαρίας · Δήμος Φούρνων Κορσεών
- Περιφερειακή ενότητα Λέσβου
- Δήμοι: Δήμος Δυτικής Λέσβου · Δήμος Μυτιλήνης
- Περιφερειακή ενότητα Λήμνου
- Δήμοι: Δήμος Αγίου Ευστρατίου · Δήμος Λήμνου
- Περιφερειακή ενότητα Σάμου
- Περιφερειακή ενότητα Χίου
- Δήμοι: Δήμος Οινουσσών · Δήμος Χίου · Δήμος Ηρωικής Νήσου Ψαρών
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Άνδρου
- Δήμοι: Δήμος Άνδρου
- Περιφερειακή ενότητα Θήρας
- Δήμοι: Δήμος Ανάφης · Δήμος Θήρας · Δήμος Ιητών · Δήμος Σικίνου · Δήμος Φολεγάνδρου
- Περιφερειακή ενότητα Καλύμνου
- Δήμοι: Δήμος Αγαθονησίου · Δήμος Αστυπάλαιας · Δήμος Καλυμνίων · Δήμος Λειψών · Δήμος Λέρου · Δήμος Πάτμου
- Περιφερειακή ενότητα Καρπάθου
- Δήμοι: Δήμος Καρπάθου · Δήμος Ηρωικής Νήσου Κάσου
- Περιφερειακή ενότητα Κέας-Κύθνου
- Δήμοι: Δήμος Κέας · Δήμος Κύθνου
- Περιφερειακή ενότητα Κω
- Δήμοι: Δήμος Κω · Δήμος Νισύρου
- Περιφερειακή ενότητα Μήλου
- Δήμοι: Δήμος Κιμώλου · Δήμος Μήλου · Δήμος Σερίφου · Δήμος Σίφνου
- Περιφερειακή ενότητα Μυκόνου
- Δήμοι: Δήμος Μυκόνου
- Περιφερειακή ενότητα Νάξου
- Περιφερειακή ενότητα Πάρου
- Δήμοι: Δήμος Αντιπάρου · Δήμος Πάρου
- Περιφερειακή ενότητα Ρόδου
- Δήμοι: Δήμος Μεγίστης · Δήμος Ρόδου · Δήμος Σύμης · Δήμος Τήλου · Δήμος Χάλκης
- Περιφερειακή ενότητα Σύρου
- Δήμοι: Δήμος Σύρου - Ερμούπολης
- Περιφερειακή ενότητα Τήνου
- Δήμοι: Δήμος Τήνου
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης
Επεξεργασία- Περιφερειακές Ενότητες Κρήτης: Ηράκλειο, Λασίθι, Ρέθυμνο και Χανιά
- Έδρα (και μεγαλύτερη πόλη, πληθυσμιακά): Ηράκλειο
Περιφέρεια Κρήτης
ΕπεξεργασίαΑποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης
Επεξεργασία- Περιφερειακές Ενότητες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης: Δράμα, Έβρος, Θάσος, Καβάλα, Ξάνθη και Ροδόπη
- Περιφερειακές Ενότητες Κεντρικής Μακεδονίας: Ημαθία, Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Πέλλα, Πιερία, Σέρρες και Χαλκιδική
- Έδρα (και μεγαλύτερη πόλη, πληθυσμιακά): Θεσσαλονίκη
Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Δράμας
- Περιφερειακή ενότητα Έβρου
- Περιφερειακή ενότητα Καβάλας
- Δήμοι: Δήμος Καβάλας · Δήμος Νέστου · Δήμος Παγγαίου
- Περιφερειακή ενότητα Θάσου
- Δήμοι: Δήμος Θάσου
- Περιφερειακή ενότητα Ξάνθης
- Δήμοι: Δήμος Αβδήρων · Δήμος Μύκης · Δήμος Ξάνθης · Δήμος Τοπείρου
- Περιφερειακή ενότητα Ροδόπης
- Δήμοι: Δήμος Αρριανών · Δήμος Ιάσμου · Δήμος Κομοτηνής · Δήμος Μαρωνείας-Σαπών
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Επεξεργασία- Περιφερειακή ενότητα Ημαθίας
- Περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης
- Περιφερειακή ενότητα Κιλκίς
- Δήμοι: Δήμος Κιλκίς · Δήμος Παιονίας
- Περιφερειακή ενότητα Πέλλας
- Δήμοι: Δήμος Αλμωπίας · Δήμος Έδεσσας · Δήμος Πέλλας · Δήμος Σκύδρας
- Περιφερειακή ενότητα Πιερίας
- Περιφερειακή ενότητα Σερρών
- Περιφερειακή ενότητα Χαλκιδικής
Αναφορές
Επεξεργασία- ↑ «Ν. 3852/2010» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 27 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2015.
- ↑ ν.4555/2018 ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018