Γιάννης Στεφανέλλης

Έλληνας σκηνογράφος και ενδυματολόγος

Ο Γιάννης (Τζων) Στεφανέλλης (Μυτιλήνη, 1915 – Αθήνα, 18/07/2001) υπήρξε σημαντικός Έλληνας σκηνογράφος, με πληθωρική παρουσία στο ελληνικό θέατρο της μεταπολεμικής περιόδου. Φιλοτέχνησε σκηνικά και κοστούμια για έργα ενός ευρύτατου δραματολογικού φάσματος —κυρίως για έργα σύγχρονης ξένης και ελληνικής δραματουργίας— και για πολλές όπερες. Η ενασχόλησή του με έργα του αρχαίου δράματος και της κλασικής δραματουργίας υπήρξε αναλογικά με το σύνολο του έργου του, περιορισμένη.

Γιάννης Στεφανέλλης
Γέννηση1915
Λέσβος
Θάνατος18  Ιουλίου 2001
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Ιδιότηταεικαστικός καλλιτέχνης, ζωγράφος, σκηνογράφος και ενδυματολόγος

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Γιάννης Στεφανέλλης γεννήθηκε το 1915 στη Μυτιλήνη και μεγάλωσε στην Αθήνα. Προερχόταν από αστική οικογένεια και ο πατέρας του ασχολούνταν με το εμπόριο. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Δημοτικό Σχολείο του Κωνσταντινίδη και στο Γυμνάσιο του Κολεγίου Αθηνών. Ως εικαστικός καλλιτέχνης ήταν αυτοδίδακτος[1] και δεν φοίτησε σε κάποια πανεπιστημιακή σχολή ή εργαστήριο ζωγραφικής.[2] Αρχικά, ασχολήθηκε με τη ζωγραφική ερασιτεχνικά. Καθοριστικός παράγοντας για την ενασχόλησή του με τη σκηνογραφία και την ενδυματολογία ήταν η γνωριμία του με τον Κάρολο Κουν[3] και τον Γιάννη Τσαρούχη.[4] Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής του πορείας στο θέατρο, σημαντικό σταθμό για την εξέλιξή του αποτέλεσε ένα ταξίδι μαθητείας στις Η.Π.Α. το 1952, με αφορμή έναν διαγωνισμό σκηνογραφίας, όπου και κέρδισε. Το ταξίδι αυτό τού έδωσε τη δυνατότητα να μελετήσει και να εξοικειωθεί με τη σύγχρονη για την εποχή εκείνη θεατρική τεχνολογία και κυρίως με τον σκηνικό φωτισμό.[5] Από το 1942 μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1990, με αφετηρία και σημείο αναφοράς το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» του Καρόλου Κουν, επιμελήθηκε την όψη παραστάσεων όλων των μεγάλων κρατικών θεάτρων της χώρας (Εθνικό Θέατρο, Λυρική Σκηνή, Κ.Θ.Β.Ε.) αλλά και μεγάλου αριθμού θιάσων του ελεύθερου θεάτρου (Κατερίνας Ανδρεάδη, Κώστα Μουσούρη κ.ά.).[6] Παράλληλα, εργάστηκε και στο εξωτερικό, κυρίως σε λυρικά θέατρα. Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης παρουσίας του στο ελληνικό θέατρο συνεργάστηκε με πολλούς και σημαντικούς σκηνοθέτες τής μεταπολεμικής περιόδου (Κάρολο Κουν, Σπύρο Ευαγγελάτο, Αλέξη Σολομό, Τάκη Μουζενίδη, Πέλο Κατσέλη, Μήτσο Λυγίζο, Μιχάλη Κακογιάννη, Κωστή Μιχαηλίδη κ.ά.). Δίδαξε σκηνογραφία στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, αλλά και ιστορία της παγκόσμιας σκηνογραφίας–ενδυματολογίας σε διάφορα σεμινάρια θεάτρου.[7] Υπήρξε μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος. Πέθανε στις 18 Ιουλίου 2001 και τάφηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.

Επαγγελματική πορεία Επεξεργασία

Η εκκίνηση της επαγγελματικής σταδιοδρομίας του Γ. Στεφανέλλη ταυτίστηκε με τη δημιουργία και λειτουργία του Θεάτρου Τέχνης, το 1942, όταν φιλοτέχνησε σκηνικά και κοστούμια για την παράσταση του έργου Η αγριόπαπια του Χένρικ Ίψεν. Η συνεργασία του με το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» κράτησε τρεις δεκαετίες και απέδωσε σαράντα περίπου παραστάσεις σημαντικών έργων της παγκόσμιας και της ελληνικής δραματουργίας (Βρικόλακες, Στον βυθό, Γυάλινος κόσμος, Πόθοι κάτω από τις λεύκες, Στέλλα Βιολάντη κ.ά.).[8] Γρήγορα καθιερώθηκε ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος, με αποτέλεσμα, παράλληλα με το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '40 να συνεργαστεί με αρκετούς θιάσους εκείνης της εποχής. Συνέχισε τη συνεργασία του με τον Κ. Κουν και στον θίασο της Κατερίνας Ανδρεάδη (Φαύλος κύκλος, Οι μικρές αλεπούδες, Αντιγόνη κ.ά.), ενώ εργάστηκε σε θιάσους, όπως η Νέα Σκηνή της Μελίνας Μερκούρη και του Νίκου Χατζίσκου (Ανατολικά του Σουέζ, Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι), οι Ενωμένοι Καλλιτέχνες (Θάψτε τους νεκρούς, Φον Δημητράκης, Αδελφοί Καραμάζοφ, Το ξύπνημα κ.ά.), ο θίασος Βάσως ΜανωλίδουΓιώργου Παππά (Βαθιές είναι οι ρίζες), ο θίασος του Κώστα Μουσούρη (Η κληρονόμος, Το προσκήνιο) κ.ά. Το 1950, με τον Ερρίκο Δ΄ (σκηνοθεσία Καρόλου Κουν) άρχισε η συνεργασία του με το Εθνικό Θέατρο. Η συνεργασία αυτή συνεχίστηκε για δεκατρείς παραστάσεις μέσα στα επόμενα τριάντα χρόνια (Ανθή, Ένας ιδανικός σύζυγος, Το φιντανάκι, Οθέλλος κ.ά.).[9] Ευρύτερα, η δεκαετία του '50 αποτέλεσε περίοδο κατά την οποία ο Γ. Στεφανέλλης εργάστηκε —παράλληλα πάντα με το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν»— για πλήθος παραστάσεων σε θιάσους του ελεύθερου θεάτρου, τόσο σε έργα ρεπερτορίου όσο και σε σύγχρονες κωμωδίες. Ενδεικτικά αναφέρονται οι: θίασος Κατερίνας Ανδρεάδη (Έντα Γκάμπλερ, Η κυρά της θάλασσας κ.ά.), θίασος Κώστα Μουσούρη (Ο αρχισιδηρουργός, Λουίζα Μίλερ, Ο ποπολάρος κ.ά.), θίασος Αδαμάντιου Λεμού (Οι θεατρίνοι), θίασος Έλλης ΛαμπέτηΔημήτρη Χορν (Ζιζή, Ο βροχοποιός κ.ά.), θίασος Αλέκου Αλεξανδράκη (Ήταν όλοι τους παιδιά μου, Η έκτη εντολή), Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη (Ο ηλίθιος), θίασος Δημήτρη Μυράτ (Το κράτος του θεού), θίασος Μαίρης ΑρώνηΝτίνου Ηλιόπουλου (Η κυρία του κυρίου, Φωνάζει ο κλέφτης), θίασος Μίμη Φωτόπουλου (Ο καλός μας άγγελος, Ο θηριοδαμαστής κ.ά.), θίασος Σοφίας ΒέμποΟρέστη Μακρή (Εν πλω, Στουρνάρα 288), θίασος Χρήστου Ευθυμίου (Ο χρυσός και ο τενεκές), θίασος Σοφίας Βέμπο – Νίκου ΣταυρίδηΔιονύση Παπαγιανόπουλου (Όταν γυρίζουν τα χελιδόνια).

Η επόμενη δεκαετία βρήκε τον Γ. Στεφανέλλη τεχνικό διευθυντή στην Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), όπου καθιέρωσε μια σειρά από καινοτομίες στον τομέα των σκηνικών υποδομών και στους φωτισμούς με την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών,[10] «οργάνωσε και λειτούργησε την τεχνική διεύθυνση, διηύθυνε τα σκηνογραφικά εργαστήρια και έκανε την πρώτη οργάνωση του φωτογραφικού αρχείου».[11] Στη μακρά θητεία του στην ΕΛΣ (1959–1995) «σχεδίασε σκηνικά και κουστούμια για σαράντα τρεις όπερες, δύο οπερέτες και πέντε χοροδράματα σε 184 παραγωγές και αναβιώσεις παραγωγών»[12] (Ναμπούκκο, Ερνάνης, Τραβιάτα, Έτσι κάνουν όλες, Νόρμα, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος κ.ά.). Παράλληλα με τη σκηνογραφική του δουλειά στην ΕΛΣ, συνέχισε να εργάζεται και στο ελεύθερο θέατρο (Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», Ηνωμένοι Καλλιτέχναι, θίασος Δημήτρη Χορν, θίασος Βασίλη ΔιαμαντόπουλουΜαρίας Αλκαίου, θίασος Έλλης Λαμπέτη, θίασος Λάμπρου ΚωνσταντάραΜαίρης Χρονοπούλου, θίασος Μήτσου Μυράτ κ.α.). Το 1964, η παράσταση Ο επιθεωρητής υπήρξε η αφετηρία της συνεργασίας του με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ), τόσο σε έργα πρόζας όσο και σε όπερες, κυρίως υπό τη «σκηνοθετική μπαγκέτα» των Μήτσου Λυγίζου και Σπύρου Ευαγγελάτου, αντίστοιχα.[13] Κατά τις δεκαετίες του '70 και του '80 κυριαρχούν οι συνεργασίες του με τις τρεις μεγάλες κρατικές σκηνές και με τον θίασο του Κώστα Μουσούρη —ως τον θάνατο του τελευταίου το 1976—, ενώ εργάστηκε και με το Αμφι–Θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου (Του Κουτρούλη ο γάμος, 1983 και Το ρωμαϊκό λουτρό, 1987), με το Άρμα Θέσπιδος (Φλαντρώ, 1980/81), με το Θέατρο Παλκοσένικο (Περιμένοντας τον Γκοντό, 1982), με το Θέατρο Αποθήκη της Αλίκης Γεωργούλη (Κάζο κλίνικο, 1983/84) κ.ά. Επιπλέον, στα τέλη της δεκαετίας του '70, ο Γ. Στεφανέλλης επανέρχεται —έπειτα από μακροχρόνια συνειδητή αποχή— στην επιμέλεια της όψης σε παραστάσεις αρχαίου δράματος. Η πρώτη του απόπειρα είχε γίνει το 1945 με την παράσταση Χοηφόροι του Θεάτρου Τέχνης, για την οποία ο Γ. Σιδέρης μεταγενέστερα έγραψε: «σκηνογράφημα που δεν ήτανε καθόλου τυπικό αρχαίο [...] μία ενθύμηση γλυκιά, με ήρεμο κάπως κεραμιδί χρώμα, μέσα στο μικρό χώρο του θεάτρου Αλίκης».[14] Υπό την αιγίδα του Εθνικού Θεάτρου, φιλοτέχνησε σκηνικά και κοστούμια για τις Ικέτιδες του Αισχύλου σε σκηνοθεσία του Σπύρου Ευαγγελάτου (1977) και για την τραγωδία του Σοφοκλή Οιδίπους τύραννος σε σκηνοθεσία του Τάκη Μουζενίδη (1981). Επίσης, την περίοδο 1980/81 επιμελήθηκε την όψη της παράστασης της τραγωδίας του Ευριπίδη Εκάβη σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Μυράτ. Οι τελευταίες σκηνογραφικές του εργασίες, κατά τη δεκαετία του ΄90, αφορούσαν έργα όπερας στην ΕΛΣ. Στο πέρασμα των χρόνων συνεργάστηκε και με λυρικά θέατρα εκτός Ελλάδας, όπως η Κρατική Όπερα του Βελιγραδίου (Ιούλιος Καίσαρ του Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ, 1966/67), της Νοτίου Αφρικής (Ντον Τζοβάνι του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ 1971/72, Αΐντα του Τζουζέπε Βέρντι και Νόρμα του Βιντσέντζο Μπελίνι 1972/73), της Ολλανδίας (Ο πρόξενος του Τζιανκάρλο Μενότι, 1978/79) και του Κλάγκενφουρτ (Οθέλλος του Τζουζέπε Βέρντι σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου, 1970/71).[15]

Τέλος, σκηνογράφησε και δύο κινηματογραφικές ελληνικές ταινίες: την ταινία του Αλέκου Σακελλάριου Μαρίνα (1947) και την ταινία του Μάριου Νούσια Να πεθερός, να μάλαμα! (1959), ενώ είχε την καλλιτεχνική διεύθυνση στην ταινία του Μανώλη Σκουλούδη Ένας ντελικανής (1963).

Η σκηνογραφική και ενδυματολογική δουλειά του Γ. Στεφανέλλη γνώρισε την ευρεία αποδοχή των θεατρικών κριτικών της εποχής του. Από τις απαρχές της πορείας του θεωρήθηκε ότι εργάστηκε με εκφραστική δύναμη και τολμηρότητα,[16] ότι με το έργο του υπογραμμίστηκε η λιτότητα των λύσεων,[17] η υπαινικτικότητα[18] και η λειτουργικότητα των κατασκευών.[19] Ως χαρακτηριστικό του γνώρισμα θεωρήθηκε το «αφηρημένο» σύνθετο σκηνικό – ένδυμα,[20] αλλά και η χρήση του σκηνικού φωτισμού για την απόδοση των ψυχογραφικών καταστάσεων των ηρώων ενός έργου. Κατά τις πρώτες δεκαετίες της σκηνογραφικής του πορείας, ο Γ. Στεφανέλλης υλοποίησε τα σκηνικά του εντός του παραδοσιακού box–set, με τους περιορισμούς και τα τετριμμένα στοιχεία που ενείχε αυτού του είδους η σκηνογραφία. Για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό κατέφευγε σε μικρά οπτικά τεχνάσματα, όπως η χρήση έντονων χρωμάτων σε σκηνικά κοστούμια —όταν το επέτρεπε η ατμόσφαιρα του έργου— και κυρίως οι εναλλαγές του φωτισμού.[21] Ενδεικτική ως προς τη χρήση του φωτισμού από τον Γ. Στεφανέλλη υπήρξε η τελική σκηνή στην παράσταση Η κληρονόμος (Θέατρο Μουσούρη, 1949), όπου το δραματικό φινάλε υπογραμμιζόταν με την απόλυτη συσκότιση της σκηνής και με μοναδική πηγή φωτός επί σκηνής τη λάμπα που κρατούσε η πρωταγωνίστρια καθώς ανέβαινε αργά τη σκάλα του σκηνικού.[22] Στις περιπτώσεις όπου η μορφή τής σκηνής δεν επέτρεπε τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος «των τριών τοίχων», όπως η σκηνή στο θέατρο Ορφέας του Θεάτρου Τέχνης, ο Γ. Στεφανέλλης επέλεξε τη λύση της κατάργησης οποιουδήποτε φόντου και την υποδήλωση του εκάστοτε χώρου με τη χρήση επίπλων και άλλων σκηνικών αντικειμένων, σε συνδυασμό πάντα με τον υποβλητικό φωτισμό.[23] Μέσα από το εικαστικό θεατρικό του έργο, η κριτική διέγνωσε ως βασικά στοιχεία της καλλιτεχνικής του φυσιογνωμίας την ευαισθησία, τη δημιουργική ευφυΐα, την πειθαρχημένη φαντασία, την ιστορική αντίληψη, τη διεισδυτικότητα. Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις τού αναγνώρισε ότι πέτυχε να εκφράσει εικαστικά τη βαθύτερη ποίηση των κειμένων, ανεξάρτητα από το δραματικό είδος στο οποίο αυτά ανήκαν.

Παραστασιογραφία Επεξεργασία

Κατάλογος ελληνικών θεατρικών παραστάσεων, στις οποίες ο Γ. Στεφανέλλης εργάστηκε ως σκηνογράφος ή/και ενδυματολόγος.

χρονική περίοδος παράσταση εταιρεία παραγωγής θέατρο σκηνοθέτης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1942/1943 Η αγριόπαπια Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Αλίκης Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1942/1943 Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Αλίκης Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1943/1944 Βρυκόλακες Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Αλίκης Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1944/1945 Στο βυθό Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Βρετάνια Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1945/1946 Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ Νέα Σκηνή (Μ. Μερκούρη-Ν. Χατζίσκος) Θέατρο Κατερίνας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1946/1947 Εμείς και ο χρόνος Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Αλίκης Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1946/1947 Ο γυάλινος κόσμος Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Αλίκης Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1946/1947 Πόθοι κάτω από τις λεύκες Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Αλίκης Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1946/1947 Το φιόρο του Λεβάντε Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Αλίκης Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1947/1948
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1948/1949
Ήταν όλοι τους παιδιά μου Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Αλίκης Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1947/1948 Βαθειές είναι οι ρίζες Θίασος Βάσως Μανωλίδου - Γιώργου Παππά Θέατρο Rex Τάκης Μουζενίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Η κληρονόμος Θίασος Κώστα Μουσούρη Θέατρο Αλίκης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Το χαμόγελο της Τζοκόντας Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Rex Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Ο θάνατος του εμποράκου Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Rex Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Προσκήνιο Θίασος Κώστα Μουσούρη Θέατρο Αλίκης Αλέξης Σολομός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Άννα Λουκάστα Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Rex Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Ανώμαλος προσγείωσις Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Μακέδο Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Νίνα ή Ο δρόμος του Μεξικού Θίασος Κατερίνας - Ελεύθερος Καλλιτεχνικός Οργανισμός Θέατρο Κατερίνας Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1950/1951 Έντα Γκάμπλερ Θίασος Κατερίνας - Ελεύθερος Καλλιτεχνικός Οργανισμός Θέατρο Ιντεάλ Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1950/1951 Ερρίκος Δ' Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1950/1951 Το νερό της λήθης Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός» Κωστής Μιχαηλίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1950/1951
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1951/1952
Τρεις αδελφές Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1951/1952 Η Ντόροθυ θέλει γιο Θίασος Κατερίνας - Ελεύθερος Καλλιτεχνικός Οργανισμός Θέατρο Κατερίνας Κατερίνα Ανδρεάδη
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1951/1952 Η κυρά της θάλασσας Θίασος Κατερίνας - Ελεύθερος Καλλιτεχνικός Οργανισμός Θέατρο Κυβέλης Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1952/1953 Ο αρχισιδηρουργός Θίασος Κώστα Μουσούρη Θέατρο Μουσούρη Κώστας Μουσούρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1952/1953 Η Φάννυ τα κατάφερε Θίασος Κώστα Μουσούρη Θέατρο Μουσούρη Κώστας Μουσούρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1952/1953 Ο ποπολάρος Θίασος Κώστα Μουσούρη Θέατρο Μουσούρη Κώστας Μουσούρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1955/1956 Ο άρχοντας Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κωστής Μιχαηλίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1956/1957 Ένα τριαντάφυλλο στο στήθος Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν - Υπόγειο Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1956/1957 Ανθή Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κωστής Μιχαηλίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1956/1957 Ήταν όλοι τους παιδιά μου Θίασος Αλέκου Αλεξανδράκη Θέατρο Γκλόρια Γιώργος Θεοδοσιάδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1957/1958 Ο ηλίθιος Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη Θέατρο Rex Τάκης Μουζενίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1958/1959 Το κράτος του θεού Θίασος Δημήτρη Μυράτ Θέατρο Διάνα Δημήτρης Μυράτ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1958/1959 Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν - Υπόγειο Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1959/1960 Σαράντα και .... Θίασος Μαίρης Αρώνη Θέατρο Ακροπόλ Κωστής Μιχαηλίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1960/1961 Ο θείος Βάνιας Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν - Υπόγειο Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1961/1962 Θωμάς ο δίψυχος Θίασος Δημήτρη Χόρν Θέατρο Κεντρικό Δημήτρης Χορν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1963/1964 Άνθρωπος για όλες τις εποχές Θίασος Κώστα Μουσούρη Θέατρο Μουσούρη Κώστας Μουσούρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1970/1971 Το φιντανάκι Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας
Οργανισμός Κρατικών Θεάτρων Ελλάδος - Κινητή Μονάδα
περιοδεία Μήτσος Λυγίζος
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1973/1974 Οθέλλος Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Τάκης Μουζενίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1975/1976 Δεσποινίς Τζούλια / Η πιο δυνατή Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Πέλος Κατσέλης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1982/1983 Πλαίη Στρίντμπεργκ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Λυκούργος Καλλέργης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1983/1984 Κάζο κλίνικο Θέατρο Αποθήκη Αλίκης Γεωργούλη Θέατρο Αποθήκη Αλίκη Γεωργούλη

Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ενδυμασία Θεάτρου: Εθνικό Θέατρο. Αθήνα: Εθνικό Θέατρο. 2003. σελ. 80. 
  2. Τσούχλου, Δ. και Μπαχαριάν, Α. Η σκηνογραφία στο νεοελληνικό θέατρο. Αθήνα: Άποψη, 1985, σ. 160161.
  3. Τσούχλου, Δ. και Μπαχαριάν, Α. Η σκηνογραφία στο νεοελληνικό θέατρο. Αθήνα: Άποψη, 1985, σ. 160161.
  4. Ματθιόπουλος, Ευγένιος, επιμ. (2000). Λεξικό Ελλήνων καλλιτεχνών: ζωγράφοι - γλύπτες - χαράκτες , 16ος - 20ος αιώνας. Τόμος 4: Πατ-Ω. Αθήνα: Μέλισσα. σελ. 232. 
  5. Τσούχλου, Δ. και Μπαχαριάν, Α. ό.π.
  6. Έλληνες σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι και αρχαίο δράμα (Έκθεση, 1999). Αθήνα: ΕΚΠΑ – Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. 1999. σελ. 222. ISBN 9602145811. 
  7. Αλτουβά, Αλεξία (2018). «Το Αμφι-Θέατρο ως πυρήνας υποδοχής, διαμόρφωσης κι ανάδειξης νέων ηθοποιών». Σκηνή και ΑμφιΘέατρο. Αφιέρωμα στον Σπύρο Α. Ευαγγελάτο (Πρακτικά Συνεδρίου, Μάρτιος 2016). Αθήνα: ΕΚΠΑ – Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. σελ. 312. ISBN 978-618-82918-7-4. 
  8. «Αρχείο Θεάτρου Τέχνης: Παραστάσεις». Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» Καρόλου Κουν. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2020. 
  9. «Πρόσωπα: Στεφανέλλης, Γιάννης». Εθνικό Θέατρο – Ψηφιοποιημένο Αρχείο. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2020. 
  10. Τσούχλου, Δ. και Μπαχαριάν, Α. Η σκηνογραφία στο νεοελληνικό θέατρο. Αθήνα: Άποψη, 1985, σ. 163.
  11. «Γιάννης Στεφανέλλης, Σκηνογράφος, Ενδυματολόγος». Εθνική Λυρική Σκηνή – Εικονικό Εκπαιδευτικό Μουσείο. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2020. 
  12. «Γιάννης Στεφανέλλης, Σκηνογράφος, Ενδυματολόγος». Εθνική Λυρική Σκηνή – Εικονικό Εκπαιδευτικό Μουσείο. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2020.
  13. «Συντελεστές: Στεφανέλλης, Γιάννης». Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος – Ψηφιακή Βιβλιοθήκη. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2020. 
  14. Σιδέρης, Γιάννης (1972). «Το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» του Καρόλου Κουν». Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» 1942–1972. Αθήνα. 
  15. Τσούχλου, Δ. και Μπαχαριάν, Α. Η σκηνογραφία στο νεοελληνικό θέατρο. Αθήνα: Άποψη, 1985, σ. 163.
  16. Ενδυμασία Θεάτρου: Εθνικό Θέατρο. Αθήνα: Εθνικό Θέατρο. 2003. σελ. 80.
  17. Βαρίκας, Βάσος. «Η άνοδος του Αρτούρο Ούι», στο Β. Βαρίκας Κριτική θεάτρου: επιλογή 1961–1971. Αθήνα: [χ.ό.], [1972], σ. 46.
  18. Πλωρίτης, Μάριος. «Το θέατρο. Ερρίκος Δ' του Λουίτζι Πιραντέλλο, Εθνικό θέατρο», Ελευθερία [Αθήνα], 24/11/1950, σ. 2.
  19. Βαρβέρης, Γιάννης. «Δεύτερος Στρατίεβ στο "Αμφι-Θέατρο" (Ρωμαϊκό λουτρό)», στο Γ. Βαρβέρης, Η κρίση του θεάτρου, Β': κείμενα θεατρικής κριτικής (1984–1989). Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1991, σ .242.
  20. Ενδυμασία Θεάτρου: Εθνικό Θέατρο. Αθήνα: Εθνικό Θέατρο. 2003. σελ. 80. 
  21. Κοντογιώργη, Αναστασία. Η σκηνογραφία του ελληνικού θεάτρου 1930–1960. Θεσ/νίκη: University Studio Press, 2000, σ. 199.
  22. Κοντογιώργη, Αναστασία. ό.π., σ. 199.
  23. Κοντογιώργη, Αναστασία. ό.π., σ. 200.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Αλτουβά, Αλεξία. «Το Αμφι–Θέατρο ως πυρήνας υποδοχής, διαμόρφωσης κι ανάδειξης νέων ηθοποιών», στο Σκηνή και ΑμφιΘέατρο. Αφιέρωμα στον Σπύρο Α. Ευαγγελάτο (Πρακτικά συνεδρίου, Μάρτιος 2016). Αθήνα: ΕΚΠΑ–Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, 2018.
  • Βαρβέρης, Γιάννης. «Δεύτερος Στρατίεβ στο "Αμφι–Θέατρο" (Ρωμαϊκό λουτρό)», στο Γ. Βαρβέρης Η κρίση του θεάτρου, Β': κείμενα θεατρικής κριτικής (1984–1989). Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1991.
  • Βαρίκας, Βάσος. «Η άνοδος του Αρτούρο Ούι», στο Β. Βαρίκας Κριτική θεάτρου: επιλογή 1961–1971. Αθήνα: [χ.ό.], [1972].
  • Έλληνες σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι και αρχαίο δράμα (Έκθεση, 1999). Αθήνα: ΕΚΠΑ – Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. 1999.
  • Ενδυμασία Θεάτρου: Εθνικό Θέατρο (Έκθεση, 2003). Αθήνα: Εθνικό Θέατρο, [2003].
  • Ίχνη του εφήμερου: θεατρικά κοστούμια. Θεσ/νίκη: Κ.Β.Θ.Ε. [2018].
  • Κοντογιώργη, Αναστασία. Η σκηνογραφία του ελληνικού θεάτρου 1930–1960. Θεσ/νίκη: University Studio Press, 2000.
  • Ματθιόπουλος Ευγένιος (επίμ.). Λεξικό Ελλήνων καλλιτεχνών: ζωγράφοι –γλύπτες – χαράκτες , 16ος – 20ος αιώνας. Τόμος 4: Πατ–Ω. Αθήνα: Μέλισσα, 2000.
  • Πλωρίτης, Μάριος. «Το θέατρο. Ερρίκος Δ’ του Λουίτζι Πιραντέλλο, Εθνικό θέατρο», Ελευθερία [Αθήνα], 24/11/1950.
  • Σιδέρης, Γιάννης. «Το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» του Καρόλου Κουν», στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» 1942–1972. Αθήνα: [χ.ό.], 1972.
  • Τσούχλου, Δ. και Μπαχαριάν, Α. Η σκηνογραφία στο νεοελληνικό θέατρο. Αθήνα: Άποψη, 1985.

Ηλεκτρονικές Πηγές Επεξεργασία