Πρωθυπουργός
Πρωθυπουργός ονομάζεται στα κοινοβουλευτικά και ημιπροεδρικά συστήματα ο επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου. Είναι ο αρχηγός της κυβέρνησης και όχι του κράτους, ο οποίος είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ή ο μονάρχης.
Ως αξίωμα υφίσταται από πολύ παλιά στις συνταγματικές μοναρχίες της Ευρώπης πριν την εγκαθίδρυση των δημοκρατιών και την καταλυτική ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του αξιώματος. Παρόλο που ένα κράτος μπορεί να είχε μοναρχικό πολίτευμα, η καθημερινή διακυβέρνηση ασκούνταν από συγκεκριμένο εκτελεστικό σώμα αποτελούμενο από υπουργούς ενώ το συντονισμό τους ανελάμβανε ένας υπουργός-συντονιστής, ο πρωθυπουργός. Αυτό το αξίωμα εμφανίζεται σε μοναρχικά πολιτεύματα ακόμα και σήμερα,[1] όπως στη Σουηδία, τη Βρετανία και άλλες χώρες.
Σύμφωνα με ορισμένα προεδρικά συστήματα, όπως η Νότια Κορέα και το Περού, ο πρωθυπουργός δεν είναι ο αρχηγός της κυβέρνησης.
Οι μονάρχες της Αγγλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου διόριζαν υπουργούς στους οποίους έτρεφαν ιδιαίτερη εμπιστοσύνη και οι οποίοι θεωρούνταν επικεφαλής της κυβέρνησης. Παραδείγματα αποτελούν ο Τόμας Κρόμγουελ υπό τον Ερρίκο Η΄ της Αγγλίας και οι μάγιστροι στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Αυτοί οι υπουργοί κατείχαν ποικίλες επίσημες θέσεις, αλλά ήταν κοινώς γνωστοί ως ο «πρώτος υπουργός» ή ο «πρωθυπουργός».
Η εξουσία τους εξαρτόταν εξ ολοκλήρου από την προσωπική εύνοια του μονάρχη. Αν και η διαχείριση του κοινοβουλίου ήταν μια από τις απαραίτητες δεξιότητες για την ανάληψη αξιωμάτων, δεν εξαρτούταν από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία για την ανάληψη αυτού του θώκου. Αν και υπήρχε υπουργικό συμβούλιο, διοριζόταν εξ ολοκλήρου από τον μονάρχη και ο μονάρχης συνήθως προήδρευε στις συνεδριάσεις του.
Στα μέσα του 17ου αιώνα, μετά τον Αγγλικό Εμφύλιο Πόλεμο, το Κοινοβούλιο ενίσχυσε τη θέση του σε σχέση με τον μονάρχη και στη συνέχεια απέκτησε περισσότερη δύναμη μέσω της Ένδοξης Επανάστασης του 1688 και της ψήφισης της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων το 1689.[2] Ο μονάρχης δεν μπορούσε πλέον να θεσπίσει κανένα νόμο ή να επιβάλει φόρο χωρίς την άδειά του και έτσι η Βουλή των Κοινοτήτων έγινε μέρος της κυβέρνησης. Με αυτές τις κινήσεις, ο πρωθυπουργός αρχίζει να λαμβάνει τα περισσότερα από τα σημερινά του χαρακτηριστικά στα συστήματα που ομοιάζουν του συστήματος Γουεστμίνστερ.
Κατάλογοι πρωθυπουργών
ΕπεξεργασίαΕυρώπη
Επεξεργασία
.svg){kind=small}
- Καρδινάλιος Υπουργός Εξωτερικών (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρόεδρος του Συμβουλίου Υπουργών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός της Γεωργίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
- Πρώτος Υπουργός και αναπληρωτής Πρώτος Υπουργός της Βόρειας Ιρλανδίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρώτος Υπουργός της Ουαλίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός της Κροατίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός της Λιθουανίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός του Μαυροβουνίου (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός της Μολδαβίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Υπουργός Επικρατείας του Μονακό (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Υπουργός του Κράτους της Ρωσικής Ομοσπονδίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός της Σερβίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός της Σλοβακίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός της Σλοβενίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
- Πρωθυπουργός της Τσεχικής Δημοκρατίας (συμπεριλαμβάνεται κατάλογος αξιωματούχων)
Άλλες χώρες
Επεξεργασία
Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες :
Γκάμπια 
Γκαμπόν 
Γκάνα 
Γουατεμάλα 
Γουιάνα 
Γουινέα 
Γουινέα-Μπισσάου 
Γρενάδα 
Γροιλανδία
Δομινίκα 
Δομινικανή Δημοκρατία 
Δημοκρατία της Σαχάρας
Ελ Σαλβαδόρ 
Ερυθραία 
Εσουατίνι
Ιαπωνία 
Ινδία 
Ινδονησία 
Ιορδανία 
Ιράκ 
Ιράν 
Ισημερινή Γουινέα 
Ισημερινός 
Ισραήλ
Καζακστάν
Καμερούν 
Καμπότζη 
Καναδάς 
Κατάρ 
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία 
Κένυα 
Κίνα 
Κιργιζία 
Κιριμπάτι 
Κολομβία 
Κομόρες 
Δημοκρατία του Κονγκό 
Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό 
Βόρεια Κορέα 
Νότια Κορέα 
Κόστα Ρίκα 
Κόσοβο
Κούβα 
Κουβέιτ 
Νήσοι Κουκ
Κουρασάο
Λάος 
Λεσότο 
Λίβανος 
Λιβερία 
Λιβύη
Μαδαγασκάρη 
Μαλαισία 
Μαλάουι 
Μαλδίβες 
Μάλι 
Μαρόκο 
Μαυρίκιος 
Μαυριτανία 
Μεξικό 
Μιανμάρ 
Μικρονησία 
Μογγολία 
Μοζαμβίκη 
Μπανγκλαντές 
Μπαρμπάντος 
Μπαχάμες 
Μπαχρέιν 
Μπελίζ 
Μπενίν 
Μποτσουάνα 
Μπουρκίνα Φάσο 
Μπουρούντι 
Μπουτάν 
Μπρουνέι
Ναμίμπια 
Ναουρού
Νέα Ζηλανδία 
Νεπάλ 
Νήσοι Μάρσαλ 
Νήσοι Σολομώντα 
Νίγηρας 
Νιγηρία 
Νικαράγουα 
Νιούε 
Νότια Αφρική 
Νότια Οσσετία
Νότιο Σουδάν 
Ομάν 
Ονδούρα 
Ουγκάντα 
Ουζμπεκιστάν 
Ουρουγουάη
Πακιστάν 
Παλάου 
Κράτος της Παλαιστίνης 
Παναμάς 
Παπούα Νέα Γουινέα 
Παραγουάη 
Περού 
Πράσινο Ακρωτήριο
Σαμόα 
Σάο Τομέ και Πρίνσιπε 
Σαουδική Αραβία 
Σενεγάλη
Σεϋχέλλες 
Σιγκαπούρη 
Σιέρα Λεόνε 
Σομαλία 
Σομαλιλάνδη
Σουδάν 
Σουρινάμ 
Σρι Λάνκα .svg){kind=small}
Συρία
Ταϊβάν 
Ταϊλάνδη 
Τανζανία 
Τατζικιστάν 
Τζαμάικα 
Τζιμπουτί .svg){kind=small}
Τόγκο 
Τόνγκα 
Τουβαλού 
Τουρκία 
Τουρκμενιστάν 
Τρίνινταντ και Tομπάγκο 
Τσαντ 
Τυνησία
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Σ. Σωτηρίου, Στ. Κορδονούρη, Αικ. Ζαφρανίδου. «10.2.2 Κυβέρνηση». Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Γ´ Γυμνασίου. Αθήνα: Υπουργείο Εθνικής παιδείας & Θρησκευμάτων, Οργανισμός εκδόσεων διδακτικών βιβλίων.
- ↑ «Britain's unwritten constitution». British Library. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2015.
The key landmark is the Bill of Rights (1689), which established the supremacy of Parliament over the Crown.... The Bill of Rights (1689) then settled the primacy of Parliament over the monarch’s prerogatives, providing for the regular meeting of Parliament, free elections to the Commons, free speech in parliamentary debates, and some basic human rights, most famously freedom from ‘cruel or unusual punishment’.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με την Πολιτική επιστήμη ή την Πολιτική χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |