Πολύκαστρο

πόλη της Μακεδονίας, Ελλάδα

Συντεταγμένες: 40°59′43.4″N 22°34′17.0″E / 40.995389°N 22.571389°E / 40.995389; 22.571389

Το Πολύκαστρο είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του νομού Κιλκίς στην Κεντρική Μακεδονία, με 7.000 κατοίκους και πρωτεύουσα του Δήμου Παιονίας. Είναι χτισμένη πάνω στην Παλαιά Εθνική Οδό Θεσσαλονίκης - Ευζώνων και δίπλα στον ποταμό Αξιό.

Πολύκαστρο
Πολύκαστρο is located in Greece
Πολύκαστρο
Πολύκαστρο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρική Μακεδονία
ΔήμοςΠαιονίας
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
ΝομόςΚιλκίς
Υψόμετρο70 μέτρα
Έκταση295,5
Πληθυσμός7.064 (2011)
Πληροφορίες
ΠολιούχοςΆγιο Πνεύμα
Παλαιά ονομασίαΜαυροσούλι, Καρασούλι
Ονομασία κατοίκωνΠολυκαστρινός -ινή
Ταχ. κώδικας612 00
Τηλ. κωδικός2343

Η υψομετρική ανύψωση της πόλης είναι 60 μέτρα και χαρακτηρίζεται ως η καλύτερα ρυμοτομημένη πόλη του Νομού Κιλκίς.[1] Στο Πολύκαστρο ιδρύθηκε το πρώτο Κτηματολογικό Γραφείο στην Ελλάδα.[2] Το Πολύκαστρο είναι το ζωτικό κέντρο δέκα δημοτικών διαμερισμάτων και πολλών γύρω οικισμών και χαρακτηρίζεται από μεγάλη εμπορική κίνηση και αναπτυσσόμενο βιοτεχνικό πάρκο.

Στο κέντρο της πόλης δεσπόζει ο ναός της Αγίας Τριάδος που κτίσθηκε από τους Ανατολικορωμυλιώτες κατοίκους, σε ανάμνηση του ιστορικού ομώνυμου μοναστηριού στο Καβακλί της Ανατολικής Ρωμυλίας.

Ιστορία Επεξεργασία

Αρχαιότητα Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Αμφαξίτιδα

Η περιοχή της Αμφαξίτιδας ή Αμφάξιας Παιονίας, κατοικήθηκε από την απώτερη αρχαιότητα από Παίονες, ενώ κατά την πρώτη χιλιετία π.Χ. καταγράφονται κινήσεις Πελασγών, Θρακών, Βοττιαίων και Βρυγών. Μετά τους Περσικούς Πολέμους τον 5ο αιώνα π.Χ. η περιοχή περιέρχεται στους Μακεδόνες υπό τον Αλέξανδρο Α΄. Στον Πελοποννησιακό πόλεμο, τον 4ο αιώνα π.Χ., οι Θράκες, υπό τον Σιτάλκη, σύμμαχοι των Αθηναίων καταλαμβάνουν πρόσκαιρα την περιοχή. Στις εκστρατείες του Φιλίππου του Β΄ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η περιοχή ήταν σημείο συγκέντρωσης και στρατοπέδευσης του ιππικού πριν την αναχώρηση. Στην Ελληνιστική περίοδο, η περιοχή είναι αυτοδιοίκητη και γνωστή ως Αμφαξίτιδα με πρωτεύουσα την Αμυδώνα. Τον 1ο αιώνα π.Χ. η περιοχή Πολυκάστρου κυριεύεται από τους Ρωμαίους και τους επόμενους αιώνες οι κάτοικοι ασπάζονται σταδιακά το χριστιανισμό.

Βυζάντιο Επεξεργασία

 
Το Πολύκαστρο στην ανατολική όχθη του Αξιού

Κατά τον 4ο και 5ο αιώνα μ.Χ. η περιοχή δέχεται επιδρομές από Γότθους. Τους 6ο και 7ο αιώνα, επιδράμουν στην περιοχή Σλάβοι, Άβαροι και Ούγγροι. Τον 10ο αιώνα, η περιοχή Πολυκάστρου δέχεται ισχυρές πιέσεις από Βουλγάρους που θέλουν να καταλάβουν μέρη του Βυζαντινού κράτους. To 1003 οι Βούλγαροι απωθούνται. Το 1064, η περιοχή μαστίζεται από επιδρομή Ογούζων Τούρκων. Το 1085, την περιοχή λεηλατούν οι Νορμανδοί. Με τις σταυροφορίες, η περιοχή εντάσσεται στην Αυτοκρατορία των Λατίνων από το 1204 έως το 1224. Από το 1225 έως το 1248, η περιοχή της Αμφαξίτιδας υπάγεται στο Δεσποτάτο της Ηπείρου. Το 1249 η περιοχή υπάγεται στην Αυτοκρατορία της Νίκαιας, έως το 1260, οπότε και απελευθερώνεται η Κωνσταντινούπολη από τους Λατίνους, και πλέον επανορθώνεται το Βυζαντινό κράτος.

Τουρκοκρατία Επεξεργασία

Κατά την Οθωμανική κατάκτηση της περιοχής, τη δεκαετία του 1390, ο οικισμός ονομαζόταν Ρογνοβίτσα και παραχωρήθηκε ως τιμάριο στον Ασιλή. Στις αρχές του 15ου αιώνα, το τιμάριο Ρογνοβίτσας παραχωρήθηκε στους Καρά Σόλε και Σόφη Ηλία. Έκτοτε μετονομάστηκε σε Καρασούλι[3] από το όνομα του τιμαριούχου Καρά Σόλε (υπάρχει και η εκδοχή ότι η ονομασία προήλθε από την τουρκική, «καρά» που σημαίνει μαύρο και «σου» που σημαίνει νερό, κατά προέκταση «Μαύρο έλος»[4]). Στα μέσα του 15ου αιώνα (γύρω στο 1450), το τιμάριο Καρασουλίου ανήκει στους Ορούτς Χαν (γιου του Καρά Σόλε) και Σόφη Ηλία και είχε 20 οικίες χριστιανών και 12 οικίες μουσουλμάνων.[5]

Επίσης υπήρχε ο οικισμός Κόλυμπα (Καλύβια) ή Αλτσάκ Καλύβια[Σημ. 1] νοτιοδυτικά του Καρασουλίου.

Το Καρασούλι έγινε έδρα Μπέη. Αρχιτεκτονικό δείγμα της εποχής είναι τα οθωμανικά Λουτρά του Πολυκάστρου, του 14ου αιώνα.[6] Τον 15ο αιώνα, με διαταγή του σουλτάνου φυτεύονται στην περιοχή μουριές με σκοπό την παραγωγή μεταξιού. Η καλλιέργεια συστηματοποιείται.[7] Αυτή η εξέλιξη φέρνει κατά τους επόμενους αιώνες (16ο και 17ο) στην περιοχή πολλούς αγροτοεργάτες, κυρίως Βούλγαρους, προκειμένου να εργάζονται στα τουρκικά τσιφλίκια, καθώς οι Έλληνες είναι πλέον λιγοστοί και απρόθυμοι να εργάζονται στα τσιφλίκια των μπέηδων.[8] Πολλοί κάτοικοι αναγκάζονται πλέον να χρησιμοποιούν τη σλαβομακεδονική γλώσσα για την επικοινωνία στις δημόσιες εκδηλώσεις.[9] Από το 16ο αιώνα συρρέουν στην περιοχή και πολλοί Σαρακατσαναίοι από την Ήπειρο. Τον 17o και 18ο αιώνα φτάνουν στην περιοχή πολλοί Βλάχοι, εκδιωγμένοι από τη Βόρειο Ήπειρο και Δυτική Μακεδονία από τις λεηλασίες Τουρκαλβανών. Αυτές οι μετακινήσεις έχουν ως αποτέλεσμα την τόνωση του ντόπιου ελληνικού στοιχείου.

Εθνικοαπελευθερωτικοί αγώνες Επεξεργασία

Στα τέλη του 18ου αιώνα, το Πολύκαστρο (Καρασούλι) αποτελούσε τσιφλίκι του Γιουσούφ Μουχλίς πασά, γιου του Ισμαήλ μπέη από τις Σέρρες. Οι Καρασουλιώτες ξεσηκώθηκαν το 1822 κατά την Επανάσταση, με αποτέλεσμα να δεχτούν τα οθωμανικά αντίποινα μετά την καταστολή των εξεγέρσεων στη Μακεδονία. Έτσι το Καρασούλι καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς και πολλοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν. Από τότε ο Ελληνισμός της κωμόπολης συρρικνώθηκε ανεπανόρθωτα, καθώς άρχισαν να εγκαθίστανται Βούλγαροι αγροτοεργάτες προκειμένου να καλύψουν το κενό στα τσιφλίκια.[8][10]

Το 1872 εγκαινιάζεται η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης - Βιέννης από την εταιρεία Χιρς (Hirch) και ξεκινά τη λειτουργία του ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Καρασουλίου. Το Καρασούλι πλέον αναπτύσσεται ως εμπορικό κέντρο.[10]

Στα 1870, με το Βουλγαρικό εκκλησιαστικό σχίσμα, και την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχικής Εκκλησίας ξεσπά κύμα εθνικιστικής βουλγαρικής προπαγάνδας με τη βοήθεια Ρώσων πρακτόρων. Πολλοί κάτοικοι αναγκάζονται κάτω από τις πιέσεις της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής του Πανσλαβισμού μέσω του βουλγαρικού παράγοντα, να προσχωρήσουν στην Εξαρχία και στην ουσία να εκβουλγαριστούν.[11] Στην περιοχή δρα και αμερικανικός παράγων μέσω του Αυστριακού Προξενείου της Θεσσαλονίκης με σαφή στόχο των προσηλυτισμό των κατοίκων στον προτεσταντισμό,[12] καθώς και Βουλγαροι Ουνίτες ιεραπόστολοι.[13] Πολλοί κάτοικοι προσηλυτίζονται. Ο κίνδυνος εκβουλγαρισμού αφυπνίζει τον Ελληνισμό του Καρασουλίου και οργανώνεται. Παράλληλα οργανώνει σχολείο ώστε να εκπαιδεύονται οι νέοι στην ελληνική γλώσσα. Μετά το 1850 αναφέρεται στο Καρασούλι ελληνική κοινότητα και σχολείο. Πληροφορίες για τη λειτουργία σχολείου έχουμε από το 1880, όπως αποδεικνύεται από αποδείξεις πληρωμών δασκάλων, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπήρχε σχολείο και πριν το 1880.[14] Από γραπτές πηγές της περιόδου που αναφέρθηκε πρώτος δάσκαλος φαίνεται να ήταν ο Αβραάμ Αστερίου.[15] Τα επόμενα χρόνια υπηρέτησαν από τη θέση του δασκάλου οι Κωνσταντίνος Χρήστου (1902 - 1903) και Δημήτριος Κασσάς (1906 - 1913). Το σχολείο στα 1906 είχε 15 μαθητές.[16]

 
Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στην κεντρική πλατεία του Πολυκάστρου

Την εποχή αυτή παρατηρείται και οικονομική άνθηση των Ελλήνων και χτίζονται εκκλησίες στην κωμόπολη του Καρασουλίου (Προφήτη Ηλία (1859)- Ταξιαρχών σήμερα,[17] Αγίου Αθανασίου το 1885[18]). Στη συνέχεια οι Καρασουλιώτες έγραψαν λαμπρή ιστορία στον αγώνα τους κατά των βουλγαρικών επιθέσεων.[19] Την 29η Φεβρουαρίου του 1898, παραμονή του Αγίου Θεοδώρου σημειώνονται επεισόδια από τους εξαρχικούς που καταλαμβάνουν με τη βία το σχολείο και την εκκλησία του Προφήτη Ηλία.[20] Μετά από εκκλήσεις της Ελληνικής Κοινότητας Καρασουλίου προς τον καϊμακάμη του καζά Γευγελής, επιστρέφονται το σχολείο και η εκκλησία και η λειτουργία τελείται πλέον εναλλάξ σε ελληνικά και βουλγαρικά.[21][22] Τα κινητά αντικείμενα του ναού όμως (όπως δισκοπότηρα και άλλα τιμαλφή) επιδικάστηκαν στη βουλγαρική εξαρχική κοινότητα. Με πρωτοβουλίες των προεστών του Καρασουλίου, στάλθηκαν αλλεπάλληλες αναφορές και απεσταλμένοι προς τον Επίσκοπο Πολυανής, Παρθένιο, προκειμένου να επαναφέρει την περιουσία του ναού στους Έλληνες, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Στη συνέχεια, οι προύχοντες του Καρασουλίου απέστειλαν επιστολή προς τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Αθανάσιο, διαμαρτυρόμενοι για την κατάσταση.[23] Σε ηρωική μορφή αναδείχθηκε ο ιερέας Γεώργιος Παπαντωνίου που υπήρξε εφημέριος από to 1899 έως το 1923.[24] Παράλληλα οι κάτοικοι οργανώνουν ένοπλες επιτροπές άμυνας (ορκίζονται πολλοί στην «Μακεδονική Άμυνα» που λειτουργεί στα πρότυπα της Φιλικής Εταιρείας) για να αντιμετωπίσουν την βουλγαρική τρομοκρατία και τις τουρκικές αυθαιρεσίες.[εκκρεμεί παραπομπή]

Μακεδονικός αγώνας Επεξεργασία

 
Ο οπλαρχηγός Μιχαήλ Σιωνίδης με τον αδελφό του, Διονύση

Κατά την κλιμάκωση του Μακεδονικού Αγώνα (1904-1908), οι Πατριαρχικοί κάτοικοι του Καρασουλίου μάχονται σκληρά κατά του διπλού εχθρού (Τούρκων και Εξαρχικών). Στο Καρασούλιο δρα ο Κωνσταντίνος Αργυρίου.[25] Σημαντική είναι η δράση, κατά των κομιτατζήδων, του οπλαρχηγού Γεώργιου Καραϊσκάκη του Βογδαντσιώτη,[26] που δρα σε όλη την περιοχή των λιμνών Αρτζάνης (Κάστρου) - Αμματόβου (Άσπρου). Οι λίμνες αυτές από το 1898 ενοικιάζονταν από τους Βούλγαρους και είχαν καταστεί απόρθητα κρησφύγετα, βάσεις και κέντρα ενεργειών των κομιτατζήδων.[27] Επίσης ηρωική μορφή υπήρξε ο μακεδονομάχος Μιχαήλ Σιωνίδης (1870-1935) από τη Γκίρτσιστα, που έδρασε με το σώμα του έως τη Γευγελή και την Πολυανή (Παλαιά Δοϊράνη).[28]

Απελευθέρωση Επεξεργασία

Η περιοχή του Πολυκάστρου απελευθερώθηκε στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, το 1912, μετά τη μάχη των Γιαννιτσών και την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, μαζί με τη δυτική όχθη του Αξιού (περιοχή Γουμένισσας). Στις 31 Οκτωβρίου του 1912 δόθηκε διαταγή σε απόσπασμα Ευζώνων να απελευθερώσουν τη Γευγελή. Το μεσημέρι της 1 Νοεμβρίου του 1912, το απόσπασμα Ευζώνων υπό το συνταγματάρχη Κωνσταντινόπουλο, αναχώρησε από τη Θεσσαλονίκη σιδηροδρομικώς και το βράδυ της ίδιας μέρας αποβιβάστηκαν στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Καρασουλίου. Χρειάστηκε να διανυκτερεύσουν στην κωμόπολη του Καρασουλίου, ώστε να εδραιώσουν την ελληνική κρατική παρουσία, και την επόμενη το πρωί αναχώρησαν για τη Γευγελή, όπου κατέφθασαν μετά από επτάωρη πεζοπορία (για να διαπιστώσουν ότι ήδη στην πόλη βρισκόταν σερβικός λόχος).[29] Κατά την απελευθέρωση, η ελληνική κοινότητα Καρασουλίου, με πρόεδρο τον Αθανάσιο Νάντσιο, αριθμούσε 46 οικογένειες (146 κάτοικοι).[30]

Εγκατάσταση προσφύγων από τη Βόρεια Μακεδονία, τη Θράκη και τη Μικρά Ασία Επεξεργασία

Στα αμέσως επόμενα χρόνια έρχονται στην περιοχή Πολυκάστρου πολλοί Έλληνες από την περιοχή Γευγελής και Βογδάντσας, καθώς και πολλοί Σαρακατσαναίοι από περιοχές της σημερινής Π.Γ.Δ.Μ. λόγω των διωγμών του Γιουγκοσλαβικού κράτους. Η περιοχή έγινε το κέντρο οχύρωσης των συμμαχικών δυνάμεων κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.[31] Στη Μάχη του Σκρα διακρίθηκε ο Καρασουλιώτης Πέτρος Λύκος (που αργότερα συμμετείχε και στη Μικρασιατική εκστρατεία).[32] Το 1919, με τη συνθήκη του Νεϊγύ, γίνεται ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδος και Βουλγαρίας, κατά την οποία έφυγαν από την περιοχή όλοι οι κάτοικοι με βουλγαρική συνείδηση και εγκαταστάθηκαν Έλληνες από τη Βόρειο Θράκη (Ανατολική Ρωμυλία) και συγκεκριμένα από τα χωριά Σιναπλί και Καρυές της περιοχής Καβακλίου (βόρεια κοιλάδα του Έβρου) και Ραβδά της περιοχής Μεσημβρίας.

Ο οικισμός Αλτσάκ Καλύβια[Σημ. 1] τελικά καταργήθηκε αφού συνενώθηκε οικιστικά με το Πολύκαστρο (πρόκειται για την περιοχή νότια της γέφυρας του Αξιού).[33][34][35]

Το 1923, με τη συνθήκη της Λωζάνης και την υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, έφυγαν από την περιοχή οι Μουσουλμάνοι κάτοικοι και εγκαταστάθηκαν Έλληνες από τη Μικρά Ασία και ειδικότερα από την Παφλαγονία (Ηράκλεια), τον Πόντο, τη Βιθυνία και τη Μαγνησία. Μαζί τους ήρθαν κατά κύματα και Έλληνες του Βορειοανατολικού Πόντου (Υπερκαυκασία), οι οποίοι, λόγω των διωγμών που υπέστησαν κατά την Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής, από τους Τούρκους, είχαν διαφύγει στη Ρωσία. Έτσι ο πληθυσμός του Πολυκάστρου αποτελούνταν πλέον από τους ντόπιους Μακεδόνες, μεταξύ των οποίων και πολλοί Σαρακατσαναίοι και Βλάχοι, και από τους πρόσφυγες της περιοχής της σημερινής Π.Γ.Δ.Μ. (περιοχή Γευγελής - Βογδάντσας), της Ανατολικής Ρωμυλίας, του Πόντου, της Παφλαγονίας, της Βιθυνίας (Δέντσες[36] ή Ίντζες[37] Παντέρμου) και Μαγνησίας (Μετεβελί).[38]

Διοικητική Ιστορία Επεξεργασία

Για μια χρονική περίοδο η κωμόπολη ονομάζονταν και Μαυροσούλι. Αυτό διαπιστώνεται σε πρακτικό του Κοινοτικού Συμβουλίου της 23 Ιουλίου 1928, όπου φαίνεται η κυκλική σφραγίδα της υπογραφής του Προέδρου: «Ελληνική Δημοκρατία - Κοινότης Μαυροσουλίου». Το 1928, το Καρασούλι μετονομάζεται σε Πολύκαστρο.[39] Η εκδοχή, η οποία θεωρείται επικρατέστερη των άλλων, αναφέρεται στη χρονική περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου στην περιοχή του συνοικισμού υπήρχαν πολλές πολεμίστρες, οχυρωματικά έργα, σαν μικρά κάστρα και για το λόγο αυτό ο Γενικός Διοικητής Θεσσαλονίκης το 1928 ονόμασε τον οικισμό Πολύκαστρο.[40] Η άποψη αυτή ενισχύεται από αναφορά που γίνεται, για τη συγκεκριμένη περιοχή, σε έργα που κατασκευάστηκαν από τη Μεραρχία Σερρών.[41]

Τέλος, το Πολύκαστρο από Κοινότητα έγινε Δήμος με το Π.Δ. 265/ΦΕΚ 123/19-8-1986, μετά από ένωση των κοινοτήτων Πολυκάστρου - Λιμνοτόπου. Με το Σχέδιο Καποδίστριας ο Δήμος Πολυκάστρου απέκτησε διευρυμένη μορφή. Με το Σχέδιο Καλλικράτης το Πολύκαστρο ορίστηκε ως έδρα του Δήμου Παιονίας.

Προσφυγικό-μεταναστευτικό ρεύμα Επεξεργασία

Στο Πολύκαστρο είχαν δημιουργηθεί δύο καταυλισμοί παράτυπων μεταναστών και προσφύγων έως τον Ιούνιο του 2016 ενώ σήμερα λειτουργεί οργανωμένη δομή φιλοξενίας στη Νέα Καβάλα με 1275 φιλοξενούμενους[42][43].

Ο καταυλισμός στον Σταθμό Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) της Εθνικής Οδού Πατρών - Αθηνών - Θεσσαλονίκης - Ευζώνων (ΠΑΘΕ) Πολυκάστρου ξεκίνησε να δημιουργείται ήδη από το 2015 λόγω της Μεταναστευτικής κρίσης, από παράτυπους μετανάστες και πρόσφυγες ως πρόχειρος καταυλισμός δίπλα στο οδόστρωμα. Ο καταυλισμός δεν εποπτευόταν από το ελληνικό κράτος, αλλά από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και διάφορες ΜΚΟ και ο πληθυσμός του κυμαινόταν από 1.500 έως 2.500 άτομα (φτάνοντας πρόσκαιρα και τα 5.000 άτομα), συμπεριλαμβανομένων και πολλών ασυνόδευτων παιδιών και υπήρχε έως τον Ιούνιο του 2016[44][45]..[46][47][48][49][50]

Ένας δεύτερος πρόχειρος καταυλισμός από πεντακόσιους περίπου πρόσφυγες είχε στηθεί στην Αερογέφυρα Πολυκάστρου από τις 23 Μαρτίου 2016, επί της εθνικής οδού Πολυκάστρου - Κιλκίς, αποκλείοντας έτσι την είσοδο και έξοδο προς Πολύκαστρο, προκαλώντας προβλήματα στην κυκλοφορία.[51][52][53][54][55] Τελικά, οι παράτυποι μετανάστες και πρόσφυγες αποχώρησαν την επομένη 24 Μαρτίου 2016 λόγω του σφοδρού Βαρδάρη που σηκώθηκε τη νύχτα, κι έτσι η κυκλοφορία αποκαταστάθηκε.[56][57]

Εκπαίδευση Επεξεργασία

Για τις ανάγκες της εκπαίδευσης, στο Πολύκαστρο λειτουργούν:

  • 3 βρεφονηπιακοί σταθμοί
  • 4 νηπιαγωγεία
  • 3 Δημοτικά Σχολεία
  • 1 Γυμνάσιο
  • 1 Γενικό Λύκειο

Αξιοθέατα και ιστορικά μνημεία Επεξεργασία

 
Μνημείο Αγωνιστών Πολυκάστρου.
 
Συμμαχικά Κοιμητήρια Πολυκάστρου.
  • Παλιά μεταλλική γέφυρα Αξιού ποταμού
  • Μνημείο προσφύγων Αλησμόνητων Πατρίδων
  • Κτίριο Σιδηροδρομικού Σταθμού Πολυκάστρου
  • Διασυμμαχικό Μνημείο Πολυκάστρου 1915-1918 (στο Λατόμι 60ό χλμ νέας Εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης – Ευζώνων). Σε αυτό υπάρχει η επιγραφή:Στα παιδιά της Γαλλίας - Μ. Βρετανίας - Ελλάδας - Ιταλίας και Σερβίας, τα οποία πιστά στις εντολές των προγόνων του πολέμησαν μαζί σ' αυτά τα μέρη και έπεσαν για την Ελευθερία και για την παγκόσμια Ειρήνη 1915-1918.
  • Συμμαχικά Κοιμητήρια Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
  • Προτομή Μεγάλου Αλεξάνδρου (στο Δημαρχείο).[58][59]

Πολιτιστικοί φορείς Επεξεργασία

  • Σύλλογος Γυναικών Δήμου Παιονίας "ΕΥΚΡΑΝΤΗ"
  • Σύλλογος Σαρακατσαναίων Πολυκάστρου & Περιχώρων «Τα Σταυραδέρφια»
  • Σύλλογος Ποντίων Πολυκάστρου & Περιχώρων "Οι Ακρίτες"
  • Σύλλογος Ανατολικορωμυλιωτών
  • Σύλλογος Μικρασιατών Πολυκάστρου & Περιχώρων
  • Πολιτιστικός Σύλλογος Άσπρου "Ανατολική Ρωμυλία"
  • Αερολέσχη Πολυκάστρου

Πολιτιστικές εκδηλώσεις Επεξεργασία

Αθλητικοί σύλλογοι Επεξεργασία

Επαγγελματικοί Σύλλογοι και Σωματεία του Πολυκάστρου Επεξεργασία

  • Εμποροεπαγγελματικός Σύλλογος Πολυκάστρου

Προσωπικότητες του Πολυκάστρου Επεξεργασία

Κλίμα Επεξεργασία

Το κλίμα του Πολυκάστρου εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τον βορειοδυτικό άνεμο Βαρδάρη που φυσάει στην κοιλάδα του Αξιού αρκετές ημέρες καθ' έτος. Ο Βαρδάρης είναι ψυχρός και σχετικά ξηρός άνεμος. Το κλίμα σε γενικές γραμμές είναι ήπιο το χειμώνα (η θερμοκρασία σπάνια πέφτει κάτω από τους -6 °C), και εξαιρετικά θερμό το καλοκαίρι. Αποτελεί μία από τις θερμότερες περιοχές της Ελλάδας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τον Αύγουστο του 2012 σημειώθηκε στο Πολύκαστρο η υψηλότερη θερμοκρασία για όλο το 2012 στην Ελλάδα, 44 °C[60](παρόμοιες επιδόσεις για το 2019 [61]). Το κλίμα είναι ξηρό όταν φυσά ο Βαρδάρης, ενώ σε άπνοια επηρεάζεται από την υγρασία του ποταμού Αξιού. Λόγω του τοπικού βορειοδυτικού ανέμου, υπάρχει μεγάλη ηλιοφάνεια και λίγες σχετικά, βροχοπτώσεις. Τους καλοκαιρινούς μήνες φυσά συχνά νοτιάς που προκαλεί σύντομες καταιγίδες.

Μήνας Ιαν Φεβ Μαρ Απρ Μαι Ιου Ιουλ Αυγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ
Μέση Ανωτ. θερμ.[°C] 6 10 15 19 25 31 33 34 28 21 13 6
Μέση Ελαχ. θερμ.[°C] -2 0 3 8 12 16 18 18 13 9 5 0
Ύψος Βροχόπτωσης (mm) 32,1 27,5 28,6 49,5 44,9 43 31,1 21,9 26,8 55,2 55,6 61,5

[62]

Πηγές Επεξεργασία

  1. Επιμελητήριο Κιλκίς, Χρήσιμες Πληροφορίες, Δήμος Πολυκάστρου[νεκρός σύνδεσμος]
  2. «Στο Δημόσιο 130.000 ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη»». Ελευθεροτυπία. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  3. «Πανδέκτης: Karasouli -- Polykastron». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  4. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 38
  5. Φορολογικές κατηγορίες των χωριών της Θεσσαλονίκης κατά την Τουρκοκρατία, Βασίλειος Δημητριάδης, Σύγγραμα Περιοδικόν «Μακεδονικά» της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, τόμος Κ', Θεσσαλονίκη, 1980, σελ.383
  6. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σσ. 138-139
  7. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 82
  8. 8,0 8,1 Γεώργιος Χ. Χιονίδης, διάλεξη: Τα ληφθέντα υπό των Τούρκων μέτρα κατά των Ελλήνων επαναστατών του 1821 εις την Μακεδονίαν (ανάτυπον από Μακεδονικά ΙΑ΄ τεύχος. 27), Θεσσαλονίκη 1971
  9. «Το γλωσσικό ιδίωμα των γηγενών σε περιοχές της Μακεδονίας». Ἀντίβαρο (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  10. 10,0 10,1 Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 25
  11. Κωνσταντίνος Απ. Βακαλόπουλος, Νεότερη Ιστορία της Μακεδονίας (1830 – 1912), Από τη Γένεση του Νεοελληνικού Κράτους ως την Απελευθέρωση, εκδόσεις Ηρόδοτος, Θεσσαλονίκη, 1999, σσ. 56 – 60, 70 – 73
  12. Κωνσταντίνος Απ. Βακαλόπουλος, Νεότερη Ιστορία της Μακεδονίας (1830 – 1912), Από τη Γένεση του Νεοελληνικού Κράτους ως την Απελευθέρωση, εκδόσεις Ηρόδοτος, Θεσσαλονίκη, 1999, σσ. 78 – 82
  13. Αθανάσιος Α. Αγγελόπουλος, Αι ξέναι Προπαγάνδαι εις την επαρχίαν Πολυανής κατά την περίοδον 1870 - 1912, Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (ΙΜΧΑ), Θεσσαλονίκη 1973, ανατύπωση 1993, σελ. 103
  14. Χρήστος Π. Ίντος, Τα σχολεία μας από την ίδρυσή τους ως το 2000, Κιλκίς 2004, σ. 178-186.
  15. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σσ. 25-26
  16. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 161
  17. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 126
  18. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 125
  19. Αθανάσιος Α. Αγγελόπουλος, Αι ξέναι Προπαγάνδαι εις την επαρχίαν Πολυανής κατά την περίοδον 1870 - 1912, Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (ΙΜΧΑ), Θεσσαλονίκη 1973, ανατύπωση 1993, σσ. 38, 39
  20. Αθανάσιος Α. Αγγελόπουλος, Αι ξέναι Προπαγάνδαι εις την επαρχίαν Πολυανής κατά την περίοδον 1870 - 1912, Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (ΙΜΧΑ), Θεσσαλονίκη 1973, ανατύπωση 1993, σελ. 47
  21. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 26
  22. Αθανάσιος Α. Αγγελόπουλος, Αι ξέναι Προπαγάνδαι εις την επαρχίαν Πολυανής κατά την περίοδον 1870 - 1912, Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (ΙΜΧΑ), Θεσσαλονίκη 1973, ανατύπωση 1993, σσ. 47, 48
  23. Αθανάσιος Α. Αγγελόπουλος, Αι ξέναι Προπαγάνδαι εις την επαρχίαν Πολυανής κατά την περίοδον 1870 - 1912, Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (ΙΜΧΑ), Θεσσαλονίκη 1973, ανατύπωση 1993, σσ. 47, 48, 49
  24. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 135
  25. Αφανείς, Γηγενείς Μακεδονομάχοι, επιστημονική επιμέλεια: Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, εκδόσεις University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σσ. 91, 94, 96
  26. «Γεώργιος Καραϊσκάκης ο Βογδαντσιώτης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2008. 
  27. Χρήστος Π. Ίντος, Κέντρα οργάνωσης, δράσης και αντίστασης των Ελλήνων στο Ν. Κιλκίς κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα, πρακτικά επιστημονικού συνεδρίου «Μακεδονικών Αγών», ΕΜΣ, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 179
  28. Καθημερινή εφημερίδα Ημαθίας: Λαός, Βέροια, 14 Οκτωβρίου 2007, Άρθρο: Η Ελληνική Αντίσταση στη Μακεδονία 1904 - 1908
  29. Επίτομη Ιστορία των Βαλκανικών Πολέμων 1912 - 1913, Γενικό Επιτελείο Στρατού, Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Εκδόσεις ΔΙΣ, Αθήνα, 1987, επιμέλεια ταξίαρχος Κωνσταντίνος Πολυζώης, σελ. 108
  30. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 177
  31. Χρήστος Π. Ίντος, Τα οικεία κοσμείν και σώζειν, Κιλκίς 1999, σ. 62-66.
  32. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 42
  33. Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, Διοικητικές Μεταβολές Κοινότητας Καρασουλίου[νεκρός σύνδεσμος]
  34. Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, Διοικητικές Μεταβολές Κοινότητας Μποεμίτσης[νεκρός σύνδεσμος]
  35. Δήμος Πολυκάστρου, Διοικητική Εξέλιξη[νεκρός σύνδεσμος]
  36. «Untitled Document». gym-polyk.kil.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  37. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 69
  38. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου, σελ. 64
  39. «Πανδέκτης: Karasouli -- Polykastron». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  40. Δικαίος Βασιλειάδης, Ιστορία του Πολυκάστρου
  41. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος ΙΕ΄, σελ. 65
  42. «Άδειασαν από πρόσφυγες Εύζωνοι - Πολύκαστρο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2016. 
  43. Συνοπτική κατάσταση προσφυγικών ροών 12-11-2016 Υπουργείο Εσωτερικών[νεκρός σύνδεσμος]
  44. «Άδειασαν από πρόσφυγες Εύζωνοι - Πολύκαστρο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2016. 
  45. Συνοπτική κατάσταση προσφυγικών ροών 12-11-2016 Υπουργείο Εσωτερικών[νεκρός σύνδεσμος]
  46. «Στο πρατήριο βενζίνης στο Πολύκαστρο που φιλοξενεί πρόσφυγες». www.protothema.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  47. «Εγκλωβισμένοι στο βενζινάδικο του Πολυκάστρου άρρωστοι πρόσφυγες». ΑΘΗΝΑ 984 – Ο ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  48. «Λεωφορείο με καρκινοπαθείς πρόσφυγες εγκλωβισμένο στο Πολύκαστρο Κιλκίς». www.protothema.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  49. Kokkino, Sto (6 Φεβρουαρίου 2016). «Ειδομένη: Εγκλωβισμένοι χιλιάδες πρόσφυγες σε άθλιες συνθήκες στο βενζινάδικο - Στο κόκκινο - 105,5 FM». Στο κόκκινο. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  50. «Προσπάθειες αποσυμφόρησης της κατάστασης από τις προσφυγικές ροές». ΑΘΗΝΑ 984 – Ο ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  51. «Πορεία διαμαρτυρίας προσφύγων- έκλεισαν την αερογέφυρα Πολυκάστρου». ΑΘΗΝΑ 984 – Ο ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  52. «Πορεία διαμαρτυρίας προσφύγων- έκλεισαν την αερογέφυρα Πολυκάστρου». ΑΘΗΝΑ 984 – Ο ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  53. «Κυκλοφοριακό κομφούζιο στο Πολύκαστρο λόγω πορείας προσφύγων (Βίντεο) | kontranews.gr». kontranews.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  54. «Real.gr - Time - Πορεία διαμαρτυρίας προσφύγων στο Κιλκίς». Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  55. «Ειδομένη: Συνεχίζονται τα μπλόκα των προσφύγων σε ΠΑΘΕ και αερογέφυρα Πολυκάστρου». www.skai.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  56. «Άνοιξαν το δρόμο στο Πολύκαστρο οι πρόσφυγες». www.skai.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  57. Voria.gr. «Άνοιξε η γέφυρα Πολυκάστρου - Κανονικά η κυκλοφορία». Άνοιξε η γέφυρα Πολυκάστρου - Κανονικά η κυκλοφορία. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  58. Δημοτική Ενότητα Πολυκάστρου - Πολιτισμός και Τουρισμός
  59. Μνημείο Προσφύγων – Αλησμόνητων Πατρίδων στο Πολύκαστρο
  60. Poulidakis, Αναρτήθηκε από Giannis. «meteoparea: Στους 44οC ανέβηκε ο υδράργυρος». Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2016. 
  61. News 24 7, Θοδωρής Κολυδάς, 14 Ιουνίου 2019, "Έβρασε" το Κιλκίς - Ρεκόρ ημέρας στο Πολύκαστρο με 39 βαθμούς
  62. World Weather Online

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Αλτσάκ ήταν το παλαιότερο όνομα του χωριού Χαμηλό. Αλτσάκ Καλύβια ή Αλτσάκ Κολυμπαλάρ, ήταν τα Καλύβια του Χαμηλού

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι Επεξεργασία