Βικιπαίδεια

Οικονομία της Πολωνίας

Η οικονομία της Πολωνίας είναι μια βιομηχανοποιημένη, μικτή οικονομία με ανεπτυγμένη αγορά που λειτουργεί ως η έκτη μεγαλύτερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε ονομαστικό ΑΕΠ και η πέμπτη μεγαλύτερη κατά ΑΕΠ.[16] Από το 1988, η Πολωνία έχει ακολουθήσει μια πολιτική οικονομικής απελευθέρωσης. Η χώρα αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη ιστορία επιτυχίας όλων των μετακομμουνιστικών κρατών. Η οικονομία της ήταν η μόνη στην ΕΕ που απέφυγε την ύφεση κατά τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2008.[17] Από το 2019, η πολωνική οικονομία αναπτύσσεται σταθερά για 28 χρόνια, υψηλό ρεκόρ στην ΕΕ. Αυτό το ρεκόρ ξεπέρασε μόνο η Αυστραλία στην παγκόσμια οικονομία.[18] Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά 6% ετησίως τα τελευταία 20 χρόνια, η πιο εντυπωσιακή επίδοση στην Κεντρική Ευρώπη. Η χώρα επταπλασίασε το ΑΕΠ της από το 1990.[19]

Οικονομία της Πολωνίας
Βαρσοβία, κεντρική επιχειρηματική περιοχή (2015)
ΝόμισμαΖλότι (PLN, zł)
Οικονομικό έτοςΗμερολογιακό έτος
Εμπορικοί οργανισμοίΕΕ, ΠΟΕ και ΟΟΣΑ
Στατιστικά
Ονομαστικό ΑΕΠ
  • Αύξηση $655 δις (ονομαστική, εκτ. 2021)[1]
  • Αύξηση $1.412 τρις (ΙΑΔ, εκτ. 2021)[1]
Κατά κεφαλήν ΑΕΠ
  • Αύξηση $17,318 (ονομαστική, 2021 est.)[1]
  • Αύξηση $37,323 (ΙΑΔ, 2021 est.)[1]
ΑΕΠ ανά τομέα
Πληθωρισμός (ΔΤΚ)
  • 2,3% (2021e)[1]
  • 3,3% (2020e)[1]
  • 2,3% (2019)[1]
  • 1,6% (2018)[1]
Πληθυσμός κάτω
από το όριο της φτώχειας
  • Αρνητική αύξηση 15,4% (2018)[3]
  • Θετική μείωση 18,2% σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (2019)[4]
Συντελεστής ΤζίνιΑρνητική αύξηση 28.5 low (2019, Eurostat)[5]
Εργατικό δυναμικό
  • Μείωση 18.176.456 (2019)[6]
  • Αύξηση 72.2% ποσοστό απασχόλησης (Στόχος: 71%, 2018)[7]
Εργατικό δυναμικό
ανά επάγγελμα
Ανεργία
  • Θετική μείωση 3.1% (Αύγουστος 2020)[9]
  • Θετική μείωση 9.5% ανεργία νέων (15 έως 24 ετών, Ιούλιος 2020)[10]
Μέσος ακαθάριστος μισθόςPLN 6,644 / €1,356 / $1,484 monthly (December, 2021)
Μέσος καθαρός μισθόςPLN 4,773 / €974/ $1,066 monthly (December, 2021)
Κύριες βιομηχανίες
  • machine building
  • iron and steel
  • mining coal
  • chemicals
  • ship building
  • food processing
  • furniture
  • glass
  • beverages
  • textiles
Εξωτερική
ΕξαγωγέςΑύξηση $230 δις (2020 εκτ.)[2]
Εξαγωγή εμπορευμάτων
  • μηχανήματα και εξοπλισμός μεταφοράς 37,8%
  • ενδιάμεσα βιομηχανικά προϊόντα 23,7%
  • διάφορα βιομηχανοποιημένα είδη 17,1%
  • τρόφιμα και ζωντανά ζώα 7,6% (2012 est.)
Κύριοι εξαγωγικοί εταίροι
ΕισαγωγέςΑύξηση $228 δις (2020 εκτ.)[2]
Εισαγωγές εμπορευμάτων
  • μηχανήματα και εξοπλισμός μεταφοράς 38,0%
  • ενδιάμεσα βιομηχανικά προϊόντα 21,0%
  • χημικά 15,0%
  • ορυκτά, καύσιμα, λιπαντικά και συναφή υλικά 9,0% (2011 εκτ.)
Κύριοι εισαγωγικοί εταίροι
Τρεχούμενος λογαριασμόςΑύξηση $1.584 billion (2017 est.)[2]
Ακαθάριστο εξωτερικό χρέοςΘετική μείωση $241 δις (31 Δεκεμβρίου 2017 εκτ.)[2]
Καθαρή διεθνής
επενδυτική θέση
  • Αύξηση $282.6 δις (31 December 2017 est.)[2]
  • Αύξηση Εξωτερικό: $72,87 δις (31 Δεκεμβρίου 2017 εκτ.)[2]
Δημόσια οικονομικά
Δημόσιο χρέος
  • Θετική μείωση 56,0% του ΑΕΠ (2021)[11]
  • PLN 1,0 τρις (2019)[11]
Έλλειμα προϋπολογισμού
  • 16,8 δις ζλότι (2019)[11]
  • −0,7% του ΑΕΠ (2019)[11]
Έσοδα41,3% του ΑΕΠ (2019)[11]
Έξοδα42,0% του ΑΕΠ (2019)[11]
Αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας
  • Standard & Poor's:[12]
  • A- (Εγχώρια)
  • A- (Εξωτερική)
  • A (T&C Assessment)
  • Outlook: Σταθερή
  • Moody's:[13]
  • A2
  • Outlook: Σταθερή
  • Fitch:[14]
  • A-
  • Outlook: Σταθερή
  • Scope:[15]
  • A+
  • Outlook: Αρνητική
Συναλλαγματικά αποθέματαΑύξηση $166.05 billion (31 December 2021 est.)[2]
Όλες οι αξίες, εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά, είναι σε δολάρια ΗΠΑ

Η Πολωνία είναι ένας από τους βασικούς μεταναστευτικούς προορισμούς στην ΕΕ, έχοντας προσελκύσει περισσότερους μετανάστες εκτός ΕΕ από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ για μερικά συναπτά έτη.[20]

Η Πολωνία έχει ταξινομηθεί ως μια οικονομία υψηλού εισοδήματος από την Παγκόσμια Τράπεζα,[21] καταλαμβάνοντας την 19η θέση παγκοσμίως ως προς το ΑΕΠ (Ισοτιμία Αγοραστικής Δύναμης) και την 22η ως προς το ΑΕΠ (ονομαστικό). Η Πολωνία έχει μια εξαιρετικά ποικιλόμορφη οικονομία που κατατάσσεται στην 21η θέση στον Δείκτη Οικονομικής Πολυπλοκότητας του 2017.[22] Η μεγαλύτερη συνιστώσα της οικονομίας της είναι ο τομέας των υπηρεσιών (62,3%), ακολουθούμενος από τη βιομηχανία (34,2%) και τη γεωργία (3,5%). Με την οικονομική μεταρρύθμιση του 1989, το πολωνικό εξωτερικό χρέος αυξήθηκε από 42,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 1989 σε 365,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2014. Η Πολωνία απέστειλε αγαθά αξίας 224,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε όλο τον κόσμο το 2017, ενώ οι εξαγωγές αυξήθηκαν στα 221,4 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα κορυφαία εξαγωγικά αγαθά της χώρας περιλαμβάνουν μηχανήματα, ηλεκτρονικό εξοπλισμό, οχήματα, έπιπλα και πλαστικά.

Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία Πολωνίας, το 2010 ο πολωνικός ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης ήταν 3,7%, που ήταν ένα από τα καλύτερα αποτελέσματα στην Ευρώπη. Το 2014 η οικονομία της αναπτύχθηκε κατά 3,3% και το 2015 κατά 3,8%. Το 2016, η οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνθηκε, αλλά τα κυβερνητικά μέτρα τόνωσης σε συνδυασμό με μια αυστηρότερη αγορά εργασίας στα τέλη του 2016 οδήγησαν σε νέα ανάπτυξη. Το 2017, η Πολωνική Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία εκτίμησε αυτή την ανάπτυξη σε 5,2%.[23]

Στις 29 Σεπτεμβρίου 2017, η FTSE Group, βρετανικός πάροχος χρηματιστηριακών δεικτών και σχετικών υπηρεσιών δεδομένων, άλλαξε το καθεστώς της Πολωνίας στην αγορά από αναδυόμενη σε ανεπτυγμένη αγορά.[24]

Σύμφωνα με τη Eurostat, το 2020 η Πολωνία είχε υψηλότερο κατώτατο μισθό από τον αντίστοιχο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όταν μετρήθηκε με το Πρότυπο Αγοραστικής Δύναμης.[25]

Ιστορία

Επεξεργασία
 
Εκτιμώμενη ιστορική εξέλιξη του πραγματικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Πολωνία, από το 1400

Η Πολωνία έχει δει τη μεγαλύτερη αύξηση στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ (πάνω από 100%) τόσο μεταξύ των χωρών του πρώην Ανατολικού Μπλοκ όσο και σε σύγκριση με την ΕΕ-15 (περίπου 45%).[26] Έχει αδιάκοπη οικονομική ανάπτυξη από το 1992, ακόμη και μετά την οικονομική κρίση του 2007.[27]

Πριν το 1989

Επεξεργασία

Αυτό το άρθρο εξετάζει την οικονομία της Πολωνίας μετά το 1989. Για μια ιστορική επισκόπηση δείτε:

1990-2009

Επεξεργασία

Το πολωνικό κράτος ακολούθησε σταθερά μια πολιτική οικονομικής απελευθέρωσης καθ΄ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, με θετικά αποτελέσματα για την οικονομική ανάπτυξη αλλά αρνητικά αποτελέσματα για ορισμένους τομείς του πληθυσμού. Η ιδιωτικοποίηση μικρών και μεσαίων κρατικών εταιρειών και ο φιλελεύθερος νόμος για την ίδρυση νέων εταιρειών[28] ενθάρρυνε την ανάπτυξη του ιδιωτικού επιχειρηματικού τομέα, ο οποίος υπήρξε η κύρια κινητήρια δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη της Πολωνίας. Ο αγροτικός τομέας παρέμεινε μειονεκτούντας από διαρθρωτικά προβλήματα, πλεονάζον εργατικό δυναμικό, αναποτελεσματικές μικρές εκμεταλλεύσεις και έλλειψη επενδύσεων. Η αναδιάρθρωση και η ιδιωτικοποίηση «ευαίσθητων τομέων» (π.χ. άνθρακας) ήταν επίσης αργή, αλλά οι ξένες επενδύσεις στην ενέργεια και το χάλυβα έχουν αρχίσει να αλλάζουν το ρεύμα. Επίσης, οι μεταρρυθμίσεις στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, το συνταξιοδοτικό σύστημα και την κρατική διοίκηση έχουν οδηγήσει σε μεγαλύτερες από τις αναμενόμενες δημοσιονομικές πιέσεις. Η βελτίωση αυτού του ελλείμματος και η αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής, με έμφαση στον πληθωρισμό, αποτελούν προτεραιότητες για την πολωνική κυβέρνηση. Η περαιτέρω πρόοδος στα δημόσια οικονομικά εξαρτάται κυρίως από τη μείωση της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα και από την αναθεώρηση του φορολογικού κώδικα ώστε να ενσωματωθούν οι αγρότες, οι οποίοι σήμερα πληρώνουν σημαντικά χαμηλότερους φόρους από άλλα άτομα με παρόμοια επίπεδα εισοδήματος.

Από την οικονομική κρίση του 2009

Επεξεργασία

Από την παγκόσμια οικονομική ύφεση του 2009, το ΑΕΠ της Πολωνίας συνέχισε να αυξάνεται. Το 2009, στο υψηλό σημείο της κρίσης, το ΑΕΠ για την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά μειώθηκε κατά 4,5% ενώ το ΑΕΠ της Πολωνίας αυξήθηκε κατά 1,6%. Από τον Νοέμβριο του 2013, το μέγεθος της οικονομίας της ΕΕ παραμένει κάτω από το επίπεδο πριν από την κρίση, ενώ η οικονομία της Πολωνίας αυξήθηκε σωρευτικά κατά 16%. Οι κύριοι λόγοι για την επιτυχία της φαίνεται να είναι η μεγάλη εσωτερική αγορά (από άποψη πληθυσμού είναι η 6η στην ΕΕ) και ένα φιλικό προς τις επιχειρήσεις πολιτικό κλίμα. Οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν μετά την πτώση του σοσιαλισμού στη δεκαετία του 1990 έπαιξαν επίσης ρόλο. Μεταξύ 1989 και 2007, η οικονομία της Πολωνίας αναπτύχθηκε κατά 177%, ταχύτερα από άλλες χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, ενώ την ίδια στιγμή εκατομμύρια έμειναν χωρίς εργασία.[27]

Ωστόσο, οι οικονομικές διακυμάνσεις του επιχειρηματικού κύκλου επηρέασαν πράγματι το ποσοστό ανεργίας της Πολωνίας, το οποίο στις αρχές του 2013 έφτασε σχεδόν το 11%. Αυτό το επίπεδο εξακολουθούσε να είναι χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και άρχισε να μειώνεται στη συνέχεια.[29] Τον Οκτώβριο του 2017, το ποσοστό ανεργίας της Πολωνίας ήταν 4,6% σύμφωνα με τη Eurostat.[30]

Οικονομική ανάπτυξη

Επεξεργασία

Την περίοδο από το 1989 έως το 2018, το ΑΕΠ της Πολωνίας αυξήθηκε κατά 826,96% και ήταν το καλύτερο αποτέλεσμα στην Ευρώπη. Την ίδια περίοδο, το ΑΕΠ της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας αυξήθηκε κατά 789,43%, της Σλοβακίας κατά 783,83% και της Τσεχίας κατά 549,47%. Το 1990, το πολωνικό εθνικό εισόδημα ανερχόταν σε 65,978 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ και μέχρι το 2017 είχε αυξηθεί σε 524,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Η επίτευξη αυτών των αποτελεσμάτων κατέστη δυνατή χάρη στην ιδιωτικοποίηση των κρατικών επιχειρήσεων, την ανάπτυξη της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας, αλλά και τη ραγδαία αύξηση της αποδοτικότητας της εργασίας και το άνοιγμα σε άμεσες ξένες επενδύσεις. Το 2018, η πολωνική οικονομία αναπτύχθηκε κατά 5,1% σε σύγκριση με 4,8% το 2017.[31] Η οικονομική ανάπτυξη το τέταρτο τρίμηνο του 2018 στην Πολωνία ανήλθε σε 4,9% σε ετήσια βάση και σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο, όπου το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 5,1%, ήταν ελαφρώς χαμηλότερο. Την περίοδο αυτή οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 6,7%, η ιδιωτική κατανάλωση επίσης αυξήθηκε κατά 4,3% και η εγχώρια ζήτηση αυξήθηκε κατά 4,8%.[32] Ο δείκτης PMI τον Ιανουάριο του 2019 ήταν 48,2 μονάδες, ο οποίος ήταν υψηλότερος από τον Δεκέμβριο του 2018 όταν διαμορφώθηκε στις 47,6 μονάδες.[33]

Οικονομικός εθνικισμός και επαναπολονισμός

Επεξεργασία

Από το 2015, υπό την κυβέρνηση Νόμος και Δικαιοσύνη (ΝκΔ), η Πολωνία έχει δει ένα αυξανόμενο κύμα οικονομικού εθνικισμού, με την κρατική Powszechny Zakład Ubezpieczeń (PZU) το 2015 να συμφωνεί να αγοράσει μερίδιο 25,3% στην Alior Bank.[34][35] Η PZU, μαζί με το Πολωνικό Ταμείο Ανάπτυξης, αγόρασε μερίδιο 32,8% στην Bank Pekao από την UniCredit το 2017, η κρατική PKN Orlen συγχωνεύthke με τη συνάδελφο κρατική εταιρεία κοινής ωφέλειας Energa το 2020 και υπάρχουν περαιτέρω σχέδια για την εξαγορά της μικρότερης ανταγωνιστικής Grupa Lotos. Ο υπουργός πρότεινε επίσης η Πολωνία να έχει μεγαλύτερο έλεγχο στην οικονομία.[36][37][38]

Δεδομένα

Επεξεργασία

Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τους κύριους οικονομικούς δείκτες μεταξύ 1980 και 2020. Ο πληθωρισμός έως και 2% είναι με πράσινο χρώμα.[39]

Έτος ΑΕΠ
(σε δις $ ΙΑΔ) 		Κατά κεφαλήν ΑΕΠ
(σε $ ΙΑΔ) 		Αύξηση ΑΕΠ
(πραγματικό) 		Ρυθμός πληθωρισμού
(σε ποσοστό) 		Ανεργία
(σε ποσοστό) 		Δημόσιο χρέος
(σε % του ΑΕΠ)
1980 168.7 4,744  −6.0%  9.4% n/a n/a
1981  166.0  4,626  −10.0%  21.2% n/a n/a
1982  167.8  4,633  −4.8%  100.8% n/a n/a
1983  184.2  5,014  5.6%  22.1% n/a n/a
1984  190.0  5,129  −0.4%  75.6% n/a n/a
1985  203.7  5,456  3.9%  15.1% n/a n/a
1986  215.0  5,725  3.5%  17.8% n/a n/a
1987  225.6  5,976  2.3%  25.3% n/a n/a
1988  241.2  6,382  3.3%  25.3% n/a n/a
1989  260.1  6,876  3.8%  251.1% n/a n/a
1990  250.4  6,557  −7.2%  585.8% 6.3% n/a
1991  240.6  6,283  −7.0%  70.3%  11.8% n/a
1992  251.1  6,541  2.0%  43.0%  13.6% n/a
1993  268.1  6,962  4.3%  35.3%  16.4% n/a
1994  288.1  7,467  5.2%  32.2%  11.4% n/a
1995  313.9  8,136  6.7%  27.9%  13.3% 47.6%
1996  339.6  8,795  6.2%  19.9%  12.3%  42.4%
1997  369.9  9,572  7.1%  14.9%  11.2%  42.3%
1998  392.5  10,153  5.0%  11.8%  10.6%  38.4%
1999  416.5  10,772  4.5%  7.3%  13.1%  39.0%
2000  444.2  11,608  4.3%  10.1%  16.1%  36.5%
2001  459.8  12,018  1.2%  5.5%  18.2%  37.3%
2002  473.6  12,383  1.4%  1.9%  19.9%  41.8%
2003  500.2  13,088  3.6%  0.8%  19.6%  46.6%
2004  540.3  14,149  5.5%  3.5%  19.0%  45.1%
2005  577.2  15,121  3.5%  2.1%  17.7%  46.6%
2006  631.7  16,556  6.2%  1.0%  13.8%  47.3%
2007  694.2  18,207  7.0%  2.5%  9.6%  44.5%
2008  737.9  19,358  4.3%  4.2%  7.1%  46.7%
2009  764.4  20,045  2.8%  3.5%  8.2%  49.8%
2010  801.7  21,083  3.6%  2.6%  9.6%  53.5%
2011  859.3  22,575  5.0%  4.3%  9.6%  54.5%
2012  889.2  23,377  1.6%  3.7%  10.1%  54.1%
2013  916.1  24,119  1.4%  0.9%  10.3%  56.0%
2014  963.2  25,442  3.3%  0.0%  9.0%  50.8%
2015  1,011.0  26,688  3.8%  −0.9%  7.5%  51.3%
2016  1,053.3  27,834  3.1%  −0.6%  6.2%  54.3%
2017  1,121.0  29,722  4.8%  2.0%  4.9%  50.6%
2018  1,212.9  31,939  5.4%  1.6%  3.8%  48.8%
2019  1,292.9  33,685  4.5%  2.4%  3.2%  46.0%
2020  1,290.1  33,612  -2.7%  3.4%  3.3%  57.0%
2021  1,433.2  37,340  5.7%  5.1%  2.9%  56.0%

Αγορά εργασίας και μισθοί

Επεξεργασία

Η ανεργία στην Πολωνία έγινε μείζον πρόβλημα μετά την πτώση του σοσιαλισμού, αν και η οικονομία είχε προηγουμένως υψηλά επίπεδα κρυφής ανεργίας. Στη συνέχεια, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 10% στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στη συνέχεια αυξήθηκε ξανά τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, φτάνοντας στο ανώτατο όριο του 20% το 2002. Έκτοτε μειώθηκε, αν και άνισα. Από το 2008 το ποσοστό ανεργίας στην Πολωνία είναι σταθερά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.[40]

Το ποσοστό έπεσε κάτω από 8% το 2015 και[41] 3,2% το 2019,[42] οδηγώντας σε έλλειμμα εργασίας.[43]

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προέβλεψε ότι το ποσοστό ανεργίας της Πολωνίας θα αυξηθεί στο 9,919% το 2020 και θα διαμορφωθεί στο 8,032% τον Δεκέμβριο του 2021.[44]

Εξωτερικό εμπόριο και ΑΞΕ

Επεξεργασία

Με την κατάρρευση του εμπορικού μπλοκ COMECON με βάση το ρούβλι το 1991, η Πολωνία αναπροσανατόλισε το εμπόριο της. Ήδη από το 1996, το 70% του εμπορίου της ήταν με μέλη της ΕΕ. Η γειτονική Γερμανία είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος της Πολωνίας σήμερα. Η Πολωνία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον Μάιο του 2004. Πριν από αυτό, ενθάρρυνε την περιφερειακή ολοκλήρωση και το εμπόριο μέσω της Κεντρική Ευρωπαϊκής Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου (ΚΕΣΕΕ), η οποία περιλάμβανε την Ουγγαρία, την Τσεχία, τη Σλοβακία και τη Σλοβενία.

Η Πολωνία είναι ιδρυτικό μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.[45] Ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφαρμόζει τον κοινό εξωτερικό δασμό σε αγαθά από άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι κύριες εισαγωγές της Πολωνίας είναι κεφαλαιουχικά αγαθά που απαιτούνται για τον βιομηχανικό εξοπλισμό και για την παραγωγή εισροών. Οι εξαγωγές της χώρας περιλαμβάνουν επίσης μηχανήματα, αλλά έχουν μεγάλη διαφοροποίηση. Οι πιο επιτυχημένες εξαγωγές είναι έπιπλα, τρόφιμα,[46] μηχανοκίνητα σκάφη, ελαφρά αεροπλάνα, προϊόντα σκληρού ξύλου, καθημερινά ρούχα, παπούτσια και καλλυντικά.[47] Η Γερμανία είναι μακράν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας των εξαγωγών της Πολωνίας από το 2013.[48] Στον αγροτικό τομέα, οι μεγαλύτεροι κερδοσκοπικοί πόροι στο εξωτερικό περιλαμβάνουν καπνιστά και φρέσκα ψάρια, εκλεκτή σοκολάτα και γαλακτοκομικά προϊόντα, κρέατα και ειδικά ψωμιά,[49] με τη συναλλαγματική ισοτιμία να ευνοεί την ανάπτυξη των εξαγωγών.[50] Οι εξαγωγές τροφίμων ανήλθαν σε 62 δισεκατομμύρια ζλότι το 2011, αυξημένες κατά 17% από το 2010.[51] Οι περισσότερες εξαγωγές της Πολωνίας προς τις ΗΠΑ λαμβάνουν δασμολογικά οφέλη στο πλαίσιο του προγράμματος Γενικευμένου Συστήματος Προτιμήσεων (ΓΣΠ). Η Πολωνία κατατάσσεται στις 20 κορυφαίες στον κόσμο τόσο σε εξαγωγές[52] όσο και σε εισαγωγές,[53] σημειώνοντας σαφές εμπορικό πλεόνασμα.

Κορυφαίοι εμπορικοί εταίροι της Πολωνίας το 2020 (σε εκατομμύρια ευρώ)
Θέση Χώρα Συνολικό εμπόριο Εξαγωγές Εισαγωγές
1    Γερμανία 119,608 69,427 50,181
2   Κίνα 36,021 2,979 33,042
3    Ιταλία 22,161 10,375 11,786
4    Γαλλία 21,373 13,452 7,921
5    Τσεχία 21,369 14,063 7,306
6    Ολλανδία 19,355 10,236 9,119
7   Ηνωμένο Βασίλειο 18,653 13,725 4,928
8   Ρωσία 17,372 7,157 10,216
9   Ηνωμένες Πολιτείες 13,911 6,729 7,183
10    Ισπανία 11,177 6,084 5,093
11    Βέλγιο 10,937 5,689 5,248
12    Σουηδία 10,731 7,029 3,702
13    Σλοβακία 10,235 6,014 4,221
14    Ουγγαρία 9,792 6,094 3,698
15    Αυστρία 8,611 4,827 3,784
16   Ουκρανία 7,853 5,259 2,593
17    Ρουμανία 7,233 5,038 2,194
18    Δανία 6,805 4,048 2,757
19   Τουρκία 6,212 2,232 3,980
20   Νότια Κορέα 6,134 649 5,485
— Άλλες 83.713 38.775 44.938
— Σύνολο 469.254 239.880 229.374

Η Πολωνία εξαρτάται λιγότερο από το εξωτερικό εμπόριο από τις περισσότερες άλλες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, αλλά ο όγκος των συναλλαγών της με την Ευρώπη εξακολουθεί να είναι σημαντικός. Το 2011, ο όγκος του εμπορίου (εξαγωγές συν εισαγωγές) με τη ζώνη του ευρώ ως μερίδιο του ΑΕΠ ήταν 40%, διπλασιασμένος από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Το 30% των εξαγωγών της Πολωνίας είναι στη Γερμανία και ένα άλλο 30% στην υπόλοιπη Ευρώπη. Υπήρξε σημαντική αύξηση στις εξαγωγές της Πολωνίας στη Ρωσία.[54] Ωστόσο, τον Αύγουστο του 2014, οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στη Ρωσία μειώθηκαν δραματικά μετά την απαγόρευσή τους από τη Μόσχα για πολιτικά κίνητρα.[55]

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) ήταν στο 40% του ΑΕΠ το 2010, διπλασιάζοντας το επίπεδο του 2000. Οι περισσότερες ΑΞΕ στην Πολωνία προέρχονται από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία. Οι πολωνικές εταιρείες με τη σειρά τους έχουν ξένες επενδύσεις κυρίως στην Ιταλία και το Λουξεμβούργο. Το μεγαλύτερο μέρος των εσωτερικών ΑΞΕ είναι στη μεταποίηση, γεγονός που την καθιστά επιρρεπή στις οικονομικές διακυμάνσεις στις χώρες προέλευσης. [54]

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν γίνει ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Πολωνίας στον αραβικό κόσμο, δήλωσε ο Ρόμαν Χαλατσκιέβιτς, πρέσβης της Πολωνίας στα ΗΑΕ, μιλώντας στο Gulf News.[56]

Η κυβέρνηση προσφέρει στους επενδυτές διάφορες μορφές κρατικής ενίσχυσης, όπως φόρο μεταφοράς χρημάτων στο επίπεδο του 19% και επενδυτικά κίνητρα σε 14 Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (μεταξύ άλλων: απαλλαγή φόρου εισοδήματος, απαλλαγή φόρου ακίνητης περιουσίας, ανταγωνιστικές τιμές γης), αρκετά βιομηχανικά και τεχνολογικά πάρκα, τη δυνατότητα να επωφεληθούν από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ και τοποθεσίες εγκαταλειμμένης βιομηχανικής περιοχής και αναξιοποίητης περιοχής. Σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα της Πολωνίας (ΕΤΠ), το επίπεδο εισροής ΑΞΕ στην Πολωνία το 2006 ανήλθε σε 13,9 δισεκατομμύρια ευρώ.

Σύμφωνα με έκθεση της Ernst & Young, η Πολωνία κατέχει την 7η θέση στον κόσμο όσον αφορά την ελκυστικότητα των επενδύσεων. Ωστόσο, η ευρωπαϊκή έρευνα ελκυστικότητας του 2010 της Ernst & Young ανέφερε ότι η Πολωνία σημείωσε μείωση 52% στη δημιουργία θέσεων εργασίας ΑΞΕ και μείωση 42% στον αριθμό των έργων ΑΞΕ από το 2008.[57] Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ (www.oecd.org), το 2004 η Πολωνία ήταν ένα από τα πιο σκληρά εργαζόμενα έθνη στην Ευρώπη. Το 2010 το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ κατέταξε την Πολωνία κοντά στην τελευταία θέση των χωρών του ΟΟΣΑ ως προς τη σαφήνεια, την αποτελεσματικότητα και την ουδετερότητα του νομικού πλαισίου που χρησιμοποιούν οι εταιρείες για την επίλυση διαφορών.[58]

Τομείς

Επεξεργασία

Βιομηχανίες παραγωγής

Επεξεργασία
Δείτε επίσης: Αυτοκινητοβιομηχανία στην Πολωνία
 
Το Χρηματιστήριο της Βαρσοβίας είναι το μεγαλύτερο χρηματιστήριο στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη
 
Η PKN Orlen είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες στην Πολωνία
 
Το Λιμάνι της Γκντίνια είναι ένα από τα κύρια λιμάνια της Πολωνίας
 
Κεντρική Πλατεία Αγοράς στην Κρακοβία

Πριν από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η βιομηχανική βάση της Πολωνίας ήταν συγκεντρωμένη στους τομείς του άνθρακα, της κλωστοϋφαντουργίας, των χημικών, των μηχανημάτων, του σιδήρου και του χάλυβα. Σήμερα επεκτείνεται στα λιπάσματα, τα πετροχημικά, τις εργαλειομηχανές, τα ηλεκτρικά μηχανήματα, τα ηλεκτρονικά, την αυτοκινητοβιομηχανία και τη ναυπηγική.

Η βιομηχανική βάση της Πολωνίας υπέφερε πολύ κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και πολλοί πόροι κατευθύνθηκαν προς την ανοικοδόμηση. Το σοσιαλιστικό οικονομικό σύστημα που επιβλήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1940 δημιούργησε μεγάλες και δυσκίνητες οικονομικές δομές[59] που λειτουργούσαν υπό μια αυστηρή κεντρική διοίκηση. Εν μέρει λόγω αυτής της συστημικής ακαμψίας, η οικονομία είχε κακή απόδοση ακόμη και σε σύγκριση με άλλες οικονομίες της Κεντρικής Ευρώπης.[59]

Το 1990, η κυβέρνηση του Ταντέους Μαζοβιέτσκι ξεκίνησε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για να αντικαταστήσει την κεντρική οικονομία διοίκησης με ένα σύστημα προσανατολισμένο στην αγορά. Ενώ τα αποτελέσματα ήταν συνολικά εντυπωσιακά, πολλές μεγάλες κρατικές βιομηχανικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα οι σιδηροδρομικοί, εξορυκτικοί, χάλυβας και αμυντικοί τομείς, παρέμειναν ανθεκτικές στην αλλαγή και στη συρρίκνωση που απαιτούνταν για να επιβιώσουν σε μια οικονομία βασισμένη στην αγορά.[59]

Ενέργεια

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Ενέργεια στην Πολωνία

Φαρμακευτικά

Επεξεργασία

Η συνολική αξία της πολωνικής αγοράς φαρμάκων το 2008 ήταν 24,1 δισ. ζλότι, 11,5% περισσότερο από το 2007.[60]

Η αγορά μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο της συνολικής αγοραίας αξίας, είχε αξία 7,5 δισ. ζλότι το 2008. Αυτή η τιμή περιλαμβάνει φάρμακα και μη φάρμακα, όπως συμπληρώματα διατροφής, καλλυντικά, επιδέσμους, οδοντιατρικά υλικά, διαγνωστικές εξετάσεις και ιατρικές συσκευές. Η αγορά συνταγογραφούμενων φαρμάκων ήταν αξίας 15,8 δισ. ζλότι.[61]

Εξόρυξη

Επεξεργασία

Το 2019, η χώρα ήταν ο 3ος μεγαλύτερος παραγωγός ρηνίου παγκοσμίως,[62] ο 5ος μεγαλύτερος παραγωγός αργύρου στον κόσμο,[63] ο 12ος μεγαλύτερος παραγωγός χαλκού,[64] ο 14ος μεγαλύτερος παραγωγός θείου στον κόσμο[65] και ο 14ος μεγαλύτερος παραγωγός αλατιού στον κόσμο.[66]

Γεωργία

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Γεωργία στην Πολωνία

Η γεωργία απασχολεί το 12,7% του εργατικού δυναμικού, αλλά συνεισφέρει το 3,8% στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ), αντικατοπτρίζοντας τη σχετικά χαμηλή παραγωγικότητα. Σε αντίθεση με τον βιομηχανικό τομέα, ο αγροτικός τομέας της Πολωνίας παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό σε ιδιωτικά χέρια κατά τις δεκαετίες της πραγματικής σοσιαλιστικής διακυβέρνησης. Τα περισσότερα από τα πρώην κρατικά αγροκτήματα είναι τώρα μισθωμένα σε αγρότες ενοικιαστές. Η έλλειψη πίστωσης εμποδίζει τις προσπάθειες πώλησης πρώην κρατικών καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Επί του παρόντος, τα 2 εκατομμύρια ιδιωτικά αγροκτήματα της Πολωνίας καταλαμβάνουν το 90% της συνολικής γεωργικής γης και αντιπροσωπεύουν περίπου το ίδιο ποσοστό της συνολικής γεωργικής παραγωγής. Τα αγροκτήματα είναι μικρά —8 εκτάρια κατά μέσο όρο— και συχνά κατακερματισμένα. Οι εκμεταλλεύσεις με έκταση άνω των 15 εκταρίων αντιπροσώπευαν το 9% του συνολικού αριθμού των εκμεταλλεύσεων, αλλά καλύπτουν το 45% της συνολικής γεωργικής έκτασης. Πάνω από τα μισά αγροτικά νοικοκυριά στην Πολωνία παράγουν μόνο για τις δικές τους ανάγκες με ελάχιστες, έως καθόλου, εμπορικές πωλήσεις.

Η Πολωνία είναι καθαρός εξαγωγέας επεξεργασμένων φρούτων και λαχανικών, κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων. Οι μεταποιητές βασίζονται συχνά στις εισαγωγές για να συμπληρώσουν τις εγχώριες προμήθειες σιταριού, σιτηρών ζωοτροφών, φυτικών ελαίων και πρωτεϊνικών γευμάτων, τα οποία γενικά είναι ανεπαρκή για την κάλυψη της εγχώριας ζήτησης. Ωστόσο, η Πολωνία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός πατάτας και σίκαλης στην ΕΕ και είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ζαχαρότευτλων και τριτικάλε στον κόσμο. Η Πολωνία είναι επίσης σημαντικός παραγωγός ελαιοκράμβης, σιτηρών, χοίρων και βοοειδών. Η Πολωνία είναι ο 6ος μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας μήλων σε ολόκληρο τον κόσμο.[67]

Τουρισμός

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Τουρισμός στην Πολωνία

Η Πολωνία, ειδικά μετά την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, έγινε ένα μέρος που επισκέπτονται συχνά τουρίστες. Τα περισσότερα τουριστικά αξιοθέατα στην Πολωνία συνδέονται με το φυσικό περιβάλλον, τους ιστορικούς χώρους και τις πολιτιστικές εκδηλώσεις. Προσελκύουν εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο από όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τουριστικού Ινστιτούτου, την Πολωνία επισκέφθηκαν 15,7 εκατομμύρια τουρίστες το 2006 και 15 εκατομμύρια τουρίστες το 2007,[68] από τον συνολικό αριθμό των 66,2 εκατομμυρίων ξένων επισκεπτών.[69] Το 2016 ο αριθμός των αφίξεων στην Πολωνία ανήλθε σε 80,5 εκατομμύρια. 17,5 εκατομμύρια από αυτόν τον αριθμό είναι αφίξεις που θεωρούνται για τουριστικούς σκοπούς (με τουλάχιστον μία διανυκτέρευση), καθιστώντας την τη 16η χώρα με τις περισσότερες επισκέψεις στον κόσμο.[70] Οι πιο δημοφιλείς πόλεις είναι η Κρακοβία, η Βαρσοβία, το Γκντανσκ, το Βρότσουαφ, το Λοτζ, το Πόζναν, το Στσέτσιν, το Λούμπλιν, το Τόρουν, το Σόποτ, το Ζακοπάνε και το Αλατωρυχείο Βιελίτσκα. Οι καλύτεροι προορισμοί αναψυχής περιλαμβάνουν την Περιοχή λιμνών στη Μαζουρία της Πολωνίας, τις ακτές της Βαλτικής Θάλασσας, τα Όρη Τάτρα (η ψηλότερη οροσειρά των Καρπαθίων), τα Σουδητικά Όρη και το Δάσος Μπιαλοβιέζα. Οι κύριες τουριστικές προσφορές της Πολωνίας περιλαμβάνουν περιηγήσεις σε πόλεις και ιστορικά μνημεία εκτός πόλης, επαγγελματικά ταξίδια, εξειδικευμένο τουρισμό, αγροτουρισμό, ορειβασία (πεζοπορία) και αναρρίχηση, μεταξύ άλλων.

Χρηματοοικονομικός τομέας

Επεξεργασία

Ο πολωνικός τραπεζικός τομέας ελέγχεται από την Πολωνική Αρχή Χρηματοοικονομικής Εποπτείας (ΠΑΧΕ).

Ενώ μετέτρεψε τη χώρα σε μια οικονομία προσανατολισμένη στην αγορά κατά την περίοδο 1992–97, η κυβέρνηση ιδιωτικοποίησε ορισμένες τράπεζες, ανακεφαλαιοποίησε τις υπόλοιπες και εισήγαγε νομικές μεταρρυθμίσεις που έκαναν τον κλάδο ανταγωνιστικό. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις, καθώς και η υγεία και η σχετική σταθερότητα του κλάδου, προσέλκυσαν έναν αριθμό στρατηγικών ξένων επενδυτών. Στις αρχές του 2009, ο τραπεζικός τομέας της Πολωνίας είχε 51 εγχώριες τράπεζες, ένα δίκτυο 578 συνεταιριστικών τραπεζών και 18 υποκαταστήματα ξένων τραπεζών. Επιπλέον, οι ξένοι επενδυτές είχαν μερίδια ελέγχου σε σχεδόν 40 εμπορικές τράπεζες, οι οποίες αποτελούσαν το 68% του τραπεζικού κεφαλαίου.[71] Οι τράπεζες στην Πολωνία αντέδρασαν στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2009 περιορίζοντας τον δανεισμό, αυξάνοντας τα επιτόκια και ενισχύοντας τους ισολογισμούς. Στη συνέχεια, ο κλάδος άρχισε και πάλι να δανείζει, με αύξηση άνω του 4% να αναμένεται το 2011.

Επιχειρηματικά κεφάλαια

Επεξεργασία

Το τμήμα της αγοράς ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων χρηματοδοτεί εταιρείες υψηλού κινδύνου πρώιμου σταδίου, με δυνατότητα ταχείας ανάπτυξης, 130 ενεργές εταιρείες στην Πολωνία (από τον Μάρτιο του 2019). Μεταξύ 2009 και 2019, αυτές οι οντότητες έχουν επενδύσει τοπικά σε περισσότερες από 750 εταιρείες, κατά μέσο όρο 9 εταιρείες ανά χαρτοφυλάκιο. Από το 2016, έχουν δημιουργηθεί νέοι νομικοί θεσμοί για οντότητες που πραγματοποιούν επενδύσεις σε επιχειρήσεις στη φάση νεοφυούς επιχείρησης. Το 2018, τα fund επιχειρηματικών κεφαλαίων επένδυσαν 178 εκατομμύρια ευρώ σε πολωνικές επιχειρήσεις (0,033% του ΑΕΠ). Από τον Μάρτιο του 2019, το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων που διαχειρίζονται εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων που δραστηριοποιούνται στην Πολωνία εκτιμάται σε €2.6 δις. Η συνολική αξία των επενδύσεων της πολωνικής αγοράς επιχειρηματικών κεφαλαίων ανέρχεται σε 209.2 εκ. ευρώ.[72]

Μεταφορές

Επεξεργασία

Η Πολωνία εξυπηρετείται από ένα εκτεταμένο δίκτυο σιδηροδρόμων. Στις περισσότερες πόλεις, ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός βρίσκεται κοντά στο κέντρο της πόλης και είναι καλά συνδεδεμένος με το τοπικό σύστημα μεταφορών. Η υποδομή λειτουργεί από τους Πολωνικούς Κρατικούς Σιδηροδρόμους, μέρος του κρατικού Ομίλου PKP. Το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι πολύ πυκνό στη δυτική και βόρεια Πολωνία, ενώ το ανατολικό τμήμα της χώρας είναι λιγότερο ανεπτυγμένο. Η πρωτεύουσα, η Βαρσοβία, έχει το μόνο σύστημα ταχείας διέλευσης της χώρας: το Μετρό Βαρσοβίας.

Το πιο σημαντικό αεροδρόμιο στην Πολωνία είναι το Αεροδρόμιο Βαρσοβίας «Φρεντερίκ Σοπέν». Το αεροδρόμιο της Βαρσοβίας είναι ο κύριος διεθνής κόμβος για την LOT Polish Airlines. Εκτός από τη Βαρσοβία, το Βρότσουαφ, το Γκντανσκ, το Κατοβίτσε, η Κρακοβία και το Πόζναν έχουν όλα διεθνή αεροδρόμια. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2012 που διοργανώθηκε από κοινού από την Πολωνία και την Ουκρανία, ορισμένα αεροδρόμια σε όλη τη χώρα ανακαινίστηκαν. Αυτό περιλάμβανε την κατασκευή νέων τερματικών σταθμών με αυξημένο αριθμό jetways και περιπτέρων τόσο στο Αεροδρόμιο Βρότσουαφ «Νικόλαος Κοπέρνικος» όσο και στο Αεροδρόμιο Γκντανσκ «Λεχ Βαουένσα».

Η Πολωνία έχει συνολικά 412.264 χλμ. των δημόσιων δρόμων. Οι δημόσιοι δρόμοι της Πολωνίας ομαδοποιούνται σε κατηγορίες που σχετίζονται με τη διοικητική διαίρεση, στις οποίες περιλαμβάνονται οι εθνικοί οδοί, οι οδό βοεβοδάτου, οι οδοί πόβιατ και οι οδοί γκμίνα. Οι αυτοκινητόδρομοι και οι αυτοκινητόδρομοι ταχείας κυκλοφορίας αποτελούν μέρος του εθνικού οδικού δικτύου. Έως τις 10 Ιανουαρίου 2020, υπάρχουν 4.000 χλμ. αυτοκινητοδρόμων και οδών ταχείας κυκλοφορίας σε χρήση.[73]

Νόμισμα

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Ζλότι

Αύξηση του ΑΕΠ στην Πολωνία

Επεξεργασία

Πρόσφατη αύξηση του ΑΕΠ (σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του προηγούμενου έτους):[74]

Έτος 1ο τρίμηνο 2ο τρίμηνο 3ο τρίμηνο 4ο τρίμηνο Σύνολο
2021 -0.9% 11.1% 5.3% 7.3% 5.7%
2020 2.0% -8.3% -1.7% -2.7% -2.7%
2019 5.5% 5.4% 4.6% 3.7% 4.8%
2018 5.2% 5.3% 5.2% 4.9% 5.2%
2017 4.6% 4.3% 5.5% 5.1% 4.9%
2016 3.1% 3.4% 2.8% 2.8% 3.0%
2015 3.8% 3.3% 3.6% 4.6% 3.8%
2014 3.1% 3.3% 3.4% 3.3% 3.3%
2013 0.1% 0.6% 1.9% 2.7% 1.3%
2012 3.3% 2.3% 1.0% 0.2% 1.7%
2011 4.9% 4.8% 5.0% 5.3% 5.0%
2010 2.1% 3.6% 4.0% 4.8% 3.6%
2009 1.5% 1.9% 2.7% 4.2% 2.6%
2008 5.5% 4.9% 3.7% 1.9% 4.0%
2007 7.7% 7.3% 6.9% 6.9% 7.2%
2006 5.6% 6.3% 6.5% 6.3% 6.2%
2005 2.2% 2.8% 4.3% 4.8% 3.5%
2004 7.0% 5.7% 4.6% 3.6% 5.2%
2003 1.8% 3.6% 4.0% 4.6% 3.5%
2002 0.6% 0.9% 1.9% 2.2% 1.4%
2001 2.4% 1.2% 1.0% 0.5% 1.3%
2000 6.1% 5.4% 3.3% 2.7% 4.4%
1999 2.2% 3.5% 5.4% 6.6% 4.4%
1998 6.6% 5.4% 5.0% 3.2% 5.1%
1997 7.1% 7.7% 7.0% 6.6% 7.1%
1996 3.5% 5.7% 7.4% 8.1% 6.2%

Τοποθεσία

Επεξεργασία

Η Πολωνία βρίσκεται σε πολύ καλή τοποθεσία για τη μεταφορά τοπικών εξαρτημάτων ή προϊόντων στην υπόλοιπη Ευρώπη. Για παράδειγμα, όταν μεταφέρεται η παραγωγή από την Κίνα, το νέο εργοστάσιο στην Πολωνία μπορεί να μεταφέρει τα προϊόντα του σε 24 ώρες στα πιο πυκνοκατοικημένα μέρη της Ευρώπης και σε 48 ώρες σε όλη την Ευρώπη.[75]

Οι δυνατότητες της πολωνικής οικονομίας στην ΕΕ

Επεξεργασία

Η Πολωνία, μετρούμενη με τον δείκτη ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης, είναι η 6η οικονομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η 8η στην Ευρώπη, ελαφρώς μπροστά από την Ολλανδία.

Η Πολωνία κατέγραψε επίσης αύξηση του ΑΕΠ επίσης κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008–09.[76] Περισσότεροι από τους μισούς Πολωνούς που είναι οικονομικά ενεργοί έχουν δουλειά (56%).[77]

Αν και η πολωνική οικονομία πλησιάζει τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, αυτή η διαδικασία προχωρά με αργό ρυθμό. Μέχρι στιγμής, λαμβάνοντας υπόψη το επίπεδο κοινωνικής ανάπτυξης, η Πολωνία έχει καταφέρει να ξεπεράσει την Πορτογαλία. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία μεταξύ περιοχών. Το Βοεβοδάτο Μασοβίας βρίσκεται σε παρόμοιο επίπεδο με τις πλουσιότερες περιοχές της Ισπανίας και τις περισσότερες περιφέρειες της Γαλλίας (82% του μέσου όρου της ΕΕ). Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι το ΑΕΠ αυτού του βοεβοδάτου παράγεται κυρίως από τη Βαρσοβία. Το Βοεβοδάτο Κάτω Σιλεσίας με ΑΕΠ 16.000 $ είναι στο ίδιο επίπεδο με την Πορτογαλία και τις περιοχές της Ισπανίας και την Ελλάδα. Τα επόμενα βοεβοδάτα έφτασαν περίπου το 50% του μέσου όρου της ΕΕ και τα φτωχότερα βοεβοδάτα της ανατολικής Πολωνίας έχουν κατά κεφαλήν ΑΕΠ συγκρίσιμο με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία.

Το πολωνικό κεφάλαιο έχει πολλές μεγάλες εταιρείες σε αυτήν την περιοχή της Ευρώπης, δηλαδή την PKN Orlen, η οποία έχει σταθμούς στη Γερμανία και τη Λιθουανία, την Polsat, η οποία επενδύει επίσης στη Λιθουανία, τον Όμιλο ITI. Η Πολωνία έχει ένα εξαιρετικά ανεπτυγμένο οδικό δίκτυο, οι περισσότεροι από τους αυτοκινητόδρομους Α1, Α2, Α4 και οδούς ταχείας κυκλοφορίας, συμπεριλαμβανομένων των S6 και S7, έχουν ολοκληρωθεί πλήρως. Τα επόμενα θα είναι έτοιμα μέχρι το 2023. Η κατασκευή τους από ιδιωτικές εταιρείες χρηματοδοτείται εν μέρει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα επόμενα χρόνια, η Πολωνία πρόκειται να λάβει περίπου 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των σιδηροδρόμων.

Η Πολωνία είναι ένας από τους βασικούς μεταναστευτικούς προορισμούς στην ΕΕ, έχοντας προσελκύσει περισσότερους μετανάστες εκτός ΕΕ από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ για μερικά συναπτά έτη. [20]

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 «World Economic Outlook Database, Οκτωβρίου 2021». IMF.org. Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2021. 
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 «The World Factbook». CIA.gov. Central Intelligence Agency. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2019. 
  3. ↑ «Poverty headcount ratio at national poverty lines (% of population)». data.worldbank.org. Παγκόσμια Τράπεζα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2020. 
  4. ↑ «People at risk of poverty or social exclusion». ec.europa.eu. Eurostat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2020. 
  5. ↑ «Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey». ec.europa.eu. Eurostat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2020. 
  6. ↑ «Labor force, total - Poland». data.worldbank.org. Παγκόσμια Τράπεζα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2019. 
  7. ↑ «Employment rate by sex, age group 20-64». ec.europa.eu/eurostat. Eurostat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2019. 
  8. ↑ «Pracujący w rolnictwie, przemyśle i usługach | RynekPracy.org». 
  9. ↑ «Unemployment by sex and age - monthly average». appsso.eurostat.ec.europa.eu. Eurostat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2020. 
  10. ↑ «Unemployment rate by age group». data.oecd.org. OECD. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2020. 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 «Euro area and EU27 government deficit both at 0.6% of GDP» (PDF). ec.europa.eu/eurostat. Eurostat. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2020. 
  12. ↑ «S&P keeps Poland's rating, outlook unchanged». thenews.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  13. ↑ «Moody's changes outlook on Poland's A2 issuer rating to stable from negative; affirms ratings». moodys.com. 12 Μαΐου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  14. ↑ «Press Release». www.fitchratings.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  15. ↑ Scope Ratings (14 Ιανουαρίου 2022). «Scope revises the Outlook of Poland to Negative, affirms A+ credit ratings». Scope Ratings. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 
  16. ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». www.imf.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  17. ↑ Editorial, Reuters (2016-04-21). «Poland was a». reuters.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-23. https://web.archive.org/web/20180623004811/https://www.reuters.com/article/poland-growth-revision/poland-was-a-green-island-gdp-revision-shows-no-recession-occurred-idUSL5N17O1IC. Ανακτήθηκε στις 2018-03-25. 
  18. ↑ Shotter, James; Majos, Agata (2019-10-09). «Poland election: the unfinished counter-revolution». Financial Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-12-03. https://web.archive.org/web/20191203215441/https://www.ft.com/content/176e701c-e8ec-11e9-85f4-d00e5018f061. Ανακτήθηκε στις 2019-10-09. 
  19. ↑ «'This is the golden age': eastern Europe's extraordinary 30-year revival». theguardian.com. 27 Οκτωβρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2019. 
  20. ↑ 20,0 20,1 «'Poland issues EU's most residence permits to immigrants for fourth year running». 12 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2022. 
  21. ↑ «WDI 2017 Maps - Data». data.worldbank.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  22. ↑ «Complexity rankingsThe Atlas of Economic Complexity». Harvard' Growth Lab Viz Hub. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2020. 
  23. ↑ Frączyk, Jacek (7 Δεκεμβρίου 2017). «Wzrostem PKB Polska zostawia Europę daleko z tyłu. Najnowsze dane Eurostatu». money.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  24. ↑ «FTSE Russell upgrades Poland from emerging to developed market». thenews.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  25. ↑ https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do
  26. ↑ Piatkowski, Marcin. «How Poland Became Europe's Growth Champion: Insights from the Successful Post-Socialist Transition». brookings.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  27. ↑ 27,0 27,1 «The Next Economic Powerhouse? Poland - BusinessDay : News you can trust». businessdayonline.com. 5 Ιουλίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  28. ↑ Cieński, Jan (2018). Start-Up Poland. Chicago: The University of Chicago Press. σελ. 17. ISBN 978-0-226-30681-0. 
  29. ↑ «Poland has employee's market: minister». thenews.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  30. ↑ «File:Unemployment rates, seasonally adjusted, Οκτωβρίου 2017 (%) F2.png - Statistics Explained». ec.europa.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  31. ↑ «Polska tygrysem gospodarczym Europy. Wzrost PKB o 827 proc». wnp.pl. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2021. 
  32. ↑ «GUS: wzrost PKB pod koniec roku był nieco słabszy niż kwartał wcześniej». wnp.pl. wnp.pl. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2021. 
  33. ↑ «Wskaźnik PMI dla Polski w styczniu na poziomie 48,2 pkt. vs 47,6 pkt. w XII». wnp.pl. wnp.pl. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2021. 
  34. ↑ «Poland's Top Insurer Buys a Stake in Alior Bank, with More of the Same to Follow». 5 Ιουνίου 2015. 
  35. ↑ Rohac, Dalibor (2017-06-30). «Poland's rush to banking sector socialism». Financial Times. https://www.ft.com/content/f7283548-5cd1-11e7-b553-e2df1b0c3220. 
  36. ↑ «Poland should aim to merge state-run companies - minister». Reuters. 2020-04-27. https://www.reuters.com/article/poland-economy-companies/poland-should-aim-to-merge-state-run-companies-minister-idUSL5N2CF63H. 
  37. ↑ https://www.nasdaq.com/articles/pkn-ready-to-offer-concessions-after-eu-warning-on-lotos-bid-sources-2020-03-30
  38. ↑ «Poland's government wants to take control of banking». The Economist. 2018-08-09. https://www.economist.com/europe/2018/08/09/polands-government-wants-to-take-control-of-banking. 
  39. ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». www.imf.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2019. 
  40. ↑ «File:Unemployment rates, seasonally adjusted, Οκτωβρίου 2015.png - Statistics Explained». ec.europa.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  41. ↑ «Unemployment statistics - Statistics Explained». ec.europa.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  42. ↑ «Unemployment in Bulgaria in November 2019 was 3.7% – Eurostat». The Sofia Globe staff o. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-01-13. https://web.archive.org/web/20200113022408/https://sofiaglobe.com/2020/01/09/unemployment-in-bulgaria-in-november-2019-was-3-7-eurostat/. Ανακτήθηκε στις 2020-01-13. 
  43. ↑ Internet, JSK. «Poland facing risk of labor force deficit in 2015». msp.gov.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2018. 
  44. ↑ «Poland Forecast: Unemployment Rate [1990 - 2020] [Data & Charts]». www.ceicdata.com. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  45. ↑ «Poland: June 2000». Trade Policy Reviews. World Trade Organization. 26 Ιουνίου 2000. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2014. 
  46. ↑ PAP, 9 May 2013 Polska żywność - fundament polskiego eksportu - 2012 kolejnym rokiem rekordowego eksportu żywności.
  47. ↑ GUS, Najwięksi partnerzy handlowi Polski: kto kupuje nasze produkty? 9 July 2014 (Internet Archive)
  48. ↑ Ministerstwo Gospodarki, Polska - kierunki eksportu i najchętniej kupowane produkty z naszego kraju. 8 December 2013 Euro-Dane :: Ekonomia Unii Europejskiej (Internet Archive).
  49. ↑ Patrycja Maciejewicz, Leszek Baj, Polska żywność jedzie w świat.
  50. ↑ PAP, Więcej niż 80 proc. eksportu żywności z Polski to przetworzone produkty spożywcze 10-10-2014 Portal Spozywczy.pl (Internet Archive).
  51. ↑ Wiesław Łopaciuk, Padł rekord wartości eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski.
  52. ↑ Workman, Daniel. «World's Top Export Countries». Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2020. 
  53. ↑ «Leading import countries worldwide in 2019». Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2020. 
  54. ↑ 54,0 54,1 Ho, Giang (Ιούλιος 2012). «Republic of Poland. Selected Issues.». IMF Country Report 12 (163). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-05-21. https://web.archive.org/web/20140521161405/http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2012/cr12163.pdf. Ανακτήθηκε στις 2014-05-21. 
  55. ↑ «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2014. 
  56. ↑ UAEinteract.com. «UAE is Poland's largest Arab trading partner». Uaeinteract.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2011. 
  57. ↑ Schwab, Klaus. «The Global Competitiveness Report 2010-2011» (PDF). World Economic Forum. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 6 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2011. 
  58. ↑ «Waking up to the new economy: Ernst & Young's 2010 European attractiveness survey» (PDF). Ernst & Young. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2011. 
  59. ↑ 59,0 59,1 59,2 «Poland (11/07)». US Department of State. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2013. 
  60. ↑ KPMG. «The Polish Pharmaceutical Market» (PDF). Yieldopedia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2018. 
  61. ↑ «Polish pharmaceutical market». Pharmapoland.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2011. 
  62. ↑ «USGS Rhenium Production Statistics» (PDF). 
  63. ↑ «USGS Silver Production Statistics» (PDF). 
  64. ↑ «USGS Copper Production Statistics» (PDF). 
  65. ↑ «USGS Sulfur Production Statistics» (PDF). 
  66. ↑ «USGS Salt Production Statistics» (PDF). 
  67. ↑ «Top 10 apple-producing countries in the world». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  68. ↑ «Information about tourism in Poland (in Polish)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  69. ↑ GUS (2008). «Przyjazdy do Polski (Foreign visits to Poland)». Statistics (στα Πολωνικά). Instytut Turystyki. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2012. 
  70. ↑ «International tourism, number of arrivals - Country Ranking». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-11-06. https://web.archive.org/web/20171106140327/http://www.indexmundi.com/facts/indicators/ST.INT.ARVL/rankings. Ανακτήθηκε στις 2017-10-28. 
  71. ↑ Wprost (9 Νοεμβρίου 2011). «Belka: polskie banki znów powinny być polskie». 70 proc. polskiego systemu bankowego jest własnościowo zdominowane przez banki zagraniczne. Biznes: Polityka i gospodarka, Wprost.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (Internet Archive) στις 12 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2014. w Polsce nie zbudowano by nowoczesnego systemu bankowego [bez akcjonariuszy zagranicznych, stwierdził Prezes NBP. Bez nich] Polska nie uniknęłaby kryzysu bankowego – Marek Belka, prezes Narodowego Banku Polskiego. 
  72. ↑ Krysztofiak-Szopa, Julia· Wisłowska, Monika (2019). The Golden Book of Venture Capital in Poland 2019. Warsaw: Startup Poland. ISBN 978-83-948788-6-3. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2019. 
  73. ↑ Boner, Błażej. «Od dziś w Polsce jest 4 tys. km dróg szybkiego ruchu. To dokładnie połowa tego, co zaplanowano». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-11-09. https://web.archive.org/web/20191109125714/http://moto.pl/MotoPL/7,88389,25386185,od-dzis-w-polsce-jest-4-tys-km-drog-szybkiego-ruchu-to-dokladnie.html. Ανακτήθηκε στις 2020-01-13. 
  74. ↑ «Quarterly National Accounts : Quarterly Growth Rates of real GDP, change over previous quarter». Stats.oecd.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  75. ↑ https://motoryzacja.interia.pl/wiadomosci/producenci/news-chinczycy-chca-produkowac-w-polsce,nId,4654105
  76. ↑ Rogaliński, Paweł (2011). Świat, Polityka i my. Łódź. σελίδες 101–102. ISBN 978-83-272-3154-3. 
  77. ↑ «Statystyki rynku pracy». rynekpracy. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2021. 

Πηγές

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Οικονομία_της_Πολωνίας&oldid=10451051"