Χρονολόγιο της Γαλλικής Επανάστασης

Κύριο λήμμα : Γαλλική Επανάσταση

1788. Το προανάκρουσμα Επεξεργασία

Ιούνιος, 7: «Μέρα των Κεραμιδιών» στην Γκρενόμπλ, πρώτη εξέγερση εναντίον του βασιλιά.
Αύγουστος, 8: Ανακοινώνεται ότι το βασιλικό ταμείο είναι άδειο. Το Παρλαμέντο του Παρισιού, μια σύνοδος ευγενών, αρνείται να αναμορφώσει το φορολογικό σύστημα ή να δανείσει άλλα χρήματα στο Στέμμα. Αναζητώντας υποστήριξη για οικονομικές μεταρρυθμίσεις, ο υπουργός οικονομικών Loménie de Brienne συγκαλεί για την 1 Μαΐου 1789 τις Γενικές Τάξεις (États généraux), δηλαδή τους εκπροσώπους των ευγενών, του κλήρου και της Τρίτης Τάξης (tiers état), την οποία απαρτίζει όλος ο υπόλοιπος πληθυσμός της Γαλλίας. Οι Γενικές Τάξεις είχαν συγκληθεί τελευταία φορά το 1614.
Αύγουστος, 25: Ο Brienne παραιτείται και αντικαθίσταται από τον Ελβετό τραπεζίτη Ζακ Νεκέρ, δημοφιλή στην Τρίτη Τάξη.
Δεκέμβριος, 27: Ο Νεκέρ ανακοινώνει ότι διπλασιάζεται ο αριθμός των αντιπροσώπων (βουλευτών) της Τρίτης Τάξης και ότι ευγενείς και κληρικοί μπορούν να εκλεγούν ως αντιπρόσωποί της. Η ψήφος όμως θα είναι κατά τάξιν και όχι κατ’ άτομον.

1789. Σύγκληση των Γενικών Τάξεων - Συντακτική Συνέλευση - Άλωση της Βαστίλλης - Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη - Πορεία των γυναικών στις Βερσαλλίες Επεξεργασία

Ο βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ το 1777
Ο βασιλιάς κηρύσσει την έναρξη των εργασιών των Γενικών Τάξεων (5 Μαΐου 1789)
Γελοιογραφία που δείχνει την Τρίτη Τάξη να φέρει το βάρος του κλήρου και των ευγενών (1789)
Ο αββάς Σιεγές. Έγραψε το περίφημο φυλλάδιο «Τί είναι η Τρίτη Τάξη ; » και πρότεινε να γίνει η Τρίτη Τάξη Εθνοσυνέλευση
Ζαν Σιλβέν Μπεγί, πρώτος δήμαρχος του Παρισιού (1789)
Ωγκύστ Κουντέ : Ο Όρκος του Σφαιριστηρίου (20 Ιουνίου 1789) (1848), Μουσείο της Γαλλικής Επανάστασης.

Ιανουάριος: Ο αββάς Σιεγές γράφει στο περίφημο φυλλάδιό του: «Τί είναι η Τρίτη Τάξη; Τα πάντα. Τί είναι είναι μέχρι σήμερα στην πολιτική; Τίποτα. Τί ζητά; Να γίνει κάτι».
Ιανουάριος, 24: Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ εκδίδει το διάταγμα των εκλογών για τις Γενικές Τάξεις.
Ιανουάριος, 27: Δύο ευγενείς νεκροί στη Ρεν σε συγκρούσεις μεταξύ νεαρών ευγενών και νεαρών αστών.
Απρίλιος, 27: Ταραχές στο Παρίσι ύστερα από εξέγερση του εργοστασίου ταπετσαριών Réveillon στην εργατική συνοικία του Αγίου Αντωνίου (Faubourg Saint-Antoine). 25 εργάτες νεκροί στις μάχες με την αστυνομία.
Μάιος, 2: Παρουσίαση στον βασιλιά των βουλευτών των Γενικών Τάξεων στις Βερσαλλίες. Φιλόφρων υποδοχή ευγενών και κλήρου, όχι όμως και της Τρίτης Τάξης.
Μάιος, 5: Επίσημη έναρξη των εργασιών των Γενικών Τάξεων στις Βερσαλλίες.
Μάιος, 6: Οι βουλευτές της Τρίτης Τάξης αρνούνται τον διαχωρισμό τους από τις άλλες Τάξεις, καταλαμβάνουν την κύρια αίθουσα και καλούν τους ευγενείς και τον κλήρο να ενωθούν μαζί τους.
Μάιος, 11: Οι ευγενείς δεν αποδέχονται την πιο πάνω πρόσκληση αλλά ο κλήρος διστάζει και καθυστερεί την επικύρωση των εξουσιοδοτήσεων των εκπροσώπων του.
Μάιος, 20: Ο κλήρος παραιτείται των ειδικών φορολογικών προνομίων του και αποδέχεται την αρχή της οικονομικής ισότητας.
Μάιος, 22: Οι ευγενείς παραιτούνται των ειδικών φορολογικών προνομίων τους. Παρά ταύτα οι τρεις τάξεις αδυνατούν να συμφωνήσουν για ένα κοινό πρόγραμμα.
Ιούνιος, 6: Οι βουλευτές των ευγενών απορρίπτουν συμβιβαστικό πρόγραμμα του Νεκέρ.
Ιούνιος, 13-14: Εννιά βουλευτές του κλήρου αποφασίζουν να ενωθούν με την Τρίτη Τάξη.
Ιούνιος, 17: Με πρόταση του Σιεγές οι βουλευτές της Τρίτης Τάξης αυτοανακηρύσσονται Εθνοσυνέλευση (Assemblée nationale).
Ιούνιος, 19: Με ψήφους 149 έναντι 137, οι βουλευτές του κλήρου αποφασίζουν να ενωθούν με την Τρίτη Τάξη.
Ιούνιος, 20: Κατά διαταγήν του βασιλιά, η αίθουσα συνεδριάσεων της Τρίτης Τάξης κλειδώνεται. Αλλά οι βουλευτές συγκεντρώνονται στο εσωτερικό γήπεδο τέννις και ορκίζονται να μη χωριστούν μέχρι να αποκτήσει η Γαλλία γραπτό Σύνταγμα (Όρκος του Σφαιριστηρίου - Serment du Jeu de Paume).
Ιούνιος, 22: Η Τρίτη Τάξη, ως Εθνοσυνέλευση πλέον, συνεδριάζει στην εκκλησία του Αγίου Λουδοβίκου στις Βερσαλλίες. Συμμετέχουν 150 βουλευτές του κλήρου και δύο της αριστοκρατίας.
Ιούνιος, 23: Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ μεταβαίνει στην αίθουσα του Σφαιριστηρίου, αποκηρύσσει τις αποφάσεις της Εθνοσυνέλευσης και διατάσσει τις τρεις τάξεις να συνεδριάζουν χωριστά ενώ δέχεται ορισμένες οικονομικές μεταρρυθμίσεις (Séance royale). Μετά την αποχώρηση του βασιλιά, οι βουλευτές της Τρίτης Τάξης αρνούνται να εγκαταλείψουν την αίθουσα και κηρύσσουν το απαραβίαστο των μελών της Εθνοσυνέλευσης.
Ιούνιος, 25: 48 ευγενείς με επί κεφαλής τον δούκα της Ορλεάνης ενώνονται με την Εθνοσυνέλευση.
Ιούνιος, 27: Αλλαγή στάσης του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄. Διατάσσει τους ευγενείς και τον κλήρο να ενωθούν με την Τρίτη Τάξη και αναγνωρίζει την Εθνοσυνέλευση. Ταυτόχρονα όμως καλεί μονάδες Ελβετών και Γερμανών μισθοφόρων στο Παρίσι.

Η Άλωση της Βαστίλης (14 Ιουλίου 1789)
Παρέλαση των επαναστατών με τα κεφάλια του διοικητή της Βαστίλλης και του προέδρου των εμπόρων του Παρισιού (14 Ιουλίου 1789)

Ιούλιος, 6: Η Εθνοσυνέλευση αναθέτει σε επιτροπή 30 μελών της την κατάρτιση Συντάγματος.
Ιούλιος, 9: Η Εθνοσυνέλευση επανασυνίσταται ως Συντακτική Συνέλευση (Assemblée constituante).
Ιούλιος, 11: Αποπομπή του Νέκερ. Αναταραχή και επεισόδια στο Παρίσι
Ιούλιος, 13: Η Συντακτική Συνέλευση διακηρύσσει ότι βρίσκεται σε συνεχή συνεδρίαση. Δημιουργία δημοτικής αρχής και εθνοφρουράς στο Παρίσι.
Ιούλιος, 14: Άλωση της Βαστίλης. Ένα μεγάλο, ένοπλο πλήθος πολιορκεί τη Βαστίλλη, όπου βρίσκονται μόνο 7 -μη πολιτικοί- κρατούμενοι, αλλά υπάρχουν πολλά αποθέματα μπαρούτης. Ύστερα από αντίσταση αρκετών ωρών ο διοικητής του φρουρίου ντε Λωναί παραδίνεται και θανατώνεται αμέσως από το πλήθος. Θανατώνεται επίσης ο Ζακ ντε Φλεσσέλ, πρόεδρος των Παρισινών εμπόρων
Ιούλιος, 15: Ο αστρονόμος και μαθηματικός Ζαν Σιλβέν Μπεγί γίνεται δήμαρχος του Παρισιού μετά τον σχηματισμό της πρώτης Κομμούνας του Παρισιού (Commune). Ο μαρκήσιος ντε Λαφαγιέτ ορίζεται διοικητής της Εθνοφρουράς.
Ιούλιος, 16: Ο βασιλιάς ανακαλεί τον Νέκερ και αποσύρει τα στρατεύματα από το κέντρο της πόλης. Η νεοεκλεγμένη δημοτική αρχή αποφασίζει την κατεδάφιση της Βαστίλλης. Δημοτικές αρχές και μονάδες Εθνοφρουράς συγκροτούνται και σε άλλες μεγάλες γαλλικές πόλεις.
Ιούλιος, 17: Ο βασιλιάς μεταβαίνει το Παρίσι, στο δημαρχείο (Hôtel de Ville) όπου τον υποδέχονται οι Μπαγί και Λαφαγιέτ, και φορά την τρίχρωμη κονκάρδα της Επανάστασης. Αντιλαμβανόμενοι τι πρόκειται να ακολουθήσει πολλοί εξέχοντες αριστοκράτες, μεταξύ των οποίων ο αδελφός του βασιλιά κόμης του Αρτουά (ο μέλλων Κάρολος Ι΄), ο πρίγκιπας του Κοντέ, ο δούκας ντ’ Ανγκιέν και άλλοι, αποτέλεσαν το πρώτο κύμα των εμιγκρέ που εγκατέλειψε τη Γαλλία.
Ιούλιος, 18: Ο Καμίγ Ντεμουλέν αρχίζει την έκδοση του La France libre (η Ελεύθερη Γαλλία) ζητώντας ριζικότερες μεταβολές και δικαιολογώντας την επαναστατική βία.
Ιούλιος, 21-Αύγουστος, 1: Ο Μεγάλος Φόβος (Grande Peur). Γενικός πανικός και εξεγέρσεις χωρικών ύστερα από φήμες για λιμό, δολιοφθορές αριστοκρατών, εμπρησμούς της σοδειάς κτλ.
Ιούλιος, 28: Ο Ζακ Πιερ Μπρισό εκδίδει τον Patriote français (Ο Γάλλος πατριώτης) που απηχεί τις απόψεις του επαναστατικού κινήματος των Γιρονδίνων.
Αύγουστος, 4: Η Συνέλευση αποφασίζει την κατάργηση των προνομίων και των φεουδαρχικών δικαιωμάτων της αριστοκρατίας.
Αύγουστος, 26 : Η Συνέλευση ψηφίζει τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη
Σεπτέμβριος, 9: Ο δήμαρχος της Τρουά δολοφονείται από τον όχλο.
Σεπτέμβριος, 11: Η Συνέλευση παραχωρεί στον βασιλιά το δικαίωμα της άσκησης βέτο για δύο νομοθετικές περιόδους.
Σεπτέμβριος, 16: Ο Μαρά αρχίζει να εκδίδει την εφημερίδα L'Ami du peuple (Ο Φίλος του Λαού), ακραίων επαναστατικών θέσεων
Οκτώβριος, 1: Συμπόσιο των Σωματοφυλάκων στις Βερσαλλίες, στο οποίο εμφανίζεται η βασιλική οικογένεια. Οι Σωματοφύλακες φέρουν τη λευκή βασιλική κονκάρδα. Αναταραχή στο Παρίσι για προσβολή του τρίχρωμου επαναστατικού συμβόλου (tricolore).

Η πορεία των γυναικών στις Βερσαλλίες (5 και 6 Οκτωβρίου 1789)

Οκτώβριος, 5-6 : Η πορεία των γυναικών στις Βερσαλλίες. Ένα πλήθος γυναικών του Παρισιού, ύστερα από παρότρυνση της εφημερίδας του Μαρά, πραγματοποιεί πορεία στις Βερσαλλίες, εισβάλλει στο παλάτι και απαιτεί να μεταφερθεί η βασιλική οικογένεια στο Παρίσι. Ο Λουδοβίκος δέχεται και εγκαθίσταται στο ανάκτορο του Κεραμεικού. Η Συνέλευση μεταφέρεται κι αυτή στο Παρίσι.
Οκτώβριος, 21: Η Συνέλευση κηρύσσει στρατιωτικό νόμο προς αποτροπήν ταραχών.
Νοέμβριος, 2: Η Συνέλευση εθνικοποιεί την εκκλησιαστική περιουσία.
Δεκέμβριος, 1: Ανταρσία ναυτών στην Τουλόν.
Δεκέμβριος, 9: Η Γαλλία διαιρείται σε 83 νομούς (départements).
Δεκέμβριος, 19: Εισάγεται το ασσινιάτο (assignat) για ν’ αντιμετωπιστούν τα χρέη του δημοσίου. Πρόκειται για μέσο πληρωμής με αντίκρισμα την εκκλησιαστική περιουσία.
Δεκέμβριος, 24: Οι Προτεστάντες αποκτούν πλήρη πολιτικά δικαιώματα. –Ίδρυση της Λέσχης των Ιακωβίνων.

1790. Ίδρυση και ακμή των πολιτικών λεσχών - Fête de la Fédération Επεξεργασία

Ζαν Πωλ Μαρά
Fête de la Fédération (14 Ιουλίου 1790) Μουσείο της Γαλλικής Επανάστασης

Ιανουάριος, 18: Βίαιη επίθεση του Μαρά κατά του Νέκερ.
Φεβρουάριος, 13: Κατάργηση των μοναστικών ταγμάτων και απαγόρευση του θρησκευτικού όρκου.
Μάρτιος, 29: Πάπας Πίος ΣΤ΄ καταδικάζει τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων σε μυστική σύνοδο.
Απρίλιος, 5-Ιούνιος, 10: Ταραχές σε αρκετές πόλεις με αντεπαναστατικές και υπέρ της Εκκλησίας εκδηλώσεις.
Απρίλιος, 17: Ίδρυση της λέσχης των Κορδελιέρων, οπαδών των ριζικών μεταβολών.
Απρίλιος, 30: Κατάληψη των τριών φρουρίων της Μασσαλίας από την Εθνοφρουρά και το επαναστατημένο πλήθος που δολοφονεί τον διοικητή ιππότη de Beausset.
Μάιος, 8: Διάταγμα ενοποίησης των μέτρων και των σταθμών.
Μάιος, 12: Ο Λαφαγιέτ και ο Μπαγί ιδρύουν την Société patriotique de 1789 (Πατριωτική εταιρεία του 1789). Μεταξύ των μελών της ο κόμης ντε Μιραμπώ, ο αββάς Σιεγές, ο μαρκήσιος ντε Κοντορσέ και ο Ταλλεϋράνδος.
Ιούνιος, 19: Η Συνέλευση καταργεί τους τίτλους, τα ιπποτικά τάγματα και τα προνόμια της κληρονομικής αριστοκρατίας.
Ιούλιος, 12: Οριστική ρύθμιση του εκκλησιαστικού θέματος. Η Εκκλησία υπάγεται στο Κράτος.
Ιούλιος, 14: Fête de la Fédération (Γιορτή της Ομοσπονδίας). Εντυπωσιακή τελετή στο Πεδίο του Άρεως για την πρώτη επέτειο της Επανάστασης. Παρίσταται ο βασιλιάς και η βασίλισσα, η Εθνοσυνέλευση, οι υπουργοί και μέγα πλήθος. Ο Λαφαγιέτ και τα στρατεύματά του παίρνουν (πολιτικό) όρκο να είναι «πάντοτε πιστοί, στο Έθνος, στον νόμο και στον βασιλιά». Ο Λουδοβίκος ορκίζεται επίσης. Είναι η τελευταία εκδήλωση ομοψυχίας της επαναστατημένης Γαλλίας και είναι αυτή που γιορτάζεται μέχρι σήμερα.
Σεπτέμβριος, 4: Ο Νέκερ απομακρύνεται οριστικά. Η Εθνοσυνέλευση αναλαμβάνει τα οικονομικά του κράτους.
Οκτώβριος, 21: Η τρίχρωμη σημαία (tricolore) νέο έμβλημα της Γαλλίας.
Οκτώβριος-Δεκέμβριος : Μυστικές επαφές του Λουδοβίκου με βασιλείς της Ευρώπης εναντίον της Επανάστασης.
Νοέμβριος, 27: Η Εθνοσυνέλευση αποφασίζει ότι οι κληρικοί οφείλουν να δώσουν όρκο πίστεως στο Έθνος, τον νόμο και τον βασιλιά. 39 κληρικοί-βουλευτές ορκίζονται αλλά η πλειονότητα των κληρικών (βουλευτών και μη) αρνείται να δώσει τον όρκο.

1791. Απόπειρα φυγής της βασιλικής οικογενείας Επεξεργασία

Ο κόμης ντε Μιραμπώ (1791)
Ο Λαφαγιέτ το 1791
Η βασιλική οικογένεια συλλαμβάνεται στη Βαρέν (21 Ιουνίου 1791)

Ιανουάριος, 1: Ο Μιραμπώ πρόεδρος της Συνέλευσης.
Φεβρουάριος, 19: Οι θυγατέρες του Λουδοβίκου ΙΕ΄ φεύγουν στην Ιταλία.
Φεβρουάριος, 24: Εκλεγμένοι συνταγματικοί επίσκοποι αντικαθιστούν 80 επισκόπους που δεν δέχτηκαν να ορκιστούν.
Φεβρουάριος, 28: Ο Λαφαγιέτ διατάσσει τη σύλληψη 400 ευγενών (chevaliers du poignard – ιππότες του εγχειριδίου), που συγκεντρώθηκαν στον Κεραμεικό για να προστατέψουν τη βασιλική οικογένεια. Απελευθερώνονται σε λίγες μέρες.
Μάρτιος, 2: Κατάργηση των συντεχνιών.
Μάρτιος, 10: Παπική εγκύκλιος (littera apostolica) κατά των εκκλησιαστικών ρυθμίσεων της Γαλλίας.
Μάρτιος, 25: Διακοπή διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Γαλλίας και Βατικανού.
Απρίλιος, 2: Θάνατος του Μιραμπώ. Ο πρώτος που θάπτεται στο Πάνθεον.
Ιούνιος, 14: Νόμος Le Chapelier : Απαγόρευση εργατικών σωματείων και απεργιών.

Επιστροφή της βασιλικής οικογένειας στο Παρίσι μετά την απόπειρα φυγής (25 Ιουνίου 1791)

Η Εθνοφρουρά πυροβολεί κατά των διαδηλωτών στο Πεδίο του Άρεως (17 Ιουλίου 1791)

Ιούνιος, 21-22 : Η Φυγή στη Βαρέν. Τη νύχτα της 21 Ιουνίου τα μέλη της βασιλικής οικογένειας εγκατέλειψαν τον Κεραμεικό και κατευθύνθηκαν με άμαξα προς τα σύνορα όπου υπήρχαν φιλοβασιλικές δυνάμεις. Αναγνωρίζονται όμως στη Βαρέν και υποχρεώθηκαν να επιστρέψουν στο Παρίσι.
Ιούλιος, 5: Ο αυτοκράτορας Λεοπόλδος καλεί τους ηγεμόνες της Ευρώπης να βοηθήσουν τον Λουδοβίκο ΙΣΤ΄, σύζυγο της αδελφής του Μαρίας Αντουανέτας.
Ιούλιος, 11: Η σποδός του Βολταίρου στο Πάνθεον.
Ιούλιος, 16: Τα μετριοπαθέστερα μέλη της Λέσχης των Ιακωβίνων αποχωρούν και δημιουργούν τη Λέσχη των Φεγιαντίνων (Club des Feuillants).
Ιούλιος, 17: Οι τουφεκισμοί του Πεδίου του Άρεως. Ιακωβίνοι και Κορδελιέροι οργανώνουν συγκέντρωση στο Πεδίο του Άρεως (Champ-de-Mars) ζητώντας την εκθρόνιση του βασιλιά. Η δημοτική αρχή, επικαλούμενη τον στρατιωτικό νόμο, απαγορεύει την εκδήλωση και η Εθνοφρουρά πυροβολεί στο πλήθος. Ο απολογισμός είναι 50 νεκροί. Προκειμένου να συλληφθούν ως υποκινητές στάσεων και δημεγέρτες, ο Μαρά κρύβεται και ο Νταντόν φεύγει στην Αγγλία.
Αύγουστος, 27: Διακήρυξη του Πίλνιτς. Ο Φρειδερίκος Γουλιέλμος Β΄ της Πρωσίας και ο αυτοκράτορας Λεοπόλδος εκφράζουν τη θέλησή τους να αποκαταστήσουν τον Λουδοβίκο στην άσκηση της μοναρχικής διακυβέρνησης.
Σεπτέμβριος, 13: Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ αποδέχεται το Σύνταγμα που ψηφίστηκε στις 3 Σεπτεμβρίου.
Σεπτέμβριος, 27: Η Συνέλευση διακηρύσσει ότι όλοι οι άνθρωποι που ζουν στη Γαλλία είναι ελεύθεροι, ανεξαρτήτως χρώματος. Η δουλεία διατηρείται στις γαλλικές αποικίες. Οι Εβραίοι της Γαλλίας αποκτούν την ιδιότητα του πολίτη.
Σεπτέμβριος, 30: Τελευταία μέρα της Συντακτικής Συνέλευσης. Αμνηστία σε όλα τα πολιτικά αδικήματα που διαπράχτηκαν μετά το 1788.
Οκτώβριος, 1: Πρώτη συνεδρίαση της Νομοθετικής Συνέλευσης (Assemblée législative).
Οκτώβριος, 16: Κατά τη διάρκεια εξέγερσης αντεπαναστατών στην Αβινιόν δολοφονείται ένα μέλος της δημοκρατικής δημοτικής αρχής. Εξήντα άτομα θεωρούμενα ως ύποπτα συμμετοχής στη δολοφονία, συλλαμβάνονται, κλείνονται στο Παπικό Ανάκτορο και θανατώνονται.
Νοέμβριος, 17: Δήμαρχος του Παρισιού ο Πετιόν (Jérôme Pétion de Villeneuve) που υπερίσχυσε του Λαφαγιέτ.
Δεκέμβριος, 14: Ο Λαφαγιέτ διορίζεται διοικητής της Στρατιάς του Κέντρου.

1792. Πόλεμος - Έφοδος στον Κεραμεικό και κατάλυση της βασιλείας - Οι σφαγές του Σεπτεμβρίου - Νίκη στο Βαλμύ - Συμβατική - Δίκη Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ Επεξεργασία

Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ φορώντας τον δημοκρατικό φρυγικό σκούφο και προπίνων υπέρ του Έθνους (20 Ιουνίου 1792)
Η σφαγή των Ελβετών Φρουρών από τους Αβράκωτους στον Κεραμεικό (10 Αυγούστου 1792)
Οι σφαγές των φυλακισμένων του Παρισιού (2-7 Σεπτεμβρίου 1792)
Η νίκη των Γάλλων επί των Πρώσσων στο Βαλμύ (29 Σεπτεμβρίου 1792)

Φεβρουάριος, 7: Συμμαχία Αυστρίας-Πρωσίας κατά της Γαλλίας.
Φεβρουάριος, 9: Αποφασίζεται η δήμευση των περιουσιών των εμιγκρέ.
Μάρτιος, 19-23: Ο Σαρλ-Φρανσουά Ντυμουριέ υπουργός Εξωτερικών, ο Ρολάν (Roland) υπουργός Εσωτερικών.
Απρίλιος, 20: Η Συνέλευση κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον «του βασιλέως της Βοημίας και Ουγγαρίας» (του Λεοπόλδου), Πόλεμος του Πρώτου Συνασπισμού.
Απρίλιος, 28: Ο πόλεμος αρχίζει. Η Στρατιά του Βορρά υπό τον κόμη ντε Ροσαμπώ εισβάλλει στις Αυστριακές Κάτω Χώρες (Βέλγιο).
Μάιος, 6-12: Οι Γερμανοί μισθοφόροι του γαλλικού στρατού αυτομολούν.
Ιούνιος, 8: Η Συνέλευση διατάσσει τη δημιουργία στρατού 20.000 εθελοντών που θα στρατοπεδεύσουν έξω από το Παρίσι.
Ιούνιος, 11: Ο βασιλιάς προβάλλει βέτο στα πιο πάνω διατάγματα της Συνέλευσης.
Ιούνιος, 20: Εισβολή επαναστατών (Sans-culottes - «αβράκωτων») στον Κεραμεικό. Ο βασιλιάς υποχρεώνεται να φορέσει τον φρυγικό σκούφο και να πιει αναφωνώντας «Ζήτω το Έθνος».
Ιούλιος, 11: Προέλαση (αργή πάντως) των εχθρικών στρατευμάτων προς το Παρίσι. Η Συνέλευση κηρύσσει την Πατρίδα εν κινδύνω (La patrie en danger).
Ιούλιος, 25: Μανιφέστο του Μπράουνσβαϊγκ (Manifeste de Brunswick). Ο αρχιστράτηγος των Αυστριακών δούκας του Μπράουνσβαϊγκ προειδοποιεί ότι σε περίπτωση βιαιοπραγίας κατά της βασιλικής οικογένειας, η τιμωρία θα είναι παραδειγματική. Η απειλή παροξύνει τους Παρισινούς κατά του βασιλιά.
Ιούλιος, 30: Άφιξη στο Παρίσι εθελοντών από τη Μασσαλία. Τραγουδούν το Εμβατήριο της Στρατιάς του Ρήνου που αργότερα ονομάστηκε Μασσαλιώτιδα (La Marseillaise).
Αύγουστος, 9: Νταντόν, Ντεμουλέν και Εμπέρ σχηματίζουν στο Δημαρχείο του Παρισιού την Επαναστατική Κομμούνα (Commune insurrectionnelle), η οποία αναγνωρίζεται από τη Συνέλευση ως νόμιμη τοπική κυβέρνηση του Παρισιού.
Αύγουστος, 10: Κατάλυση της βασιλείας. Η πολιτοφυλακή της Κομμούνας και εθελοντές από τη Μασσαλία και τη Βρετάνη επιτίθενται στο ανάκτορο του Κεραμεικού. Η βασιλική οικογένεια καταφεύγει στη Συνέλευση. Οι Ελβετοί φρουροί του βασιλιά σφαγιάζονται. Η Νομοθετική Συνέλευση αναστέλλει τη βασιλική εξουσία και προκηρύσσει εκλογές για νέα Συνέλευση, τη Συμβατική (Convention nationale).
Αύγουστος, 11: Ο Νταντόν υπουργός δικαιοσύνης. Οι δημοτικές αρχές εξουσιοδοτούνται να συλλαμβάνουν όσους υποψιάζονται ως εχθρούς της Επανάστασης. Ο μοναρχικός τύπος απαγορεύεται.
Αύγουστος, 13: Η βασιλική οικογένεια φυλακίζεται στον πύργο του Ταμπλ στο Παρίσι.
Αύγουστος, 17: Μετά από πίεση του Ροβεσπιέρου και απειλές της Κομμούνας, εγκαθιδρύεται το Επαναστατικό Δικαστήριο.
Αύγουστος, 18: Τα σχολεία και νοσοκομεία των μοναστικών ταγμάτων καταργούνται.
Αύγουστος, 19: Ο Λαφαγιέτ λιποτακτεί στο Βέλγιο. Ο Μπράουνσβάιγκ επί κεφαλής συνασπισμού Αυστριακών, Πρώσων και εμιγκρέ περνά τα σύνορα.
Αύγουστος, 21: Πρώτη δίκη (συνοπτική) δύο μοναρχικών στο Επαναστατικό Δικαστήριο και πρώτη εκτέλεση δια της λαιμητόμου (γκιλοτίνα - guillotine).
Αύγουστος, 22: Η Κομμούνα διατάσσει να αντικατασταθεί η προσφώνηση «κύριος» (Monsieur) με την προσφώνηση «πολίτης» (Citoyen).
Σεπτέμβριος, 2: Ο Συνασπισμός καταλαμβάνει το Βερντέν.
Αύγουστος, 26: Διάταγμα εξορίας των ιερέων που δεν ορκίστηκαν στο Σύνταγμα.
Αύγουστος, 22: Ταραχές μοναρχικών στη Βρετάνη, Βανδέα και Δελφινάτο.
Σεπτέμβριος, 2-7: Σφαγές του Σεπτεμβρίου. Μετά την είδηση της πτώσης του Βερντέν, η Κομμούνα οργανώνει τις Σφαγές του Σεπτεμβρίου (Massacres de Septembre). 1.400 έως 2.000 φυλακισμένοι σφαγιάζονται. Από αυτούς τα δύο τρίτα περίπου ήταν κρατούμενοι του κοινού ποινικού δικαίου και οι υπόλοιποι ιερείς, Ελβετοί φρουροί και άλλοι αντεπαναστάτες. Σφαγές παρόμοιες, αν και πολύ μικρότερης έκτασης, γίνονται και σε άλλα μέρη της Γαλλίας, με σοβαρότερες αυτές των Βερσαλλιών (9 Σεπτεμβρίου).
Σεπτέμβριος, 20: Μάχη του Βαλμύ. Μεγάλης ψυχολογικής σημασίας νίκη των γαλλικών στρατευμάτων υπό τους Ντυμουριέ και Κελλερμάν (Kellermann) στο Βαλμύ. Ο Μπράουνσβάιγκ υποχωρεί.
Σεπτέμβριος, 20: Έναρξη εργασιών της Συμβατικής Συνέλευσης (Convention nationale).
Σεπτέμβριος, 21: Κατάργηση της μοναρχίας και ανακήρυξη της Πρώτης δημοκρατίας. Αρχή νέας χρονολόγησης : έτος πρώτο (I) της Δημοκρατίας. Αλλαγή και των ονομάτων των μηνών (επαναστατικό ημερολόγιο).
Σεπτέμβριος, 29: Τα γαλλικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τη Σαβοΐα.
Οκτώβριος, 23: Τα γαλλικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τη Φραγκφούρτη.
Οκτώβριος, 29: Τα γαλλικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τη Βασιλεία και την ανακηρύσσουν ανεξάρτητη δημοκρατία.
Νοέμβριος, 6: Νίκη των Γάλλων στη Ζεμάπ.
Νοέμβριος, 14: Ο Ντυμουριέ καταλαμβάνει τις Βρυξέλλες.
Νοέμβριος, 19: Η Συμβατική διακηρύσσει ότι είναι δικαίωμά της να επεμβαίνει «όπου οι λαοί θέλουν να ανακτήσουν την ελευθερία τους».
Νοέμβριος, 20: Ανακαλύπτεται στις Βερσαλλίες σιδερένιο κιβώτιο (armoire de fer) που περιέχει τη μυστική αλληλογραφία του βασιλιά με τον Μιραμπώ και ξένους ηγεμόνες.
Νοέμβριος, 27: Η Συμβατική κηρύσσει την προσάρτηση της Νίκαιας και της Σαβοΐας στη Γαλλία.
Δεκέμβριος, 3: Ο ηγέτης των Ορεινών Ροβεσπιέρος ζητά τη θανατική καταδίκη του βασιλιά.
Δεκέμβριος, 3: Μετά από πρόταση του Μαρά, η Συμβατική αποφασίζει να ψηφίσουν φανερά τα μέλη της κατά τη δίκη του βασιλιά.
Δεκέμβριος, 10: Έναρξη της δίκης του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ ενώπιον της Συμβατικής. Εμφανίζεται δύο φορές, στις 11 και στις 26 Δεκεμβρίου.
Δεκέμβριος, 27–28: Προτάσεις για διενέργεια δημοψηφίσματος σχετικά με την τύχη του βασιλιά. Η Συμβατική με εισήγηση του Ροβεσπιέρου τις απορρίπτει : «Ο Λουδοβίκος πρέπει να πεθάνει για να ζήσει το έθνος».

1793. Εκτέλεση Λουδοβίκου ΙΣΤ΄- Εξέγερση στη Βανδέα - Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας - Πραξικόπημα των Ιακωβίνων - Δολοφονία του Μαρά - Τρομοκρατία - Εκτέλεση της Μαρίας Αντουανέτας Επεξεργασία

Ιανουάριος, 15: Η Συμβατική κρίνει ένοχο τον βασιλιά για συνωμοσία κατά των λαϊκών ελευθεριών με ψήφους 673 επί συνόλου 718.
Ιανουάριος, 17: Ο βασιλιάς καταδικάζεται σε θάνατο από τη Συμβατική με 387 ψήφους επί 726 ψηφισάντων. 44 βουλευτές ψηφίζουν θανατική ποινή με αναστολή, 290 ψηφίζουν άλλες ποινές και 5 απουσιάζουν.
Ιανουάριος, 20: Ο βουλευτής Λε Πελετιέ, μαρκήσιος ντε Σαιν Φαργκώ, προσκείμενος, αν και αριστοκράτης, στους Ορεινούς και ψηφίσας υπέρ της θανατικής καταδίκης του Λουδοβίκου, δολοφονείται από ένα σωματοφύλακα του βασιλιά.
Ιανουάριος, 21: Εκτέλεση του βασιλιά. Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ αποκεφαλίζεται στην Place de la Révolution (σήμερα πλατεία Κονκόρντ). Δόθηκε διαταγή να χτυπήσουν τα τύμπανα ενώ προσπαθούσε να απευθύνει τα τελευταία του λόγια στον λαό.

21 Ιανουαρίου 1793, σημερινή Place de la Concorde : Ο δήμιος επιδεικνύει στο πλήθος το κεφάλι του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄
1793. Συνεδρίαση του Επαναστατικού Δικαστηρίου
Η Σαρλότ Κορντέ ζωγραφισμένη λίγες ώρες πριν την εκτέλεση

Φεβρουάριος, 1: Η Συμβατική κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον της Αγγλίας και της Ολλανδίας.
Φεβρουάριος, 14: Η Συμβατική προσαρτά το Πριγκιπάτο του Μονακό στη Γαλλία.
Μάρτιος, 1: Η Συμβατική προσαρτά το Βέλγιο στη Γαλλία.
Μάρτιος, 3: Αρχίζουν οι εξεγέρσεις των βασιλοφρόνων. Πόλεμος της Βανδέας και εξέγερση των Σουάνων στη δυτική Γαλλία.
Μάρτιος, 7: Η Συμβατική κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον της Ισπανίας.
Μάρτιος, 10: Με πρόταση του Νταντόν επαναλειτουργεί το Επαναστατικό Δικαστήριο. Δημόσιος κατήγορος ο Φουκιέ-Τενβίλ (Fouquier-Tinville).
Μάρτιος, 21: Μάχη του Νέερβίντεν (Neerwinden). Οι αυτοκρατορικοί υπό τον πρίγκιπα του Κόμπουργκ (Cobourg) νικούν τον Ντυμουριέ. Οι Αυστριακοί ανακαταλαμβάνουν το Βέλγιο.
Μάρτιος, 21: Ιδρύονται οι Επαναστατικές Επιτροπές Επαγρύπνησης (Comités de surveillance révolutionnaire) σε όλες τις κοινότητες και τα διαμερίσματα πόλεων.
Απρίλιος, 3: Συλλαμβάνεται ο δούκας της Ορλεάνης, ο επονομαζόμενος Φίλιππος Ισότης, εξάδελφος του βασιλιά και βουλευτής που ψήφισε υπέρ της θανατικής του καταδίκης.
Απρίλιος, 5: Ο Ντυμουριέ αυτομολεί στους Αυστριακούς.

Ο Μαρά θριαμβευτής μετά την αθώωσή του

Απρίλιος, 6: Ιδρύεται η παντοδύναμη Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας (Comité de salut public).
Απρίλιος, 15: Σφοδρή αντιπαλότητα μεταξύ των μάλλον μετριοπαθών Γιρονδίνων, κυρίαρχων μέχρι στιγμής της πολιτικής σκηνής, και των αδιάλλακτων Ορεινών -Ιακωβίνων-Κομμούνας.
Απρίλιος, 24: Ο Μαρά δικάζεται για προτροπή σε βιαιότητες και στάση. Αθωώνεται και το πλήθος τον αποθεώνει.
Μάιος, 3: Οι βασιλόφρονες της Βανδέας καταλαμβάνουν την Μπρεσουίρ.
Μάιος, 4: Καθορισμός ανώτατης τιμής σίτου (Loi du maximum).
Μάιος, 23: Μάχη της Φαμάρ (Famars). Νίκη του Συνασπισμού.
Μάιος, 26: Στη Λέσχη των Ιακωβίνων Ροβεσπιέρος και Μαρά καλούν σε εξέγερση κατά της Συμβατικής. Η Κομμούνα του Παρισιού προετοιμάζεται για να καταλάβει την εξουσία.
Μάιος, 30: Εξέγερση μετριοπαθών στη Λυών εναντίον της Συμβατικής. Ορεινοί και «Λυσσασμένοι» (οπαδοί του Εμπέρ) συλλαμβάνονται.

Αβράκωτοι απειλούν βουλευτές κατά την κατάληψη της Συμβατικής (2 Ιουνίου 1793)

Μάιος, 31: Οπλισμένοι αβράκωτοι εισβάλλουν στην αίθουσα της Συμβατικής και απαιτούν τη διάλυσή της. Οι βουλευτές αντιστέκονται.
Ιούνιος, 2: Πραξικόπημα των Ιακωβίνων. Αβράκωτοι και στρατιώτες της Κομμούνας καταλαμβάνουν τη Συμβατική και υποχρεώνουν τους βουλευτές να ψηφίσουν τη σύλληψη 29 Γιρονδίνων βουλευτών και δύο υπουργών.
Ιούνιος, 6: Ομοσπονδιακές εξεγέρσεις κατά του πραξικοπήματος στη Μασσαλία, Νιμ, Τουλούζη, Μπορντώ και σε πολλά άλλα μέρη.
Ιούνιος, 10: Οι Ορεινοί αποκτούν τον έλεγχο της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας.
Ιούνιος, 18: Καρατομούνται στο Παρίσι 12 μέλη αντεπαναστατικής οργάνωσης.
Ιούνιος, 26: Ο Ροβεσπιέρος αποκηρύσσει τους «Λυσσασμένους» (enragés) ενώπιον της Συμβατικής.
Ιούλιος, 3: Η Συμβατική αναθέτει σε ένα παπουτσή την επιμέλεια του οκτάχρονου Δελφίνου.

Ζακ-Λουί Νταβίντ Ο θάνατος του Μαρά, 1793, Βρυξέλλες, Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών του Βελγίου

Ιούλιος, 13: Η Σαρλότ Κορντέ δολοφονεί τον Μαρά. Στη δίκη της θα πει: «Σκότωσα έναν άνθρωπο για να σώσω εκατό χιλιάδες». Καρατομήθηκε στις 17 Ιουλίου.
Ιούλιος, 27: Ο Ροβεσπιέρος εκλέγεται στην Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας.
Αύγουστος, 1: Η Συμβατική υιοθετεί την τακτική της καμένης γης για τους εξεγερμένους νομούς.
Αύγουστος, 1: Διάταγμα της Συμβατικής δίνει αφορμή στον όχλο να βεβηλώσει τους τάφους των βασιλέων της Γαλλίας στον Άγιο Διονύσιο.
Αύγουστος, 8: Η Συμβατική στέλνει στρατό υπό τον Κελλερμάν για να πολιορκήσει την εξεγερμένη Λυών.
Αύγουστος, 22: Ο Ροβεσπιέρος εκλέγεται πρόεδρος της Συμβατικής.
Αύγουστος, 23: Μαζική στρατολογία (Levée en masse). Μία από τις αιτίες των αντεπαναστατικών εξεγέρσεων.
Αύγουστος, 25: Στρατός της Συμβατικής καταλαμβάνει τη Μασσαλία.
Αύγουστος, 27: Αντίπαλοι της Συμβατικής παραδίνουν την Τουλόν στους Άγγλους.
Σεπτέμβριος, 8: Αβράκωτοι καταλαμβάνουν τη Συμβατική και απαιτούν τη σύλληψη υπόπτων αντεπαναστατών.
Σεπτέμβριος, 8: Νίκη των Γάλλων επί του Συνασπισμού στη μάχη του Χοντσούτ.
Σεπτέμβριος, 17: Αρχή της Τρομοκρατίας (Terreur). Η Συμβατική ψηφίζει τον «Νόμο περί υπόπτων» (Loi des suspects), που επιτρέπει τη σύλληψη και άμεση δίκη οποιουδήποτε θεωρηθεί αντίθετος προς την Επανάσταση.
Σεπτέμβριος, 18: Η Συμβατική αποκαθιστά την επαναστατική κυριαρχία στο Μπορντώ. Φυλακίσεις των αντιτιθεμένων.
Σεπτέμβριος, 21: Όλες οι γυναίκες πρέπει να φορούν την τρίχρωμη κονκάρδα.
Σεπτέμβριος, 21: «Loi du Maximum général», ανώτατα όρια τιμών και μισθών.
Οκτώβριος, 3: Ο αριθμός των μετριοπαθών βουλευτών που κατηγορούνται και αποκλείονται από τη Συμβατική Συνέλευση φτάνει τους 136.
Οκτώβριος, 9: Ανακατάληψη της Λυών από τα στρατεύματα της Συμβατικής. 2.000 άνθρωποι θανατώνονται, τα μέγαρα της πόλης κατεδαφίζονται και ο συμβατικός Μπαρέρ (Barère) γράφει στη Συνέλευση: «Η Λυών έκανε πόλεμο στην ελευθερία, η Λυών δεν υπάρχει πια». Η Λυών μετονομάζευαι σε Ville-Affranchie (Ελεύθερη πόλη).
Οκτώβριος, 10: Η Συμβατική αναστέλλει τη λειτουργία του Συντάγματος. Με πρόταση του Σαιν Ζυστ διακηρύσσεται ότι «η κυβέρνηση της Γαλλίας είναι επαναστατική μέχρι την ειρήνη».
Οκτώβριος, 12: Δεύτερο κύμα βεβηλώσεων στη βασιλική του Αγίου Διονυσίου.
Οκτώβριος, 16: Νίκη των στρατευμάτων της Συμβατικής επί των Αυστριακών στη μάχη του Βατινί.

Alexander Kucharsky : Η Μαρία-Αντουανέτα με ένδυμα χηρείας στη φυλακή του Temple (1793), Παρίσι, Μουσείο Καρναβαλέ

Οκτώβριος, 16: Η βασίλισσα Μαρία-Αντουανέτα (η Χήρα Καπέτου, κατά τους επαναστάτες) αποκεφαλίζεται ύστερα από δίκη δύο ημερών.
Οκτώβριος, 17: Νίκη των Συμβατικών επί των εξεγερμένων της Βανδέας στη μάχη του Cholet.
Οκτώβριος, 27: Νίκη των εξεγερμένων της Βανδέας επί των Συμβατικών στη μάχη του Entrammes.
Οκτώβριος, 31: Δικάζονται (στις 30 του μηνός) και αποκεφαλίζονται 21 Γιρονδίνοι βουλευτές.
Νοέμβριος, 3: Επιτυχίες των εξεγερμένων της Βανδέας και των Σουάνων.
Νοέμβριος, 3: Η Ολέμπ ντε Γκουζ, υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, κατηγορείται για Γιρονδινικές συμπάθειες και καρατομείται.
Νοέμβριος, 7: Καρατομείται ο Φίλιππος Ισότης.
Νοέμβριος, 8: Η Μαντάμ Ρολάν, ηγερία των Γιρονδίνων, καρατομείται. Στο ικρίωμα επάνω θα αναφωνήσει : «Ελευθερία, πόσα εγκλήματα γίνονται στ’ όνομά σου !»
Νοέμβριος, 12: Εκτέλεση του Ζαν Σιλβέν Μπεγί, πρώτου δημάρχου του Παρισιού.
Νοέμβριος, 17: Οπαδοί του Νταντόν συλλαμβάνονται κατά διαταγήν του Ροβεσπιέρου.
Νοέμβριος, 17: Αρχή των «Πνιγμών της Νάντης» (Noyades de Nantes). Χιλιάδες ύποπτοι ως αντεπαναστάτες πνίγονται στον Λίγηρα. Κατά τον Συμβατικό Carrier, κατά διαταγήν του οποίου εκτελέστηκαν οι πνιγμοί, επρόκειτο για «εθνικό λουτρό».
Νοέμβριος, 10: Η Παναγία των Παρισίων αποδίδεται στη «Λατρεία της Λογικής».
Νοέμβριος, 23: Η Κομμούνα διατάσσει το κλείσιμο όλων των ναών στο Παρίσι.
Νοέμβριος, 25: Η Συμβατική απομακρύνει τα οστά του Μιραμπώ από το Πάνθεον. Αντ’ αυτών τα οστά του Μαρά.
Δεκέμβριος, 19: Αποχώρηση των Βρετανών από την Τουλόν μετά από επιτυχή επιχείρηση του νεαρού αξιωματικού του πυροβολικού Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Προς τιμωρίαν της η Τουλόν μετονομάζεται σε Port-la-Montagne (Λιμάνι του Όρους, των Ορεινών).
Δεκέμβριος, 23: Συντριβή των ανταρτών της Βανδέας στο Savenay. Έξι χιλιάδες αιχμάλωτοι εκτελούνται.

1794. Εκτέλεση του Νταντόν - Η Λατρεία του Υπερτάτου Όντος - Η κορύφωση της Τρομοκρατίας - Πτώση και εκτέλεση του Ροβεσπιέρου - Τέλος της Τρομοκρατίας Επεξεργασία

Φεβρουάριος, 4: Η Συμβατική καταργεί τη δουλεία (και) στις γαλλικές αποικίες.
Φεβρουάριος, 5: Ροβεσπιέρος προς τη Συμβατική: «Τα θεμέλια της λαϊκής κυβέρνησης σε μιαν επανάσταση είναι η αρετή και ο τρόμος».
Φεβρουάριος, 6: Ο Ναπολέων Βοναπάρτης προάγεται σε στρατηγό για την επιτυχία του στην Τουλόν.
Φεβρουάριος, 22: Σε λόγο του στη Λέσχη των Κορδελιέρων ο Εμπέρ επιτίθεται τόσο στον Νταντόν όσο και στον Ροβεσπιέρο.
Μάρτιος, 13: Ο Εμπέρ και άλλοι Κορδελιέροι Εμπερτιστές συλλαμβάνονται. Για να τους εκθέσουν, τους δικάζουν μαζί με τραπεζίτες, αριστοκράτες και αντεπαναστάτες.
Μάρτιος, 15: Ροβεσπιέρος προς την Συμβατική : «Όλες οι φατρίες πρέπει να χαθούν με το ίδιο χτύπημα».
Μάρτιος, 24: Εκτέλεση του Εμπέρ και άλλων ηγετών των Κορδελιέρων.
Μάρτιος, 27: Ο φιλόσοφος και μαθηματικός Κοντορσέ συλλαμβάνεται. Δύο μέρες αργότερα βρίσκεται νεκρός στο κελί του.
Μάρτιος, 30: Ο Νταντόν, ο Ντεμουλέν και οι οπαδοί τους συλλαμβάνονται.
Απρίλιος, 4: Δίκη του Νταντόν. Επειδή «προσέβαλε το σύστημα απονομής δικαιοσύνης», ελάχιστα τον άφησαν να πει στην απολογία του.
Απρίλιος, 5: Νταντόν και Ντεμουλέν καταδικάζονται σε θάνατο και θανατώνονται στη λαιμητόμο την ίδια μέρα.
Απρίλιος, 10: Δεκαεννέα θανατικές καταδίκες ενεχομένων στην υποτιθέμενη «Συνωμοσία του Λουξεμβούργου». Μεταξύ των καταδικασθέντων οι χήρες του Ντεμουλέν και του Εμπέρ.
Απρίλιος, 20: Πρώτες φωνές στη Συμβατική κατά του Ροβεσπιέρου.
Απρίλιος, 23: Καρατομείται ο Μαλσέρμπ (Malesherbes), συνήγορος υπεράσπισης κατά τη δίκη του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄.
Απρίλιος, 26: Ύβρεις και απειλές στην Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας μεταξύ Σαιν-Ζυστ και Λαζάρου Καρνό.
Μάιος, 8: Ο περίφημος χημικός Αντουάν Λαβουαζιέ και άλλοι 26 πρώην εκμισθωτές δημοσίων προσόδων δικάζονται και αποκεφαλίζονται.
Μάιος, 10: Εκτέλεση της πριγκίπισσας Ελισάβετ, αδελφής του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄.
Μάιος, 7: Ο Ροβεσπιέρος ζητά από τη Συμβατική να διακηρύξει ότι «ο Γαλλικός λαός δέχεται την ύπαρξη ενός Υπερτάτου Όντος και την αθανασία της ψυχής» και να οργανώσει τις τελετές της νέας λατρείας.
Ιούνιος, 4: Ο Ροβεσπιέρος ομόφωνα πρόεδρος της Συμβατικής.

Σκηνικό για τη λατρεία του Υπερτάτου Όντος (8 Ιουνίου 1794)
Ο ποιητής Αντρέ Σενιέ και άλλα θύματα της Τρομοκρατίας στις φυλακές της Κονσιερζερί (Ιούλιος 1794)
Η νίκη των Γάλλων στο Φλερύς (26 Ιουνίου 1794).

Ιούνιος, 8: Ο Ροβεσπιέρος διευθύνει την Εορτή του Υπερτάτου Όντος (Fête de l'Être Suprême). Κάποιοι βουλευτές δείχνουν ενοχλημένοι.
Ιούνιος, 10: Νόμος της 22 του μήνα Πραιριάλ: δεν χρειάζονται πλέον μάρτυρες για την καταδίκη. Από τις 11 Ιουνίου μέχρι τις 27 Ιουλίου εκδίδονται 1.376 καταδικαστικές εις θάνατον αποφάσεις και καμιά αθωωτική.
Ιούνιος, 12: Ο Ροβεσπιέρος ανακοινώνει στη Συμβατική ότι θα ζητήσει τα κεφάλια όσων συνωμοτούν εναντίον της.
Ιούνιος, 26: Νίκη των Γάλλων κατά των Αυστριακών στο Φλερύς.
Ιούνιος, 29: Στην Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας ο Λάζαρος Καρνό και άλλοι κατηγορούν τον Ροβεσπιέρο ότι συμπεριφέρεται σαν δικτάτορας. Ο Ροβεσπιέρος αποχωρεί.
Ιούλιος, 1: Στη Λέσχη των Ιακωβίνων ο Ροβεσπιέρος καταγγέλλει την ύπαρξη συνωμοσίας εναντίον του στους κόλπους της Συμβατικής, της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας και της Επιτροπής Γενικής Ασφαλείας.
Ιούλιος, 8: Οι Γάλλοι υπό τους στρατηγούς Ζουρντάν και Πισεγκρύ καταλαμβάνουν και πάλι τις Βρυξέλλες.
Ιούλιος, 23: Ο Ροβεσπιέρος παρευρίσκεται σε συνάντηση συμφιλίωσης των Επιτροπών Κοινής Σωτηρίας και Γενικής Ασφαλείας και η κρίση φαίνεται ότι πέρασε.
Ιούλιος, 25: Αποκεφαλίζεται ο ποιητής Αντρέ Σενιέ.

Η Συμβατική εξεγείρεται κατά του Ροβεσπιέρου (27 Ιουλίου 1794)
Η εκτέλεση του Ροβεσπιέρου (28 Ιουλίου 1794)

Ιούλιος, 26: Βίαιος λόγος του Ροβεσπιέρου στη Συμβατική. Ζητά, χωρίς να κατονομάζει, την τιμωρία των «προδοτών». Αντεπίθεση από βουλευτές που του ζητούν ονόματα.
Ιούλιος, 27: Η Συμβατική ψηφίζει τη σύλληψη του Ροβεσπιέρου και των στενών συνεργατών του. Έξω από την αίθουσα οπαδοί της Κομμούνας τους ελευθερώνουν και τους φυγαδεύουν στο Δημαρχείο όπου προσπαθούν να οργανώσουν αντεπίθεση. Βασίζονται σε πλήθη υποστηρικτών αλλά τελικά λίγοι προσέρχονται.
Ιούλιος, 28 (10 του Θερμιδόρ): Τέλος της Τρομοκρατίας. Στις δύο τα ξημερώματα στρατιώτες της Συμβατικής εισβάλλουν στο Δημαρχείο. Ο Ροβεσπιέρος πληγώνεται στο σαγόνι από ένα πυροβολισμό. Ο ίδιος, ο αδελφός του Αυγουστίνος, ο Σαιν Ζυστ και ο Κουτόν οδηγούνται στο Επαναστατικό Δικαστήριο όπου πιστοποιείται η ταυτότητά τους. Όντες εκτός νόμου δεν θεωρείται απαραίτητη η δίκη τους. Αποκεφαλίζονται με άλλους δεκαοκτώ το απόγευμα της ίδιας μέρας. Αρχή περιόδου της Θερμιδοριανής Αντίδρασης.
Ιούλιος, 29: 106 οπαδοί του Ροβεσπιέρου εκτελούνται αυτήν και τις επόμενες μέρες
Αύγουστος, 5: Οι φυλακισμένοι στο Παρίσι βάσει του Νόμου περί Υπόπτων απελευθερώνονται.
Αύγουστος, 31: Η Συμβατική θέτει το Παρίσι κάτω από την άμεση διοίκηση της εθνικής κυβέρνησης
Αύγουστος, 29: Επιθέσεις νεαρών των μεσαίων τάξεων (Μουσκαντίνοι) κατά των Ιακωβίνων.
Οκτώβριος, 6: Ο γαλλικός στρατός καταλαμβάνει την Κολωνία.
Οκτώβριος, 11: Η σορός του Ρουσσώ στο Πάνθεον.
Νοέμβριος, 12: Η Συμβατική διατάσσει το κλείσιμο της Λέσχης των Ιακωβίνων.
Δεκέμβριος, 8: Εβδομήντα τρεις επιζώντες Γιρονδίνοι βουλευτές επανέρχονται στη Συμβατική.
Δεκέμβριος, 16: Εκτέλεση του Ιακωβίνου Καρριέρ, πρωτεργάτη των «πνιγμών της Νάντης».
Δεκέμβριος, 24: Η Συμβατική ανακαλεί τον νόμο περί ανωτάτων τιμών.

1795. Καταστολή εξέγερσης Ιακωβίνων - Νέες εξεγέρσεις στη δυτική Γαλλία - Διευθυντήριο - Ο Βοναπάρτης καταστέλλει φιλοβασιλική ανταρσία Επεξεργασία

Ιανουάριος, 19: Γαλλικός στρατός υπό τον Πισεγκρύ καταλαμβάνει το Άμστερνταμ.
Φεβρουάριος, 8: Η σορός του Μαρά και άλλων τριών ακραίων Ιακωβίνων απομακρύνονται από το Πάνθεον.
Φεβρουάριος, 14: Αρκετοί Ιακωβίνοι της Λυών, πρωταίτιοι των σφαγών του Οκτωβρίου 1796, δολοφονούνται. Αρχή της «Λευκής Τρομοκρατίας».
Φεβρουάριος, 17: Αμνηστία στους εξεγερμένους της Βανδέας, θρησκευτική ελευθερία.
Φεβρουάριος, 21: Χωρισμός Εκκλησίας και Κράτους.
Φεβρουάριος, 22: Συλλήψεις Ιακωβίνων αναμεμειγμένων στην Τρομοκρατία σε όλη τη χώρα. Τέσσερις από αυτούς δολοφονούνται στη Νιμ.
Μάρτιος 19: Τα αποθέματα σίτου στο Παρίσι εξαντλούνται.Το ασσινιάτο πέφτει στο έν όγδοον της αρχικής του αξίας.
Απρίλιος, 1: Εξέγερση της 12ης Ζερμινάλ. «Αβράκωτοι» εισβάλλουν στη Συμβατική και απαιτούν ψωμί και την εφαρμογή του Συντάγματος του 1793. Βίαιη καταστολή από τον Πισεγκρύ.
Απρίλιος, 1: Συλλήψεις εξεχόντων Ορεινών και εξορίες στη Γαλλική Γουιάνα.
Απρίλιος, 5: Συνθήκη ειρήνης μεταξύ Πρωσσίας και Γαλλίας.
Μάιος, 7: Ο δημόσιος κατήγορος Φουκιέ-Τενβίλ και άλλοι 14 δικαστές του Επαναστατικού Δικαστηρίου καταδικάζονται σε θάνατο και καρατομούνται.
Μάιος, 20-24 : Εξέγερση της 1ης του Πραιριάλ : Τελευταία ένοπλη εξέγερση των ακραίων επαναστατών. Εισβολή στη Συνέλευση, φόνος του βουλευτή Féraud και κατάληψη του Δημαρχείου. Στρατεύματα της Συμβατικής πολιορκούν το προάστειο του Αγίου Αντωνίου (περίπου όπου σήμερα η Όπερα της Βαστίλλης), μόνιμη εστία αναταραχής. Καταστολή και 132 δίκες. Δεκαεννέα θανατικές καταδίκες μεταξύ των οποίων και έξι Ορεινών βουλευτών.
Μάιος, 31: Η Συμβατική καταργεί το Επαναστατικό Δικαστήριο.
Ιούνιος, 8: Ιατρική βεβαίωση του θανάτου από λεμφαδενίτιδα ενός αγοριού περίπου δέκα ετών «το οποίο, όπως μας είπαν οι επίτροποι, ήταν ο γιος του αποβιώσαντος Λουδοβίκου Καπέτου». Κληρονόμος του γαλλικού θρόνου είναι πλέον ο κόμης της Προβηγκίας, αδελφός του Λουδοβίκου, ο μέλλων Λουδοβίκος ΙΗ΄.
Ιούνιος, 10: Αποποινικοποιείται η φυγή όσων εγκατέλειψαν τη Γαλλία μετά την Ιακωβινική επικράτηση της 26ης Μαΐου 1793.
Ιούνιος, 17: Τέσσερις από τους έξι καταδικασμένους σε θάνατο Ορεινούς βουλευτές αυτοκτονούν. Καρατομούνται όλοι.
Ιούνιος, 25-Ιούλιος, 27 : Ανανέωση του πολέμου της Βανδέας. Προσπάθεια αποβίβασης émigrés. Αποτυχία του κινήματος. 748 εμιγκρέ τουφεκίζονται στο Κιμπερόν.
Ιούλιος, 22: Δεύτερη Συνθήκη Βασιλείας. Η Ισπανία σταματά τον πόλεμο. Συνεχίζεται ο πόλεμος εναντίον Αυστρίας και Αγγλίας.
Αύγουστος, 15: Η Συμβατική καθιερώνει το φράγκο ως νόμισμα της Γαλλίας.
Αύγουστος, 22: Σύνταγμα του έτους Τρία (1795). Δύο Βουλές κατά το Βρετανικό και Αμερικανικό πρότυπο και εκτελεστικό Διευθυντήριο από πέντε μέλη.
Οκτώβριος, 5 (Μοναρχική εξέγερση της 13ης Βαντεμιαίρ) : Ο στρατηγός Βοναπάρτης καταπνίγει ένοπλη εξέγερση βασιλοφρόνων στο Παρίσι.
Οκτώβριος, 23: Το ασσινιάτο πέφτει στο τρία μόνο τοις εκατό της ονομαστικής του τιμής.
Οκτώβριος, 26: Ο Βοναπάρτης ονομάζεται διοικητής της στρατιάς του εσωτερικού.
Οκτώβριος, 31: Το πρώτο Διευθυντήριο (Directoire), εκλεγμένο από τις δύο Βουλές (Conseil des Cinq-Cents και Conseil des Anciens). Ισχυρός ανήρ του Διευθυντηρίου ο Μπαρράς (Paul Barras).
Δεκέμβριος, 10: Επιβολή υποχρεωτικού δανείου 600 εκατομμυρίων φράγκων στους πλουσιότερους Γάλλους πολίτες.
Δεκέμβριος, 26: Η κόρη των βασιλέων Μαρία Θηρεσία αποφυλακίζεται και ανταλλάσσεται με ομάδα δημοκρατικών αιχμαλώτων στην Αυστρία.
Δεκέμβριος, 31: Ανακωχή στον Ρήνο μεταξύ Γαλλίας και Αυστρίας.

1796. Εκστρατεία του Βοναπάρτη στην Ιταλία - Ήττα των μοναρχικών στη Βανδέα - Απόπειρα εξέγερσης του Μπαμπέφ και των Ορεινών Επεξεργασία

Η αιχμαλωσία του Φρανσουά ντε Σαρέτ (Charette), ηγέτη των μοναρχικών της Βανδέας (23 Φεβρουαρίου 1796)
Ο Βοναπάρτης οδηγεί τον στρατό στη μάχη του Άρκολε (15–17 Νοεμβρίου 1796)

Φεβρουάριος, 28: Κατά διαταγήν του Διευθυντηρίου ο Βοναπάρτης κλείνει τη Λέσχη του Πανθέου που ίδρυσαν οπαδοί του Μαρά.
Μάρτιος, 2: Το Διευθυντήριο ονομάζει τον Βοναπάρτη διοικητή της στρατιάς της Ιταλίας.
Μάρτιος, 18: Το Διευθυντήριο αντικαθιστά τα ασσινιάτα με δύο δισεκατομμύρια τετρακόσια εκατομ. Mandats territoriaux τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αγορά εθνικοποιημένης περιουσίας. Σε τρεις εβδομάδες χάνουν αυτά το ογδόντα τοις εκατόν της αξίας τους.
Μάρτιος, 23: Ο τελευταίος ηγέτης της εξέγερσης της Βανδέας τουφεκίζεται στη Νάντη.
Απρίλιος, 10: Νίκες του Βοναπάρτη στην Ιταλία κατά των Αυστριακών (Montenotte, 12 Απριλίου) και των Πεδεμοντίων (Millesimo, 13 Απριλίου)
Μάιος, 10: Νίκη του Βοναπάρτη επί των Αυστριακών στο Λόντι.
Μάιος, 15: Υπογράφεται στο Παρίσι συνθήκη με την οποία ο Βίκτωρ Αμεδαίος Γ΄ της Σαρδηνίας παραχωρεί τη Σαβοΐα και τη Νίκαια στη Γαλλία.
Ιούνιος, 4: Ο Βοναπάρτης αρχίζει την πολιορκία της Μάντουας που την κατέχουν οι Αυστριακοί.
Ιούνιος, 22: Τερματισμός του εμφυλίου πολέμου στη δυτική Γαλλία.
Ιούνιος, 23: Συμφωνία με την Αγία Έδρα επιτρέπει στον Βοναπάρτη την κατοχή βόρειων εδαφών του Παπικού Κράτους.
Ιούλιος, 16: Ο στρατηγός Κλεμπέρ (Kléber) καταλαμβάνει τη Φραγκφούρτη.
Ιούλιος, 18: Ο στρατηγός Σαιν-Συρ (Gouvion Saint-Cyr) καταλαμβάνει τη Στουτγκάρδη.
Αύγουστος, 5: Νίκη του Βοναπάρτη επί των Αυστριακών στο Καστιλιόνε.
Σεπτέμβριος, 8: Νίκη του Βοναπάρτη επί των Αυστριακών στο Μπασσάνο.
Σεπτέμβριος, 9: Απόπειρα εξέγερσης σε στρατόπεδο του Παρισιού από τους εναπομείναντες Ορεινούς και τους οπαδούς του Γράκχου Μπαμπέφ, ακροαριστερού ηγέτη και προδρόμου του Κομμουνισμού. Οι στασιαστές συλλαμβάνονται.
Νοέμβριος, 15-17: Αποφασιστική νίκη του Βοναπάρτη στο Άρκολε.
Δεκέμβριος, 4: Ανάκληση των αυστηρότερων από τις διατάξεις κατά των émigrés και των ανυπότακτων ιερέων.

1797. Κατάλυση της Ενετικής Δημοκρατίας - Κοινοβουλευτικό πραξικόπημα κατά της φιλοβασιλικής πλειοψηφίας Επεξεργασία

Ζακ-Λουί Νταβίντ : Ο στρατηγός Βοναπάρτης (1797)
Η νίκη του Βοναπάρτη στη μάχη του Ρίβολι (14 Ιανουαρίου 1797 ) πίνακας του Ανρί Φελίξ Εμμανουέλ Φιλιποτώ, 1844.
Ο στρατηγός Πισεγκρύ, ηγέτης των μοναρχικών της Συμβατικής πλέον

Ιανουάριος, 14: Νίκη του Βοναπάρτη επί των Αυστριακών στη μάχη του Ρίβολι.
Φεβρουάριος, 2: Οι Αυστριακοί της Μάντουας παραδίνονται στον Βοναπάρτη μετά πολύμηνη πολιορκία.
Απρίλιος, 30: Συνθήκη του Λέομπεν : Η Αυστρία παραιτείται από τη διεκδίκηση των Αυστριακών Κάτω Χωρών (Βελγίου). Μυστικό άρθρο προβλέπει τον διαμερισμό των ενετικών κτήσεων μεταξύ Αυστρίας και Γαλλίας.
Απρίλιος, 18: Εκλογές για την ανανέωση των νομοθετικών σωμάτων. 205 από τους 216 ήδη βουλευτές δεν εκλέγονται. Στη θέση τους πολλοί μοναρχικοί.
Μάιος, 20: Πρόεδροι των δύο Βουλών εκλέγονται μοναρχικοί (Πισεγκρύ και Μπαρμπέ-Μαρμπουά).
Μάιος, 26: Ο Μπαμπέφ καταδικάζεται σε θάνατο και εκτελείται.
Ιούνιος, 14: Ο Βοναπάρτης ιδρύει τη Λιγυρική Δημοκρατία στη Γένοβα.
Ιούνιος, 27: Η μοναρχική πλειοψηφία ανακαλεί εντελώς τις διατάξεις κατά των émigrés και των ανυπότακτων ιερέων.
Ιούνιος, 28: Γαλλικά στρατεύματα στην Κέρκυρα, κτήση μέχρι τότε των Ενετών.
Ιούλιος, 9: Δημιουργία της Εντεύθεν των Άλπεων Δημοκρατίας (Repubblica Cisalpina) ως «αδελφής δημοκρατίας της Γαλλίας».
Σεπτέμβριος, 4: Πραξικόπημα της 18ης Φρουκτιντόρ κατά των μοναρχικών στις Βουλές. Οι αρχηγοί τους συλλαμβάνονται από τον στρατηγό Ωζερώ, σταλμένο επί τούτου από τον Βοναπάρτη.
Σεπτέμβριος, 5: Το Διευθυντήριο υποχρεώνει τις Βουλές να ακυρώσουν την εκλογή 200 μοναρχικών βουλευτών και να εκτοπίσουν 65 μοναρχικούς ηγέτες και δημοσιογράφους.
Σεπτέμβριος, 8: Αλλαγή δύο μελών του Διευθυντηρίου ώστε να εξασφαλιστεί η αντιμοναρχική σύνθεση.
Οκτώβριος, 17: Συνθήκη του Κάμπο Φόρμιο: Tο Βέλγιο και η δεξιά όχθη του Ρήνου μέχρι την Κολωνία περιέρχονται στη Γαλλία. Η Βενετία και οι κτήσεις της (πλην Ιονίων νήσων) περιέρχονται στην Αυστρία. Τέλος της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας.

1798. "Αδελφές Δημοκρατίες" σε Ιταλία και Ελβετία - Κοινοβουλευτικό πραξικόπημα κατά της εκλογής Ιακωβίνων - Ο Βοναπάρτης στην Αίγυπτο Επεξεργασία

Είσοδος του στρατηγού Μπερτιέ στη Ρώμη (10 Φεβρουαρίου 1798)
Ο Βοναπάρτης στη Μάχη των Πυραμίδων (21 Ιουλίου 1798)
Ο Νέλσον κατανικά τον γαλλικό στόλο στη Ναυμαχία του Νείλου (1 Αυγούστου 1798)

Ιανουάριος, 5: Σύναψη δανείου 80 εκατομμυρίων φράγκων για την προετοιμασία εισβολής στην Αγγλία.
Φεβρουάριος, 15: Ο στρατηγός Μπερτιέ με πρόσχημα τη δολοφονία ενός Γάλλου στρατηγού στη Ρώμη, εισβάλλει στην πόλη και ανακηρύσσει τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία.
Μάρτιος 5: Το Διευθυντήριο εγκρίνει το σχέδιο του Βοναπάρτη (ιδέα του Ταλλεϋράνδου) για εισβολή στην Αίγυπτο «που θα καταστρέψει την Αγγλία».
Απρίλιος, 4: Ανακηρύσσεται η Ελβετική Δημοκρατία, επίσης προτεκτοράτο της Γαλλίας.
Απρίλιος, 26: Η Γενεύη προσαρτάται στη Γαλλία.
Μάιος, 11: Κοινοβουλευτικό πραξικόπημα της 22ας Floréal. Ακυρώνεται η εκλογή 106 Ιακωβίνων βουλευτών.
Ιούνιος, 9-11: Ο Βοναπάρτης καταλαμβάνει τη Μάλτα.
Ιούλιος, 21: Μάχη των Πυραμίδων. Νίκη του Βοναπάρτη επί των Μαμελούκων.
Αύγουστος, 1: Ναυμαχία του Νείλου. Ο Νέλσον καταστρέφει τον γαλλικό στόλο.
Σεπτέμβριος, 2: Νέα εξέγερση μοναρχικών στα νότια του Μασίφ Σαντράλ καταπνίγεται.
Σεπτέμβριος, 5: Καθιέρωση υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας.
Οκτώβριος, 12: Οι Βέλγοι αγρότες εξεγείρονται κατά της υποχρεωτικής τους θητείας στον γαλλικό στρατό.
Οκτώβριος, 21: Ο πληθυσμός του Καΐρου εξεγείρεται κατά της γαλλικής κατοχής. Κατάπνιξη της εξέγερσης στις 22 του μηνός.
Νοέμβριος, 2: Εξέγερση στη Μάλτα κατά της γαλλικής κατοχής.
Νοέμβριος, 5: Ρωσοτουρκικός στόλος αποκλείει την Κέρκυρα.
Νοέμβριος, 23-24: Το Διευθυντήριο, σε απελπιστική οικονομική κατάσταση, επιβάλλει φόρο ακίνητης περιουσίας βασισμένο στον αριθμό θυρών και παραθύρων.
Δεκέμβριος, 4: Ήττα και σφαγή των εξεγερμένων του Βελγίου στο Άσσελτ.
Δεκέμβριος, 29: Δεύτερος Συνασπισμός (Ρωσία, Βρετανία και Βασίλειο των Δύο Σικελιών) κατά της Γαλλίας.

1799. Διαμάχη Διευθυντηρίου και Βουλών - Ο Βοναπάρτης επιστρέφει από την Αίγυπτο - Το Πραξικόπημα της 18 του Μπρυμαίρ - Ο Βοναπάρτης Πρώτος Ύπατος Επεξεργασία

Antoine-Jean Gros : Ο Βοναπάρτης με τους πανωλόβλητους της Γιάφας (31 Μαρτίου 1799). Παρίσι, Μουσείο του Λούβρου)
Πίος ΣΤ΄, ο αιχμάλωτος του Διευθυντηρίου (10 Απριλίου 1799)
Ο στρατηγός Μασσενά

Ιανουάριος, 26: Ανακήρυξη της Παρθενοπαίας Δημοκρατίας από τον γαλλικό στρατό που κατέλαβε τη Νάπολη.
Φεβρουάριος, 20: Ο Βοναπάρτης βαδίζει προς τη Συρία.
Μάρτιος, 1-2: Γαλλικός στρατός περνά τον Ρήνο.
Μάρτιος, 3: Τα γαλλικά στρατεύματα στην Κέρκυρα παραδίνονται στον Ρωσοτουρκικό στόλο.
Μάρτιος, 7: Ο Βοναπάρτης καταλαμβάνει τη Γιάφα. Πανώλη στο στράτευμα.
Μάρτιος, 12: Το Διευθυντήριο κηρύσσει τον πόλεμο στην Αυστρία και στο Μεγάλο Δουκάτο της Τοσκάνης.
Μάρτιος, 25: Ήττες των Γάλλων από τους Αυστριακούς στο Φέλντκιρχ και στο Στόκαχ.
Απρίλιος, 10: Ο Πάπας Πίος ΣΤ΄, αιχμάλωτος των Γάλλων, οδηγείται στη Γαλλία.
Απρίλιος, 16: Νίκη του Βοναπάρτη κατά των Οθωμανών στη Μάχη του Όρους Θαβώρ
Απρίλιος, 18: Νίκη της άκρας αριστεράς στις εκλογές για τις γαλλικές Βουλές.
Απρίλιος, 27: Ρωσοαυστριακός στρατός υπό τον Σουβόροφ νικά τους Γάλλους υπό τον Μορώ στο Κασσάνο.
Απρίλιος, 29: Ο Σουβόροφ μπαίνει στο Μιλάνο.
Μάιος, 10: Ο Βοναπάρτης αποτυγχάνει να καταλάβει τον Άγιο Ιωάννη της Άκρας μετά δίμηνο πολιορκία.
Μάιος, 16: Νέο μέλος του Διευθυντηρίου ο Σιεγές.
Ιούνιος, 4-6: Υποχώρηση των Γάλλων υπό τον Μασσενά μετά την πρώτη μάχη της Ζυρίχης.
Ιούνιος, 14: Ο Βοναπάρτης επιστρέφει στο Κάιρο.

Ο στρατηγός Ζουρντάν, ηγέτης των Ιακωβίνων του στρατού.
Ο στρατηγός Louis de Frotté, ηγέτης μιας νέας εξέγερσης κατά του Παρισιού στη δυτική Γαλλία.

Ιούνιος, 18-19: Κρίση στην πολιτική ζωή της Γαλλίας εξ αιτίας των στρατιωτικών αποτυχιών. Δύο μέλη του πενταμελούς Διευθυντηρίου, φιλοβασιλικών φρονημάτων, αναγκάζονται να παραιτηθούν επειδή απειλούνται με προσαγωγή σε δίκη. Αντικαθίστανται από μετριοπαθείς αριστερούς. (Πραξικόπημα της 30 του Prairial του έτους 7).
Ιούνιος, 19: Νίκη του Σουβόροφ επί των Γάλλων στη μάχη του Τρέμπια.
Ιούνιος, 19: Η γαλλική φρουρά της Νάπολης παραδίνεται.
Ιούλιος, 5-12: Εκδηλώσεις νεοϊακωβινισμού στην πολιτική σκηνή της Γαλλίας.
Ιούλιος, 25: Ο Βοναπάρτης νικά τους Οθωμανούς στη μάχη του Αμπουκίρ.
Αύγουστος, 15: Ήττα και θάνατος του στρατηγού Ζουμπέρ στο Νόβι.
Αύγουστος, 24: Ο Βοναπάρτης αναθέτει τη διοίκηση του εκστρατευτικού σώματος στον Κλεμπέρ και εγκαταλείπει την Αίγυπτο με μικρή συνοδεία.
Αύγουστος, 29-Σεπτέμβριος 14 : Ισχυρές πιέσεις των Ιακωβίνων στρατηγών. Φόβοι για πραξικόπημα.
Σεπτέμβριος 24-26: Οι βασιλόφρονες αντάρτες της δυτικής Γαλλίας οργανώνονται και πάλι.
Σεπτέμβριος 25-26: Ο Μασσενά νικά τους Ρώσους στη δεύτερη μάχη της Ζυρίχης.
Σεπτέμβριος, 29: Οι Ρώσοι αποσύρονται πέραν των Άλπεων και σε λίγο εγκαταλείπουν τον Συνασπισμό.
Οκτώβριος, 6: Οι Άγγλοι αποχωρούν από την Ολλανδία.
Οκτώβριος, 16: Ο Βοναπάρτης φτάνει στο Παρίσι.
Οκτώβριος, 23: Ο Λουκιανός Βοναπάρτης, νεώτερος αδελφός του Ναπολέοντα, εκλέγεται πρόεδρος της Βουλής των Πεντακοσίων.
Νοέμβριος, 1-8: Ο Βοναπάρτης συνεννοείται με τον Σιεγιές και άλλους ετοιμάζοντας πραξικόπημα.

Σιεγιές : πρότεινε το πραξικόπημα της 18 του Μπρυμαίρ αλλά τελικά έμεινε εκτός κυβερνήσεως
Διευθυντής Μπαρράς : Πείστηκε να μην εναντιωθεί στο πραξικόπημα
Λουκιανός Βοναπάρτης, 24 ετών, πρόεδρος της Βουλής των Πεντακοσίων : βασικός συντελεστής της επιτυχίας του πραξικοπήματος
Ιωσήφ Φουσέ, υπουργός Αστυνομίας : διαβεβαίωσε ότι η αστυνομία δεν πρόκειται να παρέμβει στο πραξικόπημα
Ο Βοναπάρτης στη Βουλή των Πεντακοσίων (10 Νοεμβρίου 1799)
Ο Βοναπάρτης ως πρώτος ύπατος

Νοέμβριος, 9-10: Πραξικόπημα της 18 του Μπρυμαίρ. Ο Βοναπάρτης επικρατεί. Οι βουλευτές που αντιδρούν εκδιώκονται υπό την απειλήν λόγχης. Οι υπόλοιποι ψηφίζουν τρεις προσωρινούς υπάτους (consuls), τον Βοναπάρτη, τον Σιεγιές και τον Ντυκλό. Τέλος του Διευθυντηρίου.
Νοέμβριος, 11-22: Νέα κυβέρνηση, η Υπατεία, αποτελούμενη από τους τρεις υπάτους, τον Μπερτιέ υπουργό Πολέμου, τον Ταλλεϋράνδο υπουργό Εξωτερικών, τον Φουσέ (Fouché) υπουργό Αστυνομίας και τον Καμπασερές (Cambacérès) υπουργό Δικαιοσύνης.
Δεκέμβριος, 24: Ο Βοναπάρτης κυρίαρχος. Εισαγωγή Συντάγματος έτους Οκτώ. Μορφή διακυβέρνησης η Υπατεία. Πρώτος ύπατος ο Βοναπάρτης, δεύτερος ο Καμπασερές, τρίτος ο Λεμπρέν.

Στο σημείο αυτό θεωρείται από πολλούς ότι λήγει η Γαλλική Επανάσταση. Κατ’ άλλους το τέλος επήλθε το 1805, όταν ο στρατηγός και πρώτος ύπατος Βοναπάρτης έγινε αυτοκράτορας Ναπολέων. Κατ' άλλους τέλος η Επανάσταση λήγει με την πτώση του Ροβεσπιέρου.