Ιωάννα Α΄ της Νάπολης
Η Ιωάννα Α΄ της Νάπολης (Giovanna I di Napoli, 1327 - 12 Μαΐου 1382) μέλος του Οίκου των Καπετιδών-Ανζού ήταν Βασίλισσα της Νεαπόλεως, Κόμισσα της Προβηγκίας και του Φορκαλκιέ (1343 - 1382), πριγκίπισσα της Αχαΐας (1373 - 1381) και τιτλούχος βασίλισσα των Ιεροσολύμων και της Σικελίας (1343 - 1382). Η Ιωάννα Α΄ της Νάπολης ήταν κόρη του Καρόλου της Καλαβρίας του γιου του Ροβέρτου του Σοφού και της Μαρίας των Βαλουά, αδελφής του Φιλίππου ΣΤ΄ της Γαλλίας. Τη μεγάλη περίοδο που ήταν βασίλισσα, βρέθηκε στο κέντρο αμέτρητων συγκρούσεων και παντρεύτηκε τέσσερις φορές. Η ημερομηνία που γεννήθηκε αμφισβητείται, μερικές πηγές την τοποθετούν τον Μάρτιο του 1328, άλλες το 1326.[6][7]
Ιωάννα Α΄ της Νάπολης | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Giovanna I (Ιταλικά) |
Γέννηση | 1326[1] Νάπολη |
Θάνατος | 27 Ιουλίου 1382[2] ή 22 Μαΐου 1382[3] Muro Lucano |
Αιτία θανάτου | ασφυξία |
Συνθήκες θανάτου | ανθρωποκτονία |
Τόπος ταφής | Σάντα Κιάρα |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | πολιτικός |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Ιάκωβος Δ´ της Μαγιόρκας (από 1363)[4] Ανδρέας της Καλαβρίας (από 1333)[4] Λουδοβίκος Α΄ της Νάπολης (από 1346)[4] Όθων του Γκρουμπενχάγκεν (από 1376)[4] |
Τέκνα | Catherine of Naples Frances of Naples Charles Martel |
Γονείς | Κάρολος της Καλαβρίας και Μαρία του Βαλουά |
Αδέλφια | Μαρία της Καλαβρίας[5] Charles Martel |
Οικογένεια | Οίκος των Καπετιδών-Ανζού |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Πρίγκιπας της Αχαΐας |
Βραβεύσεις | Χρυσό Τριαντάφυλλο |
Θυρεός | |
Σχετικά πολυμέσα | |
Άνοδος στον θρόνο
ΕπεξεργασίαΠρώτα χρόνια
ΕπεξεργασίαΗ Ιωάννα ήταν τέταρτο παιδί των γονέων της αλλά το μεγαλύτερο που επέζησε, τα μεγαλύτερα αδέλφια της που πέθαναν σε βρεφική ηλικία ήταν : η Ελοίσα (Ιανουάριος 1325 - 27 Δεκεμβρίου 1325), η Μαρία (Απρίλιος 1326 - 1328) και ο Κάρολος Μαρτέλος (13 Απριλίου 1327 - 21 Απριλίου 1327), έγινε η επόμενη διάδοχος του παππού της μετά τον θάνατο του πατέρα της (9 Νοεμβρίου 1328).[8] Η μητέρα της είχε μείνει έγκυος στο πέμπτο παιδί τη Μαρία που γεννήθηκε τον Μάιο του 1329, σε δύο χρόνια (23 Οκτωβρίου 1331) η Μαρία του Βαλουά πέθανε σε προσκύνημα στο Μπάρι.[9] Με τον θάνατο του δούκα της Καλαβρίας ο βασιλιάς Ροβέρτος βρέθηκε σε σοβαρό πρόβλημα διαδοχής, έπρεπε να διαλέξει ανάμεσα στη μεγαλύτερη εγγονή του και τους ανιψιούς του. Οι απόγονοι του μεγαλύτερου αδελφού του Καρόλου Μαρτέλου είχαν παραιτηθεί από τον θρόνο της Νεαπόλεως και ο Ροβέρτος επέλεξε διάδοχο την Ιωάννα, δέχτηκε όρκο υποτέλειας από τους ευγενείς και ανακηρύχτηκε δούκισσα της Καλαβρίας (26 Σεπτεμβρίου 1333) και πριγκίπισσα του Σαλέρνο (26 Ιουνίου 1334).
Πρώτος γάμος
ΕπεξεργασίαΟ Ροβέρτος για να συμφιλιωθεί με τους απογόνους του μεγαλύτερου αδελφού του τακτοποίησε τον γάμο της εγγονής του με τον εξάχρονο Ανδρέα δεύτερο γιο του ανιψιού του Καρόλου Α΄ της Ουγγαρίας, ο Ανδρέας της Καλαβρίας μέσω του παππού του είχε περισσότερα δικαιώματα στον θρόνο της Νεαπόλεως από τον Ροβέρτο και από την εγγονή του. Μετά την υπογραφή της γαμήλιας συνθήκης (8 Νοεμβρίου 1332) ακολούθησε ο γάμος στη Βασιλική Αγίας Κλάρας (26 Σεπτεμβρίου 1333) παρά το γεγονός ότι το ζεύγος ήταν ακόμα σε νηπιακή ηλικία αφού ο Ανδρέας ήταν έξι ετών και η Ιωάννα πέντε, μετά την τελετή ο Ανδρέας πήρε τον τίτλο του δούκα της Καλαβρίας και άρχισε να ζει στη Νάπολη.
Όταν πέθανε ο βασιλιάς Ροβέρτος (20 Ιανουαρίου 1343) είδαν όλοι με έκπληξη στη διαθήκη του ότι είχε αποκλείσει τον μικρό Ανδρέα, αν η Ιωάννα πέθαινε χωρίς απογόνους θα τη διαδεχόταν η μικρότερη αδελφή της Μαρία.[10][11] Η Ιωάννα έπρεπε να ετοιμαστεί για τον ρόλο της βασίλισσας, ορίστηκε συμβούλιο αντιβασιλείς με Ναπολιτσιάνους ευγενείς υπό την προεδρία της θετής της γιαγιάς Σάντσας της Μαγιόρκας.[12] Ο πάπας βλέποντας την ανικανότητα της αντιβασιλείας έστειλε τον καρδινάλιο Αμωρί ντε Σατελού.[13] Αμέσως ξέσπασαν σκληρές συγκρούσεις ανάμεσα στα μέλη της Ανδεγαυικής οικογένειας, αυτοί που βρέθηκαν στο επίκεντρο ήταν :
Με τον γάμο του Καρόλου του Δυρραχίου με τη Μαρία πριγκίπισσα της Άλμπα (21 Απριλίου 1343) μικρότερη αδελφή της βασίλισσας Ιωάννας Α΄ ο κλάδος του Δυρραχίου απέκτησε τα μεγαλύτερα δικαιώματα διαδοχής.
Βασίλισσα της Νεαπόλεως
ΕπεξεργασίαΌταν η Ιωάννα ενηλικιώθηκε περίμενε να γίνει η επίσημη στέψη της, ήθελε να στεφτεί μόνη βασίλισσα της Νεαπόλεως σύμφωνα με τη διαθήκη του παππού της, ο Πάπας Κλήμης ΣΤ΄ συμφώνησε και προχώρησε στη στέψη (28 Αυγούστου 1344).[6][14] Ο Ανδρέας βρέθηκε στην τελετή, δέχτηκε τον τίτλο του βασιλιά αλλά αποκλείστηκε από τη διακυβέρνηση, εξοργισμένος αποφάσισε να διεκδικήσει τα δικαιώματα του. Ο Ανδρέας φοβήθηκε και έστειλε γράμμα στη μητέρα του Ελισάβετ της Πολωνίας, βασίλισσα της Ουγγαρίας, της ζήτησε να έρθει μαζί της στην Ουγγαρία επειδή φοβόταν για τη ζωή του. Η Ελισάβετ έκανε μια σύντομη επίσκεψη στον πάπα και τον παρακάλεσε να ζητήσει νέα στέψη της Ιωάννας με τον γιο της, κατόπιν πριν επιστρέψει στην Ουγγαρία συνάντησε τον Ανδρέα και του έδωσε ένα δακτυλίδι για να τον προστατέψει από τον φόνο και το δηλητήριο. Η Ιωάννα έχασε τη μεγαλύτερη σύμμαχο όταν η θετή γιαγιά της Σάντσα της Μαγιόρκας αποσύρθηκε σε μοναστήρι αλλά κράτησε σταθερά σκληρή αντίσταση εναντίον της στέψης του Ανδρέα. Ο πάπας είχε συμφωνήσει μαζί της ότι θα μπορούσε να στέψει συμβασιλέα τον Ανδρέα αλλά μονάχα η δική της ήταν "ευλογημένη από τον θεό". Το καλοκαίρι του 1344 η Ιωάννα αρρώστησε και ο σύζυγος της προκάλεσε σκληρά την κοινή γνώμη με την απελευθέρωση των αδελφών Πιπίνι που είχαν φυλακιστεί από τον Ροβέρτο τον Σοφό για λεηλασίες, φόνους και προδοσία και είχε γίνει κατάσχεση της περιουσίας τους, οι ευγενείς που είχαν κερδίσει την περιουσία των αδελφών Πιπίνι βρίσκονταν τότε σε σκληρή σύγκρουση με τον Ανδρέα.
Δολοφονία του Ανδρέα της Καλαβρίας
ΕπεξεργασίαΟι ευγενείς από φόβο μήπως αλλάξει γνώμη ο πάπας αποφάσισαν να τον θανατώσουν, σε ένα κυνηγητικό ταξίδι στην Αβέρσα οι συνωμότες τον συνέλαβαν όταν έβγαινε τη νύχτα από το δωμάτιο του ενώ η Ιωάννα κοιμόταν, ένας υπηρέτης έκλεισε την πόρτα για να μην δραπετεύσει. Μετά από άγρια πάλη οι συνωμότες στραγγάλισαν τον Ανδρέα με ένα κορδόνι και πέταξαν το πτώμα του από το παράθυρο. Η Ουγγαρέζα νοσοκόμα του Ανδρέα Ισόλδη το μετέφερε στην εκκλησία των μοναχών και παρέμεινε μέχρι το επόμενο πρωί, όταν έφτασαν οι απεσταλμένοι από την Ουγγαρία τους είπε αναλυτικά στη γλώσσα τους τι έγινε και πληροφόρησαν τον βασιλιά τους. Η Ιωάννα στιγματίστηκε για όλη την υπόλοιπη ζωή της με τον φόνο αν και εισήχθη δυο φορές σε δίκη και αθωώθηκε, ο Λουδοβίκος Α΄ της Ουγγαρίας έκανε πολλές εκστρατείες στη Νάπολη για να εκδικηθεί τον φόνο του αδελφού του.[15] Η Ιωάννα Α΄ γέννησε μετά τη δολοφονία του Ανδρέα έναν μεταθανάτιο γιο τον Κάρολο Μαρτέλο (25 Δεκεμβρίου 1345) που ανακηρύχτηκε δούκας της Καλαβρίας, πρίγκιπας του Σαλέρνο (11 Δεκεμβρίου 1346) και διάδοχος της Νεαπόλεως.
Πόλεμοι
ΕπεξεργασίαΠόλεμος με το Πεδεμόντιο
ΕπεξεργασίαΜε την άνοδο της Ιωάννας στον θρόνο οι λόρδοι του βορά βρήκαν μεγάλη ευκαιρία να επεκταθούν σε βάρος της Νάπολης, ο Ιωάννης Β΄ του Μομφερράτου κατέκτησε την Αλεσσάντρια, την Άστι, την Τορτόνα, την Μπρα και την Άλμπα (1344). Η Ιωάννα έστειλε τον αντιβασιλιά της Ρεφόρς ντ' Αγκούλτ να τον αντιμετωπίσει αλλά συνετρίβη και σκοτώθηκε στη μάχη του Γκαμενάριο (23 Απριλίου 1345).[16] Ο Ιωάννης του Μομφερράτου κατέλαβε το Τσιέρι μαζί με τα εδάφη του Ιακώβου του Πεδεμοντίου που ήταν ο κύριος σύμμαχος της Ιωάννας, η Ιωάννα κάλεσε σε βοήθεια τον ξάδελφο της Αμεδαίο ΣΤ΄ της Σαβοΐας (1347) που έδιωξαν μαζί τους εισβολείς τον Ιούλιο. Η Ιωάννα απέκτησε στη συνέχεια νέους συμμάχους τον Τόμας Β΄, μαρκήσιο του Σαλούτσο και τον Χούμπερτ Β΄ του Βιενουά που ανακατέλαβαν όλα τα εδάφη της στον βορά.[17]
Δεύτερος γάμος
ΕπεξεργασίαΌταν έγιναν γνωστά τα σχέδια της να παντρευτεί σε δεύτερο γάμο έναν από τους ξαδέλφους της από τον κλάδο του Τάραντα και όχι τον Στέφανο της Σλαβονίας μικρότερο αδελφό του Ανδρέα οι Ούγγροι την κατηγόρησαν ανοιχτά για τον φόνο του. Ο Λουδοβίκος του Τάραντα γνώριζε τη Ναπολιτσιάνικη πολιτική σαν έμπειρος πολεμιστής αφού τον είχε αναθρέψει η Αικατερίνη του Βαλουά-Κουρτεναί θεία της Ιωάννας. Όταν η Ιωάννα εκδήλωσε πρόθεση να τον παντρευτεί ο αδελφός του Ροβέρτος του Τάραντα συμμάχησε με τον ξάδελφο τους Κάρολο του Δυρραχίου. Πολλοί αυλικοί και υπηρέτες της Ιωάννας βασανίστηκαν ή εκτελέστηκαν, ανάμεσα τους η Σικελή κυβερνήτης Φιλίππη από την Κατάνια και η οικογένεια της. Ο Λουδοβίκος Α΄ της Ουγγαρίας μπήκε αρχηγός των Ουγγρικών δυνάμεων αλλά πριν φτάσει στις πύλες της Νάπολης έγινε γνωστό στους κατοίκους της πόλης ότι οι Ούγγροι ήταν έτοιμοι να εισβάλουν. Η Ιωάννα έκλεισε ειρήνη με το Βασίλειο της Σικελίας για να αποφύγει πόλεμο σε διπλό μέτωπο και παντρεύτηκε τον Λουδοβίκο του Τάραντα χωρίς άδεια από τον πάπα που ήταν απαραίτητη λόγω συγγένειας. Σε αναμονή του γάμου τους ο Λουδοβίκος έγινε στρατηγός και προστάτης του βασιλείου (1 Μαΐου 1347) με τον Κάρολο του Δυρραχίου, σε έναν μήνα έγινε αντιβασιλιάς (20 Ιουνίου 1347). Ο δεύτερος γάμος έριξε σημαντικά τη δημοτικότητα της βασίλισσας στους Ναπολιτσιάνους.[18]
Η Ουγγρική επίθεση
ΕπεξεργασίαΟ Λουδοβίκος μεγαλύτερος αδελφός του Ανδρέα βρήκε την ευκαιρία να καταλάβει τη Νάπολη και να την ενσωματώσει στο βασίλειο του, ο στρατός του πήγε στη Λ' Άκουιλα (10 Μαίου 1347).[19] Τα Ουγγρικά στρατεύματα έφτασαν στο Μπενεβέντο έτοιμα να επιτεθούν στο βασίλειο της Νεαπόλεως (11 Ιανουαρίου 1348).[20] Η Ιωάννα μπροστά στην απειλή αποσύρθηκε στο Καστέλ Νουόβο και με εμπιστοσύνη στους κατοίκους της Μασσαλίας ετοίμασε τη δραπέτευση της για να αποφύγει την εκδίκηση του Λουδοβίκου. Περιμένοντας την επιστροφή του συζύγου της δραπέτευσε με δύο γαλέρες του Μασσαλού Ζακ ντε Γκομπέρτ για την Προβηγκία με τον πιστό οπαδό της Ερρίκο Καρατσιόλο.[21] Ο Λουδοβίκος του Τάραντα έφτασε στη Νάπολη την επόμενη μέρα και δραπέτευσε με άλλη γαλέρα.[22] Μετά την άλωση της Νεάπολης ο Λουδοβίκος διέταξε την εκτέλεση του κουνιάδου της Ιωάννας και ξαδέλφου του Καρόλου του Δυρραχίου, αποκεφαλίστηκε (23 Ιανουαρίου 1348) συμβολικά στην ίδια θέση που δολοφονήθηκε ο Ανδρέας. Ο μικρός γιος της Ιωάννας Κάρολος Μαρτέλος μεταφέρθηκε από τη μητέρα του στο Βασίλειο της Ουγγαρίας, στην αυλή του θείου του στο Βίσεγκραντ όπου πέθανε σε ηλικία δύο ετών (10 Μαΐου 1348).[23][24][25]
Εξορία στην Προβηγκία
ΕπεξεργασίαΗ Ιωάννα έφτασε στη Μασσαλία και οι κάτοικοι τη δέχτηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό (20 Ιανουαρίου 1348).[26] Ορκίστηκε να διατηρήσει τα προνόμια της πόλης και δέχτηκε όρκο υποταγής από τους κατοίκους, ένωσε τα δυο τμήματα της πόλης σε μια διοικητική μονάδα. Μετέβη κατόπιν στην Αιξ-αν-Προβάνς της Προβηγκίας που οι κάτοικοι τη δέχτηκαν αντίθετα με μεγάλη εχθρότητα, η Ιωάννα ορκίστηκε ότι δεν θα κάνει το παραμικρό εναντίον της Προβηγκίας και θα της επιτρέψει να διοικηθούν με τοπικούς κόμητες.[27] Η Ιωάννα αναχώρησε για την Αβινιόν στις 15 Μαρτίου για προσωπική συνάντηση με τον πάπα Κλήμη ΣΤ΄, ο σύζυγος της Λουδοβίκος Α΄ της Νάπολης συναντήθηκε μαζί της στο Αιγκ-Μορτ. Ο στόχος της επίσκεψης στον πάπα ήταν τριπλός : ήθελε να πάρει απαλλαγή για τον δεύτερο γάμο της, απαλλαγή για τον φόνο του Αντρέα και βοήθεια για να ανακτήσει το βασίλειο της. Ο πάπας έδωσε στο ζεύγος την επιθυμητή απαλλαγή και διόρισε μια επιτροπή για να εξετάσει τις συνθήκες δολοφονίας του Ανδρέα, αγόρασε την πόλη της Αβινιόν με 80.000 φιορίνια που ουσιαστικά διαχωρίστηκε από την Προβηγκία.[28][29] Η Ιωάννα στη δίκη που ακολούθησε αθωώθηκε από τον πάπα.[28] Την περίοδο που έμενε στην Αβινιόν από τα τέλη Ιουνίου γέννησε το δεύτερο παιδί της και πρώτο από τον δεύτερο γάμο της την Αικατερίνη.
Η Ιωάννα όταν έμαθε ότι ξέσπασε η Μαύρη πανώλη και ο Λουδοβίκος της Ουγγαρίας εγκατέλειψε τη Νάπολη έφυγε από την Αβινιόν (21 Ιουλίου 1348) και επέστρεψε στη Νάπολη (17 Αυγούστου 1348).[30] Σε έναν μήνα μετά την άφιξη της έδιωξε τον Καγκελάριο Ντ'Ακούλτ και τοποθέτησε στη θέση του τον Τζιοβάννι Μπαρέλλι, το κοινό έντονα δυσαρεστημένο ζήτησε την επαναφορά του Ντ'Ακούλτ.[31] Ο λαός της Νάπολης δέχθηκε θερμά την Ιωάννα και τον Λουδοβίκο επειδή είδε τους Ούγγρους σαν βαρβάρους, ο Βοκάκιος χαρακτήρισε τον Λουδοβίκο "αιμοβόρο" και "δηλητηριώδη σαν το φίδι".[32]
Βασιλεία του Λουδοβίκου του Τάραντα
ΕπεξεργασίαΌλα τα κείμενα του βασιλείου εκδόθηκαν από το 1349 στο όνομα της Ιωάννας και του συζύγου της, ο Λουδοβίκος είχε τον έλεγχο των στρατιωτικών φρουρίων.[33] Στα νομίσματα που εκδόθηκαν το όνομα του Λουδοβίκου προηγήθηκε από αυτό της Ιωάννας.[34] Οι Ναπολιτσιάνοι τον θεωρούσαν από την αρχή κανονικά σαν μονάρχη παρά το ότι ο πάπας Κλήμης τον αναγνώρισε το 1352.[33] Ο Λουδοβίκος εκμεταλλεύτηκε το πλεονέκτημα από τις στρατιωτικές επιθέσεις των Ούγγρων για να αποκτήσει πλήρη ανεξαρτησία από τη σύζυγο του.[34] Καταδίωξε τους οπαδούς της και την αυλή της, συνέλαβε τον οπαδό της Ερρίκο Καρατσιόλο, τον κατηγόρησε για μοιχεία και τον εκτέλεσε.[33][35] Σε δυο μήνες η κόρη του Λουδοβίκου και της Ιωάννας Αικατερίνη πέθανε σε ηλικία ενός έτους (8 Ιουνίου 1349). Μετά από άλλη μια Ουγγρική επίθεση που έφτασαν μέχρι έξω από τα τείχη της Νάπολης ο πάπας Κλήμης έστειλε τον Ραυμόνδο Σακέτ, επίσκοπο του Σαιντ-Ομέρ και στόλο υπό τη διοίκηση του Ούγου ντε Μπω.[36] Ο Λουδοβίκος του Τάραντα υποσχέθηκε να σεβαστεί την ανεξαρτησία της Ιωάννας και ο Λουδοβίκος της Ουγγαρίας φανερά τραυματισμένος επέστρεψε στην πατρίδα του.
Η Ιωάννα γέννησε τον Οκτώβριο του 1351 το δεύτερο παιδί της με τον Λουδοβίκο άλλη μια κόρη τη Φραγκίσκη. Ο Λουδοβίκος δέχτηκε σε πέντε μήνες πλήρη αναγνώρισε από τον πάπα σαν συμβασιλέας της Ιωάννας για όλα τα βασίλεια (23 Μαρτίου 1352). Ο Λουδοβίκος στέφτηκε επίσημα από τον αρχιεπίσκοπο της Μπράγκα στο Χότελ ντι Τάραντο στη Νάπολη (27 Μαΐου 1352).[37] Λίγες μέρες αργότερα πέθανε και η δεύτερη κόρη τους Φραγκίσκη (2 Ιουνίου 1352), η Ιωάννα δεν έκανε νέα σύλληψη παιδιού από τότε. Ο Λουδοβίκος και η Ιωάννα οργάνωσαν την ανακατάκτηση της Σικελίας (1356), μετά από μια νίκη στη Μεσσήνη οι επιτυχίες τους διεκόπησαν με συντριβή από τους Καταλανούς (29 Ιουνίου 1357).[38] Την ίδια εποχή τα στρατεύματα του Αρνόλντ ντε Κερβολέ λεηλάτησαν την Προβηγκία (13 Ιουλίου 1357).[39] Ο μικρότερος αδελφός του Λουδοβίκου Φίλιππος Β΄ του Τάραντα και τρίτος σύζυγος της μικρότερης αδελφής της Ιωάννας Μαρίας από τον Απρίλιο του 1355 απεστάλη στην Προβηγκία για να πολεμήσει τον στρατό που τη λεηλατούσε. Είχε την υποστήριξη των δυνάμεων του κόμη του Αρμανιάκ που ήταν τρόμος στους κατοίκους της περιοχής, τελικά ο Πάπας Ιννοκέντιος ΣΤ΄ πέτυχε την απαλλαγή τους με πληρωμές. Ο Λουδοβίκος του Τάραντα έπεσε σε κρυολόγημα μετά από κρύο μπάνιο και αρρώστησε, η κατάσταση του χειροτέρευσε και πέθανε (25 Μαΐου 1362).[40]
Προσωπική βασιλεία
ΕπεξεργασίαΤρίτος γάμος
ΕπεξεργασίαΟ θάνατος του βίαιου και αυταρχικού Λουδοβίκου του Τάραντα έδωσε την ευκαιρία στην Ιωάννα να ανακτήσει τη χαμένη εξουσία της. Τα επόμενα τρία χρόνια η βασίλισσα πήρε μια σειρά από μέτρα για να γίνει ξανά δημοφιλής : συγχώρεσε τον Ραυμόνδο του Μπω (20 Μαρτίου 1363), αντικατέστησε τον Ρογήρο του Σαν Σεβερίνο με τον Φουκ ντ' Αγκούλτ στη θέση του Καγκελάριου της Προβηγκίας και πήρε πολλά μέτρα για τις εμφύλιες συγκρούσεις. Η Ιωάννα προχώρησε σε τρίτο γάμο της με προξενιό (14 Δεκεμβρίου 1362) με τον Ιάκωβο Δ΄ της Μαγιόρκας που ήταν δέκα χρόνια νεώτερος της τιτλούχο βασιλιά στη Μαγιόρκα και το Πριγκιπάτο της Αχαΐας. Ο γάμος έγινε 5 μήνες αργότερα τον Μάιο του 1363 στο Καστέλ Νουόβο αλλά και ο γάμος αυτός ήταν αρκετά ταραγμένος. Ο Ιάκωβος Δ΄ φυλακίστηκε από τον Πέτρο Δ΄ της Αραγωνίας σε ένα σιδερένιο κλουβί γεγονός που του έφερε διανοητική στέρηση.[41] Ο Ιάκωβος Δ΄ ζητούσε επιπλέον να έχει και ο ίδιος ενεργό ρόλο στη διακυβέρνηση αλλά είχε αποκλειστεί με την υπογραφή της γαμήλιας συνθήκης.[42] Χωρίς καμιά ελπίδα να γίνει βασιλιάς της Νεαπόλεως ο Ιάκωβος έφυγε για την Ισπανία και έκανε στα τέλη του Ιανουαρίου 1366 ανεπιτυχή προσπάθεια να ανακαταλάβει τη Μαγιόρκα. Ο Ερρίκος Β΄ της Καστίλης τον συνέλαβε, τον παρέδωσε στον Βερτράνδο του Γκεσλίν που τον μετέφερε αιχμάλωτο στο Μονπελιέ, ελευθερώθηκε με λύτρα που πλήρωσε η Ιωάννα (1370) επανήλθε στη Νάπολη μέχρι να φύγει αυτή τη φορά για πάντα. Οι τελευταίες του προσπάθειες να καταλάβει τη Ρουσιγιόν και της Σερδάνια απέτυχαν (1375), δραπέτευσε για την Καστίλη και πέθανε τον Φεβρουάριο του 1375 στη Σόρια πιθανώς δηλητηριασθείς.[43]
Διοίκηση της Προβηγκίας
ΕπεξεργασίαΟ Κάρολος Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας για να διεκδικήσει τα δικαιώματα της Αγίας Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία στο Βασίλειο της Αρλ διέσχισε την Αβινιόν και στέφτηκε βασιλιάς της Αρλ (4 Ιουνίου 1365) αλλά παραχώρησε την Προβηγκία στην Ιωάννα.[44] Ο δεύτερος αδελφός του Καρόλου Ε΄ της Γαλλίας Λουδοβίκος Α΄ του Ανζού, υπολοχαγός του Λανγκντόκ διεκδίκησε την Προβηγκία, με τη βοήθεια του στρατού του Βερτράνδου του Γκεσλίν ξεκίνησε επίθεση. Η Αβινιόν έγινε υποτελής, η Αρλ και η Ταρασκόν πολιορκήθηκαν αλλά μόνο η Αρλ κυριεύθηκε, η Ταρασκόν διασώθηκε ύστερα από πολιορκία εννιά ημερών χάρη στα στρατεύματα της Προβηγκίας, τα στρατεύματα του Καγκελάριου Ραυμόνδου ντ'Αγκούλτ ηττήθηκαν.[45][46] Η επέμβαση του πάπα Ουρβανού Ε΄, του Καρόλου Ε΄ και ο αφορισμός του Γκεσλίν (1 Σεπτεμβρίου 1368) είχαν σαν αποτέλεσμα να οπισθοχωρήσει. Ακολούθησαν δυο ειρηνικές συνθήκες η πρώτη στις 13 Απριλίου 1369 και η δεύτερη στις 2 Ιανουαρίου 1370.
Διοίκηση και αυλή
ΕπεξεργασίαΜετά από μεγάλη περίοδο ταραχών ακολούθησε περίοδος ηρεμίας για την Ιωάννα που διατήρησε φιλικές σχέσεις με τους πάπες Ουρβανό Ε΄ και Γρηγόριο ΙΑ΄.[47] Η Έλζαρ του Σαμπράν αγιοποιήθηκε και η Βριγίτη της Σουηδίας επισκέφτηκε τη Νάπολη. Η τελική ειρηνική συνθήκη με τον Λουδοβίκο Α΄ του Ανζού έγινε με τη μεσολάβηση του πάπα Γρηγορίου ΙΑ΄ (11 Απριλίου 1371), εγκατέλειψε τα δικαιώματα του στην Ταρασκόν.[48] Η Ιωάννα κέρδισε επίσης το Πεδεμόντιο και ευχαρίστησε για τις υπηρεσίες του τον Όθων του Γκρουμπενχάγκεν, Κοντοτιέρο του Όθων Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που αργότερα παντρεύτηκε σαν τέταρτο σύζυγο.
Με τη Συνθήκη της Βιλνέβ (1372) η Ιωάννα αναγνώρισε επίσημα την απώλεια της Σικελίας, μια περιπέτεια που είχε ξεκινήσει 90 χρόνια νωρίτερα (1282). Η Ιωάννα αφοσιώθηκε ολόψυχα στη συνετή διοίκηση του βασιλείου της Νεαπόλεως αλλά ποτέ δεν μπόρεσε κανένα συμβούλιο να πάρει οριστική απόφαση χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της βασίλισσας. Η Ιωάννα προστάτευσε τη βιομηχανία, το τοπικό εμπόριο και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και αρνήθηκε να αλλάξει το νόμισμα, ήταν εγγυητής της ειρήνης στη Νάπολη. Παρά τη μεγάλη της ευσέβεια και τις φιλίες της με την Αικατερίνη της Σιένα και της Μπρίτζετ της Σουηδίας έμεινε γνωστή για τη μεγάλη ποικιλία από ζώα που είχε στους κήπους της αυλής της και τον πολυφυλετικό χαρακτήρα των υπηρετών της ανάμεσα στους οποίους βρέθηκαν Τούρκοι, Σαρακηνοί και Αφρικανοί. Ο σύγχρονος ποιητής Βοκάκιος που έζησε στο βασίλειο της αναφέρει "Η Ιωάννα βασίλισσα της Σικελίας και της Ιερουσαλήμ ήταν ο ευγενέστερος, ισχυρότερος και πιο ακέραιος χαρακτήρας της εποχής της". Οι πηγές της εποχής της την περιγράφουν ξανθιά και ανοιχτόχρωμη.
Το Δυτικό Σχίσμα
ΕπεξεργασίαΤέταρτος γάμος
ΕπεξεργασίαΗ Ιωάννα δεν είχε παιδιά, διάδοχος της ήταν η ανιψιά της Μαργαρίτα του Δυρραχίου μικρότερη κόρη της αδελφής της Μαρία της Καλαβρίας και του πρώτου της συζύγου Καρόλου του Δυρραχίου. Η Μαργαρίτα είχε παντρευτεί με πρόταση του Λουδοβίκου Α΄ της Ουγγαρίας τον Κάρολο του Δυρραχίου, γιο του πρώτου της εξαδέλφου Λουδοβίκου κόμη της Γκραβίνα[49] Ο πρώην κουνιάδος της Ιωάννας και θετός πατέρας της Μαργαρίτας Φίλιππος Β΄ του Τάραντα αντέδρασε σκληρά στον γάμο αυτό και τον Νοέμβριο του 1373 μετά από θανατηφόρα ασθένεια κληροδότησε τα δικαιώματα του στον γαμπρό του Φραγκίσκο του Μπω και τον γιο του Ιάκωβο του Μπω. Ο Φραγκίσκος των Μπω διεκδίκησε με τη βία τα δικαιώματα του Φιλίππου Β΄ και η Ιωάννα έκανε κατάσχεση της περιουσίας του (8 Απριλίου 1374).[50]
Η Ιωάννα αποφάσισε να αντισταθεί σκληρά στην πιθανότητα να είναι ο Κάρολος του Δυρραχίου, ο μελλοντικός Κάρολος Γ΄ της Νεαπόλεως διάδοχος της και με την έγκριση του πάπα Γρηγορίου ΙΑ΄ υπέγραψε τέταρτο γάμο με τον Όθων του Γκρουμπενχάγκεν που είχε υποστηρίξει τα δικαιώματα της στο Πεδεμόντιο (25 Δεκεμβρίου 1375). Ο γάμος έγινε τρεις μήνες αργότερα (25 Μαρτίου 1376) στο Καστέλ Νουόβο.[49][51] Ο Κάρολος εξοργίστηκε αν και ο Όθων δεν είχε εξουσίες παρά μόνο τον τίτλο του πρίγκιπα - συζύγου και συμμάχησε με τον μεγάλο εχθρό της Ιωάννας Λουδοβίκο Α΄ της Ουγγαρίας.
Το σχίσμα
ΕπεξεργασίαΤην ίδια εποχή το Δυτικό Σχίσμα ήταν ένα από τα συγκλονιστικότερα γεγονότα της χριστιανοσύνης με τη εκλογή δυο διαφορετικών παπών. Ο πρώτος πάπας ο αρχιεπίσκοπος του Μπάρι εξελέγη ως Πάπας Ουρβανός ΣΤ΄ και ο δεύτερος ο Ροβέρτος, καρδινάλιος της Γενεύης ως Αντίπαπας Κλήμης Ζ΄, ο πρώτος ζούσε στη Ρώμη και ο δεύτερος στην Αβινιόν, η Ιωάννα υποστήριξε τελικά με 50.000 φιορίνια τον Κλήμη Ζ΄.[52] Ο Ουρβανός ΣΤ΄ για να εκδικηθεί ενίσχυσε τους εχθρούς της Ιωάννας : τον βασιλιά της Ουγγαρίας, τον δούκα της Άντρια και τον Κάρολο του Δυρραχίου. Η Ιωάννα σε δύσκολη θέση έκανε έκκληση στον αντίπαπα και του είπε ότι θα παραχωρήσει στη διάθεση του τον Λουδοβίκο του Ανζού. Ο πραγματικός λόγος που η Ιωάννα υποστήριξε τον Κλήμη Ζ΄ ήταν το ότι ο Ουρβανός ΣΤ΄ είχε στόχο να της πάρει τμήμα του βασιλείου της και να το δώσει στον ανιψιό του Φραντσέσκο Πριγκάνο.[6] Ο Ουρβανός ΣΤ΄ κήρυξε την Ιωάννα αιρετική, έκανε κατάσχεση του βασιλείου της Νεαπόλεως και το παραχώρησε στον Κάρολο του Δυρραχίου.
Πτώση
ΕπεξεργασίαΗ Ιωάννα σε απάντηση κήρυξε διάδοχο της τον Λουδοβίκο Α΄ του Ανζού (29 Ιουνίου 1380) με εντολή να πάρει το βασίλειο αντί για τον Κάρολο του Δυρραχίου, ο Λουδοβίκος του Ανζού είχε μεγάλο όνειρο πολλά χρόνια να γίνει βασιλιάς της Νάπολης. Τον Νοέμβριο του 1380 με έναν μεγάλο στρατό σε συντριπτική πλειοψηφία από Ούγγρους πιστούς στον βασιλιά Λουδοβίκο επιτέθηκε στη Νάπολη.[53] Ο Λουδοβίκος του Ανζού αναγνώρισε την κρισιμότητα της κατάστασης στη Νάπολη και δεν ανέλαβε αμέσως δράση, παρέμεινε στη Γαλλία μετά τον θάνατο του μεγαλύτερου αδελφού του επειδή είχε οριστεί αντιβασιλιάς και κηδεμόνας του ανήλικου ανιψιού του Καρόλου ΣΤ΄ της Γαλλίας. Η Ιωάννα είχε εμπιστοσύνη στον τέταρτο σύζυγο της Όθωνα που ήταν έτοιμος να υπερασπιστεί τη Νάπολη από τον Κάρολο που έφτασε στα σύνορα του βασιλείου (28 Ιουνίου 1381). Μετά την ήττα του Όθωνα στο Άναγνι και την προσπέραση των δυνάμεων της Νάπολης στην Αβέρσα ο Κάρολος μπήκε στη Νάπολη (16 Ιουλίου 1381) και πολιόρκησε την Ιωάννα στο Καστέλ Νουόβο.[54] Η Ιωάννα χωρίς καμιά υποστήριξη παραδόθηκε, (25 Αυγούστου 1381), φυλακίστηκε στην αρχή στο Κάστρο του Αυγού και στη συνέχεια στο φρούριο της Νοσέρα.[55]
Η Αικατερίνη της Σιένα έβλεπε την Ιωάννα σαν αιρετική ηγεμόνα σε δαιμονικό βαθμό επειδή στήριζε τον αντίπαπα Κλήμη Ζ΄ αντί τον νόμιμο πάπα Ουρβανό ΣΤ΄.[56] Σε επιστολή της στην Ιωάννα η Αγία Αικατερίνη τόνισε "έκανες τον εαυτό σου υπηρέτη και σκλάβο εκείνου που έχει υποταχθεί στο ψέμα και στον Σατανά". Η εχθρότητα της αφορούσε σαφώς τη στήριξη της στον Κλήμη Ζ΄, οι διαφορές τους ήταν σαφώς πολιτικές χάρη στο Μεγάλο Σχίσμα. Η Αγία Αικατερίνη σαν πρώην Δομηνικανή μοναχή ήταν με φανατισμό πιστή στην Καθολική Εκκλησία με έδρα την Αγία Έδρα στη Ρώμη, ενεργούσε σαν απεσταλμένη του πάπα με στόχο να απομακρύνει με κάθε μέσο τη βασίλισσα από τον αιρετικό αντίπαπα της Αβινιόν. Σε άλλο γράμμα της η Αικατερίνη τονίζει ότι είναι λανθασμένη η στήριξη της Ιωάννας στον αντίπαπα γράφοντας "ακόμα και εάν θεωρήσουμε ότι η κατάσταση σας είναι παρόμοια με τα προσωρινά αγαθά που τα παίρνει ο άνεμος με τις πράξεις σας τα στερηθήκατε".[56] Η Ιωάννα σαν βασίλισσα της Νεαπόλεως έπρεπε να είναι πιστή στον πάπα της Ρώμης επειδή το βασίλειο ήταν ιδιοκτησία του από τον 13ο αιώνα και η πόλη σημαντική πηγή εσόδων.[57] Με την απόφαση της να στηρίξει τον αντίπαπα η Ιωάννα ήταν σύμφωνα με την Αικατερίνη όχι μόνο αιρετική αλλά και προδότρια.
Δολοφονία
ΕπεξεργασίαΟ Λουδοβίκος Α΄ του Ανζού αποφάσισε να δράσει δυναμικά και με μεγάλο στρατό ξεκίνησε να ελευθερώσει την Ιωάννα (31 Μαΐου 1382).[58] Περνώντας από το Τορίνο και το Μιλάνο έφτασε τον Σεπτέμβριο στη Ρώμη αλλά η βασίλισσα ήταν ήδη νεκρή, ο Κάρολος Γ΄ με φόβο ότι δεν θα μπορέσει να αντισταθεί στον Λουδοβίκο τη θανάτωσε σε ηλικία 54 ετών (27 Ιουλίου 1382).[59][60] Η επίσημη ανακοίνωση ήταν ότι η Ιωάννα πέθανε από φυσικά αίτια αλλά όλες οι πηγές της εποχής δείχνουν δολοφονία, οι γνώμες σχετικά με τον τρόπο που θανατώθηκε διαφέρουν, σύμφωνα με τις δυο αυθεντικότερες πηγές :
- Η Ιωάννα στραγγαλίστηκε με ένα ασημένιο κορδόνι στο ιδιωτικό της παρεκκλήσι ενώ γονάτιζε για να προσευχηθεί από Ούγγρους στρατιώτες υπό τις διαταγές του Τόμας του Νίεμ
- Η σύζυγος του Λουδοβίκου Α΄ του Ανζού Μαρία του Μπλουά (1345-1404) αναφέρει ότι τέσσερις Ούγγροι άντρες της έδεσαν τα πόδια και τα χέρια και τη στραγγάλισαν με δυο στρώματα φτερών.
Δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια ποια περιγραφή ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, μια άλλη πηγή αναφέρει ότι την έπνιξαν με μαξιλάρια.[61] Το σώμα της μεταφέρθηκε στη Νάπολη και παρέμεινε σε κοινή θέα πολλές μέρες σαν απόδειξη ότι ήταν νεκρή, επειδή είχε αφοριστεί από τον πάπα Ουρβανό ΣΤ΄ δεν μπορούσε να ταφεί και έριξαν το σώμα της σε ένα πηγάδι στα εδάφη της εκκλησίας Σάντα Κιάρα. Το βασίλειο της Νεαπόλεως βρέθηκε σε εμφύλιο πόλεμο για τη διαδοχή πολλά χρόνια αλλά ο Λουδοβίκος του Ανζού μπόρεσε να κρατήσει τις κομητείες της Προβηγκίας και του Φορκαλκιέ. Ο ανιψιός του Φιλίππου Β΄ του Τάραντα Ιάκωβος των Μπω διεκδίκησε το πριγκιπάτο της Αχαίας μετά την εκθρόνιση της (1381).
Λογοτεχνία
Επεξεργασία- O διάσημος ποιητής Βοκάκιος, μεγάλος θαυμαστής της Ιωάννας, έγραψε μόα αναλυτική βιογραφία προς τιμή της. Στο έργο του ο Βοκάκιος τόνισε με κάθε τρόπο τα κληρονομικά δικαιώματα της Ιωάννας στον θρόνο της Νάπολης και την ευγενική της καταγωγή, που έφτανε μέχρι τον "Δάρδανο τον ιδρυτή της Τροίας και γιο του Δία." Ο Βοκάκιος σημειώνει ότι ορθά κληρονόμησε η Ιωάννα το βασίλειο της Νεαπόλεως από τον παππού της, αφού ο πατέρας της -που ήταν ο νόμιμος διάδοχος- είχε πεθάνει πρόωρα· το γεγονός ότι κυβερνούσε μία γυναίκα ήταν για τον Βοκάκιο ευτελής σκέψη, ειδικά για την Ιωάννα. Η Νάπολη ήταν μεγάλο και πλούσιο βασίλειο, όταν ήταν βασίλισσα η Ιωάννα, χάρη στις ικανότητες της και το ισχυρό της πνεύμα· η απουσία των Ούγγρων στη διακυβέρνηση ήταν σωτηρία για την πόλη. Ο Βοκάκιος τονίζει τέλος ότι η Ιωάννα αντιστάθηκε γενναία στις ορδές "των ληστών που λεηλάτησαν την πόλη".[62]
- Ο Αλέξανδρος Δουμάς έγραψε για την Ιωάννα στη σειρά οκτώ τόμων "Εορτασμένα εγκλήματα" (1839 - 1840).
- Ο Άλαν Σάβατζ γράφει για την Ιωάννα στο έργο του "Βασίλισσα της Νύχτας".
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΠαντρεύτηκε πρώτα το 1333 τον 2ο εξάδελφό της Ανδρέα των Καπετιδών-Ανζού δούκα της Καλαβρίας (απεβ. 1345) και είχε τέκνο:
- Κάρολος-Μαρτέλος 1345-1348, απεβ. 3 ετών.
Η Ιωάννα Α΄ έκανε 2ο γάμο το 1347, με τον εξάδελφο του πατέρα της Λουδοβίκο των Καπετιδών-Ανζού πρίγκιπα του Τάραντα (απεβ. 1362) και είχε τέκνα:
- Αικατερίνη και Φραγκίσκη, απεβ. νήπια.
Το 1363 παντρεύτηκε για 3η φορά, με τον Ιάκωβο Δ΄ του Οίκου της Βαρκελώνης τιτουλάριο βασιλιά της Μαγιόρκας (απεβ. 1375).[63].
Η Ιωάννα Α΄ το 1376 έκανε 4ο γάμο με τον Όθωνα των Γουέλφων δούκα του Μπράουνσβαϊγκ-Γκρούμπενχαγκεν (απεβ. 1398), που επέζησε αυτής.
Πρόγονοι
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 11918530X. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2015.
- ↑ «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1960. giovanna-i-d-angio-regina-di-sicilia.
- ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2019.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 p11455.htm#i114542. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ www
.encyclopedia .com /women /encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps /joanna-i-naples-1326-1382. - ↑ 6,0 6,1 6,2 Steele 1910.
- ↑ Panache, Madame (1824). "Historical life of Joanna of Sicily: queen of Naples and countess of Provence"
- ↑ Leonard 1932, p. 110, vol.1.
- ↑ Leonard 1932, p. 142, vol.1.
- ↑ Leonard 1932, p. 337, vol.1.
- ↑ Musto, Ronald G. (2012). Medieval Naples: A Documentary History, 400-1400. New York, NY: Italica Press. pp. 234–98.
- ↑ Leonard 1932, p. 335, vol.1.
- ↑ Leonard 1932, p. 343, vol.1.
- ↑ Paladilhe 1997, p. 48.
- ↑ Leonard 1954, p. 347.
- ↑ Cox 1967, p. 63.
- ↑ Cox 1967, p. 63-68.
- ↑ Casteen 2001, p. 193.
- ↑ Leonard 1932, p. 351, vol.1.
- ↑ Leonard 1932, p. 359, vol.1.
- ↑ Paul Masson (dir.), Raoul Busquet et Victor Louis Bourrilly: Encyclopedie departementale des Bouches-du-Rhone, vol. II: Antiquite et Moyen Age, Marseille, Archives departementales des Bouches-du-Rhone, 1924, 966 p., chap. XVII (« L'ere des troubles : la reine Jeanne (1343-1382), etablissement de la seconde maison d'Anjou : Louis Ier (1382-1384) »), p. 391.
- ↑ Paladilhe 1997, p. 78.
- ↑ Pal Engel: The Realm of St Stephen: A History of Medieval Hungary, 895–1526, I.B. Tauris Publishers, 2001, p. 160.
- ↑ Laszlo Solymosi, Adrienne Kormendi: "A kozepkori magyar allam viragzasa es bukasa, 1301–1506 [The Heyday and Fall of the Medieval Hungarian State, 1301–1526]" [in:] Laszlo Solymosi: Magyarorszag torteneti kronologiaja, I: a kezdetektol 1526-ig [Historical Chronology of Hungary, Volume I: From the Beginning to 1526] (in Hungarian). Akademiai Kiado, 1981, p. 210.
- ↑ Nancy Goldstone: The Lady Queen: The Notorious Reign of Joanna I, Queen of Naples, Jerusalem, and Sicily. Walker&Company, 2009, p. 151.
- ↑ Leonard 1932, p. 52, vol.2.
- ↑ Thierry Pecout: « Marseille et la reine Jeanne » dans Thierry Pecout (dir.), Martin Aurell, Marc Bouiron, Jean-Paul Boyer, Noel Coulet, Christian Maurel, Florian Mazel et Louis Stouff: Marseille au Moyen Age, entre Provence et Mediterranee : Les horizons d'une ville portuaire, Meolans-Revel, Desiris, 2009, 927 p., p. 216.
- ↑ 28,0 28,1 Casteen 2011, p. 193.
- ↑ Paladilhe 1997, p. 87-89.
- ↑ Leonard 1932, p. 143-144, vol.2.
- ↑ Busquet 1978, p. 128.
- ↑ Casteen 2011, p. 194.
- ↑ 33,0 33,1 33,2 Samantha Kelly: The Cronaca Di Partenope: An Introduction to and Critical Edition of the First Vernacular History of Naples (c. 1350), 2005, p. 14.
- ↑ 34,0 34,1 Philip Grierson, Lucia Travaini: Medieval European Coinage: Volume 14, South Italy, Sicily, Sardinia: With a Catalogue of the Coins in the Fitzwilliam Museum, Cambridge, Volume 14, Part 3. Cambridge University Press, 1998, pp. 230, 511.
- ↑ Michael Jones, Rosamond McKitterick: The New Cambridge Medieval History: Volume 6, C.1300-c.1415. Cambridge University Press, 2000, p. 510.
- ↑ Léonard 1954, p. 362.
- ↑ D'Arcy Boulton, Jonathan Dacre: The Knights of the Crown: The Monarchical Orders of Knighthood in Later Medieval Europe, 1325–1520, Boydell Press, 2000, p. 214.
- ↑ Léonard 1954, p. 380.
- ↑ Busquet 1954, p. 193.
- ↑ Busquet 1954, p. 195.
- ↑ Busquet 1954, p. 196.
- ↑ Paladilhe 1997, p. 135.
- ↑ Paladilhe 1997, p. 138-139.
- ↑ Busquet 1954, p. 197.
- ↑ Jean-Marie Grandmaison: Tarascon cité du Roi René, Tarascon, 1977, 98 p., p. 5.
- ↑ Busquet 1954, p. 198.
- ↑ He was a tutor and later castellan of Charles, Duke of Calabria, and ambassador to the King of France in 1323 to obtain the hand of Marie of Valois in marriage for Charles.
- ↑ Léonard 1954, p. 429.
- ↑ 49,0 49,1 Busquet 1954, p. 199.
- ↑ Léonard 1954, p. 448.
- ↑ Paladilhe 1997, p. 149.
- ↑ Léonard 1954, p. 452.
- ↑ Busquet 1954, p. 200.
- ↑ Léonard 1954, p. 464.
- ↑ Léonard 1954, p. 465.
- ↑ 56,0 56,1 Benincasa, Catherine. "Letters of Catherine Benincasa"
- ↑ Casteen 2011, p. 187.
- ↑ Paladilhe 1997, p. 168.
- ↑ Léonard 1954, p. 468.
- ↑ Eugène Jarry: La mort de Jeanne II, reine de Jérusalem et de Sicile, en 1382.
- ↑ https://chestofbooks.com/reference/American-Cyclopaedia-6/Joanna.html
- ↑ translated, Giovanni Boccaccio ;; introduction, with an; Guarino, notes, by Guido A. (2011). On famous women (2nd ed.). New York: Italica Press. pp. 248–249.
- ↑ Ο Ιάκωβος Δ΄ ήταν γιος της Κωνσταντίας της Αραγωνίας, 2ης εξαδέλφης της Ιωάννας Α΄.
Πηγές
Επεξεργασία- Boccaccio, Giovanni (1970). Zaccaria, Vittorio, ed. De mulieribus claris. I classici Mondadori (in Italian). Volume 10 of Tutte le opere di Giovanni Boccaccio
- Boccaccio, Giovanni (2003). Famous women. Brown, Virginia, trans. Cambridge, MA, USA: Harvard University Press.
- Boccaccio, Giovanni (2011). On famous women. Guarino, Guido A., trans. (2nd ed.). New York: Italica Press.
- Busquet, Raoul (1978). Laffont, Robert, ed. Histoire de Marseille. Paris.
- Busquet, Raoul (30 November 1954). Histoire de Provence (1997 ed.). Imprimerie nationale de Monaco.
- Cox, Eugene L. (1967). The Green Count of Savoy. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. LCCN 67-11030.
- Léonard, Émile-G. (1932). "Histoire de Jeanne Ire, reine de Naples, comtesse de Provence (1343-1382) : La jeunesse de la reine Jeanne". In Picard, Auguste. Mémoires et documents historiques. Paris et Monaco.
- Léonard, Émile-G (1954). Les Angevins de Naples. Paris: Presses universitaires de France.
- Musto, Ronald G. (2013). Medieval Naples: A Documentary History 400-1400. New York: Italica Press.
- Paladilhe, Dominique (1997). La reine Jeanne : comtesse de Provence. Librairie Académique Perrin.
- Steele, Francesca (1910). The Beautiful Queen, Joanna I of Naples. New York: Dodd, Mead and Company.