Χρονολόγιο της νεότερης ελληνικής ιστορίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Νέο λήμμα, μετάφραση του αγγλικού. Εκκρεμεί η μετάφραση του υλικού για την Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία (εκτός από τρεις ήδη μεταφρασμένες γραμμές) - για τα οποία η μετάφραση περιεχομένου δεν δούλευε ώστε να δώσει μια βάση για το κείμενο και να γίνει όσο το δυνατόν πληρέστερη επιμέλεια του κειμένου πριν την δημοσίευση.
(Καμία διαφορά)

Έκδοση από την 19:31, 19 Φεβρουαρίου 2020

Αυτό είναι το χρονολόγιο της νεότερης ελληνικής ιστορίας, από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 μέχρι σήμερα.

Ελληνική Επανάσταση (1821-1828)

Πρώτη Ελληνική Δημοκρατία (1828-1832)

Η Πρώτη Ελληνική Δημοκρατία είναι ιστοριογραφικός όρος ο οποίος χρησιμοποιείται για μια σειρά από συμβούλια και "Προσωρινές Κυβερνήσεις" κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Κυβέρνησης. Κατά τα πρώτα στάδια της επανάστασης, διάφορες περιοχές εξέλεγαν τα δικά τους περιφερειακά συμβούλια. Αυτά αντικαταστάθηκαν από την ενωμένη διοίκηση που όρισε η Πρώτη Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου στις αρχές του 1822, η οποία ενέκρινε και το πρώτο ελληνικό Σύνταγμα. Ακολούθησε μια σειρά Εθνοσυνελεύσεων, ενώ η ύπαρξη της ανεξάρτητης Ελλάδας απειλήθηκε με κατάρρευση, λόγω του εμφυλίου πολέμου και τις νίκες του Ιμπραήμ Πασά. Το 1827, η Γ΄ Εθνοσυνέλευση στην Τροιζήνα επέλεξε τον Κόμη Ιωάννη Καποδίστρια ως Κυβερνήτη της Ελλάδας για επτά χρόνια. Έφτασε το 1828 και ίδρυσε το Ελληνικό Κράτος, κυβερνώντας με ημιδικτατορικές εξουσίες. Ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε από πολιτικούς αντιπάλους του το 1831 και τον διαδέχτηκε ο αδερφός του, Αυγουστίνος, μέχρι την ανακήρυξη της Ελλάδας σε βασίλειο από τις Μεγάλες Δυνάμεις. Ο βαυαρός πρίγκιπας Όθωνας επελέγη ως βασιλιάς.

Βασίλειο της Ελλάδος (1832-1924)

Βασιλεία του Όθωνα (1832-1862)

Βασιλεία του Γεωργίου Α΄ (1863-1913)

  • 1863: Ο Πρίγκιπας Γουιλιέλμος της Δανίας γίνεται ο νέος Βασιλεύς των Ελλήνων με την ονομασία Γεώργιος Α΄.
  • 2 Μαΐου 1864: Η Βρετανία δωρίζει τα Επτάνησα στην Ελλάδα, ως δώρο για την στέψη του Γεωργίου Α΄.
  • 1864: Απόπειρα δολοφονίας κατά του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου.
  • 7 Αυγούστου 1864: Η Ελλάδα υιοθετεί νέο σύνταγμα, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα έχει για πολίτευμα την Συνταγματική Μοναρχία.
  • 28 Νοεμβρίου 1864: Υιοθετείται το σύστημα του μονοθάλαμου κοινοβουλίου.
  • 1866: Αρχίζει η Μεγάλη Κρητική Επανάσταση (1866-1869). Ο εξόριστος Βασιλιάς Όθωνας δωρίζει το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του για να στηρίξει οικονομικά την επανάσταση.
  • 2 Σεπτεμβρίου 1877: Πεθαίνει ο Ήρωας της Επανάστασης και Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Κανάρης.
  • 13 Ιουνίου 1878: Ισχύει η Συνθήκη του Βερολίνου. Η Ανατολική Ρωμυλία γίνεται αυτόνομη επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
  • Καλοκαίρι 1878: Ξεσπά κρητική επανάσταση, η οποία σταματά γρήγορα με Βρετανική παρέμβαση.
  • 1880-1920: Περίπου 400.000 Έλληνες μεταναστεύουν στην Αμερική λόγω ανεργίας και κακής οικονομικής κατάστασης.[16][17]
  • 3 Απριλίου 1881: Σεισμός χτυπά τη Χίο. Αναφέρθηκαν 3.550 νεκροί.
  • 1881: Η Θεσσαλία ενώνεται με την Ελλάδα..
  • 3 Μαρτίου 1882: Ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κουμουνδούρος παρατείται.
  • Μάιος 1885: Ο Πρωθυπουργός Θεόδωρος Δεληγιάννης κινητοποιεί τον ελληνικό Στρατό σύμφωνα με τη βουλγαρική εξέγερση. Φοβούμενος για πιθανή τροποποίηση των αποφάσεων της Συνθήκης του Βερολίνου, το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό αποκλείει την Ελλάδα.
  • 6 Σεπτεμβρίου 1885: Ξεσπά αναίμακτη επανάσταση στην Ανατολική Ρωμυλία και η επαρχία ενοποιείται με τη Βουλγαρία.
  • 1893: Ολοκλήρωση της διώρυγας της Κορίνθου.
  • 27 Απριλίου 1894: Σεισμός χτυπά την Αταλάντη. Αναφέρονται 255 θάνατοι.
  • 6 Απριλίου 1896: Τελετή έναρξης των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών αγώνων στην Αθήνα.
  • Ιανουάριος 1897: Κρητική Επανάσταση. Η Ελλάδα αρνείται την τουρκική προσφορά παραχώρησης αυτόνομης διακυβέρνησης στην Κρήτη και κινητοποιεί τα στρατεύματα της για πόλεμο.
  • 25 Φεβρουαρίου 1897: Η Ελλάδα αρνείται να αποσύρει τους έλληνες εθελοντές από την Κρήτη. Οι Μεγάλες Δυνάμεις ανακοινώνουν τον αποκλεισμό της Ελλάδας.
  • 17 Απριλίου 1897: Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κηρύσσει πόλεμο κατά της Ελλάδας. Βλέπε Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897.
  • 27 Απριλίου 1897: Η Ελλάδα χάνει στον πόλεμο, συμφωνεί να παραδώσει την Κρήτη σε διεθνή διοίκηση. Επίσης προβαίνει σε μικρές εδαφικές παραχωρήσεις στη Θεσσαλία υπέρ των Τούρκων και αναγκάζεται να πληρώσει μεγάλη αποζημίωση.
  • 1898: Δημιουργία της Κρητικής Πολιτείας.
  • 1904: Έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα.
  • 13 Οκτωβρίου 1904: Δολοφονία του Παύλου Μελά στη Μακεδονία.
  • 13 Ιουνίου 1905: Ο πρωθυπουργός Θεόδωρος Δεληγιάννης δολοφονήθηκε.
  • 1908: Κρήτες βουλευτές κηρύττουν μονομερή ένωση με την Ελλάδα.
  • Ιανουάριος 1910: Ο Στρατιωτικός σύνδεσμος αναγκάζει το Κοινοβούλιο και τον Βασιλιά Γεώργιο να συγκαλέσει Εθνοσυνέλευση για την αναθεώρηση του Συντάγματος της Ελλάδας.
  • 6 Μαρτίου 1910: Μια διαμαρτυρία από τους δουλοπάροικους της Θεσσαλίας στο Κιλελέρ (οι οποίοι ζητούν αγροτική μεταρρύθμιση) κααστέλνεται βίαια από τον Στρατό.
  • 2 Οκτωβρίου 1910: Ο Ελευθέριος Βενιζέλος γίνεται Πρωθυπουργός της Ελλάδας.

Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος

Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος

Εθνικός Διχασμός

  • 1914: Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας η Βόρεια Ήπειρος γίνεται αυτόνομη περιοχή εντός της Αλβανίας. Αρχή της Γενοκτονίας των Ελλήνων.
  • Ιανουάριος 1915: Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ αναγκάζει τον Βενιζέλο να παραιτηθεί. Ξεκινά ο Εθνικός Διχασμός.
  • Οκτώβριος 1915: Γαλλικές και Βρετανικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Θεσσαλονίκη, ιδρύοντας το μέτωπο Μακεδονικό Μέτωπο.
  • Δεκέμβριος 1915: Ο Κωνσταντίνος αναγκάζει τον Βενιζέλο να παραιτηθεί για δεύτερη φορά και διαλύει το κοινοβούλιο, το οποίο κυριαρχούνταν από Φιλελεύθερους. Ο Βενιζέλος εγκαταλείπει την Αθήνα.
  • Απριλίου 1916: Η αυτονομία της Βορείου Ηπείρου ανακαλείται από την αλβανική κυβέρνηση, κατά παράβαση του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας.
  • 30 Αυγούστου 1916: Επιτυχημένο αντιμοναρχικό πραξικόπημα εκ μέρους της Κυβέρνησης Εθνικής Αμύνης . Ο Βενιζέλος επιστρέφει στην ηπειρωτική Ελλάδα. Στο εξής, η Ελλάδα έχει δύο κυβερνήσεις: τη βασιλική κυβέρνηση στην Αθήνα και την "Προσωρινή Κυβέρνηση Εθνικής Αμύνης" του Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη.
  • 18 Νοεμβρίου 1916: Νοεμβριανά. Φιλομοναρχικές παραστρατιωτικές μονάδες ("Σύνδεσμος των Εφέδρων") στοχεύουν τους Βενιζελικούς. Ξεσπούν ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ Εφέδρων και Γάλλων στρατιωτών στην Αθήνα. Οι Σύμμαχοι σχεδιάζουν ναυτικό αποκλεισμό της Ελλάδας. Γαλλικές και Βρετανικές δυνάμεις εισχωρούν στην Θεσσαλία και μπαίνουν στη Λάρισα.
  • 21 Νοεμβρίου 1916: Ο Βρετανικός, Βρετανικό εμπορικό πλοίο, βυθίζεται σε ορυχείο κοντά στην Κέα. 30 άνθρωποι πεθαίνουν.
  • Ιούνιος 1917: Γαλλικές και Βρετανικές δυνάμεις καταλαμβάνουν τον Πειραιά, βομβαρδίζουν την Αθήνα και αναγκάζει τον ελληνικό στόλο να παραδοθεί. Ο Κωνσταντίνος παραιτείται και φεύγει από τη χώρα. Ο δεύτερος γιος του, ο Αλέξανδρος, γίνεται Βασιλιάς και ο Βενιζέλος ξαναγίνεται Πρωθυπουργός.
  • 19 Αυγούστου 1917: Η Μεγάλη Πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης καταστρέφει το μεγαλύτερο μέρος της πόλης.

Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Μικρασιατική Εκστρατεία

Αποκατάσταση της σταθερότητας

  • 1923: Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μεγάλο προσφυγικό πρόβλημα με την άφιξη περίπου 1.5 εκατομμυρίων Ελλήνων από τη Μικρά Ασία (σύμφωνα με την συμφωνία ανταλλαγής πληθυσμών της Συνθήκης της Λωζάνης). Ο πληθυσμός της Ελλάδας αυξήθηκε κατά ένα τρίτο σε περίοδο λίγων μηνών. Μάλιστα η Ελλάδα αντιμετώπιζε τεράστια οικονομικά προβλήματα. Η μοίρα του υπολοίπου 1 εκατομμυρίου Μικρασιατών (σύμφωνα με την Οθωμανική απογραφή) παραμένει άγνωστη.
  • 31 Αυγούστου 1923: Ιταλική εισβολή στη Κέρκυρα. Οι δυνάμεις του Μουσολίν βομβαρδίζουν και καταλαμβάνουν τη Κέρκυρα για σύντομο διάστημα.
  • Οκτώβριος 1923: Λαμβάνει χώρα το κίνημα Λεοναρδόπουλου-Γαργαλίδη, το οποίο ξεκίνησε από φόβο για το αποτέλεσμα των επερχόμενων εκλογών.
  • 16 Δεκεμβρίου 1923: Το βενιζελικό Κόμμα των Φιλελευθέρων κερδίζει τις εκλογές.
  • 19 Δεκεμβρίου 1923: Ζητείται από τον Γεώργιο Β΄ να εγκαταλείψει την χώρα. Ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης ονομάζεται αντιβασιλιάς.

Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία (1924-1935)

  • 25 Μαρτίου 1924: Η Ελλάδα γίνεται δημοκρατία. Ο Παύλος Κουντουριώτης γίνεται ο πρώτος Πρόεδρος της Ελλάδας.
  • 13 Απριλίου 1924: Πραγματοποιείται δημοψήφισμα το οποίο εγκρίνει την αλλαγή του συντάγματος.
  • 7 Οκτωβρίου 1924: Αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα.
  • 15 Μαρτίου 1925: Λαμβάνει χώρα επιτυχημένο πραξικόπημα υπό την ηγεσία του Θεόδωρου Πάγκαλου. Ο Πρόεδρος Παύλος Κουντουριώτης παραιτείται.
  • 22 Οκτωβρίου 1925: Λαμβάνει χώρα το επεισόδιο του Πετριτσίου με αντίπαλο τη Βουλγαρία. Η Ελλάδα τιμωρήθηκε με πρόστιμο, αλλά καταφέρνει να σταματήσει τις επιθέσεις των κομιτατζήδων της Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης στην Μακεδονία.
  • 23 Αυγούστου 1926: Ο στρατηγός Πάγκαλος ανατρέπεται μετά από πραξικόπημα. Ορκίζεται Υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον Γεώργιο Κονδύλη.
  • 1928: Ο Βενιζέλος επιστρέφει από την εξορία και οι Φιλελεύθεροι κερδίζουν τις εκλογές.
  • 26 Σεπτεμβρίου 1932: Το χωριό της Ιερισσού στη Χαλκιδική καταστράφηκε από ισχυρό σεισμό. Αναφέρθηκαν 161 νεκροί.
  • Μάρτιος 1933: Ένα φιλοβενιζελικό πραξικόπημα αποτυγχάνει.
  • 23 Απριλίου 1933: Η Κως επλήγη από σεισμό. 200 άνθρωποι πεθαίνουν.
  • 6 Ιουνίου 1933: Δεύτερη απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Βενιζέλου στην Αθήνα.
  • Μάρτιος του 1935: Το Κίνημα του 1935, υπό τις διαταγές του Ελευθέριου Βενιζέλου και του Νικολάου Πλαστήρα, αποτυγχάνει. Ο Βενιζέλος φεύγει στη Γαλλία. Ο Βενιζέλος πέθανε στο Παρίσι την επόμενη χρονιά. Οι φιλοβενιζελικοί και φιλοδημοκρατικοί αξιωματούχοι των Ενόπλων Δυνάμεων εκκαθαρίζονται.
  • 10 Οκτωβρίου 1935: Λαμβάνει χώρα πραξικόπημα υπό τον Γεώργιο Κονδύλη το οποίο καταργεί την Δημοκρατία και σηματοδοτεί μια επιστροφή στην μοναρχία. Αυτή η εξέλιξη επιβεβαιώνεται από στημένο δημοψήφισμα αργότερα το ίδιο έτος.

Αποκατάσταση της μοναρχίας στην Ελλάδα (1935-1967)

  • 3 Νοεμβρίου 1935: Ο Γεώργιος Β΄ αποκαθίσταται στον χρόνο.

Κίνημα της 4ης Αυγούστου (1936-1940)

  • 4 Αυγούστου 1936: Ο στρατηγός Ιωάννης Μεταξάς κηρύσσει πραξικόπημα. Ο ίδιος κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Μπαίνει σε ισχύ στρατιωτικός νόμος, ενώ παράλληλα ακυρώνεται η ισχύς διαφόρων άρθρων του Συντάγματος και διορίζει καινούρια κυβέρνηση για να δώσει τέλος στις αυξανόμενες ταραχές.
  • 15 Δεκεμβρίου 1937: Αρχίζει η Ελληνική επιχείρηση της ΝΚΒΔ, με βάση την οδηγία 50125 του Ιωσήφ Στάλιν (ημερομηνία έκδοσης: Δεκέμβριος 1937) με αποτέλεσμα τον θάνατο 38.000 Σοβιετικών ελληνικής καταγωγής στα γκουλάγκ της Σιβηρίας.[18]
  • 1939: Το Χατάι εντάσσεται στην Τουρκία. Η μετανάστευση των Ελλήνων της Αντιόχειας φτάνει στα υψηλότερα της επίπεδα.
  • 15 Αυγούστου 1940: Ιταλικό υποβρύχιο τορπιλίζει και βυθίζει το καταδρομικό Έλλη. Η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι η επίθεση έγινε από υποβρύχιο "άγνωστης εθνικότητας", για να αποφευχθεί κλιμάκωση της έντασης που θα ανάγκαζε την είσοδο της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1940-1944)

Ελληνοϊταλικός πόλεμος και Μάχη της Ελλάδας (1940-1941)

  • 28 Οκτωβρίου 1940: Μετά την απόρριψη του ιταλικού τελεσιγράφου το οποίο ζητούσε συνθηκολόγηση και παράδοση της ελληνικής κυβέρνησης, οι ιταλικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Ελλάδα. Αρχίζει ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος.
  • 13 Νοεμβρίου 1940: Ολοκληρώνεται η Μάχη της Πίνδου, όπου οι Έλληνες νικούν κατά κράτος του Ιταλούς.
  • 14 Νοεμβρίου 1940: Οι ελληνικές δυνάμεις εισχωρούν σε αλβανικό έδαφος.
  • 24 Δεκεμβρίου 1940: Ο ελληνικός στρατός έχει καταλάβει ουσιαστικά ολόκληρη τη Βόρειο Ήπειρο.
  • 1941: Η Τουρκία κινητοποιεί όλους τους Έλληνες ηλικίας 18-45 ετών 18 και τους απελάσσει σε τάγματα εργασίας στην κεντρική Ανατολία.
  • 29 Ιανουαρίου 1941: Θάνατος του Ιωάννη Μεταξά στην Αθήνα.
  • 1 Μαρτίου 1941: Σεισμός στην Λάρισα. Χάνουν την ζωή τους 40 άτομα και εκατοντάδες τραυματίζονται.
  • 9-20 Μαρτίου 1941: Η Ιταλική Εαρινή Επίθεση αποτυγχάνει να εκδιώξει τις ελληνικές δυνάμεις.
  • 6 Απριλίου 1941: Ο γερμανικός στρατός εισβάλλει στην Ελλάδα.
  • 11-12 Απριλίου 1941: Μάχη της στενωπού Κλειδίου.
  • 18 Απριλίου 1941: Ο γερμανικός στρατός προελαύνει προς την Αθήνα. Ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κορυζής αυτοκτονεί.
  • 20 Απριλίου 1941: Ο Πρώτος Ελληνικός Στρατός παραδίδεται στους Γερμανούς.
  • 21 Απριλίου 1941: Οι γερμανικές δυνάμεις καταφέρουν να διαπεράσουν την Γραμμή Μεταξά.
  • 22 Απριλίου 1941: Ο Βασιλιάς, η Βασιλική οικογένεια και η Κυβέρνηση εγκαταλείπουν την Αθήνα και καταφεύγουν στην Κρήτη.
  • 27 Απριλίου 1941: Ο γερμανικός στρατός μπαίνει στην Αθήνα. Η ελληνίδα συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα αυτοκτονεί. Η Ναζιστική σημαία υψώνεται στην Ακρόπολη. Ο Εύζωνας Κωνσταντίνος Κουκκίδης θυσιάζεται, τυλιγμένος με μια ελληνική σημαία.
  • Μάιος 1941: Οι Συμμαχικές δυνάμεις επιβάλλουν ναυτικό αποκλεισμό της Ελλάδας. Όλες οι εισαγωγές σταματούν, ακόμη και αυτές των τροφίμων.
  • 4 Μαΐου 1941: Από σεβασμό για τον ελληνικό λαό, ο Χίτλερ δίνει διαταγή στην Βέρμαχτ να μην συλλάβει αιχμαλώτους πολέμου και επιτρέπει στους Έλληνες να έχουν όπλα.
  • 20 Μαΐου 1941: Αρχίζει η Μάχη της Κρήτης.
  • 22 Μαΐου 1941: Ο Βασιλιάς, η Βασιλική οικογένεια και η Κυβέρνηση καταφεύγουν στην Αλεξάνδρεια.
  • 1 Ιουνίου 1941: Οι εναπομείναντες υπερασπιστές των Σφακίων παραδίδονται στο γερμανικό στρατό.

Γερμανική κατοχή και Ελληνική Αντίσταση (1941-1944)

  • 30 Μαΐου 1941: Η πρώτη πράξη της αντίστασης στην Αθήνα. Δύο φοιτητές νομικής υποστέλνουν την σημαία της Ναζιστικής Γερμανίας στην Ακρόπολη.
  • 27 Σεπτεμβρίου 1941: Ημέρα ίδρυσης του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ), της μεγαλύτερη ομάδας αντίστασης.
  • 28-29 Σεπτεμβρίου 1941: Οι βουλγαρικές δυνάμεις καταστέλνουν μια αυθόρμητη εξέγερση στην Δράμα. Έχασαν την ζωή τους 3.000 άτομα.
  • 17 Οκτωβρίου 1941: Οι Ναζί εκτελούν τον ανδρικό πληθυσμό του χωριού των Κερδυλλίων και ύστερα το καίνε, σκοτώνοντας συνολικά 235 άτομα.[19]
  • 23-28 Οκτωβρίου 1941: Ναζιστικά στρατεύματα προβαίνουν σε μαζικές εκτελέσεις των κατοίκων των χωριών Μεσόβουνο, Κλειστό, Κυδωνία και Αμπελόφυτο.
  • Χειμώνας 1941-1942: Πείνα στην Κατοχή. Πάνω από 300.000 Έλληνες έχασαν την ζωή τους κατά την διάρκεια της κατοχής, με τα επίπεδα θνησιμότητας να φτάνουν στο αποκορύφωμα τους κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
  • 1942: Τουρκία: Επιβάλλεται ο φόρος Βαρλίκ Βεργκισί. Ο φόρος επιβάλλεται στους Έλληνες της Τουρκίας (καθώς και σε άλλα έθνη, κυρίως μη μουσουλμανικά), με αποτέλεσμα την οικονομική καταστροφή τους.
  • Ιούνιος 1942: Ο Ελληνικός λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός αρχίζει τις επιχειρήσεις του στα βουνά.
  • Καλοκαίρι 1942: Η ανυπόφορη κατάσταση στο εσωτερικό και η πίεση της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης πείθουν τους Βρετανούς να χαλαρώσουν τον ναυτικό αποκλεισμό. Ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός είναι σε θέση να διανέμει τρόφιμα σε επαρκείς ποσότητες.
  • 25 Νοεμβρίου 1942: Η γέφυρα Γοργοποτάμου ανατινάχθηκε χάρη σε μια κοινή επιχείριση ελλήνων ανταρτών και βρετανών σαμποτέρ (μάχη του Γοργοποτάμου). Αυτή η επιτυχημένη επιχείρηση έφραξε την γερμανική μεταφορά πυρομαχικών από την Ελλάδα προς το ναζιστικό Σώμα της Αφρικής υπό την ηγεσία του Ρόμμελ.
  • 27 Φεβρουαρίου 1943: Ο ποιητής Κωστής Παλαμάς. Η κηδεία του γίνεται δημόσια εκδήλωση διαμαρτυρίας προς τις αρχές κατοχής.
  • Μάρτιος 1943: Οι Γερμανοί αρχίζουν μαζικές εκτοπίσεις Εβραίων της Θεσσαλονίκης προς το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς. Όταν τελείωσε ο πόλεμος τον Μάιο του 1945, περίπου 60.000 Εβραίοι από την Ελλάδα δολοφονήθηκαν.
  • 16 Αυγούστου 1943: Οι Ναζί εκτελούν 317 κατοίκους του χωριού Κομμένο και ύστερα ανατινάζουν το χωριό.
  • Σεπτεμβρίου 1943: Οι ναζιστικές προσπάθειες εξουδετέρωσης των Εβραίων της Αθήνας αποτυγχάνουν, χάρη στις συνδυασμένες προσπάθειες του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού, της ελληνικής αντίστασης και του ελληνικού λαού.
  • 13 Σεπτεμβρίου 1943: Πάνω από 5.000 Ιταλοί στρατιώτες στην Κεφαλλονιά εκτελούνται από τους Ναζί ή σκοτώνονται στην θάλασσα, λόγω της κατάληψης του νησιού από τη Γερμανία μετά την συνθηκολόγηση των Ιταλών και την ένταξη των δεύτερων στους Συμμάχους.
  • 26 Σεπτεμβρίου-16 Νοεμβρίου 1943: Λαμβάνει χώρα η Μάχη της Λέρου, το αποκορύφωμα της μάχης της Δωδεκανήσου.
  • 13 Δεκεμβρίου 1943: Σφαγή των Καλαβρύτων.
  • 10 Μαρτίου 1944: Ιδρύεται η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης υπό τον έλεγχο του ΕΑΜ.
  • 10 Ιουνίου 1944: Σφαγή του Διστόμου. 218 άμαχοι δολοφονούνται. Το χωριό λεηλατήθηκε και κάηκε.

Απελευθέρωση

  • 14 Οκτωβρίου 1944: Η Αθήνα απελευθερώνεται και η ελληνική εξόριστη κυβέρνηση επιστρέφει, με τον Γιώργο Παπανδρέου να γίνεται πρωθυπουργός.
  • 18 Οκτωβρίου 1944: Ο Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου και η κυβέρνηση εθνικής ενότητας επιστρέφουν στην Ελλάδα.
  • 3 Δεκεμβρίου 1944: Λαμβάνουν χώρα τα Δεκεμβριανά. Αστυνομικοί και βρετανικά στρατεύματα σκοτώνουν 28 άτομα στην Αθήνα.
  • 4 Δεκεμβρίου 1944: Ο Γιώργος Παπανδρέου επιχειρεί να παραιτηθεί.
  • 12 Δεκεμβρίου 1944: Ο ΕΛΑΣ κατέχει σχεδόν όλη την Αθήνα και τα περίχωρά της.
  • 12 Φεβρουαρίου 1945: Το ΕΑΜ και η ελληνική κυβέρνηση υπογράφουν την συμφωνία της Βάρκιζας.
  • 16 Ιουνίου 1945: Ο Άρης Βελουχιώτης (πρώην ηγέτης του ΕΛΑΣ) σκοτώθηκε ή αυτοκτόνησε.
  • 17 Οκτωβρίου 1945: Ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός αναλαμβάνει το αξίωμα του αντιβασιλέα, σε μια προσπάθεια σταθεροποίησης της χώρας.
  • 24 Οκτωβρίου 1945: Η Ελλάδα γίνεται ιδρυτικό μέλος των Ηνωμένων Εθνών.

Εμφύλιος Πόλεμος (1946-1949)

  • Μάρτιος 1946: Ξεκινούν μάχες εναντίον Κυβέρνησης και Κομμουνιστών.
  • 28 Σεπτεμβρίου 1946: Λαμβάνει χώρα εθνικό δημοψήφισμα, στο οποίο εγκρίνεται η αποκατάσταση της συνταγματικής μοναρχίας.
  • 1946: Ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄ επιστρέφει στην Ελλάδα.
  • 20 Ιανουαρίου 1947: Το πλοίο Χειμάρρα βυθίζεται, με αποτέλεσμα τον θάνατο 391 ατόμων. Αυτό είναι το πιο θανατηφόρο ναυάγιο στην νεότερη ελληνική ιστορία. Παραμένει άγνωστο αν η αιτία του ναυαγίου ήταν ο κακός καιρός, η πρόσκρουση σε κάποια νάρκη ή σαμποτάζ.
  • 1 Απριλίου 1947: Ο Βασιλιάς Γεώργιος Β΄ πεθαίνει από ξαφνική καρδιακή ανακοπή στο παλάτι των Αθηνών. Λόγω της ημέρας, κάποιοι Έλληνες δεν το πιστεύουν και θεωρούν ότι είναι αστείο. Διάδοχος ορίστηκε ο αδερφός του Παύλος.
  • Δεκέμβριος 1947: Σε μάχη σε περιοχή κοντά στην Κόνιτσα περίπου 1.200 κομμουνιστές μαχητές χάνουν τη ζωή τους.
  • 1948: Οι Κομμουνιστές φτάνουν στο απόγειο της δύναμής τους.
  • Αύγουστος 1949: Ο στρατηγός Αλέξανδρος Παπάγος αρχίζει μια μεγάλη αντεπίθεση εναντίον των Κομμουνιστικών δυνάμεων που μάχονται στη βόρεια Ελλάδα, ωθώντας τους να καταφύγουν στην Αλβανία.
  • 16 Οκτωβρίου 1949: Ο Νίκος Ζαχαριάδης, διοικητής των κομμουνιστών ανταρτών, ανακοινώνει κατάπαυση του πυρός, δίνοντας τέλος στον Εμφύλιο Πόλεμο, ο οποίος διήρκεσε 3.5 χρόνια.

Μεταπολεμική Ελλάδα (1950-1967)

  • 10 Ιανουαρίου 1950: Η νήσος Θήρα εκκενώνεται, καθώς το ηφαίστειο της Θήρας εκρήγνυται για τέταρτη φορά κατά τον 20ό αιώνα.
  • 9 Δεκεμβρίου 1950: Η Ελλάδα συμμετέχει στον Πόλεμος της Κορέας στο πλευρό της Νότιας Κορέας και του Ο.Η.Ε. Μέχρι το τέλος του πολέμου το 1953, 194 Έλληνες στρατιώτες σκοτώθηκαν.
  • 18 Φεβρουαρίου 1952: Η Ελλάδα και η Τουρκία γίνονται μέλη του ΝΑΤΟ.
  • Αύγουστος 1953: Σεισμός μεγέθους 7.2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ χτυπά τα Ιόνια νησιά. Ο σεισμός είχε μέγιστη ένταση Μερκάλι επιπέδου Χ (Ακραίος). Ο σεισμός στοίχισε στη ζωή σε περίπου 445 με 800 άτομα.
  • 30 Απριλίου 1954: Οι Σοφάδες επηρεάζονται από σεισμό. 25 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους.
  • 6-7 Σεπτεμβρίου 1955: Λαμβάνει χώρα το πογκρόμ της Κωνσταντινούπολης, το οποίο στρέφεται (κυρίως) κατά των Ελλήνων της Πόλης. Συνολικά 16 Έλληνες χάνουν τη ζωή τους, ενώ πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν σοβαρά, βιάστηκαν ή χτυπήθηκαν από όχλους. Χιλιάδες ελληνόκτητα κτίρια καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές, επιταχύνοντας τη μετανάστευση των Ελλήνων από την πόλη.
  • 1956: Λαμβάνει χώρα απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Βασιλιά Παύλου από μια ομάδα συνταγματαρχών.
  • 9 Ιουλίου 1956: Σεισμός χτυπά την Αμοργό με ένταση 7.7 βαθμών ρίχτερ. Η μέγιστη ένταση Μερκάλι του σεισμού έφτασε το επίπεδο ΙΧ (Βίαιος). Το τρέμουλο και το τσουνάμι στοίχισαν τη ζωή σε 53 άτομα. Μερικά λεπτά μετά τον κύριο σεισμό, εκδηλώθηκε σεισμός ύψους 7.2 ρίχτερ.
  • 1959: Η υπόθεση Μέρτεν επηρεάζει την ελληνική πολιτική σκηνή.
  • 27 Μαΐου 1963: Ο πολιτικός Γρηγόρης Λαμπράκης δολοφονείται.
  • 17 Ιουνίου 1963: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παραιτείται από την πρωθυπουργία μετά από διαφωνία του με τον βασιλιά Παύλο.
  • Νοέμβριος 1963: Η Ένωσις Κέντρου (υπό τον Γιώργο Παπανδρέου) κερδίζει τις εκλογές. Ο Καραμανλής αυτοεξορίζεται στο Παρίσι.
  • 6 Μαρτίου 1964: Η βασιλική κυβέρνηση ανακοινώνει το θάνατο του Βασιλιά Παύλου. Στην Αθήνα όμως κυκλοφορούν φήμες κατά τις οποίες ο βασιλιάς Παύλος πέθανε αρκετές μέρες νωρίτερα. Νέος βασιλιάς ενθρονίστηκε ο γιος και διάδοχος του Παύλου, Κωνσταντίνος Β΄.
  • 1964: Η κυβέρνηση της Άγκυρας ανακαλεί την Ελληνοτουρκική σύμβαση της Άγκυρας του 1930. Σημαντικό μέρος των Ελλήνων της Πόλης απελαύνεται από την Τουρκία με προθεσμία δύο ημερών. Λόγω των πράξεων της τουρκικής κυβέρνησης η ελληνική κοινότητα στην Κωνσταντινούπολη μειώνεται από 100.000 άτομα το 1955 σε 48.000 το 1965.
  • 15 Ιουλίου 1965: Αποστασία του 1965. Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ και μια ομάδα πολιτικών υποχρεώνουν τον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου να παραιτηθεί.
  • 7 Δεκεμβρίου 1966: Το Ε/Γ-Ο/Γ Ηράκλειο βυθίζεται στο Μυρτώο Πέλαγος. 247 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους. Το ναυάγιο του πλοίου είναι το χειρότερο ναυάγιο της μεταπολεμικής Ελλάδας.
  • 1966-1980: 160.000 Έλληνες μεταναστεύουν στις ΗΠΑ.[17]

Στρατιωτική δικτατορία (1967-1974)

  • 21 Απριλίου 1967: Εκδηλώνεται το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967.
  • 13 Δεκεμβρίου 1967: Το αντικίνημα που οργάνωσε ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ αποτυγχάνει και ο ίδιος εγκαταλείπει τη χώρα.
  • 13 Αυγούστου 1968: Ο Αλέξανδρος Παναγούλης προβαίνει σε απόπειρα δολοφονίας κατά του δικτάτορα Παπαδόπουλου.
  • 1 Νοεμβρίου 1968: Ο Γεώργιος Παπανδρέου πεθαίνει. Η κηδεία του γίνεται η αφορμή να λάβει χώρα μια μεγάλη αντιδικτατορική διαδήλωση.
  • 1971: Η τουρκική κυβέρνηση κλείνει την Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, τη σημαντικότερη θεολογική της σχολή της Ορθοδοξίας. Παρά τις διεθνείς πιέσεις για την επαναλειτουργία της, η Τουρκία είναι ανένδοτη.
  • 2 Μαρτίου 1972: Εκκλησιαστικό πραξικόπημα στην Κύπρο. Το πραξικόπημα απέτυχε να καθαιρέσει τον Μακάριο από την Προεδρία.
  • 1 Ιουνίου 1973: Ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος ανακηρύσσει την Ελλάδα δημοκρατία και ο ίδιος αυτοανακηρύσσεται πρόεδρος.
  • 17 Νοεμβρίου 1973: Ολοκληρώνεται η εξέγερση του Πολυτεχνείου. Συνολικά 24 πολίτες και φοιτητές σκοτώθηκαν.
  • 25 Νοεμβρίου 1973: Ο στρατηγός Δημήτριος Ιωαννίδης προβαίνει σε πραξικόπημα το οποίο ανατρέπει τον Παπαδόπουλο. Ο στρατιωτικός νόμος αποκαθίσταται.
  • 15 Ιουλίου 1974: Το ελληνικό καθεστώς χρηματοδοτεί ένα πραξικόπημα στη Λευκωσία, το οποίο αντικαθιστά τον πρόεδρο Μακάριο Γ΄ με τον Νίκο Σαμψών.
  • 20 Ιουλίου 1974: Η Τουρκία εισβάλλει στην Κύπρο.
  • 23 Ιουλίου 1974: Ο Νίκος Σαμψών απομακρύνεται από το αξίωμά του και αντικαθίσταται από τον Γλαύκο Κληρίδη. Η κυβέρνηση του Σαμψών καταλύεται. Εγκρίνεται γενική κατάπαυση του πυρός.
  • 23 Ιουλίου 1974: Ο Φαίδων Γκιζίκης, πρόεδρος διορισμένος από την Χούντα, συγκαλεί συνάντηση πολιτικών της παλιάς φρουράς με τη συμμετοχή των διοικητών των ενόπλων δυνάμεων. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αναλαμβάνει το πρωθυπουργικό αξίωμα.

Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία (1974–σήμερα)

  • 24 Ιουλίου 1974: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επιστρέφει με το αεροσκάφος της γαλλικής προεδρίας. Η δημοκρατία αποκαθίσταται.
  • 14 Αυγούστου 1974: Δεύτερη φάση της επιχείρισης Αττίλας στην Κύπρο. Οι τουρκικές δυνάμεις καταλαμβάνουν το 37% του νησιού. Περίπου 3.000 άτομα αγνοούνται ή σκοτώθηκαν. 200.000 άτομα αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.

Παραπομπές

  1. «Greek Independence Day». www.britannica.com. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2009. The Greek revolt was precipitated on March 25, 1821, when Bishop Germanos of Patras raised the flag of revolution over the Monastery of Agia Lavra in Peloponnesia. The cry "Freedom or Death" became the motto of the revolution. The Greeks experienced early successes on the battlefield, including the capture of Athens during June 1822, but infighting ensued. 
  2. McManners, John (2001). The Oxford illustrated history of Christianity. Oxford University Press. σελίδες 521–524. ISBN 0-19-285439-9. The Greek uprising and the church. Bishop Germanos of old Patras blesses the Greek banner at the outset of the national revolt against the Turks on 25 March 1821. The solemnity of the scene was enhanced two decades later in this painting by T. Vryzakis…. The fact that one of the Greek bishops, Germanos of Old Patras, had enthusiastically blessed the Greek uprising at the onset (25 March 1821) and had thereby helped to unleash a holy war, was not to gain the church a satisfactory, let alone a dominant, role in the new order of things. 
  3. «Ecumenical Patriarchate of Constantinople, Gregory V». Ec-patr.org. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2009. 
  4. «Ecumenical Patriarchate of Constantinople, Cyril VI». Ec-patr.org. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2009. 
  5. «University of Athens, Επίτομο Λεξικό της Ελληνικής Ιστορίας». Phys.uoa.gr. 16 Σεπτεμβρίου 1960. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2009. 
  6. Mazower, Mark, Salonica, City of Ghosts: Christians, Muslims and Jews, 1430–1950 (Vintage, 2006), p. 126–129
  7. http://www2.egiklopedia.gr/imeportal/forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID=8747
  8. Dr. Detorakis, Theocharis "Brief Historical Review of the Holy Archdiocese of Crete"
  9. «Cyprus brief historical survey». Kypros.org. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2009. 
  10. Claude Delaval Cobham, Exerpta Cypria, Cambridge University Press (1908) p. 453-454
  11. Claude Delaval Cobham, Exerpta Cypria, Cambridge University Press (1908) pp. 454–455
  12. Douglas Dakin, The Greek struggle for independence, 1821–1833, Batsford (1973) p. 66
  13. Paul D. Hellander, Greece, pg 530
  14. Brewer, D. The Greek War of Independence: The Struggle for Freedom from Ottoman Oppression and the Birth of the Modern Greek Nation. Overlook Press, 2001, (ISBN 1-58567-172-X), pp. 235–236.
  15. La Grande Encyclopédie, s.v. Tripolis
  16. Alexander Kitroeff. The Story of Greek Migration to America. The Journey: The Greek American Dream (Documentary Film).
  17. 17,0 17,1 C. Moskos. "The Greeks in the United States." In: R. Clogg (cd.). The Greek Diaspora in the Twentieth Century. St. Martin's Press, New York, 1999. p.105.
  18. SAE World Council of Hellenes Abroad. Memorial for the Greek victims of Gulag in Siberia. SAE Former USSR Countries. Moscow, 28.01.2010. Retrieved: 2013-06-04.
  19. Modern and Contemporary Macedonia, vol 2, pg61-103

Περαιτέρω ανάγνωση

  • Thomas Bartlett (1841). «Greece». New Tablet of Memory; or, Chronicle of Remarkable Events. London: Thomas Kelly. 
  • J. Willoughby Rosse (1858). «Greece». Index of Dates ... Facts in the Chronology and History of the World. London: H.G. Bohn – μέσω Hathi Trust. 
  • Dimitris Keridis (2009). «Chronology». Historical Dictionary of Modern Greece. Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6312-5. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι